Finansal sektöre bakış 2018

... konulu sunumlar: "Finansal sektöre bakış 2018"— Sunum transkripti:

1 Finansal sektöre bakış 2018
R. Hakan ÖZYILDIZ

2 Bankacılığın önemi Yatırımlar=Tasarruflar
Tasarrufçu ile yatırımcının birbirini tanıması/güvenmesi her zaman mümkün mü? Reel yatırımcının her zaman yeteri kadar nakit parası olmayabilir. Kim aracılık yapacak? Yer ve zaman bir araya gelemeyenlere aracılık yapmak Kamu neden bankacılık yapar? (Sonraki ders!)

3 Finansal değişkenler Yapısal değişkenler Kur oynaklığı
Varlık (menkul, gayrimenkul) fiyatlarında balon Reel sektör endekslerindeki gelişmeler Bankalar arası piyasalardaki oynaklık Yapısal değişkenler Kredi/mevduat oranı Sermaye yeterliliği

4 Para politikası açısından
Merkez Bankası işlemlerinin hemen hemen hepsi bankalar üzerindendir. Hem para yaratma fonksiyonu hem de ekonomide karar alıcıları yönlendirmesinin aracı olan faiz kararlarını bankaların bilanço kalemlerini etkileyerek almaya çalışır. Etkin ve verimli çalışan bir bankacılık sistemi olmadan MB’nın uyguladığı önlemler hedefine ulaşmaz.

5 Bankaların Fon Aktarım Mekanizması
Yurtiçi Fon Fazlası Olanlar Yurtiçi Fon Açığı Olanlar Kredi Hazine Firmalar Bankalar Kredi Mevduat Kişiler Kredi Yurtdışı Fon Fazlası Olanlar Bankaların Fon Aktarım Mekanizması

6 Sigorta şirketlerinin
Ekonomide fonlar Dünyada emeklilik fonlarının toplam varlıkları; 2001 de 17 iken, 2012 de 34 trilyon dolar oldu. Ağırlık ABD, İngiltere ve Japonya’da. Hane halkının Tasarrufları Bireysel emeklilik Fonları Sigorta şirketlerinin biriktirdiği fonlar Şirket karları Bankalar Sigorta Şirketleri Leasing, faktöring Katılım bankaları Sermaye Piyasaları Emptia Borsaları Türev piyasaları Kredi talep edenler

7 Finansallaşma Küreselleşme ve neo-liberalizmin sonucu
1970’lerden sonra dünyada büyüme hızlarında önemli düşüşler görüldü. Reel sektör bunu önce finansal getirilere yönelmekle, 1990 sonrası da fabrikaları ucuz emeğe taşımakla çözmeye çalıştı. Yatırım kararları verilirken kar/faiz oranları arasındaki fark olmaya başladı. Ülkeler arasındaki ekonomik (özellikle finansal) işlemler sürekli büyüdü, Özellikle 2009 Küresel Krizinden sonra finansallaşma çok hızlandı. Büyük merkez bankaları piyasaları bol ve ucuz dövize boğdu. Örneğin, 2007 yılında milli gelirin yüzde 6’ kadar olan FED’in bilançosu, 2015 sonunda yüzde 25’e çıktı. Aynı şekilde, AMB’nin bilanço büyüklüğünün milli gelire oranı, 2007’deki yüzde 13 iken bu yıl içinde yüzde 38’e tırmandı. İki merkez bankasının bilançosu 7 trilyon dolardan fazla büyüdü.

8 Devam Ekonomilerde finansal piyasaların rolü arttı,
Finansal aktörler ve kurumların etkinliği ve etkisi çoğaldı, Finansal piyasalarda hükümetlerin rolü azaldı, piyasaların etkisi arttı, Klasik bankacılık –özellikle Anglo-Sakson ekonomilerde- önemini kaybetti. Gözetim ve denetimden kaçmak için gölge bankacılık öne çıktı. Paralel piyasaların etkinliği büyüdü. Kredilerin yerini şirket tahvil ihraçları aldı. Hisse senedi piyasalarının serbestleşmesi, yanı sıra diğer finansal piyasalara önem verilmesi ve en önemlisi Sermaye hareketlerinin serbestliği, dışa bağımlılığı ve yabancı sermayenin payını büyüttü, EM’ler dış şoklara daha açık hale geldi.

9 Kaynak: Sermaye Birikimi ve Finansallaşma Türkiye Örneği, I
Kaynak: Sermaye Birikimi ve Finansallaşma Türkiye Örneği, I. Tellalbaşı, 2011

10 Faiz politikasının önemi
Kur istikrarı ve finansal istikrar, fiyat istikrarının yerine geçti. Sıcak parayı memnun edecek faiz politikası olmazsa olmaz oldu. Faiz politikası, mevduat/kredi gelişmelerini etkilemekten çok, kur oynaklığını azaltmak için kullanılır oldu. Böylelikle, faizler yatırımları ve istihdamı artırmanın aracı olmaktan çıktı. İşsizlik ve ithalata bağımlılık arttı.

11 İşlem hacimleri Dünyada finansal yenilikler (!) hızla çoğaldı. Örneğin kredi alacaklarının menkul kıymetlendirilmesi sonucu klasik bankacılık yerini, kuralsızlaşmanın ve denetimsizliğin esas olduğu ”gölge bankacılığa” bırakmaya başladı. Sonunda profesyonellerce yönetilen finansal varlıkların toplamı; 2002’de 29 trilyon $ 2015’te 71,5 trilyon $ oldu. Bu bağlamda 1995 yılında 1,6 trilyon $ olan günlük ortalama döviz işlem (spot+türev) toplamı, 2016 yılında 6,5 trilyon $’a çıktı. Bu işlemlerin, % 57’si UK ve ABD’de yapıldı.

12

13 Parayı Anglo-Saksonlar yönetiyor

14 Hem ben yandım hem kendi

15 Hanehalkı borçları için diğer bir gösterim

16

17

18 Bankacılık sektöründeki gelişmeler, Şubat 2017

19 Bankacılık sektöründeki gelişmeler, Şubat 2017

20

21

22

23 Bankacılık sektöründeki gelişmeler, Şubat 2017

24

25

26

27

28

29

30

31 Mevduatın yüzde 54’ü toplam mudi sayısının binde 16’sına (129 bin kişiye) ait.

32

33 Muhasebe ve BDDK kuralı TGA / Toplam Krediler oranını esas alır
Muhasebe ve BDDK kuralı TGA / Toplam Krediler oranını esas alır. Ancak makro ekonomik dengeler açısından ne yapılmalı?

34

35

36 Bankacılık sektöründeki gelişmeler, Şubat 2017

37 Bankacılık sektöründeki gelişmeler, Şubat 2017

38 Bankacılık sektöründeki gelişmeler, Şubat 2017

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68