BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Yrd.Doç.Dr.Hamide Deniz GÜLLEROĞLU

Sunum Akışı II. YÖNTEM Verilerin Çözümü ve Yorumu Süre ve Maliyet Bulgular ve Yorum Tartışma

Verilerin Analizini Belirleyen Koşullar Araştırma soruları veya denenceleri Desenin türü Araştırmada kullanılan bağımlı ve bağımsız değişken sayısı ile bu değişkenlerin düzey sayıları Bağımlı değişkende etkisi gözlenen değişken (faktör) sayısı, alt örneklemlerin sayısı ve büyüklükleri Elde edilen verilerin ölçme düzeyleri Gözlem sayısı Bağımlı değişken ölçümlerinin dağılım yapısı İstatiksel kontrol (Erkuş,2017, s.187)

Verileri Özetleme ve Anlamlaştırma Frekans dağılım tablosu, deneysel ve tarama araştırmalarında toplanan verilerin genel olarak betimlenmesinde kullanılır. Buna yönelik araştırma sorusu; a)katılımcıların kişisel bilgilerini belirlemeye yönelik, ‘araştırmaya katılanların kişisel değişkenlere göre dağılımı nedir?’ ve b)belli bir konudaki görüşlerini değerlendirmeyle ilgili olarak ‘katılımcıların X konusundaki görüşlerine göre dağılımı nedir?’ şeklinde oluşturulabilir (Büyüköztürk, 2017, s.21).

Verilerin Çözümü ve Yorumlanması Araştırmada kullanılan (varsa) istatistik teknikleri, seçilme gerekçeleriyle birlikte, raporda açıklanmalıdır. Ayrıca işlemlerin elle mi yoksa bilgisayarla mı yapıldığı belirtilerek (varsa) ilgili bilgisayar programına atıfta bulunulmalı ve sonuçların doğruluğunun nasıl denetlendiği belirtilmelidir (Karasar, 2016).

Süre ve Maliyet Araştırma raporlarında, araştırmanın ne kadar sürede ve hangi tarihlerde yapıldığını ve yaklaşık maliyetinin ne kadar olduğunu bildirmek yararlıdır. Araştırmanın yapıldığı tarihin bilinmesi ise bulguların ne kadar yeni olduğu hakkında okuyucuyu bilgilendireceğinden ayrıca önemlidir (Karasar, 2016).

BULGULAR VE YORUM Bulgular, önceden geliştirilen beklentiler ışığında yorumlanır. Sonuçların beklenmedik yönde çıkması halinde, araştırmacının hatayı, genellikle yöntem sınırlıklarında gösterme eğiliminde olduğu, kendi geliştirip uyguladığı yöntemi şiddetle eleştirdiği, topladığı verilerin geçerlik ve güvenirliğinden büyük ölçüde kuşkuya düştüğü görülmektedir (Karasar, 2016).

Bulguların raporunda temel İlkeler Yapılan analizin sayıltılarının karşılanıp, karşılanmadığının belirtilmesi Yapılan istatistiklerin hangi istatistik olduğunu ve gözlenen değerlerin rapor edilmesi Serbestlik derecesinin verilmesi Farkın(veya ilişkinin) anlamlı olup olmadığı,anlamlıysa hangi hata düzeyinde olduğunun verilmesi Hangi gruplar(ya da değişkenler) arasında fark ya da ilişki olduğunun anlaşılabilmesidir (Erkuş,2017)

Yorum Yorum kısmında, hipotez testlerinin ve örneklemin sınırlarının ötesinde genellemelerde ve çıkarımlarda bulunmak sakıncalıdır. Bu bölümün son paragrafları, araştırmacının özeleştirisi niteliğinde olmalıdır. Bu bölümde, asla bulguların tekrarı niteliğine bürünmemeli, bulguların ne demek istendiği irdelenmelidir. Neler yapılmadığı için sonuç böyle oldu Neler yapılsaydı sonuç ne olabilirdi Bundan sonra nelerin yapılması uygun olur Bulunan sonuçların pratik yaşama katacaklarının neler olacağı gibi (Erkuş,2017)

Tartışma Çalışmanın hipotezleri ile ilgili değerlendirme ve yorumlar yapılır. Bu bulguların kuramsal önemi ve sonuçların geçerliği vurgulanır. Tartışma bölümüne çalışmanın hipotezlerini destekleyen ya da desteklemeyen açık ifadelerle başlanmalıdır (Büyüköztürk ve diğer., 2016).

Kaynakça Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayıncılık Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Pegem. Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Can, A. (2016). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi. Erkuş, A. (2017). Davranış Bilimleri için Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Erkuş, A. (2017). Davranış Bilimleri için Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (31. Baskı). Ankara: Nobel Akademik