Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir SÇD’nin Çerçevesi Stratejik Çevresel Değerlendirme’ye (SÇD) Giriş Çalıştayı 29 Şubat, 02-03 ve 04 Mart 2016 Sunan: Mojca Hrabar, Kilit Eğitim Uzmanı

S - Stratejik ("büyük resim”) E – Çevresel (bizi ne çevreliyor?) Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir SÇD şunlara dayanır... S - Stratejik ("büyük resim”) E – Çevresel (bizi ne çevreliyor?) A - Değerlendirme (belirle, nicelendir, önceliklendir/ mevcut kaynakları sırala)

AB: 2001’den beri SÇD Politika Stratejik Seviye Program “PPP” Program Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir AB: 2001’den beri Politika Stratejik Seviye SÇD Program Program “PPP” ... Bir proje sadece planlamanın final aşamasıdır Program Program Plan Plan Plan Plan Proje Proje Proje Proje Proje ÇEVRE

SÇD yasal çerçeveye entegre edilir..… Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir SÇD yasal çerçeveye entegre edilir..… SÇD sürecini ve değerlendirilen plan/programın türlerini resmileştirir: Türkiye: SÇD yönetmeliği  henüz uygulanmıyor; pilot projeler çalışılıyor

SÇD nasıl uygulanır? Plan / Program hazırlığı SÇD süreci ELEME: Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir SÇD nasıl uygulanır? İNCELEME ELEME: SÇD gereklidir Plan hazırlığında karar alınır Plan bilgisi Kapsamlaştırma Hedefler üzerine görüşler Değişiklikler üzerine bilgi Plan / Program hazırlığı SÇD süreci Önerilen alternatifler Değişiklikler üzerine bilgi Bilinen etkiler Değişiklikler üzerine bilgi Alternatifler Etki değerlendirme Azaltma Değişiklikler üzerine bilgi Azaltma önlemleri ENTEGRASYON Çevre Raporu SÜRDÜRÜLEBİLİR PLAN / PROGRAM

Eleme İlgili idareler tarafından yapılır (Türkiye: ÇŞB) Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Eleme İlgili idareler tarafından yapılır (Türkiye: ÇŞB) Plan/programın gözden geçirilmesi: Plan / program tarafından sağlanan “çevreye olası önemli etkiler ” nelerdir? Olumsuz etki için herhangi bir ihtimal  SÇD!  Sürdürülebilir kalkınma https://macaulay.cuny.edu/eportfolios/akurry/2011/12/21/sustainable-development/

Kapsamlaştırma: kilit hususları tanımlama Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Kapsamlaştırma: kilit hususları tanımlama Plana bak: Ne uygulanacak? Nasıl? Nerede? Hangi çevresel husuların etkilenmesi muhtemel, planın uygulanmasını hangi çevresel hususlar etkileyecek? Kilit çevresel hususları tanımla  hangileri etkilenecek? Çevre Doğa İnsan sağlığı Kültürel miras

Kapsamlaştırma: çevresel hedefler, göstergeler, paydaşlar Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Kapsamlaştırma: çevresel hedefler, göstergeler, paydaşlar Çevresel stratejiler, programlar ve farklı düzeylerde hareket planları: Hedefleri nelerdir? Hangileri „sizin“ değerlendirdiğiniz plan/programı ilgilendirmektedir? Değerlendirdiğiniz plan/programın çevresel hedeflerini tanımlayın Göstergeleri tanımlayın Değerlendirme metotlarını tanımlayın • Planlama ekibi ile paydaşların işbirliğini tanımlayın

Temel çevre eğilimlerin analizi Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Temel çevre eğilimlerin analizi “Başlangıç noktasını“ belirler: durum nedir? İlgili konular için bilgi (kapsamlaştırmaya bakın)  trends Plan veya program için önemli konulara odaklanmalıdır Plan/programın çevresel etkileri Factors that affect successful implementation of the plan/programme (plan/programın başarı ile uygulanmasındaki faktörler “Sıfır alternatif“ için önemlidir

Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Alternatifler Fikir: aynı hedefe giden başka bir yol var mıdır kontrol etmek “Sıfır alternatif“ – program/plan uygulanmazsa neler olabilir alternatiflerin farklı seviyeleri: yaklaşım açısından, mekan açısından,… Dikkatli olun! Seçileni gerekçelendirmek için alternatif geliştirmeyin!

Etki Değerlendirme SÇD tam olarak ÇED gibi değildir… bu yüzden Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Etki Değerlendirme SÇD tam olarak ÇED gibi değildir… bu yüzden plan/programın uygulanmasının etkilerini tahmin ederiz Uygulama, belirlenen çevresel hususları nasıl etkiler? Bu, çevresel hedeflere ulaşılmasına nasıl etki yapar? Önlemler olumsuz etkilerin azaltılması ve olumlu etkilerin artırılması için önerilebilir plan/programın düzenlenmesi

Pek çok açılar var… Zaman: Sürekli / geçici etkiler Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Pek çok açılar var… Zaman: Sürekli / geçici etkiler Kısa vadeli /orta vadeli/uzun vadeli etkiler Boyut: Doğrudan/dolaylı etkiler Kümülatif etkiler Çeşitli planların etkisi dikkate alınır ve bu yüzden çok daha geniştir! Sinerjiler Etkiler birleşebilir ve tek tek olduklarından daha büyük etkiye sahip olabilirler Sağduyunuzu kullanın! Değerlendirmeden kaçmak için bilgi olmaması mazeret değildir!

Plan /Programların geliştirilmesi Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Plan /Programların geliştirilmesi SÇD plan/programların çevreye etkilerini değerlendirir it plan/programda gerekli değişiklikleri gösterir Olumsuz etkileri kabul edilebilir bir düzeye çekmek ya da kaçınmak için azaltma önlemleri Olumlu etkileri geliştirmek için iyileştirme önlemleri

SÇD bulgularının plan ve programlara Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir SÇD bulgularının plan ve programlara entegrasyonu – verimli SÇD için anahtar! SÇD süreci ve planlama sürecinin işletilmesinin önemi Aynı zamanda İki ekibin yakın işbirliği ile  planlayıcılar ve politika belirleyiciler değişiklikler yapar! Plan/programın iyileştirilmesi  azaltma önlemleri iyileştirme önlmeleri

Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Halkın Katılımı SÇD’nin önemli bir yönü şunların oluşturulmasına yardımcı olur: İyi kalitede sonuçlar, SÇD sürecine güven. Paydaşları süreç boyunca dahil etmek tavsiye edilir, ancak en azından: Kapsamlaştırma, Değerlendirme ve Çevre raporunun sonuçlarında halkın katılımı.

Benzer, otoriteler tarafından yapılır Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Aşama SÇD ÇED Eleme Benzer, otoriteler tarafından yapılır Kapsam- laştırma Çevresel hedeflerin belirlenmesi ve bu hedeflere ulaşılması için göstergeler Çevresel hususların ve bunların parametre/göstergelerinin belirlenmesi Sık sık halkın katılımı (in TR compulsory) Daha az halkın katılımı Analiz, değerlendir me ve raporlama Senaryolar anlamında alternatifler (gelişme yönleri), hedefler Yerleşim ve teknoloji anlamında alternatifler Uzun vadeli eğilimler ve geniş manada çevreye etkileri Projenin yerleşime ve (şimdiki) çevresine etkileri Hedeflere ulaşma anlamında değerlendirme Detaylı yönetmelik değerlendirmesi – değerlerin ve standartların sınırlandırılması ... Halkın katılımı Genellikle benzer yükümlülükler İzleme Plan / Programın çevresel hedeflere etkilerinin izlenmesi Bir projenin uygulanması halinde çevre parametrelerine etkilerinin izlenmesi

Sorunuz? Önerileriniz? Yanıtlarınız? Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Sorunuz? Önerileriniz? Yanıtlarınız?

Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir Technical Assistance for Implementation of the By-Law on Strategic Environmental Assessment EuropeAid/133447/D/SER/TR Stratejik Çevre Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin Uygulanması için Teknik Yardım Mojca Hrabar Kilit Eğitim Uzmanı mhrabar@eptisa.com Kader Sokak 25/3 G.O.P. 06700 Ankara / Turkey Tel.: +90 312 439 3862 Fax: +90 312 439 0941