TİROİD NODÜLLERİNE YAKLAŞIM DR.MURAT AKIN
GUATR Tiroid bezinin büyümesi Diffüz guatr Nodüler guatr (Soliter nodüler guatr – multinodüler guatr) Toksik – toksik olmayan
Epidemiology Yaşla artar otopsi serilerinde; 9. dekadda: bayanlarda %80 erkeklerde %65 Kadınlarda daha sık (1.2:1→4.3:1) Radyasyon öyküsü olanlarda İyot eksikliği bölgelerinde
Tiroid Nodülü Otopsi Prevelansı Araştırmacı Populasyon (n) Prevelans (%) Yaş Rice, 1932 Hellwig, 1935 Mortensen,1955 390 100 821 57 51,3 49,5 11-75 5-85 Bütün yaşlar Burguera ve Gharib 2000
Ultrasonografik Prevelansı Tiroid Nodülü Ultrasonografik Prevelansı Araştırmacı Populasyon (n) Prevelans (%) Yaş Woestyn, 1985 Brander, 1992 Bruneton, 1994 300 253 1000 19 27,3 34,7 0-90 19-50 Yetişkin Burguera ve Gharib 2000
Ankara da 2002 yılında taranan, 18-65 yaş arası 2025 kişide USG sonuçlarına göre tespit edilmiş nodül sıklığı Yaş (yıl) Kadın n Nodül + olgu n(%) Erkek n n (%) Genel Toplam n Genel Nodül pozitif olgu 18-24 123 13(10.6) 67 2 (3.0) 190 15 (7.9) 25-34 248 41(16.5) 181 17 (9.4) 429 58 (13.5) 35-44 318 81(25.5) 383 71 (18.5) 701 152 (21.7 45-54 191 70(36.6) 266 73 (27.4) 457 143 (31.3) 55-65 127 61(48.0) 121 46 (38.0) 107 (43.1) Toplam 1007 266(26.4) 1018 209 (20.5) 2025 475 (23.5) Erdoğan et al.
Palpasyon ( ) veya USG/otopsi ( ) nodül prevelansı (%) Yaş (yıl) USG/Otopsi Palpasyon Mazzeferri EL 1993
Klinik önem Lokal bası semptomları Tiroid disfonksiyonu Tiroid kanseri (%5)
Tanı Hikaye Palpasyon Yer Sayı Büyüklük Kıvam Çevre organ ile ilişki
Laboratuar TSH düzeyi Serbest tiroid hormon düzeyleri Tiroglobulin
Ultrasound En sensitif test Boyut,yapı,tiroid parankimi Kistik - solid ayrımı Noninvaziv Ucuz
palpabl soliter nodüllü 151 hasta Soliter veya multipl nodüller? palpabl soliter nodüllü 151 hasta USG 78 (%52) soliter 73 (%48) multipl 49 (%67) 2 nodül 24 (%33) ≥3 nodül Tan G ve Gharib H 1995
Tiroid Nodül Nedenleri BENİGN MALİGN Multinodüler guatr (‘kolloid adenom’) Papiller karsinom Hashimato tiroiditi (kronik lenfositik) Folliküler karsinom Kistler: kolloid, basit veya hemorajik Minimal veya agresif invazif Folliküler adenomlar Oksifilik (Hurthle-hücreli) tip Makrofolliküler adenomlar Medüller karsinom Mikrofolliküler veya sellüler adenomlar Anaplastik karsinom Hurthle-hücreli (oksifilik) adenomlar Primer tiroid lenfoması Makro-mikrofolliküler patern Metastatik karsinom (meme, renal hücreli, diğer) Subakut tiroidit Sarkom, teratom, ve diğer tm 1Lin JD, Chao TC, Huang BY Thyroid 2005;15:708
Tiroid Nodül Nedenleri BENİGN MALİGN Multinodüler guatr (‘kolloid adenom’) Papiller karsinom Hashimato tiroiditi (kronik lenfositik) Folliküler karsinom Kistler: kolloid, basit veya hemorajik Minimal veya agresif invazif Folliküler adenomlar Oksifilik (Hurthle-hücreli) tip Makrofolliküler adenomlar Medüller karsinom Mikrofolliküler veya sellüler adenomlar Anaplastik karsinom Hurthle-hücreli (oksifilik) adenomlar Primer tiroid lenfoması Makro-mikrofolliküler patern Metastatik karsinom (meme, renal hücreli, diğer) Subakut tiroidit Sarkom, teratom, ve diğer tm 1Lin JD, Chao TC, Huang BY Thyroid 2005;15:708
Öykü ve Fizik Muayene Malignite Riskinin Yüksek Olduğu Durumlar Baş ve boyun bölgesine radyasyon öyküsü Ailesel medüller tiroid karsinom, MEN 2, papiller tiroid karsinom, Gardner sendromu, Cowden sendromu öyküsü Yaş <14 veya >70 Erkek cinsiyet Nodülde büyüme paterni Nodülün yapısı, boyutu, çevre dokularla ilişkisi Servikal adenopati Boyunda hassasiyet, ağrı Devamlı ses kısıklığı, yutma güçlüğü veya nefes darlığının olması Nodüllerin çoğunluğu asemptomatiktir bu nedenle riskli grubu ayırmak ve takibi ona göre yapmak önemlidir AACE/AME/ETA Thyroid Nodule Guidelines, Endocr Pract. 2010
Semptom ve Bulgular Yavaş fakat progresif büyüme→Malignite? Ani ağrı→kist içine Kanama ? Progresif ağrılı büyüme→Anaplastik Ca, primer tiroid Lenfoması? MNG olmadan bası semptomları→Malignite? Sert, fikse soliter nodül→Malignite? TSH↓→malignite ihtimali ↓
Tiroid Nodül Algoritması