BÖLÜM 12 Nakit Akışı Tahmini ve Risk Analizi

NAKİT AKIŞI TAHMİNLERİNDE KAVRAMSAL KONULAR Nakit akışı tahmin süreci gösterilmeden önce bazı kavramsal konuları tartışmamız gerekiyor. Bu konuları ele almadaki başarısızlık, projenin NPV’lerini yanlış tahmin etmeye yol açabilir.

NAKİT AKIŞI TAHMİNLERİNDE KAVRAMSAL KONULAR a Serbest Nakit Akışına Karşı Muhasebe Geliri b Nakit Akışlarının Zamanlaması c Nakit Akışı Artışı d Yenileme Projeleri e Batık Maliyetler f Firmanın Sahip Olduğu Varlıklara İlişkin Fırsat Maliyetleri g Dışsallıklar

NAKİT AKIŞI TAHMİNLERİNDE KAVRAMSAL KONULAR a Serbest Nakit Akışına Karşı Muhasebe Geliri Başlangıç yatırımları yapıldıktan sonra proje, faaliyet süresi boyunca büyük ihtimalle pozitif nakit akışları üretecektir. Serbest nakit akışı eşitliğindeki parantezin ilk terimi (EBIT(1 – T)+Değer kaybetme + amortisman) projenin faaliyet nakit akışını göstermektedir. Birçok durumda, bu nakit akışları proje hayatı boyunca değişmektedir.

GENİŞLEME PROJESİ ANALİZİ a Farklı Amortisman Oranlarının Etkisi b Kendi Türünü Yeme c Fırsat Maliyetleri d Batık Maliyetler e Girdilerde Diğer Değişimler

artan nakit akışlarıydı. YENİLEME ANALİZİ Bu bölümde, Proje S’nin yeni bir proje olduğunu varsaydık. Dolayısıyla bu projenin bütün nakit akışları, yalnızca firmanın projeyi kabul etmesi durumunda ortaya çıkacak, artan nakit akışlarıydı. Bu da genişleme projeleri için doğrudur fakat yenileme projeleri için yeni ve eski projeler arasındaki nakit akışı farklılıklarını bulmalıyız ve bu farklılıklar, analiz ettiğimiz artan nakit akışları ile ilgilidir.

SERMAYE BÜTÇELEMESİNDE RİSK ANALİZİ Tek Başına Risk: Firmanın tek bir varlığı varsa ve yatırımcıların da yalnızca bir tane hissesi varsa bu varlık riskidir. Varlığın beklenen getirilerinin değişkenliği ile ölçülür. Şirket (Firma İçi) Riski: Buradaki risk firmanın farklılaştırmasını gözetir fakat hissedarın farklılaşmasını gözetmez. Projenin firmanın beklenen gelecek getirileri ile ilgili belirsizlikler üzerindeki etkisi ile ölçülür. Piyasa (Beta) Riski: Firma ve hissedar farklılaşmasını göz önüne alır. Projenin beta katsayısı ile ölçülür.

TEK BAŞINA RİSKİN ÖLÇÜLMESİ a Duyarlılık Analizi Duyarlılık analizi, girdideki yüzde değişim veri iken diğer değişkenler beklenen değerinde tutulmak suretiyle NPV’deki yüzde değişimi ölçer.

TEK BAŞINA RİSKİN ÖLÇÜLMESİ b Senaryo Analizi Senaryo Analizi: Kötü ve iyi finansal durumlar kümesinin en çok olabilir ya da baz durum ile karşılaştırılması ile ilgili risk analiz tekniğidir. Baz Durum Senaryosu: Tüm girdi değişkenleri en çok olabilir değerlerinde belirlenmesi ile ilgili analizdir.

TEK BAŞINA RİSKİN ÖLÇÜLMESİ c Monte Carlo Simülasyonu Monte Carlo Simülasyonu: Bu risk analizi tekniğinde olası gelecek olaylar bilgisayarda simüle edilmekte, tahmin edilmiş getiri oranı ve risk endeksleri türetilmektedir.

FİRMA İÇİ VE BETA RİSKİ Yöneticiler, firma içi ve beta riskinin önemini fark etmelerine rağmen bu risklere genellikle nicel yaklaşmak yerine subjektif olarak yaklaşmayı yeğler. Problem, farklılaşmanın risk üzerindeki etkilerini ölçmek için projenin getirileri ve firmanın diğer varlıklarının getirileri arasındaki korelasyon katsayısına ihtiyaç duymamızdır.

FİRMA İÇİ VE BETA RİSKİ Risk analizi ile ilgili sonuçlarımız şu şekildedir: Projeler için firma içi ve beta risklerini nicel olarak ölçmek imkânsız olmamakla birlikte zordur. Birçok projenin getirileri, firmanın diğer varlıklarının getirileri ve hisse senedi getirileri ile pozitif korelasyon gösterir. Deneyimli yöneticiler, riskle ilişkili olanlar dâhil birçok kanısal değerlendirme yaparlar. Eğer bir firma bu kitaptaki analiz türlerini kullanmıyorsa birtakım sorunlarla karşılaşacaktır.

REEL OPSİYONLAR Yöneticiler, nakit akışını değiştirecek yatırımları yaptıktan sonra pozitif önlemler alabilirler. Bu tür adımlar için imkânlara, reel opsiyonlar denir.

REEL OPSİYONLAR Reel opsiyonlar çok çeşitlidir. vazgeçme, zamanlama, genişleme, çıktı esnekliği, (5) girdi esnekliğinde,

OPTİMAL SERMAYE BÜTÇELEMESİ Optimal Sermaye Bütçelemesi: Firma değerini en çoklayan uzun vadeli varlıklara yıllık yatırımlardır. Sermaye Tayınlaması: Firmanın ne kadar iyi projesinin olup olmadığından bağımsız olarak sadece belirli, sınırlı sermaye artırabildiği durumdur.

POST-DENETİM Post-Denetim: Verilen bir sermaye projesi için gerçek ve beklenen sonuçların karşılaştırılmasıdır. Bu aşama şunlardan oluşur: (1) Projenin sponsorları tarafından beklenen ile gerçek sonuçları karşılaştırmak, (2) herhangi bir fark olup olmadığını açıklamak.