LOJ436 Lojistik Yönetimi Ders – I Tedarik Zinciri Dr. Gültekin ALTUNTAŞ

Giriş Tedarik zinciri, müşterileri, tüketicileri, toptancıları, perakendecileri, üreticileri ve onların tedarikçilerini birbirlerine bağlayan bir ilişkiler ağıdır. Tedarik zinciri boyunca, söz konusu aktörler arası, mal, para ve bilgi akışı mevcuttur. 2

Tedarik Zinciri Tedarik zinciri, Küresel düzeyde yaşanan yoğun rekabet, Müşterilerin geri döndürülemez hak kazanımları, Müşterilerin giderek daha seçici hale gelmesi, Tüketim ürünlerinin ürün yaşam sürelerinin kısalması ve Bilişim teknolojilerindeki radikal değişim gibi unsurlar nedeniyle önemli hale gelmiştir. Sonuç olarak, geleneksel iş süreçlerinin tedarik zinciri bütünlüğü içerisinde ele alınması gerekir. 3

Tedarik Zinciri ve Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zinciri, hammaddeden tüketiciye kadar uzanan bir yolculuktur. Hammadde kaynaklarından başlar. Hammadde ve malzemeler temin edilir. Üretim tesisine getirilir. Üretilir. Son kullanıcıya iletilir. Çöp, atıklar ya da iadeler geri toplanır. Her bir faaliyet bir ya da birkaç işletme tarafından yürütülür. Hatta arada, para akışını sağlayan finans kurumları, bilgi akışını temin eden telekomünikasyon işletmeleri de mevcuttur. 4

Tedarik Zinciri ve Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi, «kaynakların bulunmasını ve tedarikinin yapılmasını, söz konusu kaynakların ürüne dönüştürülmesini ve tüm lojistik yönetimi fonksiyonlarını da içine alan faaliyetlerin planlamasını ve yönetilmesini, ayrıca adı geçen süreçte yer alan tedarikçiler, aracılar, üçüncü parti lojistik hizmet sunucular ve müşterileri de kapsayan kanal ortaklarıyla işbirliği ve koordinasyonunu içerir. 5

Tedarik Zinciri ve Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zincirinin ana hedefi, müşteri için değer oluşturmaktır. Müşterilerin istek ve ihtiyaçlarını, mümkün olan en etkili, en verimli, en ekonomik biçimde karşılamaktır. Söz konusu faaliyetleri yerine getirirken de, son kullanıcıya olan maliyeti minimize etmektir. Bir yandan söz konusu değeri oluştururken, bir yandan da müşterilere olan hizmet düzeyini yükseltmek, tedarik zincirinin bir diğer amacıdır. 6

Tedarik Zinciri ve Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zinciri yönetimi içerisindeki çabalar, dört parçaya ayrılabilir: Planlama Tedarik, üretim ve taleplerin yönetimidir. Tedarik Hammadde ve üretim kaynaklarının temin edilmesi, depolanması ve yönetilmesidir. Üretim Hammadde ve malzemelerin son ürüne dönüştürülmesidir. Dağıtım Ürünlerin depolanması, stok yönetimi, müşteri siparişleri yönetimi ve dağıtım kanallarıyla müşteriye teslim edilmesidir. 7

Tedarik Zinciri Yapısı Hammadde ve malzemenin kaynağından üretim noktasına kadar olan bölüm, tedarik ve satın alma döngüsüdür. Hammadde ve malzemenin ürüne dönüştürüldüğü bölüm, üretim döngüsüdür. Son ürünün üretildiği noktadan tüketicilere ulaştırıldığı bölüm, pazarlama ve dağıtım döngüsüdür. 8

İş Modelleri Müşterilerin istek ve ihtiyaçlarının önceden kestirilmesini; buna bağlı olarak da üretilmesini ve dağıtılmasını sağlamak… Bir başka deyişle, müşterilerin satın almasını beklemeye dayalı  Stok için (ya da Plana göre) Üretim Modeli… Müşterilerin fiilen bir mal ya da hizmeti istemeden üretim veya hazırlık yapılmamasını sağlamak… Bir başka deyişle, müşterilerin sipariş vermesine dayalı  Sipariş üzerine Üretim Modeli… Müşterilerin siparişinden önce üretim hazırlıklarının yapıldığı, yarı mamullerin üretilerek stoklandığı, ürüne son şeklinin verilmesinin beklendiği model ise Siparişe göre Montaj Modelidir. 9