YAPAN:CANSU KARADUMAN 11-H1 801

 OSMANLI- VENEDİK VE AVUSTURYA İLİŞKİLERİ  Osmanlı kaybettiği toprakları almak için önce Venedik daha sonra da Avusturya ile savaşa girmiştir.  Silahtar Ali Paşa venedik’e üstünlük kurarak morayı geri almıştır.  Bu sırada karlofçanın bozulduğunu ileri süren Avusturya Osmanlıya savaş açmıştır.  Yapılan petervaradin savaşında Avusturya Osmanlıya mağlup etmiştir.  İlerleyen Avusturya temeşvar ve belgratı almıştır.  Gelişmeler üzerine sadrazam damat İbrahim paşa İngiltere ve Hollanda aracılığıyla Avusturya ve venedikle 1718 Pasarofça anlaşmasını imzalamıştır.  Mora Osmanlıya geri verilecek.  Belgrat, temaşvar, kuzey Sırbistan avusturyaya verilecek.  NOT : Pasarofça sonucu çıkan barış ortamı Osmanlıda lale devrinin başlangıcı olmuştur.  NOT: Pasarofçayla ilk defa Avrupanın üstünlüğü kabul edilmiş ve Avrupadaki gelişmelerden yararlanma yoluna gidilmiştir.

 Osmanlı-Venedik-Avusturya Savaşları ve Pasarofça Antlaşması  Osmanlı-Venedik-Avusturya Savaşlarının Nedenleri  Karlofça Antlaşması ile Venediklilere bırakılan Mo­ra Yarımadası ve Dalmaçya kıyılarının geri alınmak istenmesi  Venedik yönetimine karşı, Mora’daki Rumların Os­manlı Devletinden yardım istemesi  Venediklilerin Osmanlı gemilerine saldırması ve Karadağ halkını OsmanlIlara karşı kışkırtması  Osmanlı Devleti, Venediklilere savaş açıp Mora’ya müdahale edince, Karlofça Antlaşması’nın bozuldu­ ğunu öne süren Avusturya’da Osmanlı Devleti’ne sa­vaş açtı.  Venedikliler Mora’dan çıkartıldı. Ancak Balkanlarda Avusturya’ya karşı büyük yenilgiler alındı. Petervaradin Savaşı’nda Sadrazam Silahtar Ali Paşa şehit düşünce yeni Sadrazam Damat İbrahim Paşa barış istedi.Petervaradin Savaşı  Pasarofça Antlaşması (1718)  Tuna’nın kuzeyindeki Osmanlı toprakları Belgrat, Sırbistan, Bosna’nın kuzey tarafları Avusturya’ya bırakılacak.  Mora Yarımadası ve Girit Osmanlı Devleti’nde ka­lacak  Girit ve Hersek’te bazı iskeleler Venediklilere bıra­kılacak  Pasarofça Antlaşması ile Venedikliler, Mora Yarımada­sı ve Çanakkale Boğazı’ndan uzaklaştırılmışsa da Sır­bistan ve Belgrat’ın Avusturya’ya bırakılması Osmanlı Devleti için büyük bir kayıp olmuştur. Avusturya Bal­kanlara inmeye başlamıştır.  Bu antlaşmadan sonra Osmanlı Devleti Batı ile uzun sayılabilecek bir barış dönemi yaşamıştır. İçerde de Lale Devri başlamıştır.

 OSMANLI – VENEDİK İLİŞKİLERİ  1. Osmanlı Devleti’nin Yükselme Döneminden itibaren denizlerde daha etkili olması en çok Venedikleri ekonomik sıkıntıya sokmuştu.  2. Doğu Akdeniz üstünlüğünü sağlayan Osmanlı Devleti bir tek Girit Adası’nı alamamıştı. Girit bu dönemde Venediklilerin elinde bulunuyordu, buradaki Venedikli korsanlar Osmanlı ticaret ve hac gemilerine zarar veriyorlardı.  3. Osmanlı Devleti Girit kuşatmasında 1645’te Sultan İbrahim Döneminde başladı. 24 yıl süren Girit kuşatması IV. Mehmet Döneminde Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından 1669’da başarıya ulaşabildi.  4. Ancak Girit’in fethinin bu kadar uzaması Osmanlı Devleti’nin denizcilik alanında Avrupa’nın gerisinde kaldığının göstergesidir.  5. Girit’in fethiyle Ege ve Akdeniz hakimiyetimiz güç­ lenmiştir (Girit Osmanlı’nın aldığı son adadır).

 OSMANLI – VENEDİK İLİŞKİLERİ  1. Osmanlı Devleti’nin Yükselme Döneminden itibaren denizlerde daha etkili olması en çok Venedikleri ekonomik sıkıntıya sokmuştu.  2. Doğu Akdeniz üstünlüğünü sağlayan Osmanlı Devleti bir tek Girit Adası’nı alamamıştı. Girit bu dönemde Venediklilerin elinde bulunuyordu, buradaki Venedikli korsanlar Osmanlı ticaret ve hac gemilerine zarar veriyorlardı.  3. Osmanlı Devleti Girit kuşatmasında 1645’te Sultan İbrahim Döneminde başladı. 24 yıl süren Girit kuşatması IV. Mehmet Döneminde Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından 1669’da başarıya ulaşabildi.  4. Ancak Girit’in fethinin bu kadar uzaması Osmanlı Devleti’nin denizcilik alanında Avrupa’nın gerisinde kaldığının göstergesidir.  5. Girit’in fethiyle Ege ve Akdeniz hakimiyetimiz güç­ lenmiştir (Girit Osmanlı’nın aldığı son adadır).

 OSMANLI – AVUSTURYA İLİŞKİLERİ  1. Osmanlı – Avusturya ilişkileri ilk olarak Kanuni Sultan Süleyman Döneminde başladı.  2. Duraklama Döneminde Avusturya ile ilişkilerin bozulmasında; Avusturya’nın her yıl ödediği vergiyi kesmesi, Osmanlı aleyhindeki faaliyetleri ve Osmanlı egemenliğindeki Macaristan’ın iç işlerine müdahale etmesi etkili olmuştur.  1593 – 1606 Osmanlı – Avusturya Savaşları 1. Bu dönem savaşlarının başlamasına neden olan gelişme Avusturya kontrolündeki Üskok çetelerinin Osmanlı topraklarına müdahale etmesi, buna mütakip Osmanlı Devleti’nin görevlendirdiği Telli Hasan Paşa ve adamlarının Avusturya’da pusuya düşürülerek öldürülmesidir. 2. Bu gelişme üzerine III. Murat 1593’te Avusturya üzerine sefere çıkmıştır. Avusturya ile yapılan mücadele III. Mehmet Döneminde de devam etti, yapılan 1596 Haçova Meydan Savaşı’nı III. Mehmet kazandı. 3. Haçova Savaşı sonrasında sefere devam eden Osmanlı Devleti Eğri, Kanije ve Estergon Kalelerini alınca Avusturya barış istedi.

 Osmanlı Devleti daha önceki yıllarda Ege adalarını Venedik’ten almıştı. Kanuni döneminde Akdeniz’de Türk hakimiyeti sağlanmasına rağmen Girit hala Venedik’in elinde idi. Ada stratejik konumu ile Akdeniz’deki Osmanlı hakimiyetini tehdit ediyor, korsanlara da sığınaklık teşkil ediyordu. Anadolu- Suriye-Mısır-Kuzey Afrika deniz ulaşımını tehdit eden Girit 1645’te kuşatılmıştır. Bu dönemde Osmanlı donanması eski gücünde değildi. Bu durumdan yararlanan Venedikliler, Ege Adaları ve Batı Anadolu kıyılarına saldırdılar. Çanakkale Boğazını abluka altına alarak Girit’e asker gönderilmesini engellemeye çalıştırlar.  Köprülü Mehmet Paşa’nın sadrazam olmasından sonra Çanakkale’deki abluka kaldırıldı. Girit’e asker ve cephane gönderildi. Fazıl Ahmet Paşa ise bizzat sefere çıkarak Girit’in fethini gerçekleştirdi. (1669) Girit kuşatmasının uzun sürmesi Osmanlı maliyesini ve donanmasını olumsuz etkiledi.  Girit’in alınmasıyla Doğu Akdeniz’ deki Osmanlı hakimiyeti güçlendirildi.  Uyarı: Kuşatmanın 24 yıl sürmesi, Osmanlı deniz gücünün, Avrupa denizciliğine göre geri kaldığını gösterir.