GRUPLA PSİKOLOJİK DANIŞMA
I. Temel Kavramlar
II. Grupla Psikolojik Danışmanın Avantajları
III. Grup Çeşitleri-Türleri
Grup Grup, birden fazla kişinin belirli bir konu, amaç ya da görev için bir araya geldiği topluluk olarak tanımlanmaktadır. sosyal psikoloji alan yazını «2 kişi» psikolojik danışma alan yazını «3 kişi»
Grup «En az 3 kişinin belirli bir amaç için bir araya gelerek birbirleriyle ilişkide ve bulunduğu sistem veya birim»
BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bugüne kadar gönüllü veya gönülsüz hangi sosyal grupların içinde ne gibi amaçlarla yer aldınız?
Neden belirli gruplara katılma ihtiyacı hissederiz? BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Neden belirli gruplara katılma ihtiyacı hissederiz?
Grup Grup etkinlikleri üç düzeyde yürütülmektedir. Bunlar rehberlik, psikolojik danışma ve terapi düzeyleridir.
Grup Rehberliği Grup rehberliği önceden planlanmış ve bilgi verme odaklı grup etkinlerini kapsamaktadır. Duruma alıştırma (oryantasyon), eğitsel, sosyal, mesleki bilgi verme temeline dayalı paket programlardır. Gündemlidir, her ortamda gerçekleşebilir.
Grup Rehberliği Grup rehberliği çalışmalarında oturum sayısı esnektir (3 oturum olarak bile planlanabilir). Bunun yanı sıra, grup rehberliğinin önleyici işlevi de vardır. Grup rehberliğinin amacı, bireylerin uygun planlar yapmaları ve etkili karar vermeleri için gerekli bilgileri sağlamaktır.
Dahil olduğunuz grup rehberliği etkinlikleri nelerdir? BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Dahil olduğunuz grup rehberliği etkinlikleri nelerdir? ETKİN DİNLEME – DİKKAT BECERİSİ
BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Okul psikolojik danışmanı olarak gerçekleştireceğiniz grup rehberliği etkinlikleri neler olabilir? ETKİN DİNLEME – DİKKAT BECERİSİ
Grupla Psikolojik Danışma Bireylerin uyum süreçleri ve gelişimsel konularla ilgili konuşmak üzere biraraya geldikleri bir grup türüdür. 8-12 kişiden oluşan gönüllü grup üyeleri duygusal düzeyde konuşurlar ve kendilerini ortaya koyarlar.
Grupla Psikolojik Danışma Kendiliğindenlik (spontanlık ) önemlidir. Liderin hem bireysel psikoloijk danışma bilgi ve becerilerine sahip olması, hem de grup dinamiğinin farkına varması gereklidir.
Grupla Psikolojik Danışma Bireyler farklı düşünce ve davranış tarzı oluşturmak amacıyla sorunlarını ve sıkıntıları ile ilgili paylaşımda bulunurlar. Gelişim odaklıdır, bireylerin içsel potansiyellerini ortaya çıkarmak, güçlü yanlarını fark etmelerini sağlayabilmek kritik öneme sahiptir.
Psikolojik Danışma Gruplarının Temel özellikleri 1. Kişiler arası ilişki yaklaşımı odaklıdır Bireyin kendi farkındalığının yanı sıra başkalarına ilişkin farkındalığının da artması temeldir. Yalom’ a göre (1995) + kendilerini değersiz hissedenler + kişiler arası ilişkilerde kurmada güçlük çekenler genelde gruplarda yer alırlar.
BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Kişilerin kendilerini değersiz hissetmelerinin temelinde yatan nedenler neler olabilir?
Psikolojik Danışma Gruplarının Temel özellikleri 2. Grup bir süreçtir Gruplar yaşayan varlıklardır; zamanla değişir ve gelişirler. Kuramcılar bu değişim ve gelişimi çeşitli aşamalar üzerinden tanımlamaya çalışmışlardır. «başlangıç, geçiş, eylem, sonlandırma»
BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… İçinde bulunduğumuz sınıf «grubunun» bugüne kadar yaşadığı süreçler/aşamalar nelerdir?
Psikolojik Danışma Gruplarının Temel özellikleri 3. Grup süreci dinamiktir Her grup kendi hız ve odağına göre kendine yön çizer. Grup içindeki ilişkiler ve etkileşimler sürekli gelişir ve değişir.
Psikolojik Danışma Gruplarının Temel özellikleri 4. Grupta gelişim için üyelerin kendini açması esastır Kendini açma ve paylaşımda bulunma iyileştirici sürecin temel unsurudur. Kişisel sıkıntıların açık ve somut şekilde konuşulması, etkileşimin derinleşmesini; anlık duygu ve düşüncelerin ortaya konmasını sağlar.
Psikolojik Danışma Gruplarının Temel özellikleri 5. Değişim için «şimdi ve burada» yaklaşımı esastır «Şimdi ve burada» kavramı o anda üyelerde ve grupta neler olduğunu, neler yaşandığını vurgulamak için kullanılır. Grup dinamiklerine ve anlık ilişkilere odaklanmak içten bir duygusal bağ ve iletişim için önemli bir yardımcı güçtür. Her üyenin geçmiş yaşantılarını incelemek iyileştirici ve pratik (mümkün) olmayabilir.
Psikolojik Danışma Gruplarının Temel özellikleri 6. Grup dış dünyanın bir sosyal mikrokozmosudur Birey dış dünyada nasıl davranıyorsa grupta da öyle davranır. Dış dünya Sosyal makrokozmos Grup Sosyal mikrokozmos
BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bireysel(bireyle) psikolojik danışma ile grupla psikolojik danışmanın benzeştiği-farklılaştığı yönler nelerdir? ETKİN DİNLEME – DİKKAT BECERİSİ
G.P.D. vs. B.P.D. G.P.D. B.P.D. 1.İlişki Lider ve grup üyeleri arasında çok yönlü Psikolojik danışman ve danışan arasında iki yönlü 2.Süre 90 dakika 45-50 dakika 3.Süreç Yardım alıp - verme Yardım verme 4.Aktarım Sosyal hayata aktarılması daha kolay Değil 5.Çözüm Üye sayısı kadar çözüm yolu vardır. - 6.Katılımcı 8-12 üye 1 danışan 7. Yalnızlık Üyeler kendilerini yalnız hissetmezler Psikolojik danışman kendini açmazsa danışan yalnız hissedebilir.
BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Bireysel(bireyle) psikolojik danışma ile grupla psikolojik danışma süreçleri psik. danışman açısından değerlendiriniz? ETKİN DİNLEME – DİKKAT BECERİSİ
Grupla psikolojik danışmanın avantajları neler olabilir? BİRLİKTE DÜŞÜNELİM… Grupla psikolojik danışmanın avantajları neler olabilir? ETKİN DİNLEME – DİKKAT BECERİSİ
Grupla Psikolojik Danışma Üyelerden (diğerlerinden) alınan tepki ve geribildirimlerin olumlu etkisi Geribildirim İç görü (farkındalık) Değişim (öğrenme)
Grupla Psikolojik Danışma Belirli kurallar ve sınırlar çerçevesinde «güvenli» bir ortamda eleştiri ve yüzleştirme olanağı sağlaması yönüyle eşsizdir. sürekli geç kalan üye sessiz bir üyenin konuşmaya başlaması
Grupla Psikolojik Danışma Yeni davranışlar öğrenme ve deneme olanağı sunması Gruptaki etkileşim dış dünyanın devamı niteliğindedir«sosyal mikrokozmos» Sosyal gerçekliğin yaratılması kritiktir. Denemeler için güvenli bir ortamdır.
Grupla Psikolojik Danışma Yalnız olunmadığı duygusunu vermesi Benlik saygısının düşük olmasının önemli nedenlerinden biri de bireylerin yaşadıkları problemleri sadece kendilerinin yaşadığına dair «irrasyonel» inançlarıdır.
Grupla Psikolojik Danışma Güven ve rahatlık hissi yaratması Grupta birden çok odak olması, ilginin tek bir kişide toplanmaması bazı danışanları daha rahat hissettirebilir. Grup üyelerinin kendini açması kişisel konuları konuşmakta zorlanan danışanları cesaretlendirebilir.
Grupla Psikolojik Danışma Yaratılan güvenli ortam dışarıda kolay kolay açığa vurulamayan duygu ve düşüncelerin ortaya çıkmasını sağlar.
Grupla Psikolojik Danışma Geniş uygulama alanına sahip olması Farklı yaş gruplarına, beklentilere ve kişilik özelliklerine sahip bireylerin gereksinimlerine yanıt verebilir. Okullarda, üniversitelerde, ruh sağlığı merkezlerinde, psikolojik danışma merkezlerinde, bağımlılık tedavilerinde, suçlulara yönelik rehabilitasyon süreçlerinde sıklıkla kullanılmaktadır.
Grupla Psikolojik Danışma Aynı anda birden fazla kişiye yardım sağlaması Psikolojik danışmana zaman kazandırması açısından ekonomik bir yardımdır. Psikolojik danışmana liderlik becerilerini geliştirmesi için olanak sağlayan eşsiz bir uygulamadır. «yeterlilikler v.s. sınırlılıklar»
Tarihsel perspektif
Gruplar Joseph Pratt 1900’ lerin başında hastaların bilgilendirmede ve destek sağlama da grup rehberliği uygulamıştır.
Grup Alfred Adler 1920’ lerde suçlu çocuklarla psikolojik danışma süreçlerinde grupla psikolojik danışmadan yararlanmıştır.
Grup Jacob Moreno 1920’ ler psikodramanın öncüsü olan «Theater of Spontaneity» kurmuştur. Psikodrama gruplarını uygulamaya başlamıştır (1925)
Gruplar Trigent Burrow 1930’ larda psikanalizi temel alan grup terapisi uygulamalarını gerçekleştirmiştir.
Grup Kurt Lewin 1940’ larda «grup dinamiği» kuramını ortaya koymuştur. Alan kuramıyla «sosyal psikolojinin» kurucusu kabul edilir. T – grupları (training groups/çalışma grupları) üzerine çalışırken bu kuramları ortaya koymuştur.
Grup Carl Rogers 1960’ larda danışan merkezli psikolojik danışma tekniklerini gruplarda da uygulamaya başlamıştır. Etkileşim grupları adını tercih etmiştir.
Grup Fritz Pearls 1960’ larda Gestalt yaklaşımını gruplarda uygulamaya başlamıştır.
Grup Irvin Yalom 1970’ lerde grupla psikolojik danışma süreçlerindeki iyileştirici(terapötik) faktörleri tanımlamıştır. Etkili liderlik özellikleri üzerinde durmuştur.
Yalom’un oturumlarından kesitler…. https://www. youtube. com/watch
Terapötik Faktörler/Güçler Grup Uyumu (Group Cohesion) Uyum yakalandığında bireyler kendilerini değerli, kabul edilmiş, desteklenmiş ve önemli hissederler. Benlik saygıları ve güdülenmeleri artar. Güven ön koşuldur.
Terapötik Faktörler/Güçler Evrensellik (Universality) Benzer duygulara, düşüncelere, sorunlara başkalarının sahip olabileceğini fark etmek rahatlatıcı bir deneyimdir. Umut aşılama (Installisation of hope) Diğer üyelerin benzer sorunlarının üzerinden başarıyla geldiklerini, baş ettiklerini görmek bireylere umut ve iyimserlik kazandırır.
Terapötik Faktörler/Güçler Duygusal boşalım-Katarsis (Catharsis) Üyeler geçmişteki yada halen devam yaşam deneyimleriyle ilgili paylaşımda bulundukça duyguların açığa çıkmasıyla birlikte bir rahatlama yaşarlar. Bu duygusal rahatlamadan fayda sağlamak ancak destekleyici ve güven verici bir ortamda mümkündür.
Terapötik Faktörler/Güçler Başkalarını düşünme-Altruizm (Altruism) Başkalarına faydalı olabildiklerini görmek kişilerin kendilerini yetkin hissetmelerini sağlar. Lider kişilerin birbirlerine yardım etmelerine izin vermelidir.
Terapötik Faktörler/Güçler İzleyerek öğrenme (Modelling) Kişiler arası etkileşim ile öğrenme (interpersonal learning)
Terapötik Faktörler/Güçler Temel aile deneyimlerinin düzeltilerek yeniden yaşanması (Simulation of primary family) Yeni bir gruba katılmak aile ile ilgili bitmemiş işlerin, işlevsel olmayan düşüncelerin sınanması için bir fırsat olabilir. Lider baba Üyeler kardeşler
GRUP ÇEŞİTLERİ-TÜRLERİ 100%
Grup Türleri İş Odaklı/İşe Yönelik Gruplar Psiko-eğitim/Rehberlik Grupları Psikolojik Danışma Grupları Terapi (Psikoterapi) Grupları
İş Odaklı/İşe Yönelik Gruplar Görev veya iş grupları, belli bir konuda bir arada çalışan kişilerin beraber çalışmasını kolaylaştırmayı hedefleyen geniş bir alanda kullanılan gruplar olarak tanımlanabilir Hedef yönelimlidirler. Verilen görevi/işi başarma temel odaktır. Ayrıca, iyi bir yönetim, takım çalışması ve beceri gelişimine de odaklanabilirler.
İş Odaklı/İşe Yönelik Gruplar Grup içindeki anlaşmazlıklar grup lideri tarafından kontrol edilir, liderin temel görevi grubu amaca odaklı kalmasını sağlamaktır. Şirketlerdeki, spor takımlarındaki çalışma grupları örnek verilebilir.
İş Odaklı/İşe Yönelik Gruplar
Psiko-eğitim/Rehberlik Grupları Eğitseldir Beceri geliştirmeye yöneliktir Önleyicidir Gelişimseldir Bilişsel odaklıdır Geniş gruplara uygulanabilir
Psiko-eğitim/Rehberlik Grupları Kendini açmaya izin verilir fakat bu cesaretlendirilip desteklenmez. Üyelerin birbiriyle etkileşimleri önemli olmasına rağmen asıl amaç kendilerine sunulan bilgileri içselleştirmeleridir. Bu gruplarda lider iyi plan yapmamışsa ve aktif değilse grubun amaca ulaşması zorlaşır
Psiko-eğitim/Rehberlik Grupları
Psikolojik Danışma Grupları Üyelerin problemlerinin çözülmesine, yeni yaşam deneyimi ve becerileri kazanmasına, kişilerarası ilişkilerini geliştirmesine yardımcı olur. Bu bağlamda psikolojik danışma gruplarında, öfke, karmaşık olmayan yas ve kayıplar, arkadaşlık ilişkileri ve öz saygı gibi konular ele alınabilir.
Psikolojik Danışma Grupları İlişkiseldir. Süreç odaklıdır. Duygu odaklıdır. Davranış değişikliği sağlar. Grup üyelerinin kendisini açması beklenir. Gizlilik ve güven en temel öğelerdendir.
Psikolojik Danışma Grupları
Terapi Grupları Ciddi duygusal, gelişimsel ve uyum sorunları olan danışanlarla yürütülür ve tedavi amaçlıdır. Grupla psikolojik danışmaya göre daha uzun sürelidir ve daha derin deneyimler yaşanır. Terapi grupları çoğunlukla kronik ruhsal ve duygusal bozukluğu olan üyelerden oluşur.
Terapi Grupları Kişiliğin yeniden organizasyonu, kişilerarası bilişsel ve algısal bozukluklar ile ilgilenmektedir. Psikiyatristler ya da klinik psikologlar tarafından uygulanabilir. Genellikle kliniklerde uygulanmaktadır.
Terapi Grupları
Terapi Grupları Psikodrama: Üyenin yaşamındaki sıkıntılı olay ya da durumla ilgili sahnelerin yapılandırılmış bir ortamda diğer grup üyelerinin de katılımıyla birlikte yaratılması ve canlandırılmasıdır. Bu sayede iç görü gelişir ve yeni becerileri deneyimleme olanağı sağlanır. Bu teknik sonrasında kendi gruplarını oluşturan bir yaklaşıma evrilmiştir.
Terapi Grupları
Grup Türleri Destek ve Kendine Yardım Grupları En belirgin özelliği yardımın bir uzman yerine, sadece katılımcıların geçmiş ya da şu an ki deneyimlerinden gelmesidir. Bu grupların ilk örneği 1930’ larda ABD’ de başlayan Adsız Alkolikler hareketidir. Sonrasında kronik hastalıkları olan kişilere yönelik bu tür destek grupları artmıştır. Travmatik yaşantıları olanlar arasında da yaygındır.
Grup Türleri T-grupları (basic skill training groups) T-grupları eğitim yöntemlerinin grup içinde uygulanmasına dayanan eğitim amaçlı gruplardır. Birey diğer grup üyeleri ile gerçek ilişkiler kurabilirse daha etkili bir öğrenme sağlanabilir. Genellikle 6-12 kişiden oluşur.
Grup Türleri Kapalı Gruplar Daha önceden kaç oturum yapılacağı, kaç kişinin katılacağı planlanan ve sonrasında gruba kimsenin alınmadığı gruplardır. Üyeler; gruba birlikte başlayıp grubu birlikte tamamlarlar.
Grup Türleri Açık Gruplar Grupla psikolojik danışmanın ya da terapinin sürdüğü ve ihtiyacı olanın gruba girip belli bir süre devam ettiği, artık ihtiyacı kalmadığında/ taburcu olduğunda ayrılabildiği grup türüdür. Gruptan her üyenin ayrılışında ve gruba yeni üye katıldığında grup sürecinde gerileme (regresyon) görülmesi muhtemeldir.
Grup Türleri Grup Eğitim Laboratuarı Grupla psikolojik danışma alanında eğitim alanların grup üyesi olarak çeşitli alıştırmalar aracılığıyla kendilerini ve diğerlerini tanıdığı bir süreçtir. Laboratuardan kasıt mekan değil süreçtir. Amaç yaşantılar yoluyla alıştırmaların/becerilerin öğrenilmesidir.
Grup Türleri Maraton Grupları Grup üyelerinin, üç-dört gün boyunca, liderli olarak toplanıp oluşturdukları psikolojik danışma gruplarıdır. Bu grup özellikle Cuma akşamından toplanıp, üyeler hafta sonu boyunca grup ortamında bulunurlar. Grubun ara vermeksizin birlikte olması, üyelerin savunmalarının yıkılmasına, dirençlerinin kırılmasına neden olur.
Haftanın filmi
100%