Sınıfta Çatışma Yönetimi
İnsanın bulunduğu her yerde çatışma kaçınılmazdır… Çatışma değişim, ilerleme ve yaratıcılığın başlatıcı değişkeni olabilir. Görüş farklılığı ve görüşler arasındaki uyuşmazlıklar Başkalarının yaptığı hatalardan dolayı öfkelenirsek; onları değil, kendimizi cezalandırmış oluruz. Immanuel Kant
Çatışma uzun dönem kişiler arası ilişkilerin sonucunda ortaya çıkar. Çatışma kişiler arasında iletişimin olduğu her yerde kaçınılmaz bir şekilde ortaya çıkar: iş, aile, sosyal ilişkiler, okul ve sınıf Çoğunlukla çatışma ilişkileri sarsar ve ilişkilere zarar verir. Bazen çatışmanın yol açtığı zararı ortadan kaldırmak olanaksızdır. Çatışma her zaman yıkıcı olmak zorunda değildir.
Çatışmaların örgütün işleyişini aksatmaması temele alındığında çatışmanın örgüt amaçları doğrultusunda yönetilmesi gerekmektedir. Çatışmanın okulun işlevlerini yitirmesine yol açacak düzeyde şiddetli olmaması gerekmektedir
Çatışmanın temelinde bireyin çatıştığı kişiyi, grubu, düşünceyi veya olayları benimsememesi, hoşlanmaması veya bu tür olguların bir kısmı ile çekişmesi yatar Örgütlerde Çatışmanın Kaynakları: İşbölümü İşlevsel bağımlılık Ortak karar vermek Sınırlı kaynaklar Yeni uzmanlıklar İletişim sistemi Örgütün büyüklüğü Bürokratik nitelikler Personelin farklılığı Denetim biçimi Bireysel davranış etkenleri
‘Çatışma’dan öğrenme…. Bir çatışma durumuyla ilgili olarak herhangi bir eylemde bulunmadan önce çatışmanın tanımlanması gereklidir. ‘Çatışma’dan öğrenme…. Çatışmadan öğrenmenin anahtarı doğru soruyu sorabilmek ve sonra da bunun yanıtlarını aramaktır. Dönüt amacıyla sorulabilecek sorulardan bazıları şunlardır: Biz bundan ne ögrenebiliriz? Bu çatışmadan ilişkileri geliştirmede nasıl yararlanabiliriz? Bu durumu iyileştirebilmek için hep birlikte ne yapabiliriz? Bu çatışmayı yönlendiren algılar ve yanlış algılamalar nelerdir? Anlaşmazlık durumunda olanların algıları birbirinden nasıl farklılaşıyor? Çatışmanın gerçek nedeni ve yapay nedenleri nelerdir?
Çatışma Yönetiminde Beş Temel Tarz: 1.Tümlestirme: Kendini ve diğerlerini dikkate almaya dayanır; her iki taraf tarafından kabul edilebilecek etkili bir sonuca ulaşmada açıklık, fikir alışverişi ve farklılıkları göz önünde bulundurmayı kapsar. 2. Ödün Verme: Kendini az ancak başkalarını fazla dikkate almaya dayanır; karşı tarafın endişelerini gidermek adına farklılıkları göz ardı etme ve ortak yanları vurgula esastır. 3. Hükmetme: Kendini daha çok dikkate alıp başkalarını daha az dikkate alamaya dayanır, kazanç-kayıp örüntüsü olarak ya da birisinin pozisyon kazanmak için zor kullanması esastır. 4. Kaçınma: Kendini ve başkalarını daha az dikkate almaya dayanır, durumlar karşısında geri çekilme, es geçme veya kıyısından geçme söz konusudur. 5. Uzlaşma: Kendini ve başkalarını dengeleme esasına dayanır, ortak kabul edilebilir bir karara varmada her iki tarafın da bir şeylerden vazgeçme noktasında alma-verme ilkesi esastır.
Çatışma Kaynağı Sınırlı Kaynaklar Karşılanmamış Temel Gereksinimler Zaman Para Sermaye Araç-Gereç Karşılanmamış Temel Gereksinimler Ait Olma Özgürlük Öğrenme Farklı Değerler İnançlar İlkeler Öncelikler Çatışmaya Gösterilen Tepki Kavga Kaçma Problem Çözme
Çatışmaların doğru anlaşılabilmesi için öğrenciler arasındaki ilişkilerin yapısı açığa çıkarılmalıdır
Sınıfta Çatışma Kaynakları Öğrencilerin bireysel farklılıklarının belirginleşmesi. Bu farklılıklara dayalı gruplaşmaların ortaya çıkması Duygusal Tepkiler Öğretmenin tavırları ve sınıf yönetimi tarzı Sınıfta Çatışma Türleri Kaynaklar Üzerinde Çatışma Gereksinimlerin Çatışması Değerlerin Çatışması
Sınıfta Çatışma Nedenleri Rekabetçi Sınıf Ortamı İletişim Eksikliği Güvensiz Sınıf Ortamı Zayıf öz-kontrol, uygunsuz duygu anlatımı Çatışma çözme becerisinde eksiklik Katı kurallar ve otoriter güç kullanımı Öğretmenin yaklaşım tarzı Fiziksel yetersizlikler Hayal kırıklığı
Dış Denetim İç Denetim Aktif ve Yansıtıcı Dinleme Ben Dili Kullanma Öz Değerlendirme Yöntemi Çocuk Edebiyatından Yararlanma Problem Çözme Arabuluculuk Yöntemi Yürüyen Merdiven Ki Aikido Tekniği Örnek Olay Canlandırma Kazan/Kazan Stratejisi Gruplar Arası Çatışma Çözme Tekniği
Okul, aile ve Çevre ilişkilerinin Yönetimi
Okul Çevre İlişkilerinde Yasal Dayanak: 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu Okul-Aile ilişkileri Okul-Aile Birliklerinin Amaç ve Görevleri a) Öğrencileri, Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri ile Atatürk İnkılâp ve İlkeleri doğrultusunda yetiştirmek üzere okul yönetimi, öğretmenler, veliler ve ailelerle iş birliği yapmak. b) Okulun amaçlarının gerçekleştirilmesine, stratejik gelişimine, fırsat eşitliğine imkân vermek ve öğretmenler kurulunca alınan kararların uygulanmasını desteklemek amacıyla velilerle iş birliği yapmak. c) Kurs ve sınavlar, seminer, müzik, tiyatro, spor, sanat, gezi, kermes ve benzeri etkinlikler de okul yönetimi ile iş birliği yapmak. d) Özel eğitim gerektiren öğrenciler için ek eğitim faaliyetlerinin düzenlenmesini ve desteklenmesini sağlamak. e) Okulun bina, tesis, derslik, laboratuvar , atölye, teknoloji sınıfı, salon ve odaları ile bahçe ve eklentilerinin bakım ve onarımlarının yapılmasına, teknolojik donanımlarının yenilenmesine, geliştirilmesine, ilâve tesis yaptırılmasına, eğitim-öğretime destek sağlayacak araç-gereç ve yayınların alımına katkıda bulunmak.
f) Eğitim-öğretim faaliyetleri dışındaki zamanlarda okulun derslik, spor salonu, kütüphane, laboratuvar ve atölyeleri gibi eğitim ortamlarının, kamu yararı doğrultusunda kullanılmasını sağlamak. g) Okulun ihtiyaçlarını karşılamak için mal ve hizmet satın almak. h) Okulda uyulması gereken kurallar hakkında velileri bilgilendirmek ve onlarla iş birliği yaparak, zararlı alışkanlık ve eğilimlerin önlenmesi için okul yönetimine yardımcı olmak. ı ) Millî bayramlar, anma, kutlama günleri, belirli gün ve haftalar ile düzenlenecek tören ve toplantıların giderlerine katkıda bulunmak. i) Öğrencilere sağlık ve temizlik alışkanlıkları kazandırmada alınacak ortak tedbirler için katkı sağlamak. j) Ailede, okulda ve çevrede, öğrencilerle diğer çocukların iyi alışkanlıklar kazanmalarını, iyi birer vatandaş olmalarını sağlayıcı tedbirler alınmasında okul yönetimine yardımcı olmak.
k) Okula yapılan aynî ve nakdî bağışları kabul ederek kayıtlarını tutmak; sosyal, kültürel etkinlikler ve kampanyalar düzenlemek; kantin, açık alan, salon ve benzeri yerleri işlettirmek veya işletmek. l) Okul yönetimi ile iş birliği yaparak, okula ve imkânları yeterli olmayan öğrencilere maddî-manevî destek sağlamak. Belirlenen kardeş okullara katkıda bulunmak. m)14/6/2003 tarihli ve 25138 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmek. n)Eğitim-öğretimle ilgili kurumlar ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapmak. o) Eğitim-öğretimi geliştirmek amacıyla çalışma komisyonları oluşturmak. p) Eğitim-öğretimi geliştirici diğer etkinliklere katkı sağlamak.
Ailenin, okulun vazgeçilmez bir parçası olması Okul-Aile İşbirliği-İLKELER Ailenin, okulun vazgeçilmez bir parçası olması Ailenin eğitim sürecindeki katkılarının, taraflar arasındaki etkileşimi arttırması Okul-aile işbirliğinin çocuğun başarı ve gelişimine etki etmesi Okul-aile işbirliğinin planlı ve amaçlı olması zorunluluğu Okul-aile işbirliğinin sorun çözücü olması Okul-aile işbirliğinin bütün eğitim evrelerinde gerçekleşmesi İşbirliğinde alternatif yaklaşımlarının kullanılması
Velilerle İletişim Kurma Yolları Öğretmen-Veli Görüşmesi Yazışma Karşılıklı Ziyaretler Veli Toplantıları Diğer İletişim Yolları Telefon Email Mektup Defter