Moritanya 2013 Kültürel ve Sosyal Hareketi Toplumsal Değişim, İletişim ve Medya DR. GÜLSÜN GÜVENLİ Moritanya Kültürel ve Sosyal Hareketi Abdellahi AHMED MAHMOUD 2013
Moritanya Hakkında Genel Bilgi Kolonizasyon Öncesi, Sırasında, Sonrası Göç Günümüz
Araplar ve Afrikalılar(kuzeyindedir.) Moritanya Afrika’nın Kuzeyindedir. Fas ve Senegal’in ortasındadır. Afrika’da bulunan bir Arap ülkesidir. Moritanya’da 13 şehir vardır. İki en önemli şehir, “Nouakchott” (başkent) ve “Nouadhibou” (Ekonomi başkenti) Moritanya nüfusu yaklaşık 3milyondır. Araplar ve Afrikalılar(kuzeyindedir.) Moritanya iklimi Sıcaklık Yaz 35 – 40 derece İlkbahar 25 – 35 Kış 20 – 25 Devlet Başkaın: Mohamed Abdelaziz Moritanya Para Birimi OUGUIYA (MRO). 130MRO = 1TL Moritanya’nın yüzölçümü: 1.030.700 kilometrekare
Moktar Moritanya’nın ilk Başkanıdır. 1960’ta , bağımsızlığımızı Fransa’dan almıştır. MOKTAR DADDAH 1924 - 2003 Bu fotoğraf Moritanya’nın Tarihi için çok önemlidir, ilk hükümet toplantısına ait bir fotoğraftır. Başkent: Nouakchott Nouakchott’ta, Moritanya nüfusunun üçte biri yaşamaktadır. Çok genç bir şehir olan Nouakchott 1958’de kurulmuştur,Atlantik kıyısındadır. Diller: Resmi dil: Arapça, Fransca Ulusal dil: Hasaniya, Polar, Wolof, Sononke
Kültür Müzik Moritanya Müziği çok farklıdır.Yapılan müzikte özel enstrümanlar ve sözler kullanılır.Halk şiirleri ve bazı Arapça şiirler söylenmektedir. Tidinit Tidinit Dimi Abba(Çölün divası) Dans Ardin
Moritanya Çayı Moritanya Elbisesi HENNA
Afrika Sanatı Balık Hurma ve Süt El Sanatları
Moritanya’daki Dünya mirasları Bu doöt şehir 700 seneden beri, kuzey-güney ve doğu-batı arasındaki bağlantıyı sağlamış, ticaret ve din merkezleridir. CHINGITI WALATA Moritanya'da bir ksar veya ortaçağ ticaret merkezidir 17. Yüzyılda çizilmiş Kroniklerden de görüleceği gibi Önemli bir şehirdi. Moritanya’nın güneydoğusunda küçük bir vaha şehridir. TICHIT Kısmen bir köydür. Tagant Yaylası Eteklerindedir. WADAN Wadan Adrar Platosu'nun güneyindedir. Küçük bir kasabadır. Moritanya çöl bölgesindedir.
Küzey (çöl) : Orta (Hurma vahaları) Güney : (Orman) Moritanya ve Senagal arasında Senegal nehri bulunur. Batı : (Okyanus 750 Km)
Moritanya toplumu birçok değişiklik yaşadı, Bu değişikliklerin iki ana faktörü vardır: - Kolonizasyon (önce, sırasında, sonrasında) Göç Kolonizasyon, ülkenin sosyal ve kültürel dönüşümünde ve değişikliklerinde ana faktör olmuştur. Yetmişli yıllarda kuraklık dolayısıyla, kırsal alanlardan başkente göç edilmeye başlanmıştır.
Kolonizasyon öncesi Kolonizasyondan önce Moritanya toplumu kabilelerden oluşmaktaydı. Efendi-usta,master-(EMİR) Savaşlar ve mücadele uzmanlaşmış kişiler (LERAB). Öğretmenler gibi hiç silah kullanmamış kişiler(ZWAYA). Şarkıcılar (IGAWEN). Sanatçılar (LEMALMIN) -Köleler
Her kabilenin kendine ait bir coğrafi bölgesi vardır ve her bir kabilenin savaşçıları, şarkıcıları,öğretmenleri, sanatçıları,şairleri kendine özeldi.Ekonomi hayvancılık ve tarıma dayalıdır. Bu dönemde eğitim, temel olarak geleneksel ve dini eğitimdi. Sosyal sistemde ise,genellikle evlilik çok yakın bir aile üyesiyle(çoğunlukla kuzenler) ile yapılırdır. Sınıflar arası evlilik mümkün değildi, çünkü buradaki sınıflandırma zenginlikten çok ırka dayalıydı.
Eğlence Halk oyunları şarkıları ve danslara dayalıdır Eğlence Halk oyunları şarkıları ve danslara dayalıdır. At ve deve yarışları da buna dahil edilebilir. (Tipik çöl yaşam tarzı) Toplumun Afrikalı(siyahi) bölümünde de-Güneyde yaşayan insanlar- hemen hemen aynı sosyal organizasyon vardır.Ama yaşayışları biraz daha farklıydı,tarım ve balıkçılık yaygındı. (Bölgede Senegal Nehri’nin bulunmasından dolayı.)
Kolonizasyon Sırasında 19. yüzyılın başlarından itibaren , Kolonizasyon gelip de Batılı devletler ülkeyi kontrol altına almak için sosyal sistemi kullandılar, Bu toplumsal sistemin dolayısıyla, farklı kabilelerden bazı örgütlü mücadele gruplarının varlığına rağmen askeri direniş güçlü değildi, Bu gruplar farklı bölgelerdeydi, ama yine de bağımsızlık elde edilene kadar savaştılar. En dikkat çekici olarak bilenen ise kültürel dirençtir. Aileler çocuklarını okullara göndermediler, çünkü onlar mevcut okullar kolonizasyon okullarıydı ve çocuklara koloni Devletinin kültürünü öğretmeyi amaçlıyordu. Fransız ordusunun ve valilerinin halk tarafından tamamen reddedilmesi en önemli sonuçlardandır.
Moritanya bağımsızlığını aldığında ülkeyi yönetmek için yeterli eğitimli insan olmaması büyük bir sorundu.Yönetim ve Finansal konular başta olmak Üzere birçok konuda eğitimli insana ihtiyaç vardı. Toplumsal örgütlenme değişmeye başladı, Efendiler(usta,master) Fransız okullarına çocuklarını göndermek yerine kölelerini gönderiyorlardı.Bunu yapmalarındaki amaç Fransızların onların çocuklarını okula göndermeye zorlaması ve insanların bunu istememesidir. Sonucunda ise eğitimli bir köle nesil ortaya çıktı ve başka entelektüellerle köleliğin kanunen suç olduğunu savunarak köleliğe karşı mücadele ettiler.
Bağımsızlık sonrası 28 Kasım 1960 tarihinde, Moritanya bağımsızlığını almıştır, bağımsızlık kazanılmadan iki yıl önce Başkan Daddah devlet başkentini düşünmeye başladı. Büyük bir çöl üzerinde yalnızca kabileler ve onlara ait çadırlar vardır. O halde nasıl bir başkent kurulabilirdi? Eski şehirler ülkenin kuzeyindeydi ancak ülkenin ortasında bir başkente ihtiyaç vardı,1958 sıfırdan bir başkent kurulmaya başlandı.
İlk yıllarda başkentte on bin kişi olması planlandı ancak yetmişli yıllara gelindiğinde büyük bir kuraklık baş gösterdi Kırsaldaki insanlar yani kabileler yeni bir başkent kurulduğunu öğrendi, orada bir çok olanak olacağını düşündü ve binlerce kişi çadırlarını da alarak başkente yerleşmeye başladı ve şehir rastgele olarak büyümeye başladı. Aniden kırsal yaşam tarzı başkente taşınmış oldu ve kültürel ve sosyal yapıda değişiklikler oldu.
Birçok öğrenci eğitim için Fransa, Rusya ve diğer ülkelere gönderildi Birçok öğrenci eğitim için Fransa, Rusya ve diğer ülkelere gönderildi. Ülke frankofonlar tarafından yönetilen bir ülkeydi. Azınlıklar, Afrikalılar ve kölelerin birçok sorumluluğunu aldılar(yönetici düzeyinde), çünkü daha eğitimlilerdi,aynı zamanda kabile liderleri ve yöneticilerdi. Bu dönemde, Mısır, Rusya, Latin Amerika ve Fransa'da okumuş öğrenciler tarafından bazı ideolojik gruplar kurulmştur. Sonuç olarak komünistler, milliyetçiler, kapitalistler ve başka ideolojiler ortaya çıktı. Fransız Kültürü’nün bu ideolojilere etkisi çoğunlukla akademik ve elit düzeyde kaldı, çocukların Fransız okullarına sınırlı erişimleri dolayısıyla (kültürel direnç) Fransız ve batı kültürü ile sosyalleşmelerine olanak sağlanamadı. Med Hondo 1970- France
Kültür ve Sanat 70 yıllarda önemli kültürel ve sosyal hareketler oluşturmuştur. İdeoloji hareketleri, sanat hareketleri. Bazı sinemalar açılmıştı. Tiyatro ve sinema grupları kurulmaya başlamıştı. İdeoloji hareketleri toplum kültürü ve pratiklerinden tartışarak devam etti. 90 larda sanat hareketi çok zayıftı. Müzik ve şiirden daha az deger gören tiyatro ve sinema geleneksel toplum tarafından kabul edilmedi. Buna ragmen Moritanya’da uluslararası üne sahip yönetmenler vardır. Abdurrahman Sisseko (Leaureat de prix) candidat CANNES 2014 Plume d’or avec son film : Tumbuktu
GÜNÜMÜZ Kültürel ve sosyal olarak toplum yapısı değiştirildi, bunda esas faktör ise içsel sebeplerdir. -Kırsal hayattan metropol yaşamına geçilmesi veya geçilmek istenmesi -Kabileler ve Bölgesel bazı grupların başkentte toplanması Modern Eğitim. Bu faktörler sayesinde yeni bir yapı oluşturuldu ama esas alınan şey hep gelenekler oldu, hayvanları ve bahçeleri olan insanları şehre gidebilmek adına bunları sattılar, ve şehir yaşamına adapte olmaya çalıştılar.
Giyim Evlilik
Eğlence Moritanya toplumu hala kendi geleneklerine çok sadıktır, gelenekleri tarafından yönetilen kırsal açık bir toplumdur .Diğer ülkelerin empoze etmeye çalıştığı kültür ve dinin aksine geleneklerine daha sadık ve gelenekleriyle yaşayan bir toplumdur. Tüm sınıflar için eğlence (Zengin, fakir, eğitimli, eğitimsiz vs.) kentleri dışına çıkmak,mangal yapmak,Moritanya Çayı içmek için kırsala veya açık alana gitmektir. Şehirlerde de plajlar ve açık alanlar en çok tercih edilen yerlerdir. ÇAY HER EĞLENCE TÜRÜNDE BIR MERKEZDİR. Başbakan
Yıldız Parkı 2013 Moritanya Çayı
SONUÇ Moritanya’daki kültürel ve sosyal değişimde iki çok önemli faktör vardır,bunlar:Kolonizasyon ve kırsal yerlerden genç bir şehir olan Nouakchott’a olan göçler. İnsanlar sosyal olarak bir araya gelmiştir,kültürleri ve gelenekleri karışıp yeni bir sosyal yapı ortaya çıkmıştır. Kültürel olarak ise, geleneksel eğitimden sonra ülke yöneticilere ihtiyaç duydu;böylelikle modern eğitim, eğitimli bir yeni jenerasyon ve yeni görüşler ortaya çıkması amacıyla tanıtılıp yaygınlaştırılmaya çalışıldı.
Teşekkür ederim.