BULUT BİLİŞİM ( CLOUD COMPUTING) SEMA BÖREKCİ iletisim@semaborekci.com
BULUT BİLİŞİM NEDİR? Sunucu bilgisayarlar ve buna benzer internete bağlı cihazların istenildiği zaman kullanılarak, kaynakları kullanıcılar arasında paylaşılabilen internet tabanlı bilişim hizmetlerine verilen genel isimdir. Bulut bilişim bir ürün değil, bir hizmetin ortak adıdır. Bulut bilişim ile bilgisayarınızda bulunan kaybolmasını istemediğiniz bütün dosyalarınızı internetteki bir sunucuya taşıyıp, internete bağlı olduğunuz her yerden bu dosyalarınıza ulaşabilirsiniz.
Bulut Bilişim Özellikleri Self-servis Çevrimiçi- Her zaman erişilebilir Dinamik- İhtiyaca göre kapasite artırılabilir veya azaltılabilir Kullandığın kadar öde Özel veya paylaşımlı olarak kullanabilme Yüksek işlemci gücü Yüksek disk kapasitesi Yüksek bant genişliği Dağıtık Mimari
BULUT BT ALTYAPISI Bulut Bilişim aşağıdaki şekilde bir alt yapı sunmakta. Yedekli hızlı ve kesintisiz bir alt yapı Düzgün bir datacenter ortamında çalışan BT altyapısı Bu datacenter içinde konumlandırılmış; Mail, sunucu, hat güvenlik ürünleri Arşivleme ve yedekleme çözümleri Elektrik, ups ve soğutma sistemleri
BULUT BİLİŞİM MİMARİ YAPISI
Kullanım senaryoları Bireysel Kullanım Kurumsal Kullanım Tekil Sağlayıcılı Bulut Servisi Çoğul Sağlayıcılı Bulut Servisi Servis Geliştirici
Bireysel Kullanım Tüketici bireysel son kullanıcıdır ve bulut servislerini kullanır. Arka planda servisin nasıl çalıştığı ile ilgilenmez.
TEKİL SAĞLAYICILI BULUT SERVİSİ KURUMSAL KULLANIM Elektronik posta ve veri paylaşım servisleri Veri saklama yedekleme ve veri tabanı servisleri TEKİL SAĞLAYICILI BULUT SERVİSİ Servis sağlayıcı tüm BT alt yapısını, uygulama platformu ve yazılım servislerini tek elden sunar.
ÇOĞUL SAĞLAYICILI BULUT SERVİSİ Servis aldığımız servis sağlayıcı servisini bir yada daha çok servis sağlayıcının sunduğu servisler üzerine kurar. Örneğin fotoğraf paylaşım servisi olan SmugMug veri saklama hizmetini Amozon S3’ten almaktadır. Ama bu servisi kullanan tüketici yalnızca SmugMug ile muhattap olur. Gerisinden haberi olmaz.
SERVİS GELİŞTİRİCİ Servis geliştirici, servis sağlayıcı tarafından sağlanan geliştirme ortamı ile belli servis sağlayıcı ortamı için uygulamasını ya da servisi geliştirir. Örneğin, Google Apps Engine geliştirme yapan bir geliştiriciyi düşünelim. Bu geliştiricinin büyük miktarda saklama alanına ve ilişkisel veri tabanına ihtiyacı olduğunu varsayalım. Google Apps Engine bu gereksinimleri karşılayamaz ama Amazon S3 ve EC2 karşılayabilir. Sonuçta Google Apps Engine üzerinde çalışan uygulama/servis aynı zamanda Amazon servislerini de kullanıyor olur.
BULUT BİLİŞİM SERVİS MODELLERİ Servis Olarak Yazılım (SaaS) Servis Olarak Platform (PaaS) Servis Olarak Altyapı (IaaS)
SERVİS OLARAK YAZILIM SaaS, kullanıcıların ihtiyaç duyduğu CRM, ERP, finans ve muhasebe yazılımları gibi programları bulut üzerinde sağlar. Farklı lokasyonlarda faaliyet gösteren firmalar için SaaS ekstra yazılım maliyeti oluşturmayarak ciddi ekonomik avantaj sağlar. SaaS için en uygun örnek Gmail’dir.
SERVİS OLARAK PLATFORM PaaS, uygulama geliştiricilere donanım ve yazılım katmanları sunarak projelerini geliştirme imkanı sağlar. Bu hizmet sistem yönetimi, işletim sistemi, programlama dili ortamı, veri tabanı vs. gibi platformlar sunar. Sistem yönetimi hizmet sağlayıcı tarafından gerçekleştirildiği için siz sadece uygulamaları ve verilerinizi yönetirsiniz. Örneğin, PHP ile bir yazılım kodladınız. Kodladığınız yazılımın Sql ve Web sunucu alt yapısı ile uğraşmak zorunda kalmazsınız.
SERVİS OLARAK ALTYAPI IaaS, Bulut Bilişimin en temel hizmetidir. IaaS ile sanal sunucu oluşturulup kullanıcılara bulut sunucu hizmeti sunulmaktadır. Bulut altyapısı ile sanal sunucu kaynakları size özel olarak tahsis edilir. IaaS ile esnek altyapıya sahip olursunuz. Örneğin tatil organize eden web sitelerinde tatil sezonlarının başlangıcına yakın sunucu kaynak ihtiyacı artar. Kullanılan kaynaklar bulut bilişimin esnek yapısından faydalanılarak istenildiği zaman arttırılıp/azaltılabilir.
BULUT BİLİŞİM TÜRLERİ Genel Bulut (Public Cloud) Özel Bulut (Private Cloud) Karma Bulut (Hybrid Cloud) Ortaklık Bulutu (Community Cloud)
GENEL BULUT Genel Bulutta, şirketinizin tüm bilgi işlem altyapısını dışarı taşırsınız. Yani tüm bilgi işlem faaliyetinizi, üçüncü parti şirketlerin kurdukları altyapı üzerinde kiralayacağınız kaynaklar üzerinde yürütürsünüz. Örneğin Gmail genel bulut bilgi işlemi için en iyi örneklerden biridir.
ÖZEL BULUT Daha çok büyük şirketler ve veri güvenliği önemli bütün şirketlere hitap eder. Şirket kendi bulutunu kurar. Dışarıya kapalı bulut, şirket içinde ortak kullanılır. Genel bulut ile Özel Bulut’a günlük hayattan örnek vermek gerekirse; Toplu Taşımacılık Gibidir. Özel Otomobil Gibidir.
KARMA BULUT Özel bulut ile Genel bulutun birlikte kullanımı söz konusudur. Gizlilik ya da güvenilirlik derecesinin çok önemli olmadığı bazı uygulamalar için genel bulutun, gizlilik ve güvenliğin önemli olduğu alanlarda özel bulutun kullanıldığı sistemlerdir.
ORTAKLIK BULUTU Ortak bir bulut bilişim ortamından yararlanmak isteyen birbirleriyle bağlantılı şirket grupları tercih etmektedir. ÖR: Bir ordunun farklı birimleri belirli bir bölgedeki tüm üniversiteler veya büyük bir üreticinin tüm tedarikçileri böyle bir topluluğu oluşturabilir
BULUT BİLİŞİM AVANTAJLARI Gelişmiş Performans Düşük Yazılım Maliyeti Düşük Donanım Maliyeti Bulut Bilişim İşletim Sistemleri Arasında Geliştirilmiş Uyum Sınırsız Depolama Kapasitesi Artırılmış Veri Güvenliği
BULUT BİLİŞİM DEZAVANTAJLARI Düşük Hızlarda Düzgün Çalışmaması Uygulamanın Yavaş Çalışması Sabit İnternet Bağlantısı Gerektirmesi Bulut Bilişim Güvenlik Açıkları Sistem Güncellemeleri Performans
TEŞEKKÜRLER