FORD PINTO MAN 401T. 01

FORD PINTO DAVASI 10 Ağustos 1978 , A.B.D.’nin İndianapolis eyaleti çevreyolunda bir Ford Pinto’ ya arkadan çarpıldı. Çarpmanın etkisiyle aracın yakıt deposu yırtıldı ve alev alan araç içersinde sıkışan, üç yolcu yanarak öldü. O güne dek, Pinto’nun piyasaya sunulmasını takip eden yedi yıl içersinde arkadan çarpma sonucu oluşan kazalarla ilgili 50 dava açılmıştı.

FORD PINTO

Ancak bu sefer Ford, yolcuların ölümü sebebiyle ağır cezada yargılanacaktı ki bu, Ford’un yolcuların ölümünde ağır ihmali bulunduğu ve mahkeme sonucunda projede çalışmış Ford mühendis veya yöneticilerinin hapis cezasıyla cezalandırılabilecekleri anlamına geliyordu. Mahkemede Ford mühendislerinin, benzin deposunun konumunun hatalı olduğunu bildikleri ve aracın mevcut federal güvenlik yasalarına uygun olmakla beraber kabul edilebilir mühendislik standartlarına uygun olmadığı iddia edildi.

Duruşmalar esnasında mühendislerin tasarımdaki güvenlik probleminin farkında olduğu ancak yönetimin baskısıyla bu tasarımın onaylandığına karar verildi. Yönetimin sıkıntısı Pinto’yu piyasaya hızlı ve rekabet edebilir bir fiyatla sokarak rakiplerin aynı sınıfta ürettikleri veya planladıkları diğer araçları geride bırakmaktı. 60’ların sonuydu ve piyasada küçük, ekonomik araçlara talep yükseliyordu. Lee Iacocca Ford’un başına geçer geçmez neredeyse ilk iş olarak Pinto’ nun piyasaya sunulması projesinin hızla bitirilmesini istedi.

Iacocca 1971 model küçük sınıf bir arabanın, oto galerilerde yerini almasını istiyordu. Mühendislikten sorumlu genel müdür yardımcısı Bob Alexander’a modern otomotiv tarihinin belki de en kısa süreli üretim planını verdi. Yeni bir araba modelinin üretim süresi 43 ay civarındayken, Pinto için konulan hedef 25 aydan azdı.

Iacocca‘nun tasarım spesifikasyonları pazarlığa açık değildi :   “Pinto 2,000 pound’dan 1 ounce ağır ve 2,000 dolardan 1 sent pahalıya mal olmayacak.” (1 pound=453 gr) Ancak tasarım sürecinde benzin deposunun yeri sorun yarattı; konumundan dolayı arkadan çarpmalarda, çarpan aracın hızı saatte 25 milin (40 km/s) üstünde olduğunda depo genellikle yırtılıyordu. Bu sorunu gidermek içinse aracın tasarımında değişiklik ve güçlendirme yapışması gerekiyordu.

Ford’un fayda- maliyet analizleri KAZANÇLAR Tasarruflar: 180 yanarak ölüm, 180 ciddi yanık yaralanmaları, 2,100 yanmış araç.  Birim Maliyeti: $200,000 ölüm başına, $67,000 yaralanma başına, $700 araç başına.  Toplam Fayda : 180 X ($200,000) + 180 X ($67,000) + $2,100 X ($700)  = $49.5 milyon. MALİYETLER  Satışlar: 11 milyon araba, 1.5 milyon kamyonet.  Birim Maliyeti: $11 araç başına, $11 kamyonet başına..  Toplam Maliyet: 11,000,000 X ($11) + 1,500,000 X ($11) = $137 milyon. 

Benzin deposunun yerinin güvenli olmadığı anlaşıldığında bu durumu kimse Iacocca’ya söylemedi mi? “Ne haddine!”, şeklinde yanıtlıyor, bu projede yer almış bir mühendis, diğerlerinin aksine güvenlikle ilgili tereddütleri olan bir yönetici, “ Bunu yapacak kişi kovulurdu. Güvenlik o günlerde Ford’da pek popüler bir konu değildi. Herhangi bir problem çıkması, projenin gecikmesi demekti ki , bu durumda Lee purosunu çiğneyerek camdan dışarı bakıp “Üretim hedeflerini oku ve işine dön” diyecekti."

Adını vermek istemeyen bir Ford mühendisinin sözleri: “Bu şirket mühendislerce değil, satışçılar tarafından yönetiliyor; bu yüzden öncelik güvenlik değil, görüntü.” Devam ediyor ve şu hikayeyi anlatıyor: Lou Tubben Ford’un en popüler mühendislerinden biri. Arkadaş canlısı, iyi ilişkiler kuran ve güvenlik konusunu önemseyen bir mühendis. Yıl 1971, Tubben’in benzin deposunun güvenliği konusundaki endişeleri iyice artıyor ve patronundan daha güvenli depo tasarımı konusunda bir toplantı düzenleme izni istiyor. Her ikisi de Pinto projesinde çalışmış ve benzin deposunun güvenli olduğu konusunda endişeleri var.

Patronu izni veriyor ve sunum için bir tarih belirlenip tüm şirket mühendisleri ve kilit pozisyondaki üretim personeli davet ediliyor. Toplantı günü geldiğinde, toplantı yerinde sadece iki kişi var: Lou Tebben ve patronu.  “Gördüğünüz gibi, Ford’da yangın güvenliği konusunda endişesi olan çok fazla kişi değiliz.” “Olanlar da çoğunlukla kaza raporları üzerinde çalışan ve yanmış insan resimleri görenler. Ama bunun hakkında çok konuşmayız. Çok ilgi çeken bir konu değil.”

Şubat 1978’de California’da bir jüri ülke çapında büyük bir sansasyon yarattı : Bir davada rekor bir miktarla, 128 milyon dolarlık tazminat cezasına karar verdi. (Weinberger Romeo, 45). Tek davadaki bu miktar, Ford yöneticilerinin fayda – maliyet hesaplarında düşündükleri rakamın 3 katıydı. Tek bir davada…  Kabullenilen mühendislik, güvenlik ve güvenilebilirlik problemleri sebebiyle, Time dergisi Pinto’ya tüm zamanların en kötü 50 arabası listesinde yer verdi.

Tasarımın arkasındaki sorumluluk 1978 Ford Pinto Davası Yolcuların ölümü sebebiyle cezai kovuşturma Daha önceki davalar tazminatla sonuçlanabilecek özel davalardı Bu sefer ise Ford mühendisleri veya yöneticileri için hapis cezası olasılığı bulunuyordu. Ağır ihmal: hatalı bir tasarımı bilerek kullanmak Mühendisler tasarımın tehlikesini biliyorlardı Yönetim, mühendisleri söz konusu tasarımı kullanmaya zorladı.