Nazim Hikmet Ran “ Kız Çocuğu “ Şiir İnceleme Yağız Fırat BoRAN 12-D 104

Nazım Hikmet Hakkında "Romantik komünist" ve "romantik devrimci" olarak tanımlanır. Siyasi inançları yüzünden defalarca tutuklanmış ve yetişkin yaşamının büyük bölümünü hapiste ya da sürgünde geçirmiştir. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır.

Nazım Hikmet Hakkında Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir.  Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir. Şiirleri yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden 11 ayrı davadan yargılanan Nâzım Hikmet, cezaevlerinde 12 yılı aşkın süre yattı.

Nazım Hikmet Hakkında 1951 yılında Türk vatandaşlığından çıkarıldı; ölümünden 46 yıl sonra, 5 Ocak 2009 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile bu işlem iptal edildi. Mezarı Moskova'da bulunmaktadır.

Nazım Hikmet ve Edebi Kişiliği Fütürist akımın Türk edebiyatındaki temsilcidir. Şiirlerini siyasi düşüncelerini yaymada araç olarak kullanmıştır.  İlk şiirlerinde hece ve aruz ölçüsünü kullanmakla beraber sonraki dönemde içerik ve biçim bakımından özgün şiirler yazmıştır.  Serbest nazmın ve toplumcu şiirin öncüsüdür. Toplumcu-Gerçekçi bir şairdir diyebiliriz.

Kız Çocuğu Kapıları çalan benim, Kapıları birer birer. Gözünüze görünemem, Göze görünmez ölüler. Hiroşima 'da öleli, Oluyor bir on yıl kadar. Yedi yaşında bir kızım. Büyümez ölü çocuklar. Saçlarım tutuştu önce, Gözlerim yandı kavruldu Bir avuç kül oluverdim. Külüm havaya savruldu. Benim sizden kendim için Hiçbir şey istediğim yok. Şeker bile yiyemez ki kaât gibi yanan çocuk. Çalıyorum kapınızı, Teyze,amca bir imza ver. Çocuklar öldürülmesin Şeker de yiyebilsinler.

İnceleme Tema Şiirin teması Hiroşima’da atom bombası sebebiyle hayatını kaybeden küçük bir kız çocuğunun insanlığa yaptığı masum/sade/çocuksu ama bir o kadar yoğun barış çağrısı.

İnceleme Dönemi , mekanı, akımı Şiir 1956 yılında kaleme alınmıştır. Yani 2. Dünya Savaşı sonrası dönemi işaret etmektedir. 2.Dünya Savaşında Japonya’ya atılan atom bombasıyla ölen masum çocukların yaşadığı dramı görmekteyiz. Nazım’ın toplumcu-gerçekçi sanat anlayışı şiirine tam anlamıyla yansımıştır. Barışçıl siyası görüşünün yanı sıra bu savaşta Rusya karşıtı Amerika’nın tavrına(sosyalist Nazım X emperyalist Amerika) olan karşılığını da bu şiirinde hissettirir.

İnceleme Kişiler, çatışmalar Şiirin kişileri vahşi bir şekilde hayatını kaybeden küçük bir kız çocuğu ve sizler(bizler)dir. Küçük çocuk insanlığa seslenmektedir. Şiirdeki çatışmalar insanlık X çocuk Savaş X barış (Belki derin anlam olarak) Emperyalizm X sosyalizm

İnceleme Sözcük seçimi, dil, terim Şiirde özellikle fiiller ve isimler dikkat çeker. Dil oldukça yalındır. Zaten şiir bir çocuğun dilinden anlatılır. Çok sade sözcüklerle derin anlamlar yaratılmıştır. Minimal bir tavır vardır diyebiliriz. Bu da zaten yeterince çarpıcı olan lirik temayı daha da güçlendirir. Fiiller; ölmek, kavrulmak, kül olmak, tutuşmak, savrulmak, yanmak, büyümek, istemek, yemek. İsimler/sıfatlar: küçük, Hirosima, küçük kız, ölü çocuk, teyze, amca, şeker, kaat,

İnceleme Biçim olarak şiir(noktalama, dize sayısı, vs.) Şiir 5 tane dörtlükten oluşmaktadır. Hece ölçüsü ile yazılmıştır. Şiirde yer yer noktalar ve virgüllere rastlarız. Noktayla son bulan cümleler daha çarpıcı ve doğrudan cümlelerdir. “büyümez ölü çocuklar. göze görünmez ölüler. şeker de yiyebilsinler.” Serbest ölçülü bir şiir. (serbest ölçünün öncülerinden) Yer yer redifler ve yarım uyaklar var. Bu da şiirde ahenk yaratır.

İnceleme Biçim olarak şiir(noktalama, dize sayısı, vs.) Şiirde özellikle aliterasyonlara rastlıyoruz. Özellikle “k, g ve y” harfleri bolca kullanılmıştır. Asonans da görmek mümkün. “a, ö, ü ve e” harfleriyle. Bunlar da şiirin ahengine etki etmiştir.

İnceleme Edebi sanatlar Tenasup: tutuştu, yandı , kavruldu, kül, savruldu Ölümün vahşetini hissettirir. Benzetme: kâat gibi yanan çocuk. Abartma: gözlerim yandı kavruldu. Bir avuç kül oluverdim,  külüm havaya savruldu. Telmih: Hiroşima Yoğun söz sanatlarıyla karşlaşmayız. Sade bir anlatımdır.

İnceleme Yaratılan atmosfer/duygu İlk dörtlükte birinin hayatını kaybettiğini anlıyoruz “Gözünüze görünemem  göze görünmez ölüler.” dizelerinden bunu çıkarıyoruz. Hayatın kaybeden bu kişi kapılar çalar. İkinci dörtlükte hayatını kaybedenin küçük bir kız olduğunu ve ölüm sebebinin Hiroşima’da atılan atom bombası olduğunu anlıyoruz. “Hiroşima'da öleli  oluyor bir on yıl kadar. Yedi yaşında bir kızım, büyümez ölü çocuklar.”

İnceleme Yaratılan duygu/atmosfer Üçüncü dörtlükte Nazım bize bu katliamın ne denli vahşi bir şekilde, bir anda oluverdiğini bir çocuğun dilinden anlatıyor. “Saçlarım tutuştu önce, gözlerim yandı kavruldu. Bir avuç kül oluverdim, külüm havaya savruldu.” Dördüncü ve beşinci dörtlüğü bir bütün olarak ele alabiliriz. Bu son iki dörtlükte Nazım artık bu ölen çocuğun tek isteğinin yaşayan çocukların onun gibi ölümle, savaşla tanışmasını değil, şekerler yemesi olduğunu dile getiriyor. “Benim sizden kendim için hiçbir şey istediğim yok. Şeker bile yiyemez ki kâat gibi yanan çocuk. Çalıyorum kapınızı, teyze, amca, bir imza ver. Çocuklar öldürülmesin şeker de yiyebilsinler.” Bu çocuk insanların kapsını bu sebepler nedeniyle çalmaktadır.

İnceleme Yaratılan imge/ironi Şiirin genel görüntüsü sanki şeker bayramlarını çağrıştırmaktadır. Kapıları çalan bu küçük çocuk amcalarından, teyzelerinden şeker beklemektedir. Oysa o insanlar çocuğa ölümü verir. Nazım şeker bayramlarının neşesi olan çocukların bu katliamda da savaşların en üzücüsü olduğu ikilemiyle bizi karşı karşıya bırakır. Betimlenen tabloyla realite birleştirilmiş, ironi yaratılmıştır.

Şiiri incelediğimde kafamda oluşan görüntü

Kaynakça http://tr.wikipedia.org/wiki/N%C3%A2z%C4%B1m_Hikmet http://www.edebiyatfatihi.net/2013/12/nazim-hikmet-edebi-kisiligieserleri.html4