ANKARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ – KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DERS NOTLARI Bu notlar her hafta işlenecek ders planını detaylı olarak göstermesi için hazırlanmış kısa bilgiler içermektedir.
Kıymetli evrakın tarifi ve unsurları TTK MADDE 645- (1) Kıymetli evrak öyle senetlerdir ki, bunların içerdikleri hak, senetten ayrı olarak ileri sürülemediği gibi başkalarına da devredilemez. Birinci Unsur: Kıymetli Evrak Bir Senettir İkinci Unsur: Hak, Senede Sıkı Sıkıya Bağlanmıştır
Birinci Unsur: Kıymetli Evrak Bir Senettir Kıymetli evraktan bahsedilebilmesi için öncelikle devredilebilir nitelikte bir hak söz konusu olmalıdır (örneğin alacak hakkı). Ancak kıymetli evrakın doğması için tek başına bir hakkın varlığı yeterli değildir; bunun yanı sıra bir evrakın (senedin: kural olarak kâğıdın) da söz konusu olması gerekmektedir.
İkinci Unsur: Hak, Senede Sıkı Sıkıya Bağlanmıştır Kendisine bağlanmış hakkı temsil eden her senet kıymetli evrak niteliği taşıyamaz. Kanun, kıymetli evrakı tanımlarken, hakkın kıymetli evrakta “mündemiç olması” gerektiğinden söz etmektedir. Mündemiç olma kavramı, hak ile senedin iç içe geçmiş olmalarını, hakkın senede sıkı sıkıya bağlanmış olmasını ifade etmektedir. Bir hakkı temsil eden senedin kıymetli evrak sayılabilmesi için de temsil ettiği hak ile senedin sıkı sıkıya bağlanmış olması şarttır.
Hakkın senede sıkı sıkıya bağlı olması, kendisini şu iki şekilde göstermektedir: a. Kıymetli evrakta hakkın ileri sürülebilmesi için mutlaka senedin ibrazı gerekmektedir; senet ibraz edilmeden, kıymetli evraktaki hak kullanılamaz. b. Kıymetli evraktaki hakkın devredilebilmesi için mutlaka senedin de devri gerekmektedir; senet devredilmeden, kıymetli evraktaki hak devredilemez.