Spor Faaliyetleri Dolayısıyla Ölüm-Yaralanma Dolayısıyla Cezai Sorumluluk Dr. Yusuf Solmaz BALO
Anlatım düzeni I- Sporcuların spor faaliyetleri dolayısıyla cezai sorumluluğu II- Organizatörlerin Spor Faaliyetleri Dolayısıyla Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanma Karşısındaki Sorumluluğu III- Antrenörler ve Hakemlerin Spor Faaliyetleri Dolayısıyla Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanma Karşısındaki Sorumluluğu
Ölüm ve Cezai sorumluluk Türk Hukukunda Kasten gerçekleşen eylem : müebbet hapis cezası Olası kast : Taksirle gerçekleşen eylem : 2-6 sene hapis Bilinçli taksir: Taksir Kazaen gerçekleşen eylem :
Yaralama eylemi ve cezai sorumluluk Türk Hukukunda Taksirle Yaralama Basit Taksirle yaralama : 3 ay-1 sene hapis Nitelikli yaralama : 6 ay-2 sene hapis Kasten Yaralama eylemi Basit yaralama : 4 Ay-1 Sene Yaralama eylemi : 1 sene-3 Sene Nitelikli yaralama : 1sene 6 Ay-4 Sene 6 ay Neticesi sebebiyle ağırlaşan Yaralama eylemi : 12 sene-16 seneye
Spor faaliyetleri sırasında meydana gelen; Ölüm Yaralama dolayısıyla sorumluluk nasıl olmalıdır? Olağan kurallara tabi olma İhtiyaç ve duruma uygun düzenleme-yaklaşım?
Kişiler ? Sporcuların cezai sorumluluğu, Organizatörlerin cezai sorumluluğu, Antrenörlerin cezai sorumluluğu, Hakemlerin cezai sorumluluğu,
Maktul veya mağdur? Diğer sporcular Diğer kimseler? Hakem, Teknik heyetten birileri, Seyirci, Sağlık elemanları, Federasyon görevlileri, Kolluk,
I- Sporcuların spor faaliyetleri dolayısıyla cezai sorumluluğu
Spor türüne göre farklılık Birinci Grup İkinci Grup Rakibe cebir, şiddet uygulanması yapılan sporun bir gereğidir: Boks, güreş, karate, judo, Hüner ve kuvvete dayanan, araç veya amaç olarak şiddetin kullanımı uygun görülmeyen dallar. Şiddet uygulaması bu sporlarda var. Ancak, ayrılmaz bir parça değildir. : futbol, paten, hokey.
Spor türüne göre farklılık Üçüncü Grup Bu grupda şiddet oyuna yabancıdır. Tenis, voleybol, basketbol
Örnek: Hızlı araç kullanmak : Kabahat olarak düzenlenmiştir (2918 sy.KYTK m.51). Trafik güvenliğini tehlikeye sokma (TCK m.179) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar Nelerdir? Görüşler: A- İlgilinin rızası çerçevesinde cezasızlığı ileri süren görüşler Alman yazar Karding Buna göre; ilgilinin rızası, bir oyuncunun rakip oyuncunun kurala uygun davranışı sonucu ortaya çıkan hukuksal yararların ihlaline razı olmasını ifade etmektedir. Spor karşılaşmasına katılan kimse, spor karşılaşmasının olağan ve uygulanan kural ihlallerini bildiğinden, spor karşılaşmasına katılmakla örtülü olarak bu rıza gösterdiğini de açıklamış ve kabul etmiş olur.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar 2 A- İlgilinin rızası çerçevesinde cezasızlığı ileri süren görüşler Bu nedenle, ilgilinin rızası «hukuka uygunluk» sebebidir. Ağır kural ihlali? Rıza, olağan kuraların ihlalini kapsar. Ağır kural ihlallerini kapsamaz. Sorun? Çok ağır suçlar için de rıza geçerli midir? Ağır yaralanma veya ölümle gerçekleşen ve ilgili spor dalının kuralarına uygun gerçekleştirilmiş olan eylemler dolayısıyla, ölüm veya ağır yaralanma olmuş ise, kişinin ceza hukuku karşısındaki sorumluluğu nedir? Rıza halen geçerli midir? Bu durumda RIZA nın geçerliliği kabul edilmemektedir.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar 3 B- Hakkın Kullanılması Bağlamında Cezasızlık Bu düşünceye göre spor faaliyetlerinde meydana gelen yaralanma veya ölümden sorumlu olmamanın nedeni, hakkın kullanılmakta olmasıdır. Bunun dayanağı, örf ve adetlerdir. Başka bir görüşe göre, bunun dayanağı devletin izni bağlamında hakkın icrasıdır. Çünkü, tehlike içeren bu oyunlara devlet izin vermiştir.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar 4 B- Hakkın Kullanılması Bağlamında Cezasızlık Hakkın kullanılması ve ilgilinin rızası Madde 26- (1) Hakkını kullanan kimseye ceza verilmez. Sınırın aşılması Madde 27- (1) Ceza sorumluluğunu kaldıran nedenlerde sınırın kast olmaksızın aşılması halinde, fiil taksirle işlendiğinde de cezalandırılıyorsa, taksirli suç için kanunda yazılı cezanın altıda birinden üçte birine kadarı indirilerek hükmolunur.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar 5 Hakkın kullanılması dolayısıyla işlenen fiil nedeniyle; Cezai, Medeni ve İdari yaptırımlar uygulanamaz.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar 6 C- İzin Verilen Risk Bağlamında Cezasızlığı Savunan Görüşler Bu risk, ilgili spor dallarına göre farklılık gösterir.
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar D- Ceza Hukukunun Son Çare Olması İlkesi ile Cezasızlığı Savunan Görüşler 765 sayılı Kanunda: Cürüm Kabahat 2005 Ceza Sisteminde Her sosyal sapma gösteren eylem suç olmalı mı? Zina suçu Düğünlerde israf derecesinde gider yapma suçu, Dilencilik suçu, Alkollü olarak etrafı rahatsız etme suçu, Kumar oynama
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar E- Kamu Yararının Bulunmaması Nedeniyle Cezai takibatın Yapılmayabileceğini Savunan Görüş Almanya uygulaması
Spor faaliyetlerinde kusuru kaldıran hususlar F- Karma Görüşler: Kaza ve Kanun Müsaadesinin Birlikte Cezasızlığı Sağladığı Görüşü İlgilinin Rızası ile Hakkın Kullanılmasının Birlikte Cezasızlığı Sağladığını Savunan Görüşler İzin Verilen Risk ile İlgilinin Rızası Ölçütünün Birlikte Cezasızlığı Sağladığı Görüşleri
II- Organizatörlerin Spor Faaliyetleri Dolayısıyla Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanma Karşısındaki Sorumluluğu
Organizatörler: Cezai sorumluluk Spor organizatörleri; Sorumluluğun Kaynağı Özen ve Bakım Yükümlülüğü Seyircilerin veya sporcuların sağlığına zarar vermeye yol açan spor alanlarının güvenliğine ilişkin yükümlülüklerini ihlal ederek; Yaralanma veya Ölüme neden olursa sorumludurlar. Sorumluluk Kast ? Taksir ?
Organizatörler: Cezai sorumluluk Seyircilerin Rızasının sorumluluğa etkisi? Olay İtalya, futbolcu tarafından çok sert şekilde vurulan topun seyirciye çarpması ve yaralanma? Mahkeme: Organizatörler taksirli eyleminden sorumludur
Organizatörler: Cezai sorumluluk Organizatörlerin Seyircilere Karşı Oyuncuların ve Hakemin Güvenliğini Sağlama Yükümlülüğü Sahaya silah sokulması, taş, bıçak sorulması Gerekli tedbirlerin alınmaması dolayısıyla taksirli Yaralanma ve Ölümden sorumluluk söz konusu olmaktadır.
III- Antrenörler ve Hakemlerin Spor Faaliyetleri Dolayısıyla Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanma Karşısındaki Sorumluluğu
Antrenörlerin Cezai sorumluluğu Çok sert oynanmasını talep etmekte, Bazı oyunculara sık sık faul yapılmasını istemekte, Hatta bazı oyuncuların sakatlanması derecesinde kendisine sert hareketlerde bulunulmasını talep etmekteyse?
Antrenörlerin Cezai sorumluluğu Sporcu sakat. Bunu antrenör bilmekte. Buna rağmen oynatılırsa ne olursa ? Taksir derecesinde sorumluluk?
Hakemlerin sorumluluğu Hakemin kötü yönetimine bağlı olarak; oyuncular arasında veya Seyirci arasında veya Seyirci ile oyuncu orasında Meydana gelen olaylar dolayısıyla hakemlerin sorumluluğu var mıdır?
Teşekkür ederim