TURİZM PAZARLAMASI Emir Hilmi Üner

Pazarlamanın Tarihsel Gelişimi Sanayi devriminden sonra, üretim kapasitesinin hızlı bir şekilde artması ile yeterliliğini kaybeden mevcut pazarlar, işletmelerin pazar arama sürecine girmesine neden olmuştur. Pazar arama sürecinde ortaya çıkan rekabet öyle bir boyuta ulaşmıştır ki yeni pazar alanları için savaşlar yapılmıştır.

Pazarlamanın Tarihsel Gelişimi Zamanla Pazar (piyasa) koşullarında değişimler meydana gelmiş ve süreç içinde, pazarlama anlayışı da değişmiştir. Pazarlama tanımlarında da değişimlere neden olan gelişmeler 6 başlık altında incelenebilmektedir.

Pazarlamanın Tarihsel Gelişimi Bunlar; Üretim Odaklı Anlayış Ürün Odaklı Anlayış Satış Odaklı Anlayış Pazarlama Odaklı Anlayış Sosyal Pazarlama Anlayış İlişkisel Pazarlama Anlayış

1. Üretim* Odaklı Anlayış Bu dönemde (sanayi devrimi ve hemen sonrası) ürüne yönelik talep arzdan daha fazladır. Tüketici üretilen her ürünü almaya hazırdır. Bu nedenle amaç «üretim miktarını» artırmaktır

2. Ürün Odaklı Anlayış Arz ve talebin zamanla dengelenmeye başlaması ile rekabet avantajı elde etmek için üreticiler daha kaliteli ürünler üretmeye başlamıştır. İşletmelerin amacı sürekli olarak «ürünlerin kalitesinin» (ürünün iyileştirilmesi) artırılmasıdır.

3. Satış Odaklı Anlayış Zamanla tüm işletmeler kaliteli ürünler üretmeye başlayınca bazı işletmeler rekabet avantajı elde etmek için becerikli satış elemanları istihdam etmeye başlamışlardır. Amaç «satışları» artırmaktır.

4. Pazarlama Odaklı Anlayış 1980’li yıllarda ortaya çıkan küreselleşme kavramı ve tüketicilerin bilinçlenmesi ile birlikte işletmelerin amaçlarına ulaşması için tüketici istek ve ihtiyaçlarını göz ardı edemeyeceklerini savunan pazarlama anlayışı doğmuştur. Böylelikle işletmeler tüketici istek ve ihtiyaçlarına odaklanmıştır. Bu anlayışla birlikte Pazar odaklı yaklaşım kavramı ortaya çıkmıştır.

4. Pazarlama Odaklı Anlayış Pazar Odaklılık: Modern pazarlama anlayışının işletmenin tüm birimlerince benimsenmesini ve uygulanmasını öne sürmektedir. Müşteriyi anlamak ve tanımak amaçlara ulaşmak adına çok önemlidir.

5. Sosyal Pazarlama Anlayışı: Tüketici istek ve ihtiyaçlarına göre üretilen ürünleri rakiplerden daha etkili bir şekilde pazara sunarken kişilerin ve toplumun refah ve çıkarlarını göz önünde bulundurmayı savunan pazarlama anlayışıdır.

6. İlişkisel Pazarlama Anlayışı: 2000’li yıllarda ortaya çıkan ve müşteri-üretici ilişkisini bir süreç halinde ele alarak müşteri tatmini ve sadakati yaratmayı savunan pazarlama anlayışıdır. Müşteri ile ilişki satış işlemi öncesinde başlayarak satış sonrasında da devam etmektedir.