Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü BİREYLERLE SOSYAL HİZMET BİREYLERLE SOSYAL HİZMETİN BİLGİ TEMELİ VE İLKELERİ Prof. Dr. Veli DUYAN Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü
Bireylerle sosyal hizmet müdahalesi insanların birey olarak doyurucu ilişkiler kurmasına, hem kendisine hem de topluma yararlı bir yaşam sürmesine ve değişen toplumsal koşullara uyum sağlayabilmesine yardımcı olmayı amaçlar. Bireylerle sosyal hizmet; bireyin daha tatmin edici insan ilişkileri geliştirmesi amacıyla bireyin gelişimi ve uyumu ile ilgilenmektedir. Bireyin uyumu ve gelişimi, toplumdaki kaynakları etkili bir şekilde kullanmasına bağlıdır.
Bireylerle Sosyal Hizmetin Bilgi Temeli Kavramlar; bireyin yaşam deneyimi üzerinde çevrenin etkisi, temel duygusal ve fiziksel ihtiyaçların önemi, bu ihtiyaçların karşılanmamasından doğan sonuçlar, davranışların amacı ve insan hayatına sosyal ve kültürel faktörlerin etkisi
Mesleki İlişkinin Ayırt Edici Özellikleri Mesleki ilişki sürelidir Sosyal hizmet uzmanına belli sorumluluklar yükler, Mesleki ilişkinin belli bir amacı vardır, Sosyal hizmet uzmanının yetkileri vardır. Mesleki ilişki tedavi edicidir.
Bireylerle Sosyal Hizmetin İlkeleri bireyselleştirme, anlamlı ilişki kurma, kabul etme, iletişim, duyguların amaçlı ifade edilmesi, kontrollü duygusal katılım, yargılayıcı olmayan tavır, müracaatçının özerkliği, sosyal hizmet uzmanın öz farkındalığı, sosyal işlevsellik, davranışları düzenleme, sosyal öğrenme ve gizlilik
Bireylerle Sosyal Hizmetin Temel Varsayımları birey ve toplum birbirine bağımlı ve birbirini tamamlayıcıdır; toplumdaki değişik faktörler birey davranışı ve tutumlarını etkiler; bazı sorunlar psikolojik ve bazıları ise kişiler arasıdır; bireyle sosyal hizmet sürecinde bilinçli ve kontrollü ilişkiler kurulması amaca hizmet eder; bireylerle sosyal hizmet; kişinin enerjisini ve kapasitesini olumlu yöne yönlendirmesine yardım ederek sorunlarının çözülmesini sağlar; bireyle sosyal hizmet herkese ilerlemek için eşit hak verir; her ihtiyaç sahibi ve engelli insan için yardım sağlar.
• Her insan onuru ve değeri olan kişiler olarak değerlendirilmelidir. Felsefi varsayımlar şunlardır: • Her insan onuru ve değeri olan kişiler olarak değerlendirilmelidir. • İnsanlar birbirine bağımlıdır ve bu sosyal gruplar içindeki etkileşimlerinde görülür. • İnsan gelişimi ve ilerlemesi için ortak olan insan ihtiyaçları vardır. Ortak ihtiyaçların olması bireylerin biricikliğini yadsımaz. • Her birey kendi içinde büyüme ve başarılı olma potansiyeli taşır ve bu potansiyelin farkına varmak her bireyin hakkıdır. Yani insanlar değişme kapasitesine sahiptir. • Toplum, kendi potansiyellerini fark etmelerini sağlayacak araçlara sahip olmayan insanlara yardım etmekle yükümlüdür.
İnsan Davranışlarının Nedenleri Maddi Kaynakların Yokluğu Durumlar ve İlişkilerin Yanlış Anlaşılması ve Uygun Bilgilerin Yokluğu Hastalık veya Sağlıkla İlgili Engeller Stresli Durumlardan Kaynaklanan Duygusal Endişe Kişilik Özellikleri ve Yetersizlikler
Bireylerle Sosyal Hizmetin Amaçları sosyal yıkımı engellemek, müracaatçıyı güçlendirmek, sosyal işlevselliği sağlamak, olumlu teşvik sağlamak, gelişme ve büyüme için fırsatlar yaratmak, psikolojik zararları telafi etmek, kendi kendini yönetme kapasitesini artırmak sosyal katılımı artırmak , bireyin toplumla iyi bir uyum yakalaması, bireyin içsel sorunlarının bulunması, anlaşılması ve çözülmesi, bireyin ego gücünün arttırılması, sorunların önlenmesi ve içsel kaynakların geliştirilmesi
Bireylerle Sosyal Hizmetin Bileşenleri BİREY + Sorun + KURUM + SORUN ÇÖZME SÜRECİ + SOSYAL HİZMET UZMANI- MÜRACAATÇI İLİŞKİSİ
Bireylerle sosyal hizmet yöntemi: Bireyi saygı görmeye layık, toplum içinde insan onuruna yaraşır biçimde yaşaması gereken bir varlık olarak kabul eder, Sorunun çözümlenebilmesi için gerektiğinde birey ve aileyi kendi olanakları yanında toplumsal kaynaklardan yararlandırma sorumluluğu taşır, Birey ve sosyal çevre arasındaki sorunların çözümü için karşılıklı ilişkilerin geliştirilmesini amaçlar ve interaksiyonlar üzerinde odaklaşır, 4. Sorunlara yol açan bilinçaltı nedenlerin varlığını kabul etmekle birlikte tedavide bilinç düzeyindeki ve daha çok bugüne ait hususlar üzerinde durur, 5. Bireyi ve içinde bulunduğu sosyal çevreyi birbirini tamamlayan bir bütün olarak kavrar, 6. Sorun çözmedeki amaç, birey ve aile birlikte toplumsal huzur ve refahın gerçekleştirilmesidir.