Davranım Bozuklukları ile Etkili Biçimde Başa Çıkma Uzm. Psk. Aylin İlden Koçkar Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı

Davranım Bozukluklarında Sık Görülen Sorunlar İnsan veya hayvanlara zarar verme Eşyaya zarar verme Yalan söyleme Çalma Kurallara uymada zorlanma

Davranım Bozukluklarının İşaretçileri Çocukta şağıdaki özelliklerden bir veya birkaçı olduğunda bu durum dikkatle izlenmelidir: Aşırı öfke Kendi kaybetme, sık öfke patlamaları Aşırı huzursuzluk Aşırı dürtüsellik Çabuk sinirlenme

Davranım Bozukluklarının Olası Nedenleri Beyin hasarı Fiziksel ya da cinsel istismar Anne babanın reddi ve ihmali Denetim eksikliği Bakım ve eğitimdeki tutarsızlık ya da baskı Erken dönemlerde başlayan kurum yaşamı Bakım veren kişilerin sık değişmesi

Davranım Bozukluklarının Olası Nedenleri Aile büyüklerinin sayısının fazla olması Evdeki ortamın karmaşıklığı Aile içi disiplinin tutarlı olmaması, aşırı esnek ya da çok katı olduğu aileler Anne babadaki kişilik bozuklukları ve alkolizm Suçlu çocuk gruplarıyla arkadaşlık etme Genetik yatkınlık Okul başarısızlığı Travmatik deneyimler

Davranım Bozukluklarında Tedavi Yaklaşımları Bu bozuklukla ilişkili davranışların denetlenebilmesinde en iyi sonuç aile ve toplum kaynaklarının tümünün kullanıldığı çoklu tedavi modelleri ile elde edilmektedir.

Davranım Bozukluğu Tedavisi Oldukça karmaşık ve zordur! Zorlaştıran faktörler arasında çocuğun işbirliği yapmaması ve yetişkinlerden korkması ve güvenmemesi de vardır. Tedavide çocuk psikiyatristi, psikolog ve öğretmenler birlikte çalışmalıdır.

Davranışçı Tedaviler Çocuğun öfkesini ifade etmesinin ardından kontrol etmeyi öğrenmesi hedeflenir. Tedavi oldukça uzun sürelidir ÇÜNKÜ çocuğun yeni ve uyumlu davranışları öğrenmesi zaman alacaktır.

Uzun Süreli Tedavi Gerekmektedir Tedavi ekibi, eğiticiler ve ailenin çocuğa yeni yöntemleri sabırla öğretmesi gerekmektedir.

Temel Düşünce Kimse beni sevmeyecek...

Zihinlerindeki temel düşünce ile birlikte Korku Yalnızlık Endişe Çocuk reddedilmeye engel olmak için diğer kişileri iter.

Erken Müdahale Erken müdahale, bu düşünce ve duygu sistemi tam olarak oturmadan değiştirebilmek açısından büyük önem taşır.

Tedavinin yürütülmesi Tedaviyi yürüten ve ilişki kurmakla görevli olan terapist veya eğitimci, çocuğun yanlış inancını kırdıktan sonra çocuk grup ortamında daha rahat ele alınabilir. Ailenin de işbirliği gereklidir ancak aile ile işbirliği yapılaması durumunda çocuğun sürekli olduğu ortamdaki kişilerle de tedavi yürütülebilir. Rehber öğretmenler çocuğun tüm davranışlarını birinci elden gözlemleme fırsatına sahip olduklarından en kolay iletişim kurabilecek kişilerdir.

Çocukla ilişki kuran pek çok eğitimcinin birincil endişesi başarıp başaramayacaklarıdır. Elbette endişeler olabilir ancak korkmadan sabırla ilşki kurmaya çalışmak davranım bozukluğunun özündeki “sevilmeyeceğim” inancı yıkacaktır. Başarmak, çocuğa “sevilebileceği” inancını vermektir.

Tedavi Hedefleri Öfkenin kontrol edilmesi, Öfke ve rahatsızlıkların uygun dille ifade edilmesi, Davranışlarının sorumluluğunu alabilme, Davranışlarının sonuçlarını kabullenme.

Sınıf İçi ve Dışı Uygulamalar Sınıf içinde ve dışındaki uygulamalarda duygudurum dalgalanmaları ve dürtüselliğin kontrol edilmesi, uyumu arttırma temel hedeflerdir.

Duygudurum Dalgalanmaları ile Başa Çıkmak Güven verin ve cesaretlendirin. Olumlu davranışını ve çalışmasını sıkça övünüz. Sinirlendiğinde tehdit içermeyen yumuşak bir tarzda konuşunuz. Söyleneni kavradığına emin olmak için söylediklerinizi tekrarlayın. Sınıf içinde liderlik rolü vermek için fırsat kollayın.

Duygudurum Dalgalanmaları ile Başa Çıkmak Eve olumlu yazılı mesajlar gönderin. Baş başa görüşmek için zaman yaratın. İçe dönük ya da aşırı derecede utangaç ise sınıf arkadaşları ile sosyal ilişkiye girmesi için cesaretlendirin. Kırıldığını düşündüğünüzde onu destekleyin.

Duygudurum Dalgalanmaları ile Başa Çıkmak Çocuğun zorlanması ya da sıkıntıya girmesi ile ilgili belirtilere dikkat edin, gerginliği azaltmak ve öfke patlamasından kaçınmak için cesaret verin ya da iş yükünü azaltın. Öfkesini bastıran ya da kolay öfkelenen çocuklarla konuşmak için daha çok zaman ayırın.

Duygudurum Dalgalanmaları ile Başa Çıkmak Öfkenin nasıl denetlenebileceğini kısaca anlatın: Ortamdan uzaklaşması için cesaretlendirin Yatışma yöntemlerini kullanınız (yüz yıkama, gevşeme)

Dürtüselliğin Kontrol Edilmesi Küçük, uygunsuz davranışları görmezden gelin. Uygunsuz davranışları ihtiyatlı kınayın. Olumlu davranışları övün. Öğrencinin aç olmadığından emin olun.

Dürtüselliğin Kontrol Edilmesine Yönelik Sınıf içi Öneriler Gerektikçe el kaldırmasını, seslenmesini öğretin. Elini yalnızca amaca uygun durumda kaldırdığı zaman yanına gidin. Soru yanıtlamak için el kaldırdığında övün.

Uyumu arttırmaya yönelik öneriler Uygun davranışları hemen övün. Küçük hataları görmezden gelin. Dikkatinizi olumlu davranışları pekiştirmek için kullanın. Uygunsuz davranışları “bu davranışı beğenmiyorum” şeklinde ifade edin. Arkadaşları arasında eleştirmekten ve azarlamaktan kaçının.