KONU:Taş ve Mermer Kaplamalar GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ  DERSİN KODU ve ADI: İNM 204 YAPI TEKNOLOJİLERİ-II KONU:Taş ve Mermer Kaplamalar HAZIRLAYANLAR: 111808021-Saygın TAŞKIN 111808002-Yusuf CANDAN 111808022-İlter Burak TUTUMLU 101808015-Burak ÖNCÜL ÖĞRETİM ÜYESİ: Prof. Dr. METİN ARSLAN

İÇİNDEKİLER 1)KAPLAMALAR(Genel Tanım) 2)TAŞ NEDİR? 2.1)TAŞIN KULLANIM ALANI 2.2)İNŞAATLARDA KULLANILAN DOĞAL TAŞLAR VE ÇEŞİTLERİ 2.3) İNŞAATLARDA KULLANILAN YAPAY TAŞLAR 3)TAŞ KAPLAMALAR 3.1)YÜZEYE TAŞ KAPLAMA İŞLEMLERİNDE DİKKAT EDİLECEKLER 3.2)ÇİMENTO HARCI İLE YAPILAN DOĞAL VE YAPAY TAŞ KAPLAMA 3.3)YAPIŞTIRMA HARCI İLE YAPILAN DOĞAL VE YAPAY TAŞ KAPLAMA 3.4)DOĞAL VE YAPAY TAŞ KAPLAMA YÜZEY İŞLEMLERİ 3.5)TAŞ KAPLAMA ÖRNEKLERİ

4)MERMER KAPLAMALAR 4.1)MERMER NEDİR? 4.2)MERMER ÇEŞİTLERİ 4.3)MERMERLERİN KULLANIM YERLERİ 4.4)DÖŞEMELERDE MERMER KAPLAMA 4.5)MERMERLERİN DIŞ CEPHELERDE UYGULANMASI 4.6)MERMER KAPLAMA ÖRNEKLERİ 5)YAPIŞTIRICILAR 5.1)DOĞAL YAPIŞTIRICILAR 5.2)YAPAY(SUNİ) YAPIŞTIRICILAR 5.3)MERMER KULLANIMIYLA İLGİLİ SONUÇLAR 6)KAYNAKÇA

KAPLAMALAR Kaplama, bir maddenin dış yüzeyine, daha iyi bir görünüş kazandırmak veya korumak amacıyla geçirilen,giydirilen başka bir maddeden yapılmış kattır. Yer (döşeme) kaplaması Yer (döşeme) kaplaması döşeme üzerine, estetiklik, geçirimsizlik, dayanıklılık, kolay temizlenebilirlik vb. özellikleri kazandırmak amacıyla uygun malzemeler kullanılarak yapılan kaplamadır. Duvar kaplaması Duvar kaplaması, genellikle iç mekanlarda ve ıslak hacimlerin duvarlarında güzel görünüm, temizlik, sızdırmazlık gibi özellikleri elde etmek amacıyla uygun malzemeler kullanılarak yapılan kattır. (1)

TAŞ NEDİR? Taş Nedir? Yer kabuğu kütlesinden kopan veya koparılan, çeşitli işlerde kullanılan katı ve sert madde. Jeoloji ilmine göre yer kabuğu temel iki ana maddeden meydana gelmektedir. Bunlar taş, ve topraktır. Kütleler halinde değişik yapıya sahip minerallerden kopan değişik büyüklükteki parçalara da taş ismi verilmektedir. Selçuklu ve Osmanlı zamanında yapılan cami ve medreseler, köprüler,saraylar, kütüphaneler vs. hepsi taşların işlenerek ve yontularak kullanılmasıyla yapıldı. Bu şekilde Türk sanat ve zevkini dünyaya tanıtmışlardır. Edirne’de Selimiye, İstanbul’da Süleymaniye Camileri, Doğubeyazıt’ta İshak Paşa Sarayı gibi eserler bunlardan birkaç tanesidir. (2)

Taşın Kullanım Alanı Bilindiği gibi Mermer, Granit, Traverten gibi doğal taşlar mimaride büyük rol oynamaktadır. Özellikle son yıllarda Mermer ve Traverten , yapısının küçük ebatlı kesime müsait olması sayesinde sadece karo halinde değil file üzerine yapıştırılmış mozaik olarak da tüketicilerine sunuluyor. Bu şekilde kullanımı yoğunlaşan, pek çok desen alternatifi sunan doğal taş ürünler , evlerimizde ve diğer mekanlarda yerini almaktadır. (2)

İnŞaatlarda KullanIlan Doğal TaŞlar VE ÇEŞİTLERİ Doğal taşlar, doğadan çıktıktan sonra ticari olarak işletilebilen en eski inşaat malzemeleridir. Tarih boyunca insanoğlu tarafından yapılarda ve anıtlarda güzelliği ve dayanıklılığı sebebiyle kullanılmıştır. Zamanla kullanımı artan doğal taşlar günümüzde özellikle inşaat, kaplama, döşeme, heykelcilik, yol yapımı, porselen ve cam sanayi (kuvars), optik sanayi ve süs eşyalarının yapımında kullanılmaktadır. Taş ocaklarından çıkarılan, homojen yapıya sahip, atmosfer etkilerine dayanıklı, teknolojik özellikleri bakımından yapı işlerinde kullanmaya elverişli taşlara "doğal yapı taşları" denilmektedir. Doğal yapı taşlarının kullanım yerleri genellikle yığma bina temellerinde, taş duvarlarda, zemin, duvar ve çatı kaplamalarında, agrega yapımında kullanılır. Doğal taş sınıf ve çeşitleri şöyledir: (3)

(1)

İnŞaatlarda KullanIlan Yapay Taşlar Doğal taşın sahip olmadığı birçok avantajı (hızlı ve kolay montaj, her yüzeye uygulanabilmesi, montaj sırasında kirlilik oluşturmaması, yüzeylere çok daha az yük binmesi vb.) beraberinde getiren yapay taş kaplama ürünleri doğal taş kaplamanın verdiği gerçek doğallığı aynen kaplandığı yüzeylere vermektedir. Kalıplara dökülmek üzere hazırlanan; bağlayıcı, agrega ve diğer bazı katkılardan yapılan (hafif agrega, yüksek mukavemetli portland çimento, inorganik demir oksit boya pigmentleri vb.) karışımın özel kopyalama ve üretim teknikleri ile birebir, doğal taş dokusu ve görüntüsü kazandırılması ile oluşan bir kaplama çeşididir.(3)

Resim 1.16 (b): Panel türü yapay taş kaplama ürünleri (1) Resim 1.16 (a): Panel türü yapay taş kaplama ürünleri

Taş ocağı Çeşitli yerlerde kullanılmak üzere toprağın üstünden veya altından taş çıkarılan yerlere taş ocağı ismi verilmektedir. ilk zamanlar taş ocaklarında insan gücü çok önemliydi. Bugün elektrik gücünden ve bazı patlayıcı maddelerden faydalanılarak taş ocaklarında çalışma kolaylaşmış ve verim artmıştır.(3)

Taş Kaplamalar Taş Kaplama; Gelişen teknoloji, dekorasyon konusunda da pek çok yenilik getiriyor.Taş  Kaplamaları, mekanlara, eskinin taş, beton, kiremit görüntü ve hissini verirken, yeni teknoloji anlayışıyla üretilmiş olmasının avantajlarını barındırıyor.(4)

  (4)

Taş kaplamalarının kullanımı açısından popülerliğini arttıran bir ürün olarak mozaik dekorasyonda oldukça yaygın kullanılmaktadır. Hammaddesi olan Mermer ve traverten tamamen doğal malzemelerdir. Fabrikasyon değildir, yani içerisinde herhangi bir kimyasal madde barındırmaz. Bakım gerektirmeden özelliğini, rengini uzun yıllar boyu korur. Kaliteli tasarımların özenli bir el işçiliği ile uygulanması sonucu mozaik halini alan bu ürünler dekorasyonun vazgeçilmezleri halindedir. Birbirinden farklı modelleri ile göz dolduran ve son yıllarda sıkça kullanılan mozaik ürünler dekorasyonda tekdüzelikten kurtulmamıza yardımcı olurken, mekanlara sıcaklık ve zenginlik katıyor. (4)

  (4)

  (4)

Taş Duvar Kaplamaları kullanım alanları ev duvarlarına, Ofis duvarlarına, Bina girişlerinde, Dış cephe duvarlarında, Kafe duvarında, Otel lobilerinde, Lokanta, Bar duvarlarına, Teras duvarına, Dairelerde,TV arkası duvarında, Giriş holler ve kolidor duvarlarında, salon duvarlarında, iç ve dış duvarların genelinde kullanılabilir.   (4)

  (4)

Yüzeye Taş Kaplama İşlemlerİnde dİkkat edİlecekler Doğal ve yapay taş yüzeyi, kusurların kapatılması, görüntünün güzelleştirilmesi veya sağlığa daha uygun olması için işleme tabi tutulur. Bu işlemlerde malzemenin cinsi,kullanılacağı yer ve estetik görünüş etkili faktörlerdir. Doğal ve yapay taş yüzeyleri iki farklı şekilde işlenir. Biri klasik olan elle işleme,diğeri ise makineler ile yapılan işlemelerdir. (5)  

Duvar yüzleri iyice temizlendikten ve ıslatıldıktan sonra, 350 kg çimento dozlu ince çarpma tabaka yapılarak, bunun üzerine 400 kg çimento dozlu harçla mermer plaklar 2 - 3 cm, traverten ve doğal taşlar 2 - 4 cm kalınlıkta, aralıkları en fazla 1 mm olacak şekilde kaplanmalıdır. Amaca ve mekâna uygun renkte ve boyutta doğal ve yapay taş plaklar seçilmelidir. Plakaların düşeyliği su düzeci yardımıyla kontrol edilmelidir. Plaka yüzeyinin duvar yüzeyine paralel olması sağlanmalıdır. Duvar yüzeyinde aşırı yüzey bozuklukları (3–5 cm) varsa düzeltme amacıyla sıva yapılmalıdır. (5)

ÇİMENTO HARCI İle Yapilan Doğal ve Yapay Taş Kaplama Yüksekliği 20 m’ye kadar olan kaplamalarda tercih edilir. Yapım sırasında plakların yapışması ve yerçekimine karşı koyabilmesi için belirli aralıklarla yapılmalıdır. Çimento harcı veya seramik yapıştırıcısı kullanılır (Resim 2.1). (1) Resim 2.1: Çimento harcı

Harçlı montajda doğal ve yapay taş kalınlığı 2 cm’nin üzerinde ise kenet demiri kullanılır. Kenet demirinin bir ucu duvara açılan boşluğa diğer ucu doğal ve yapay taş üzerinde açılan boşluğa yerleştirilir (Resim 2.2). (1) Resim 2.2: Kenet demirleri

YapIştIrma HarcI İle YapIlan Doğal ve Yapay Taş Kaplama Doğal ve yapay taş plaklarının büyük olması ve kaplanacak duvar yüzey yüksekliğinin 20 m’ yi geçmesi durumunda bu yöntem tercih edilir. Yapım süresi kısa olduğundan büyük işlerde tercih edilir. Plakların duvara tutturulmasında değişik boyutlarda ve türlerde metal birleşim aparatları kullanılır (Resim 2.3). Doğal ve yapay plakalar bu aparatlarla duvarlara asılır. Seramik yapıştırıcısı kullanılır (Resim 2.4). (1)

Resim 2.3: Metal birleşim aparatları (1)

Resim 2.4: Seramik harcı (1)

Video:taş plakanın duvara tutturulması.mp4 (http://www.youtube.com/watch?v=BXpXJFBTWAw)

Doğal ve Yapay Taş Kaplama Yüzey İşlemlerİ Doğal ve yapay taş işleme araçları ikiye ayrılır; bunlar elle işleme araçları ve işleme makineleridir. Elle İşleme Araçları Bu araçlar klasik ince yonu taş işlemesinde kullanılan el aletleri ve elde kullanılan makinelerdir. Resim 1.3 ve 1.4’te elle işleme görülmektedir.(1) Resim 1.3: Elle işleme Resim 1.4: Elle işleme

KULLANILAN EL ALETLERİ Markalama aletleri: Doğal ve yapay taş yüzeyine verilecek desen ve şekillerinişaretlemesinde ve yapılandırılmasında kullanılan el aletleridir. Kalemler: Düz, sivri ve dişli kalem gibi çeşitleri vardır. Düz kalemler 0,5 cm ile 10 cm’ye kadar çeşitli genişliklerde imal edilir. Genellikle yazı yazma ve motif işleme gibi işlerde kullanılır. Ağız kısımları elmas uç (sert çelik) şeklindedir. Dişli kalemler doğal taşların kaba olarak düzeltilmesinde kullanılır. Resim 1.5(b)’da çeşitli kalemler görülmektedir. (1) (Resim 1.5(a): Markalama aletleri) Resim 1.5(b): Çeşitli kalemler Resim 1.5(a): Markalama aletleri

Spiral: Uçlarına çeşitli diskler takılarak doğal ve yapay taş plakların kesilmesinde ve parlatılmasında kullanılan elektrikle çalışan araçlardır. Resim 1.6’da spiral görülmektedir. Zımpara taşları: Çeşitli sertliklerde disk şeklinde zımpara taşları spiral makinesine takılarak kullanılır. Bu taşlar, genelde parlatma işlerinde kullanılır. Değişik malzemelerden yapılmış zımpara taşları Resim 1.7’de görülmektedir. (1)

(1)

İşleme Makineleri Eskitme makinesi: Bu makine, doğal taşlara eskimiş bir görünüm sağlar. İşlem sonunda elde edilen doğal taşlar bu şekilde görünmesi istenen yerlerde kullanılmaktadır. Eskitme makinesinin bir örneği, Resim 1.8’de görülmektedir. Ebatlama makinesi: Bu makine, 2-5 cm kalınlığa kadar doğal taşları istenen ölçülere getirmektedir. Ebatlama makinesinin bir örneği, Resim 1.9’da görülmektedir. (1)

görünüm kazandırmak için kullanılır. Bir nevi mat cila yapar. Honlama Honlama makinesi: Bu makine, doğal taşlara tam cilalı ile eski arasında bir görünüm kazandırmak için kullanılır. Bir nevi mat cila yapar. Honlama makinesine ait bir örnek, Resim 1.10’da görülmektedir. Kenar parlatma makinesi: İsminden de anlaşılacağı gibi ebatlanmış doğal taşların kenarlarını parlatma işleminde kullanılır. Kenar parlatma makinesinin bir örneği, Resim 1.11’de görülmektedir. (1)

Doğal ve yapay taş kesme makinesi: Ebatlanmış ve yerine döşenecek taşları istenen ölçüye getirmede kullanılan küçük bir makine olup Resim 1.12 ve 1.13’te bir örneği verilmiştir. (1)

Taş Kaplama örneklerİ DUVARA TAŞ KAPLAMA http://www.taskaplama.org/duvar -tas-kaplama-17.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/oturma-odasi-tas-kaplama/oturma-odasi-tas-kaplamalari4.jpg

ZEMİNE TAŞ KAPLAMA http://www.tafdogaltas.com/img/siyah-eskirme-set-olcu.jpg http://www.travertenmermer.com/wp-content/themes/classifiedstheme/thumbs//2109.jpg

ŞÖMİNE TAŞ KAPLAMA http://www.taskaplama.org/images/stories/somine-tas-kaplama/somine-tas-kaplama-modelleri146.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/somine-tas-kaplama/somine-tas-kaplama-modelleri15.jpg

MAĞAZA TAŞ KAPLAMA http://www.taskaplama.org/images/stories/magaza-tas-kaplama/magaza-tas-kaplama-modelleri8.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/magaza-tas-kaplama/magaza-tas-kaplama-modelleri.jpg

RESTORAN DUVAR TAŞ KAPLAMA http://www.taskaplama.org/images/stories/restoran-tas-kaplama/restoran-tas-duvar-kaplama14.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/restoran-tas-kaplama/restoran-tas-duvar-kaplama8.jpg

İÇ MEKAN TAŞ KAPLAMA http://www.taskaplama.org/images/stories/ic-mekan-tas-kaplama/ic-mekan-tas-kaplama-modelleri13.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/ic-mekan-tas-kaplama/ic-mekan-tas-kaplama-modelleri1.jpg

DEKORATİF TAŞ KAPLAMA http://www.taskaplama.org/images/stories/dogal-tas-kaplama/dekoratif-tas-kaplama10.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/dogal-tas-kaplama/dekoratif-tas-kaplama11.jpg

BANYO TAŞ KAPLAMA http://www.tafdogaltas.com/img/eskitme-banyo-7-5x15.jpg http://www.tafdogaltas.com/img/eskitme-banyo-10x10.jpg

Mermer Kaplama Antalya Limra mermer ocaği

MERMER NEDİR? Mermer, metomorfizma olayı sonucunda kalker ve dolomitik kalkerlerin yeniden kristalleşmesiyle meydana gelmiş bileşimdir. Bileşimlerinin %90-98'i CaCO3'ten (Kalsiyum karbonat) oluşmaktadır. Düşük oranda MgCO3 (Magnezyum karbonat) içermektedir. CaCO3 kristallerinden oluşan mermerlerde esas mineral “Kalsit” tir. Aynı zamanda az miktarda silis, silika, feldspat, demiroksit, mika, fluorin ve organik maddeler bulunabilir.  Renkleri genellikle beyaz ve grimsidir. Fakat yabancı maddeler nedeniyle sarı, pembe, kırmızı, mavimtırak, esmerimsi ve siyah gibi renklerde de olabilirler. Mikroskop altında incelendiğinde, birbirine iyice kenetlenmiş "Kalsit Kristalleri"nden oluştuğu görülür. Mermer Tarihler boyunca bir çok mimaride kullanılmış ve Osmanlı’dan bize kalan bir tarihtir.  Şu an mermer yerine kullanılabilecek ne kadar taş çıkmış olsa da mermer bir tarihtir onun vazgeçilemez bir nostaljisi vardır. Mermer Türkiye'den çıkan ve ithal bir çok çeşidi bünyesinde barındıran bir malzemedir.(6)

Mermerler, mimaride yapıların dış cephelerinde ve teraslarında, iç mekanlarda ise antre, hol, salon, mutfak, banyo, merdiven gibi yerlerde kaplama malzemesi olarak kullanılan doğal taşlardır. Ayrıca mermer malzemeler taşıyıcı yapı elemanı olarak kullanıldığı gibi, akustik özelliği gerektiren ve aydınlatma ile ilgili yerlerde, mimari ve dekoratif özelliği olan yapılarda farklı fonksiyonları yerine getirmek için kullanılmaktadır. Yapılarda kaplama taşı olarak kullanılan mermerler dekorasyon ve mimarı açıdan güzel görünmesi için ayrı renk ve boyutlarda kullanılabilirler. (6) Fotoğraf 1. Mermer Sütunlar

Fotoğraf 2. Bina dışı Mermer Kaplama Örneği. Bina dış cephesinde mermer kaplama yapılması tasarlandığında Öncelikle kenet sistemi seçilmeli ve kaplama plaklarının büyüklüğüne bağlı olarak kenet yerlerinin gösterildiği bir cephe detay projesi hazırlanmalıdır. Kaplama işlemi, hazırlanan bu detay projesine göre yapılmalıdır. (6)

Genel olarak mermerleri kaplama elemanı olarak kullanmadan önce TS Genel olarak mermerleri kaplama elemanı olarak kullanmadan önce TS. 699'da (Tabii yapı taşları-muayene ve deney metotları) belirtilen özelliklerinin araştırılması gerekir. Malzemenin fiziksel özelliklerinden görünüşü, sertliği, birim hacim ağırlığı, çözülme kabiliyeti, renk özellikleri, özgül kütlesi, porozitesi, su emme durumu, tabii don tesirlerine dayanıklılık özelliği, genleşme katsayısı ve ısı iletkenlik katsayılarının bilinmesi gerekir. (6)

MERMER ÇEŞİTLERİ Ekvator Marmara Crema Nova Diagonal Marmara Bursa Acik Bej Bursa Koyu Bej Şeker Beji Rosalia Bej Emprador Maron Marinace Prestij Kahve

Mermerlerİn KullanIm Yerlerİ Mermerler, yapıda konstrüksiyon (temel ve duvar örgülerinde), kaplama (duvar, döşeme, merdiven, teras çatı vb.), dolgu- izolasyon (ısı, yangın) ve agrega malzemesi olarak kullanılmaktadır. Mermerlerin kırılmış ve ufak parçaları yapı malzemesi olarak değerlendirilebileceği gibi öğütülerek çimento ve kireç yapımında da kullanılabilir. Yapıda kaplama amacıyla kullanılan taş malzemelerde atmosfer etkilerine ve don tesirlerine dayanıklılık (dış cephe kaplamalarında), mukavemet ve estetik değerler aranır. Özellikle mermerlerin yağ, pas, asit ve ateş (800 C°) etkisinde zarar gören bir malzeme olduğu unutulmamalıdır. Bunun yanında, kaplama malzemesi olarak seçilecek taş türünün tespitinde taşın dokusuna, damarlarına, aşınma mukavemetine, işlenebilme özelliğine ve estetik görünümüne dikkat edilmelidir.

(6)

Döşemelerde MERMER KAPLAMA Mermerlerin döşemelere uygulanması sırasında özellikle kot ve eğim göz önünde bulundurulmalıdır. Kırmızı kot adı verilen yükseklik çizgileri duvarlara işaretlenir, eğim de dikkate alınarak yarı kuru harç ile döşemeye uygulanır. Döşemelerde mermer kaplamaların uygulanması sırasında ipler vasıtası ve su terazileri kullanılarak hassas bir işçilik ile uygulama yapılmalıdır. Mermerler arasındaki derzlerin bırakılmasına ayrıca önem verilmelidir. (7)

http://www. taskaplama http://www.taskaplama.org/images/stories/mermer-yer-doseme/mermer-yer-dosemesi3.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/mermer-yer-doseme/mermer-yer-dosemesi.jpg

http://www. taskaplama http://www.taskaplama.org/images/stories/mermer-yer-doseme/mermer-yer-dosemesi4.jpg http://www.taskaplama.org/images/stories/mermer-yer-doseme/mermer-yer-dosemesi2.jpg

Mermerlerİn DIş Cephelerde UygulanmasI: Mermerlerin dış cephelerde levha kaplaması olarak kullanılması durumunda mimarların ve uygulamacıların bilmesi gereken bazı konular vardır. Bunlar; Kaplanacak duvar yüzeyleri yatay ve düşey olarak düzlem kontrolünden geçirilmelidir. Malzemenin fiziki özelliği dikkate alınarak, boyut ve ankraj yerleri tespit edilip imalatı yapılmalıdır. Genellikle bu tür malzemelerde ısı farkı nedeniyle ±0.2 mm genleşme olur. (7)

http://www.tasyapimermer.com/lib/images/photos/cephe/13.jpg http://www.tasyapimermer.com/lib/images/photos/cephe/11.jpg

mermer kaplama örneklerİ http://www.taskaplama.org/images/thumbnails/images/stories/mermer-7.jpg http://www.taskaplama.org/images/thumbnails/images/stories/mermer-1.jpg

http://www. taskaplama. org/images/thumbnails/images/stories/mermer-9 http://www.taskaplama.org/images/thumbnails/images/stories/mermer-9.jpg http://www.taskaplama.org/images/thumbnails/images/stories/mermer-13.jpg

YAPIŞTIRICILAR KAPLAMA YAPIŞTIRICILARI VE HAZIRLANMASI: Mermer sektöründe çeşitli yapıştırıcılar kullanılmaktadır. Bu yapıştırıcılar kullanım yerine göre mermerleri birbirine yapıştırabildiği gibi metali mermere veya fayans/plaka şeklindeki mermerlerin zemine ve cepheye montajında da kullanılmaktadır. Yapıştırıcı olarak çimento gibi doğal yapıştırıcılar kullanılabildiği gibi akemi ve polyester gibi suni yapıştırıcılarda kullanılabilmektedir .(8)

YAPIŞTIRICILAR 1. Doğal Yapıştırıcılar 2. Yapay Yapıştırıcılar (8)

Doğal Yapıştırıcılar Doğadan çıkarılıp işlem gördükten sonra yapıştırıcı olarak kullanılan maddelerdir.Çimento, derz dolgu ve fayans yapıştırıcılar bu gruba girer. İçine katılan katkı maddelerine göre farklı özellikler gösteririler. (8)

DOĞAL YAPIŞTIRICILAR Doğal Yapıştırıcılar 1. Çimento 2. Fayans Yapıştırıcısı 3. Derz Dolgu Malzemesi (8)

Çimento Çimento hamurunun mukavemeti önemli ölçüde su/çimento oranına da bağlıdır Katkılar betonun özelliklerini geliştirmek üzere üretim sırasında veya dökümden önce transmiksere az miktarda ilave edilen maddelerdir. Katkı maddelerini kökenine göre kimyasal ve mineral katkılar olarak ikiye ayırmak mümkündür. (8)

Fayans Yapıştırıcısı Yüksek stabiliteye sahip fayans yapıştırıcılar iç ve dış mekânlarda, yatay ve dikey seramik, fayans, çini, mozaik, granit, mermer gibi kaplamaların yapıştırılmasında kullanılmaktadır. Rahat kullanımı suya ve dona karşı dayanıklı olmaları kullanım yerlerini arttırmaktadır . (8)

Derz Dolgu Malzemesi Derz dolgu dikey veya yatay olarak yapıştırılan fayans, mermer gibi malzemelerin aralarını doldurmak amacıyla kullanılmaktadır. Derz dolgu kaplamaların arasına su sızmalarını önlemek ve dekoratif görünüm kazandırmak amacıyla uygulanır.Derz dolgu uygulamasında yapıştırılan ürün donduktan sonra aralarına karılan derz dolgu uygulanır. Derz dolgu parmakla basıldığında çökmeyecek sertliğe geldiğinde ıslak süngerle silinerek fazlalıklar alınır ve temizlenir. (8)

Yapay (Sunİ) YapIştIrIcIlar Doğada bulunan çeşitli malzemelerden yapılan yapıştırıcılardır. Mermer sektöründe akemi ve polyester çok yoğun olarak kullanılmaktadır. (8)

Yapay (Sunİ) YapIştIrIcIlar 1. Akemi 2. Polyester 3. Silikon 4. Zift 5. Su Bazlı Yapıştırıcılar (8)

1. Akemİ Mermer yapıştırmada kullanılan yapıştırıcıların en yaygınıdır. Çabuk donması kullananlar için avantaj sağladığı için tercih edilmektedir. Piyasada krem olarak genellikle 1kg kutularda satılmaktadır. Akemi sertleştiricisiyle kullanılır. Sertleştirici akemi ile birlikte ayrı kutuda bulunur.Akemi piyasada üç çeşit olarak bulunur: Normal (krem) akemi,Beyaz akemi,Şeffaf akemi . (8)

2. Polyester Mermer yapıştırmada kullanılan diğer bir yapıştırıcı polyesterdir. Polyester hızlandırıcı ve sertleştirici ile kullanılır. Hızlandırıcı, sertleştirici ve polyester piyasada çok rahat bulunabilmektedir. Hızlandırıcı katıldığında polyester pembe renk alır. Polyester yapıştırıcı alırken üretim tarihine bakılmalıdır. Belli süre sonra polyester bayatlamakta ve özelliğini kaybetmektedir.Hızlandırıcı, polyesterin donma süresini kısaltmaktadır. Hızlandırıcı katılmadığı takdirde donma süresi çok uzamaktadır. Sertleştirici ,polyesterin istenilen sertlikte yapıştırmasını sağlar. Polyesterin sertleşerek jel kıvamından çıkmasını sağlar. (8)

3. Sİlİkon Silikon, silisyum-oksijen (-Si-O-Si-O-Si-) zincirine çeşitli grupların eklenmesi ile elde edilen polimer ailesinin üyelerine verilen genel addır. Silikonlar suya dirençli, elektrik iletkenliği çok düşük, kimyasal aşındırıcılara, oksidanlara ve sıcaklık değişikliklerine dayanıklı olmaları nedeniyle yalıtımda, yapıştırıcı ve kayganlaştırıcı ürünlerin yapımında yaygın olarak kullanılırlar. Silikon şeffaf ve mastik silikon olarak piyasada bulunabilmektedir .Mermer yapıştırmada ve izolasyonda kullanılan silikonlar mermercilikte fazla kullanılmazlar. Genellikle mutfak tezgâhları gibi su geçirgenliğine karşı yalıtım isteyen kısımlarda yalıtım malzemesi olarak kullanılır. (8)

4. Zİft Mermer fayansların yapıştırılmasında ve ısı yalıtımında kullanılır. Mermer yapıştırma işlemlerinde nadiren kullanılan yapıştırma aracıdır. Uygulamasında önce şap atılarak zemin düzeltilir. Bu zemin üzerine ısıtılarak eritilen zift uygulanır. Uygulanan ziftin üzerine mermer veya granit fayanslar döşenir. Donduktan sonra derz dolgusu yapışır. (8)

5. Su BazlI YapIştIrIcIlar Su bazlı yapıştırıcılar, bileşiminde su bulunan veya suyla çözünen yapıştırıcılardır.Genelde süs eşyalarının düzenlenmesinde kullanılır. Ayrıca mozaik yapımında oldukça sık kullanılan yapıştırıcılardır. (8)

Mermer KullanImIyla İlgİlİ Sonuçlar Mermerler ve doğal taş malzemeler geleneksel yapılarda kullanıldığı gibi günümüz mimarisinde de vazgeçilmez bir yapı malzemesi olarak duvar ve döşemelerde uygulanmaktadır. Mermerlerin kullanımı ister geleneksel yapılarda ve onarımlarında, ister günümüz yapılarında, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi uygulama sorunları konusunda ortak çalışma, deneyim ve birikim gerektiren bir aktivitedir. Konu bu açıdan ele alındığında yapılarda kullanım yerine göre doğal taş seçimi, uygunluk, yapının özgün bütünlüğünün korunumu gibi konularda taşı bilen, konuya hakim mimar ve mühendislerin yetiştirilmesi ile mümkün olacaktır. (7)

KAYNAKÇA (1) HAYDAR T., Yapı bilgisi 3, Oğul Matbaacılık, İstanbul, 1992. (2) rehber.ihya.org/yenirehber/tas-ve-tas-ocagi.html 15/04/2013 (3) http://www.teknolojikarastirmalar.com/e- egitim/yapi_malzemesi/icerik/dogaltaslar.htm 15/04/2013 (4) http://www.taskaplama.org 15/04/2013 (5) www.aku.edu.tr/aku/dosyayonetimi/yapiegt/duvarataskaplama.pdf 15/04/2013 (6) tr.wikipedia.org/wiki/Mermer 15/04/2013 (7) www.maden.org.tr/resimler/ekler/03cb085a5c2c3fa_ek.pdf 15/04/2013 (8) http://hbogm.meb.gov.tr/moduler- programlar/kursprogramlari/makine_tek/moduller/mermerin_yapistirilmasi.pdf 15/04/2013

TEŞEKKÜRLER…