Yangın ve patlama tehlikeleri 6 Hafta Yangın ve patlama tehlikeleri Yanıcı sıvılar, alev alıcı sıvıların kullanılması, kendiliğinden tutşan maddeler, patlama tehlikesi olan madde ve karışımlar Ekzotermik tepkimeler, bozunma tepkimeleri Laboratuvarda yangına karşı korunma, yangının tanımı, sınıfları, yangın söndürmede kullanılan maddeler
YANGIN VE PATLAMA TEHLİKELERİ Yanıcı sıvılarla nasıl çalışılır ve bu sıvılar ne gibi tehlike sınıflarına ayrılmışlardır ? Laboratuvarda sık sık kullanılan ve kendiliğinden tutuşma özelliğine sahip sıvılar hangileridir ? Patlama tehlikesi bulunan sıvı ve karışımlar nelerdir ? Ekzotermik reaksiyonlarda nelere dikkat edilmelidir ? Hangi bozunma reaksiyonlarında yangın ve patlama söz konusudur ? Yangına karşı alınması gereken önlemler nelerdir ?
Depolama Yanıcı sıvılar, alev alma noktası ve suyla karışabilme özelliklerine göre sınıflara ayrılır ve depolanır Sınıf Özellik A Suyla karışmayan ve tutuşma sıcaklığı aşağıda verilen yanıcı sıvılar A I Tutuşma sıcaklığı < 21 °C örneğin, n-Hekzan A II Tutuşma sıcaklığı 21°C - 55°C örneğin, O-metilstiren A III Tutuşma sıcaklığı > 55 °C örneğin, 1-oktanol B Suyla karışabilen ve tutuşma sıcaklığı < 21 °C olan yanıcı sıvılar örneğin, Aseton
Ekzotermik Reaksiyonlar Kimyasal reaksiyonların çoğu ekzotermiktir. Açığa çıkan sıvı uygun şekilde dışarı alınamazsa reaksiyon karışımı aşırı ısınır ve reaksiyon hızı aşırı şekilde artar. Sonuçta çözücü kontrolsüz şekilde ısınıp aygıt dışına taşar ve kuvvetli patlamalar oluşabilir
Laboratuvarlarda Yangına Karşı Korunma Laboratuvarda kolay erişilebilecek bir yerde yangın söndürücü bulundurulmalıdır. Çıkışa yakın yerde acil durumlarda kullanılacak duşlar bulunmalı, bu duşların çalışıp çalışmadığı sık sık kontrol edilmelidir. Küçük yangınlarda yangın söndürücüyle müdahale edilmeli, büyük yangınlarda hemen itfaiyeye haber verilmelidir.
Yangının Doğası Bir maddenin oksijenle birleşmesi sonucu ısı açığa çıkararak alevlenmesi veya için için yanması olayına “yanma veya yangın” denir. Yanma olayının başlaması için üç etken gerekir. Yanıcı madde (yakıt) Oksitleyici madde Tutuşturucu kaynak. Bu üç etkenden her hangi biri eksikse yanma meydana gelmez.
Yangın Söndürmede Kullanılan Kimyasal Maddeler ve Yangınların Sınıflandırılması Yangın oluşturan etkenlerden en az birinin (yakıt, oksijen veya tutuşturucu-ısı) ortamdan uzaklaştırılması gerekir. Yakıt fiziksel olarak uzaklaştırılırken, soğutma ile ısının, bir madde ile örterek oksijenin etkisi giderilebilir.
Yangınla ilgili bazı genel bilgiler -Yangınlarda ilk 5 dakika içinde sıcaklık 500 oC üzerine çıkar.1 saat içinde yaklaşık 900 oC sıcaklığa ulaşılmaktadır. -Yüksek sıcaklıkta proteinler bozunmaya başlar, kan basıncı artar ve iç kanamalar olabilir, kalbin ritmik temposu bozulur, aşırı su kaybı, solunum zorluğu oluşur. -İnsan vücudu ve solunum sistemleri 65 oC sıcaklığa sınırlı bir süre 120 oC sıcaklığa 15 dakika 143 oC sıcaklığa 5 dakika 177 oC sıcaklığa 1 dakika dayanabilir.