Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Dersin Adı: Sosyal Hizmet Tarihi Sorumlu Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Veli DUYAN Konu: Sosyal hizmetin ortaya çıkışı ve gelişim süreci

Sosyal Hizmetin Ortaya Çıkışı Sosyal hizmet, tarihsel çerçeve içinde incelendiğinde bireyin iyilik halini geliştirmeye yönelik bir meslek olarak ortaya çıkmıştır. Bireyin refahını sağlamak için sunulan sosyal refah hizmetleri önemli bir yer tutmaktadır.

Sosyal hizmet meslekleşme sürecinde birçok zorlukla karşılaşmıştır Fakat en önemli güçlük, sosyal hizmet mesleğinin kökeninde sosyal yardım ve dayanışmanın yer almasıdır. Böyle bir felsefeye dayanan sosyal hizmete bilimsel bir uyum kazandırmak güç bir süreç ortaya çıkarmıştır (Acar ve Çamur Duyan, 2003).

1920 Öncesi ABD’de 1890’da başlayan ekonomik kriz hayırseverlik teşkilatlarını ve diğer gönüllü hayırseverlik yaklaşımına sahip organizasyonları harekete geçirmiştir. 1917’de Mary Richmond tarafından yayınlanan “Sosyal Teşhis” kitabı uygulamaya teorik ve metodolojik bir nitelik kazandırmıştır.

1920 – 1940’lı yıllar Toplum üzerine ilk ders Sosyal Hizmet Okulları Birliği’nin 1932’de ortaya koyduğu ortak müfredat özelliklerinin bir gereği olarak sosyal hizmet okullarında verilmeye başlanmıştır. Yerleşim Evleri Hareketi Amerika’da daha hızlı bir gelişim gösterdi.

1941 – 1960’lı Yıllar II. Dünya Savaşı yıllarına kadar uygulama yapan alanlar sosyal hizmetin alanını belirledi. 1946’da Ulusal Sosyal Refah Paktı içinde Ulusal Sosyal Hizmet Konseyinin yeniden yapılandırılmıştır. 1947 yılında Ulusal Ruh Sağlığı Yasası’nın kabul edilmesi önemli bir gelişme olarak görülmektedir.

1961 – 1980’li Yıllar 1960’lı yıllar sosyal sorunların büyük kitleleri etkilediği yıllar olarak karşımıza çıkmaktadır. 1970’lerde bütün sosyal hizmet alanları için destekleyici bir bilgi olarak sosyal sistem teorisinin kullanımı ivme kazanmıştır. 1970’liyıllardan itibaren sosyal hizmet uygulamalarında radikal sosyal hizmet yaklaşımı ve sistem kuramı kendini göstermektedir.

1981 ve Sonrası 1984 yılında Sosyal Hizmet Eğitimi Konseyi yeni akreditasyon ilkelerini belirleyen bir çalışma yapmıştır. 1990’lı yıllarda küresel boyuttaki değişimlerin meslek üzerindeki etkisi tartışılmaktadır.

Tarihsel Gelişim: Yaklaşımlar Dinsel-Din Temelli Yaklaşım Hayırseverlik Yaklaşımı Faydacı-Çıkarcı Yaklaşım İnsancıl-Hümanist Yaklaşım Sosyal Adalet Yaklaşımı Hak Temelli Yaklaşım