GÜRÜLTÜNÜN ÇEVREYLE İLİŞKİSİ
GÜRÜLTÜNÜN ÇEVREYLE İLİŞKİSİ A.Gürültünün Fiziksel Çevreye Olan Etkileri B.Gürültünün Sosyal Çevreye Etkileri C.Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
A.Gürültünün Fiziksel Çevreye Olan Etkileri: Kent içi hafif raylı sistemlerine ağırlık verilmesi ve bunların birbirleri ile entegrasyonunun sağlanması çok problemli kesimlerde karayolu trafiğinin sınırlandırılması çevresel problemler açısından rahatlama sağlayacaktır.
Metro hatlarının tamamen, hafif raylı sistemlerinin ise kısmen yer altına inşa edilmiş olması çevresel etkileri açısından önemli yararlar sağlamaktadır. Raylı ulaşım sistemlerinin meydana getirdiği belirli birkaç olumsuz etkileri bulunmaktadır, bunun başında yerleşim alanlarının içerisinden ve yapılarının çok yakınından geçmesidir. Bu tür yerlerde gürültü haritaları oluşturulup gerekli tedbirler alınmalıdır.
Ülkemiz genelinde çeşitli madencilik faaliyetleri sırasında patlayıcı maddeler kullanılarak atmosferde şok dalgaları ve yüksek ses düzeyi oluşturmaktadır. Bu da yer içerisinde sarsıntı yaratmakta ve çevredeki binaları da etkilemektedir.
Bunlardan dolayı fiziksel çevreye de etkisi söz konusudur Bunlardan dolayı fiziksel çevreye de etkisi söz konusudur. Gürültü kaynaklarının imar planlarındaki gürültüye duyarlı alanlarla ilişkili olması ve bu soruna karşı tedbir olarak, imar planlarında gürültüye karşı özellikle araçların transit geçtiği yollar ile imar sahası arasında tampon bölgeler bırakılmalıdır.
Bu tampon bölgelerin uygun bitki ve ağaç türleri yeşillendirilerek araç gürültülerinin emilmesi sağlanmalıdır. Şehir içi küçük sanayi işletmelerinin sanayi bölgesine taşınmaları sağlanmalıdır. Bunların yeşillendirilmesi çalışmaları sürdürülmelidir. Özellikle Organize Sanayi Bölgeleri ve fabrikaların etrafı ağaçlandırılmalıdır
B.Gürültünün Sosyal Çevreye Etkisi: Gürültülü ve sakin hastanelerde tedavi gören hastaneler üzerinde yapılan araştırmalar, gerek dahili ve gerekse dışarıdan gürültüye maruz hastanelerde hastaların tedavi için daha uzun süre yatmaları gerektiğini ortaya koymuştur. Bu, açıkça para olarak gürültünün maliyetini ortaya koymaktadır. Bununla beraber, alınan uyku hapları, sanayide kaybedilen zaman ve apartmanlar için gerekli olan gürültü izolasyonlarına yapılan harcamaların değerlendirilmesi oldukça zordur. Ayrıca gürültünün hayat standardı üzerindeki tesirlerinin ölçülmesi de zordur. Fakat bu zorluk, problemin mevcudiyetini etkilemez. Gürültünün insanlar üzerinde ruhi bunalımlara yol açtığı da bir gerçektir.
Bazı Gürültü Türlerinin Desibel Dereceleri ve Psikolojik Etkileri
C.Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Gürültü herkesi etkileyen bir sorundur. Yüksek gürültü seviyesi olan ortamlarda, uzun süre bulunan kişilerde, kalıcı işitme eşiği değişimleri olduğu bir çok araştırmacı tarafından saptanmıştır. Daha düşük seviyeler ya da kısa süreli etkilenmelerde, işitme duyusuna yönelik belirgin bir zararın saptanması çok kolay olmasa da, gürültünün insan sağlığı, davranış biçimi ve mutluluğu üzerindeki olumsuz etkileri belirlenebilmektedir.
1.Gürültünün fiziksel etkileri Gürültünün işitme duyusunda oluşturduğu olumsuz etkilerdir. Geçici ve kalıcı olarak iki bölümde incelenebilir. Geçici etkilerin en çok karşılaşılanı geçici işitme esiği kayması ve duyma yorulması olarak bilinen işitme duyarlılığındaki geçici kayıptır. Etkilenmenin çok fazla olduğu ve işitme sisteminin eski özelliklerine kavuşmada tekrar gürültüden etkilendiği durumlarda işitme kaybı kalıcı olmaktadır.
2.Gürültünün fizyolojik etkileri Bunlar insan vücudunda oluşan değişikliklerdir. Başlıca fizyolojik etkiler; kas gerilmeleri, stres, kan basıncında artış, kalp atışlarının ve kan dolaşımının değişmesi, göz bebeği büyümesi, solunum hızlanması, dolaşım bozuklukları ve ani reflekslerdir.
3.Gürültünün psikolojik etkileri Gürültünün psikolojik etkilerinin basında ise; sinir bozukluğu, korku, rahatsızlık, tedirginlik, yorgunluk ve zihinsel etkilerde yavaşlama gelir. Ani olarak yükselen gürültü düzeyi insanlarda korku oluşturabilmektedir.
4.Gürültünün performans üzerine etkileri Gürültünün is verimini azaltması ve işitilen seslerin anlaşılmaması gibi görülen etkileridir. Konuşmanın algılanabilmesi ve anlaşılabilmesi türünden fonksiyonların engellenmesi, büyük ölçüde arka plan gürültüsünün düzeyi ile ilgilidir. Gürültünün is verimliliği ve üretkenlik ile ilgili etkileri konusunda yapılan çalışmalar karmaşık islerin yapıldığı ortamın sessiz, basit islerin yapıldığı ortamların ise biraz gürültülü olması gerektirdiğini göster mistir. Özetle ortamda belli bir iş ya da fonksiyon için belirlenen arka plan gürültüsünün fazla olması durumunda is verimliliği düşmektedir.
SON Hazırlayan : İbrahim Ali MEYDAN Ayşen ÇİÇEKÇİ Burak AKTAŞ