BIOS ve BIOS AYARLARI Abdulgani Türkan

BIOS nedir ? PC’ nin en gizemli bölümlerinden birisi: BIOS. PC’ nizin kalbi, olmazsa olmazı. Nedir BIOS? Nedir onu özel kılan ?

BIOS "Basic Input / Output System" (Temel Giriş / Çıkış Sistemi) kelimelerinin baş harflerinin birleşmesinden meydana gelen BIOS, PC’ nizin çalışması için gereken temel işletim sistemi olarak özetlenebilir. Sadece okunabilir bellek ( EEPROM) üzerine yazılmış bir yazılım olan BIOS, anakartınızın özelliklerini yönetebilme / kullanabilme, diğer donanımlar arasında bir bağ kurabilme gibi görevler yapar.

BIOS Pc ilk açıldığında anakart üzerinde bulunan bütün parçaları (Ram, Hdd, İşlemci, Ekran Kartı vb.) test eder ve herhangi bir sorunla karşılaşılması hainde yazılı veya sesli mesaj verir..

BIOS Yani bilgisayar ilk açılırken ; Hangi aygıtların, hangi sıraya göre okunması gerektiğini, Hangi kartların çalıştırılıp çalıştırılamayacağını, Hangi aygıta ne kadar gerilim verilmesi gerektiği gibi konularla birlikte birçok uygulamayı yapabilen bir parçadır.

BIOS BIOS olmazsa ne olur ? BIOS İşletim sistemi ile bilgisayar donanımının haberleşmesini sağlayan temel yönergelerden oluşur. BIOS olmazsa işletim sistemi bilgisayar donanımı ile haberleşemez ve elbette denetimi de sağlayamaz.

BIOS Bilgisayarı ilk açtığımızda çalıştırılan ilk program BIOS’ tur. İlk olarak bilgisayarın donanımını tarar ve test eder. Bu işlem Power On Self Test ( İlk açılışta kendini sınama) veya POST olarak adlandırılır. Bu test sırasında BIOS, herhangi bir sorunla karşılaştığı zaman bunu kullanıcıya yazılı veya sesli hata mesajı olarak bildirir. Daha sonra BIOS, işletim sistemini yükler

Rom BIOS menüsünü açtığımız zaman karşımıza gelen menü veya yazılar ROM bellekte saklandığı için sabittir ve silinemez fakat bu menülerin içindeki ayarlar BIOS’ un farklı bir bölgesindeki kısımları etkilediği için buralarda değişiklikler yapılabilmektedir. Yani Sistemin kapatılmasında formatlanmasında BIOS silinmez. Bunun nedeni de, BIOS’ un diskte değil, anakart üzerine monte edilmiş, salt okunabilir bir bellek olan ROM yongasında kayıtlı olmasındandır. EEPROM

Rom

BIOS BIOS hafızasındaki bilgiler elektrik gittiği zaman bile silinmez. Aslında flash bellek yapısında olmasına rağmen BIOS içindeki bilgileri koruyan bir pil bulunmaktadır. Bu pil çıkarıldığında veya BIOS bilgileri reset işlemi gerçekleştirildiğinde, kalıcı bölge ROM haricindeki veriler tekrar fabrika çıkış ayarlarına döndürülmektedir. Pil içinde tarih ve saat gibi güncel bilgileride barındırır. Pil kendini jarz edebilir özelliktedir.

BIOS BIOS pili ve BIOS çipi

BIOS Üreticileri

BIOS MARKALARI AWARD AMI (American Megatrends Inc) MR (Microid Research Inc) PHOENIX …

BIOS Doğru - Yanlış 1.(...Y...) ROM ana kart üzerine sonradan takılan bir çiptir. 2. (...D...) BIOS, ROM içerisinde bulunan bir yazılımdır.

BIOS Bıos ile neler yapılır? Anakart tarafından desteklenen özellikleri kapatmak / açmak ve bu özelliklerin değerlerini değiştirmek / gözlemlemek: 2. Anakartın üzerine takılı olan donanımların çakışmaması ve düzgün çalışması için gereken parametreleri ve adresleri tayin etmek: 3. Anakartın, sistem açılışında (BOOT) ilk olarak kullanacağı aygıtı (CD ROM, Floppy, Hard disk) BIOS belirler.

BIOS BIOS Güncelleştirmeleri Bazı durumlarda anakart üreticiniz bios sürümünü yükseltmekte ve bios kabiliyetlerine bazı eklemeler yapmaktadır. Bu gibi durumlarda bios güncelleme işlemi yapabilmeniz için birkaç yol bulunmaktadır. - Anakart üreticisi size anakartın yanında çeşitli aygıtların olduğu bir cd vermektedir. Bu cd içerisinde bios update yani bios güncelleme yazılımları bulunmaktadır. Bu yazılımlar ile bios modelinize bakabilir ve internet üzerinden yeni modellerler çıkmış ise kurulum yapabilirsiniz. Artık bios güncelleme işlemler işletim sisteminiz açıkken bile yapılabilmektedir.

Post – İlk Açılış Güç düğmesine basıldıktan sonra BIOS ’un bilgisayarı sınadığı bir ekran karşımıza gelir. Bu ekrana POST ekranı deriz. POST ekranında işlemcimizin hızı, bellek miktarı ve veri saklama cihazları gibi bilgiler karşımıza gelir. Tam bu esnada, ekranın altında .Press DEL to Enter Setup (Setup Ekranına Girmek için DEL Tuşuna Basınız.). ifadesi belirir.

Post – İlk Açılış

Post – İlk Açılış Bazı güncel ana kartlarda POST ekranı yerine kendi markalarını gösteren tam ekran logolar yer alır. Bu logoların arka planında bizim klasik işlemler devam eder. Fakat bu görüntü yerine ana kart üreticileri göze hitap eden logolar sunmayı tercih edebilir. Böyle bir durumda TAB tuşuna basarak bu logoyu atlatıp klasik POST ekranına dönebilirsiniz.

CMOS BIOS ta yapılan değişiklikler nereye kaydedilir ? BIOS Rom içerisinde bulunur. ROM ise sadece okunabilir bir bellek olduğu için hiçbir değişiklik kaydedilemez. Bu yüzden BIOS üzerinde yaptığımız değişikliklerin bir yere kaydedilmesi gerekir. BIOS ’da ayarları değiştirdiğimizde bu ayarlar CMOS denilen bir bellek çeşidine kaydedilir. CMOS (Complenmentary Metal Oxide Semiconductor), "Eşlenik Metal Oksit Yarıiletken" in kısaltmasıdır. Bilgilerin burada tutulması için bir pil ile CMOS sürekli beslenir ve kaydedilen ayarların burada sürekli kalması sağlanır. Güç Düğmesine basıldığında, CMOS ’da kayıtlı olan BIOS ayarlarına göre sistem açılır.

CMOS BIOS’ ta yapılan değişikliklerin kaydedilmesi

BIOS Doğru - Yanlış 3. (..D....) BIOS, bilgisayar ilk açıldığında çalışır ve POST testini gerçekleştirir. 4. (..Y....) BIOS ’ta yapılan ayar değişiklikleri, ROM’a kaydedilir. 5. Bilgisayar ilk açıldığında BIOS yazılımının yaptığı teste ……Post……. denir.