TÜRKÇE PROJE ÖDEVİ

Fast Food İdİ HazIr Yemek Oldu SARDUNYA FAST FOOD, HAZIR YEMEK SALONU OLARAK DEĞİŞTİ İzmir’den gelip Pazar’da ‘Sardunya Fast Food’ ismiyle işyeri açan Hüseyin Keleş, yabancı tabelanın kendisi için önemli bir avantaj sağlamadığını belirterek, “İzmir’de özellikle yabancı turistlerin önemli bir potansiyeli var. Bu nedenle tabelaların çoğu da yabancı isimlerden oluşuyor. Ben uzun yıllar İzmir’de hazır yemek anlamına gelen ‘fast food’ işletmelerinde çalıştım. Pazar’a dönüp bu tarz bir işletme açmaya karar verdiğimde de ‘Sardunya’ olarak düşündüğüm tabelamın yanına, hazır yemek anlamına gelen ‘fast food’ yazısını da ekledim. Ancak bana çok da bir avantaj sağlamadı. İlçemizdeki üniversite öğrencileri, yabancı tabelalar ve Türkçe hassasiyeti konusunda işyerimde röportaja geldiklerinde duygularımı açıkça ifade ettim. Bu röportajın ardından da ‘Sardunya Fast Food’ olan işyerimin ismini, ‘Sardunya Hazır Yemek Salonu’ olarak değiştirdim.” dedi.

CAFE MARİNA TÜRKÇE İSİMDEN YANA Cafe Marina, Pazar Belediyesi Aile Çay Bahçesi’nin işletmecisi Cahit Erdeniz ise, Pazar Belediyesi’nin kiracısı olduğunu ve dükkânın isminin kendisinden önce konulduğunu belirterek, “Ben bu işletmeyi kiraladığımda ismi Cafe Marina idi. Yabancı isimlere kökünden karşıyım. Kesinlikle bugün yeni bir işletme açsam Türkçe isim kullanırım. Yeni açacak olanlara da aynı şekilde Türkçe isim vermelerini öneririm. Ben dükkânın ismini resmen değişemesem de Cafe Marina yerine sürekli olarak Pazar Belediyesi Aile Çay Bahçesi olarak ifade ediyorum. Bir kez yabancı isim konulduktan sonra tüm devlet dairelerinde, faturalarda, sigortada bu isim yer alıyor. Geriye dönüş yapmak, isim değişikliğine gitmek çok zor. Bu nedenle, özellikle işletmelerine yeni isim verecek olanların baştan çok iyi düşünmeleri gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

YABANCI TABELA İSTEMİYORUZ Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği (TDED) Genel Başkanı Ekrem Erdem, yabancı dilde isim kullanan şirketlerin tabela vergilerinin artırılabileceğini, bu amaçla bir teklif getireceklerini bildirdi. Erdem, yaptığı yazılı açıklamada, TDED olarak Türkçe isimli yerli markalar oluşturmayı ve dil bilincini artırmayı amaçladıklarını belirtti. Türkçe’nin dünyada hak ettiği yere gelebilmesi için önce sağlam bir dil şuuruna sahip olunması gerektiğini vurgulayan Erdem, şu ifadeleri kullandı: ”Dilde başlayan yozlaşma ve yabancılaşma, dille sınırlı kalmayarak zamanla bütün değerlerin yok olmasına ve milli birliğin telafisi imkansız zararlar görmesine sebep olur. Bir milletin dili bozulursa kültürü de bozulur; sanat, edebiyat ve fikir sahalarında çöküntüler meydana gelir. TDED olarak, bunu önlemek için mücadele ediyoruz. Bu amaçla yeni bir çalışma hazırlayacağız. İsimlerini yabancı dilde ilan eden şirketlerden, bir düzenlemeyle daha fazla tabela vergisi alınabilir. Bu amaçla bir teklif getireceğiz. Ancak, çalışmamızın özü; yasakçı olmayan, tamamen Türkçeyi koruma amaçlı bir temaya sahip olacak. Örneğin, ismini Türkçe yazan şirket 10 lira tabela vergisi ödüyorsa yabancı bir dille yazan 100 lira ödeyebilir. Amacımız, dil bilincini artırmak ve Türkçemizi korumak. Tabii, Türkçe ya da yabancı bir dilde isim kullanmak tercihi şirketlerin.”

Neden yabancı isimli tabelalar? Yabancı kelime merakı yüzünden; gittikçe yozlaşan Türkçe'mize, son yıllarda bir darbe de yerli inşaat firmaları vurmaya başladı. Bu şirketler Türk firmaları ve adları da Türkçe yazılıyor?Ama burada sorun; binalarına verdikleri isimler!. *** Örnek mi!... Residence, Terrace, Court, Fantastic, Bellevue, Sapphire, Plaza gibi takılar almış binalar.Bu binalar özü sözü Türk olan toplumumuzda Türkçeyi katlediyor. Peki, güzel Türkçe'mizde, güzel ve ilginç kelime mi kalmadı?. Var? Hem de çok var? Bunlardan birini seçse bu inşaat firmaları, daha iyi olmaz mı? Hem daha kolay telaffuz edilir, hem de Türkçe'miz katledilmez? 1.sayfa

NEDEN YABANCI TABELALAR? Sözün özü, bazı mağaza sahiplerimiz ise bu konuda duyarlı.Fakat az bir kesim bu tabii... Milleti millet yapan unsurların başında dil gelir. Dili olmayan veya bozulan bir milletin yaşaması imkansızdır. Mesele, devlet politikası olarak ele alınmalı ve çalışmalar yapılmalı. Bireyler olarak bizim yapacağımız şey, Türkçe'nin bozulmadan yaşamını devam ettirebilmesi için elimizden gelen her türlü desteği vermemiz. SAYFA 2

NEDEN YABANCI TABELALAR? Orijinal isimleriyle anılan mağazalar hariç tabii ki burada. Onlar orijinal isimlerine sadık kalmalı. Ona bir şey diyemeyiz. Ama asıl sorun; ?Ayşe showroom', ?Ertan marketing', ?Semra dry house' veya ?Cengiz car-wash' gibi isimlerde. Artık her şey çığırından çıkmış vaziyette. Buradaki asıl konu yalnızca Türkçe'yi korumak veya binalara Türkçe isim vermek değil... Bu tamamen ülkemizde giderek artan batı özentiliğinin bir göstergesi.. Nerede bir yabancı isimli mağaza olsa, nerede bir yabancı isimli alışveriş merkezi olsa girmeye can atıyoruz.. Bu, ya kendi ürünlerimize güvenmediğimizden ya da batıya duyulan özlemden kaynaklanıyor... SAYFA 3 YAZAN : FERİT TEPEKÖY

BENGİSU YILDIRIM 5/A ÖZEL YEDİ RENKLİ ÇINAR OKULLARI