İŞYERİ GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
İŞYERİ GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR İNSAN SAĞLIĞI: Sağlık; sadece hastalıklı ve malûl olmama hali değil, aynı zamanda bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir huzur ve iyilik halidir. Uluslararası Çalışma örgütü (ILO) tarafından yapılan bu tanımlamaya göre insanın her yönüyle sağlıklı olması, hem özel hayatındaki yaşantısını, hem de işyerindeki çalışma hayatını etkilemektedir.
Günlük hayatta insan sağlığını tehdit eden unsurları; temizlik, uyku, zararlı yiyecek ve içecekler, hava kirliliği, vb. şeklinde sıralayabiliriz.
Bazı işyerlerinde ise önemli sakıncaları bulunan tozlar, mikroplar, zehirli maddeler ve radyasyon gibi faktörler, işçi sağlığı açısından büyük önem taşırlar. Çeşitli işyerlerinde hijyenik kurallara uyulmadığı için ortam zararlıları özellikle gelişme yolundaki ülkelerde pek çok işçinin hastalanmasına, işgücünü yitirmesine ve önemli sayılarda da ölümlere neden olmaktadır.
İşyerlerinde sağlık kurallarının yerine getirilmesinde; kişi başına düşen hava hacmi, gürültü, ısınma ve aydınlatma, sağlık donanımları, oturma yerlerinin dağılımı, yiyecek ve içecekler dikkate alınır.
işyerlerindeki sağlık konusu, devletin denetimi altındadır ve Türkiye 'de işyerlerinin çalışma şartlarını düzenleyen çeşitli yasa, tüzük ve yönetmelikler vardır, İş Kanunu 'nun 73. maddesinde; her işveren, işyerinde işçinin sağlığını ve iş güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu konudaki şartlara uymakla yükümlüdür denilmektedir.
Çalışanların günlük yaşantılarının ortalama üçte birini geçirdikleri işyerleri insan sağlığını olumsuz yönde etkileyen çeşitli faktörlerle doludur. Bu faktörler, birbirlerinden sınırlarla ayrılamazlar. Bu bakımdan genel bir vurgulama ile şöyle sıralayabiliriz: 1-Kimyasal faktörler 2-Fiziksel faktörler 3-Biyolojik faktörler 4-Mekanik faktörler 5-Sosyal ve ruhsal faktörler 6-Beslenme faktörü
İŞ GÜVENLİĞİ: İşyerlerinde işin yürütülmesi sırasında, çeşitli sebeplerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek şartlardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalara İş Güvenliği denir.
İŞ KAZALARI: 1- İŞ KAZASININ TANIMI: Sosyal Sigortalar Kurumu, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu 'nün 11. maddesinde iş kazasını şu şekilde tanımlamıştır: Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, sigortalının işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır.
İŞ KAZASININ NEDENLERİ: Uluslararası Çalışma örgütü (ILO) 'nün değerlendirmesine göre iş kazalarına neden olan faktörler üç grupta toplanmaktadır. a) Çevre Faktörü: İş kazalarının oluşmasında çalışma ortamı, fiziksel şartların payı küçümsenmeyecek kadar önemlidir. Gürültü, sıcaklık, aydınlatma, nem, toz, zehirli gazlar, havalandırma gibi unsurların önlenememesi sonucu iş kazaları ve meslek hastalıkları meydana gelmektedir.
b) Makina ve Malzeme Faktörü: İşe uygun makine kullanılmaması ve koruyucu maddelerin yeterince bulunmaması, iş kazalarına ve meslek hastalıklarına yol açmaktadır.
c) İnsan Faktörü: İnsan unsuru değerlendirildiğinde, makinenin yapımını üstlenen ve projelerin çiziminden sorumlu mühendislerden işyeri hekimine, işverenden en alt kademedeki işçiye kadar herkesi kapsamaktadır. Burada işçi eğitimi ön plana çıkmakta ve iş kazalarının önlenmesinde temel bir unsur olmaktadır, eğitim çalışmalarının yanında araştırma ve bilimsel faaliyetlerin de büyük önemi vardır.
İŞ KAZALARINDAN KORUNMA: Kazalara karşı korunma önlemlerini kısaca şu şekilde sıralayabiliriz: a) Eğitim: Çalışma hayatı ile ilgili herkese, iş kazalarından korunma hakkında eğitim verilmesi gerekir.
b) Makinelerle İlgili Teknik Önlemler: Her işyerinin ve her makinenin özelliğine göre değişik teknik önlemler alınmalıdır. c) Çevre İle İlgili Önlemler: Kaza nedeni olabilecek çevre faktörleri incelenip düzeltilmelidir.
d) Organizasyonla İlgili Önlemler: Yorgunluk, fazla mesai gibi organizasyona ait özellikler gözden geçirilmelidir, e) İnsana Ait Faktörler: Tecrübesizlik, dalgınlık, işe uyumsuzluk gibi insana ilişkin nedenler aranıp bulunmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.
F- YARALANMA: Kaza sonucu vücutta yara oluşmasına Yaralanma denir. Yara ise; vücudun iç veya dış yüzeyinde yahut ta herhangi bir doku veya organda kesilme, kopma, yırtılma gibi dokunun bütünlüğünün bozulmasıdır. Meydana gelen Kazanın derecesine göre yaralanmanın derecesi de değişiklik gösterir. Buna göre yaralanmayı üç grupta toplayabiliriz;
1-GEÇİCİ YARALANMA: Kaza sonucu yaralanan ve yaraları iyileştikten sonra vücudunda görülen veya görünmeyen hiç bir iz kalmamasıdır. Geçici yaralanmaya maruz kalan kişi, yaranın tedavisi ve iyileşmesinden sonra vücudunda yaralandığını belli edecek bir iz kalmadan çalışma hayatına devam eder.
2-KALICI YARALANMA: Kaza sonucu yaralanan kişinin yarası iyileştikten sonra vücudunda görülen veya görünmeyen izlerin kalmasıdır. Yaralanma sonucunda parmakların kopması, tek bacağını yitirme veya topal kalma, yaşantısını engellemeyecek herhangi bir iç organının hasar görmesi veya organı kaybetme, vücutta yanık izlerinin bulunmasını kalıcı yaralanmaya örnek olarak verebiliriz.
3- ÖLÜM: Kaza ve yaralanma sonucunda kişinin hayatını kaybetmesidir. Düşme, ezilme, kesik vs bunun sonucunda oluşan aşırı kan kaybı, trafik kazası gibi kazaların sonucunda meydana gelen yaralanmalar ölümle sonuçlanabilir.
MESLEK HASTALIKLARI: 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu 'nün 11/B maddesinde meslek hastalığı; Sigortalı hastanın çalıştığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleridir şeklinde tanımlanmıştır.
İş kazası sonucu oluşan yaralanmaların belli bölümü kısa sürede iyileşirken, meslek hastalıklarının iyileşme süresi çok uzun olduğundan kişi, kurum ve ülke ekonomisinin daha uzun sürede etkilenmesine yol açmaktadır.
İş güvenliği, en az ücret kadar önemlidir İş kazasına dur demek senin elinde Kaza geliyorum der Önce güvenlik şarttır Önce iş güvenliği İş güvenliği, verim ve mutluluk sağlar Sen işine ve ailene lazımsın. Güvenli çalış İkaz ve uyarı levhalarını kullanınız