GEMİCİLİK DÜMEN DONANIMLARI

GEMİCİLİK DÜMEN DONANIMLARI : Gemilerin ve teknelerin dönüşünü sağlamak için kıç bodoslamaya monte edilen sancağa ve iskeleye hareketli yüzeyler ve bu hareketi oluşturan sistemlerdir.

GEMİCİLİK Geçmişte gemilerde köprüüstündeki dümen ile geminin kıç bodoslamasında bulunan dümen rodunu ve yelpazesini döndüren donanımlar arasındaki bağlantı zincir,tel,dişli çubuk vb elemanlarla sağlanırdı..

Günümüze kadar sistemleri incelediğimizde; GEMİCİLİK Günümüze kadar sistemleri incelediğimizde; 1- Adi Mekanik Sistem : Kumanda yerindeki dümen hareketi tel halatlar, zincirler, demir çubuklarla yekeye intikal ettirilir, dümenin dönmesi sağlanır. 2 - Hidrolik Sistem : Köprü üstündeki dümen dolabında dümenin çevrilmesiyle oluşan yağ ve hidrolik sıvısı basıncı borularla yekedeki hidrolik pistonlara iletilir, bunların hareketi de yekeyi hareket ettirir.

GEMİCİLİK 3 - Hidrolik ve Elektrikli Sistem : 2. Sistemdeki hidrolik basınç yeke dairesindeki elektrikle tahrikli hidrolik pompalarını çalıştırır, elde edilen basınçlı hidrolik yekeye kumanda eden pistonlara hareket verir, yelpaze döner. 4 - Elektrikli ve Hidrolik Basınçlı Sistem : Dümen çevrildiğinde belli selonoid kontaklara basarak yeke dairesindeki elektrik motorunun çalışmasını ve motora bağlı hidrolik pompayı çalıştırır. Elde edilen basınç yekeye kumanda eden pistonlara gönderilir pistonların hareketiyle yelpazenin hareketi sağlanır.

Günümüzde Yedek Dümen Sistemleri olarak baktığımızda ise, GEMİCİLİK Günümüzde Yedek Dümen Sistemleri olarak baktığımızda ise, 1. Köprüüstündeki dümen kumandası ile dümen yekesi arasındaki bağlantı sinyalini iletecek birden fazla yedek kumanda şekli oluşmuştur. (dümen simidi,levye tip,otopilot vs) 2. Dümen dairesinde ise dümen rodunu döndürmek için lokal hidrolik yağ basıncını sağlayan pompalar genelde iki adet olur. Biri kullanımda iken diğer yedektir. 3. Köprüüstünden gelen elektrik sinyalini hidrolik kumandaya çeviren selonoid valflerde iki adettir.(birisi yedek) 4. Eğer dümeni döndüren hidrolik sistem bozulur ve basınç sağlayamazsa o zamanda dümen dairesinde bulunan ufak bir yağ tankından el hareketi ile yağ basıncı üreterek bu sisteme verir ve yine dümenin dönmesini sağlamış oluruz.

GEMİCİLİK

GEMİCİLİK

GEMİCİLİK Yukarda sayılan bu sistemler seyirde arıza durumunda birinden diğerine çok çabuk şekilde geçebilecek şekilde yapılmıştır.

GEMİCİLİK Her geminin dümen ve yedek dümen donanımı farklılık arz ettiğinden her gemi için bu operasyon ve rolesi değişiktir önemli olan operasyon prosedürünün ve rolenin iyi hazırlanması ve sık eğitim yapılmalı. TÜM ACİL VE YEDEK DÜMEN SİSTEMLERİ EN AZ HER ÜÇ AYDA BİR TEST EDİLMELİDİR. (SOLAS kuralı)

YEDEK DÜMEN KULLANMA PROSEDÜRÜ VE ROLESİ GEMİCİLİK YEDEK DÜMEN KULLANMA PROSEDÜRÜ VE ROLESİ Ne şekilde ve hangi sırayla yedek dümen kullanılacağı detaylı yazılmalı. Bu talimatlar yeke dairesi, köprü üstü gibi yerlere asılmalı, eğitim el kitabı içine konulmalı. Devre ve valf şemaları açık şekilde çizilerek talimatlarla birlikte bulundurulmalı.

Personel sık yapılan role talimleriyle eğitilmeli. GEMİCİLİK Bütün devre ve valfler numaralanarak operasyon sırasında bunların açık mı yoksa kapalı mı olacakları belirtilmiş olmalı. Talimat ve şemalar tüm personel tarafından anlaşabilecek şekilde olmalıdır. Role cetvellerinde talimatlardaki işleri yapabilecek sayıda ve vasıfta personele görev verilmeli. Personel sık yapılan role talimleriyle eğitilmeli. Katılan her güverte ve makine zabiti yedek dümen kullanma operasyonunu öncelikle öğrenmelidir

GEMİCİLİK DÜMEN ARIZASINDA YAPILACAKLAR Makine – stop edilir.Makine ye haber verilir. Kaptana haber verilir. Alarm verilir. Manevradan aciz işaretleri çekilir veya yakılır. VHF ile genel anons yapılır. Derinlik demirlemeye müsait ise, başa adam gönderilir. Tüm yedek /yardımcı dümen kullanım prosedürleri uygulanarak gerektiğinde dümene el ile kumanda edilir.

GEMİCİLİK ROLE TALİMİ YAPILMASI Gece ve gündüz sık olarak gerçeğe uygun olarak yapılmalı. Personele pratik ve hız kazandırılmalı. Özellikle yeke dairesindeki personele ağırlık verilmeli. Her ayrıntı tek tek uygulanmalıdır.

DÜMEN KOMUTLARI : GEMİCİLİK Sancak alabanda Hard a starboard İskele alabanda Hard a port Sancak 10 Starboard ten degrees İskele 20 Port twenty degrees Ortala Midship Karşıla Meet her Gelsin Steer more to port or starboard

DÜMEN KOMUTLARI : GEMİCİLİK Kaldır (karşılamak ta denir) Ease the rudder Ağır gelsin Ease handsomely Viya Steady (keep her so-Amerika için) Viya böyle Steady so- Steady as she go İyi böyle Very well

GEMİCİLİK DÜMEN KOMUTLARI : Kaç böyle(pruva kaç) How does she had İki derece sancakta git Steer two degrees more İki derece iskelede git Steer two degrees less Beş derece sancaktasın You are steering five degrees much Beş derece iskeledesin You are steering five degrees little Dümeni 132 de tut Steer to 132 Dümen nerede How is the rudder Kaçma sancağa Nothing to starboard Kaçma iskeleye Nothing to port Az sancak Starboard a little Az iskeleye Port a little