Psikiyatri hastanelerinden topluma doğru... Çeviri: Psk.Çağıl Doğan
1978’deki Ruh Sağlığı Reformu. ile «insanileştirme» süreci 1978’deki Ruh Sağlığı Reformu ile «insanileştirme» süreci başladı ve bu 1999’da son psikiyatri hastanesinin kapanmasına kadar öncülük etti. Her bireyin hakları kendisine iade edildi ve toplum temelli hizmetler ve hastaların normal ortamlarda da yaşayabileceğine yetebilmesini sağlayacak durumları oluşturma hedeflendi. Böylece ayrımcılığın herhangi bir hali bile yürürlükten kalktı. İtibarın korunmasına dikkat edilerek,teşvik edici girişimlerle kişinin rızası ve katılımcılığı sağlanarak gönülsüz tedavilerden uzaklaşmak hedeflendi
O yıllarda başlayan topluma kazandırma(akıl hastanesinden çıkarma) diye adlandırdığımız sadece Trieste’de de olmayan bu değişimler 3 ögede özetlenebilir: : Psikiyatri hastanelerinin kapatılması süreci Hizmet ağlarının yapılandırılması Hastalıktan çok insandan bahsedilmesi
Psikiyatri hastanelerinin kapatılma süreci; geleneksel psikiyatrinin kültür ve pratiğinin ve akıl hastaneleri ütopyasının sonu olacağına dair eleştiriler ile başladı.
Trieste’deki psikiyatri hastanesi 1980’de kapatıldı ve 24 saat açık olacak Toplum Ruh Sağlığı Merkezi olarak değiştirildi Bu merkezler tıbbi bakım, psikososyal rehabilitasyon, sosyal asistanlık ve gerektiğinde akut epizotların tedavisini sağlandı. Birçok korumalı ev insanlara, tıbbi olmayan, insan canlısı ortamlar sağlayabilmek için oluşturuldu. Son aşamada da sağlanan, iş imkanları birçok hastanın toplumun içinde güvenli ve anlamlı şekilde bütünleşmesini sağlamak için izin verdi.
Hizmet ağlarının yapılandırılması alternatif uygulamalar ve girişimci kültürü getirmiş oldu.
Trieste:Organizasyon Franco Basaglia, 1971’den 1980’e kadar Trieste’deki 235.000 nüfuslu hizmet bölgesine hitap eden Ruh Sağlığı Bölümü’nü yönetti
Trieste ilinin yöreleri(territorisi) 6 belediye Duino Aurisina 8.661 Monrupino 880 Muggia 13.439 San Dorligo 5.954 Sgonico 2.118 Trieste 205.341 Trieste tüm il 236.393
2015, Günümüzdeki özellikleri: Facilities: 4 Toplum Ruh Sağlığı Merkezi (6-8 yataklı, herbiri tüm gün hizmet veren)Üniversite kliniğini de içeriyor. Genel Hastanedeki 6 acil yataklı 1 küçük ünite Rehabilitasyon ve konut desteği hizmetleri (Çeşitli görevleri olan çalışanlarla da desteklenmiş toplamda 35 yataklı 5 grup evi; 1 REMS(Güvenlik tedibirleri infazı için oluşturulan geçici meskenler;) 2 yataklı; 1 Gündüz Merkezi eğitim programları ve atölyeleri içeren; 13 onaylanmış(akredite) Sosyal Kooperatifler; Aileler ve üyeler için birlikler, dernekler-kulüpler ve iyileşme evleri(recovery) 9 9
2015, Günümüzdeki özellikleri: Çalışan kadrosu: 214 kişi 23 psikiyatrist 7 psikolog 7 baş hemşire(şef) 111 hemşire 10 rehabiltasyon teknisyeni 8 sosyal çalışmacı 27 destek operatörü 12 idari personel Çalışan/1.000 nüfusa. 0.9 İtalya ortalama 0.8 1 doktor/8.5 operatör İtalya ortalama: 1 doktor/3 operatör 10 10
Ruh Sağlığı Hizmetleri Trieste: 4 TRSM 24 saatlik ve 1 Doktor. Cl. 1/60.000 nüfus İtalya ortalama 1/80.000 inhabitants Yerleşim yapıları: (b.p. /10.000 nüfus) - Trieste: evler 45 b.p. 1.9 - İtalya ortalaması 2.8
Küçük psikiyatrik acil durum odası Tanı ve tedavi için psikiyatrik servis Trieste SPDC 1/360.000 nüfus (AAS1 Trieste -AAS2 Gorizia) 6 b.p. “Açık kapı” Zaptetme-kısıtlama yok İtalya ortalaması 1/186.000 nüfus
O «yataklar» bugün nerede? 1971 yılında: 1200 yataklı Psikiyatri Hastanesi 2015 yılında ise: 66 yataklı çeşitli türden toplumun içinde olan: 26 toplum kriz yatakları 24 saat müsait. Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri (11/100.000 nüfusta) 6 akut yatak Genel Hastane içinde (2,5/100.000) Grup evlerindeki 35 yer(14/100.000)
Ne kadara mal oldu? 1971: Psikiyatri Hastanesi: 5 milyar Liret Yani bugünün parası ile 40 milyon € 2015: Ruh Sağlığı Departmanı Ağı: 18 milyon € Harcamaların %94’ü toplumsal hizmetlere %6’sı hastanedeki akut yataklara ayrılmış durumda.
2014 yılındaki RSD(Ruh Sağlığı Departmanı) Maliyetleri 2014 % Çalışan Kadro € 9.920.000 59% İlaçlar € 424.055 3% Genel masraflar € 2.371.984 14% Sosyal masraflar (LR 72/80) € 736.874 4% Kişisel sağlık bütçeleri € 3.476.939 21% RSD Bütçesi € 16.929.852 100%
Bazı ilgili sonuçlar Adli Hastanelerde ise kimse yok. 2014 yılında istemsiz tedaviler alan 19 kişi, (6.5 / 100.000 nüfusta), İtalya’daki en düşük rakamlar bunlar (İtalya oranları: 19 / 100.000); bu kişilerin işleri 3’de 2si 24 saatin içinde halloluyor. CMHC; Açık kapılar, zaptetme ve EKT yok genel hastane dahil hiçbir yerde yok. Psikiyatrik üyelerden evsiz olan yok. Sosyal kooperatiflerde 400 dezavantajlı kişi çalışıyor, bunların %30’u psikozdan muzdarip. Her yıl 150 stajyer(eğitim alan) Sosyal Kooperatiflerde ve açık işlerde görev alıyor; bunlardan 30 kadarı kadrolu çalışan oluyor. 142 “kişisel bütçe” rehabilitasyon programları ,için ayrılıyor. İntihar önleme programları son 12 yılda intihar oranlarının ortalamasını %40’tan daha fazla düşürmüş durumda. Adli Hastanelerde ise kimse yok.
“… On, onbeş, yirmi yıl kadar öncesine kadar akıl hastanelerinin dağıtılabileceği düşünülemez bir şeydi. Akıl hastaneleri bilmiyorum belki önceden daha da kapalısı oldu mu, ama kapatılmış oldu, ve biz «delilere» bir başka yönden de bakılabileceğini bu basit kanıtla göstermiş olduk. Zayıf yönlerimizle, azınlıkta kalarak sunarsak kazanamayız. Çünkü; güç, her zaman kazanabilmek için lazım. Nihayetinde ikna edebiliriz. İkna ettiğimiz vakit, biz kazanırız yani dönüşüme telafisi zor olan bir ivme veririz.» Franco Basaglia, Brezilya Konferansları,1979
RUH SAĞLIĞI Merkezi İşlevler Aktiviteler Programlar
RUH SAĞLIĞI Merkezi’nin İŞLEVLERİ, AKTİVİTELERİ ve PROGRAMLARI Merkezde 24 saat boyunca krizin yönetimi ve kabulü Özel dizayn rehabilitasyon ve terapötik uygulamalar Kullanıcıların kendini sunması, katılımı ve yer almaları Yakınlar için bilgilendirmeler
RUH SAĞLIĞI Merkezi’nin İŞLEVLERİ, AKTİVİTELERİ ve PROGRAMLARI Kendi kendine yardım aktivitelerini tanıtma Dernekleşme-birleşme yollarına kılavuz olma Rekreasyon ve oyun aktiviteleri Temel eğitim, profesyoneller ve sosyal firmalarla aktiviteler. İşe dahil etme. Cezaevleri ve infaz kurumlarına tavsiye niteliğinde hizmetler Sağlık kurumları(müdürlük vb.) ile entegrasyon
RUH SAĞLIĞI Merkezi’nin İŞLEVLERİ, AKTİVİTELERİ ve PROGRAMLARI Cezaevi ve infaz kurumunda hizmet Yakınlarla çalışmalar Kendi kendine yardım programları:Club Zyp & Cagipota Ruh Sağlığı Bölge tesisi “Amalia – Telefono Speciale Alzheimer Projesi “Stella Polare” Projesi “Radio Fragola”