Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretiminde Kullanılacak Başlıca Yöntem Teknikler Beyin Fırtınası Bir Öğretim Materyali Olarak Film Tartışma Yöntemi Küçük Grup Oluşturma Örnek Olay İncelemesi Fotoğraf ve Resimlerin Analiz Edilmesi (Fotoğraf/Resim Okuma) Gözlem Gezisi Yöntemi
Altı Şapkalı Düşünme Tekniği Problem Çözme Görüş Geliştirme Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretiminde Kullanılacak Başlıca Yöntem Teknikler Drama Altı Şapkalı Düşünme Tekniği Problem Çözme Görüş Geliştirme Kavram Haritaları ve Din Öğretiminde Kullanımı Din Öğretiminde Ayetlerin Kullanımı Din Dili Çalışmaları 2
Kavram Haritaları ve Din Öğretiminde Kullanımı Din öğretiminde kullanılan veriyi öğrenciye sunarken, en iyi biçimde sunmak ve sonuçta anlamlı bir öğrenmenin gerçekleşmesini sağlamak için eğitim bilimlerinin ortaya koyduğu yöntem ve araçlar kullanılır. Kullanılan bu yöntem ve araçlardan biri de kavram haritalarıdır. Kavram haritaları, daha çok soyut kavramlardan oluşan bir içeriğe sahip olan din öğretiminde işe koşulabilir bir yaklaşımdır. Bu içeriği somutlaştırma ve anlamlı bir hâle getirmede kavram haritaları kullanılabilir.
Aşağıda Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi ile ilgili bazı kavram haritası türleri
NAMAZ HÜKÜMLERİNE GÖRE ÖRÜMCEK HARİTA VAKİTLERİ TÜRLERİ HAZIRLIK ŞARTLARI HÜKÜMLERİNE GÖRE NAMAZ SABAH ÖĞLE İKİNDİ AKŞAM YATSI GÜNLÜK NAMAZLAR CUMA NAMAZI KÂBE’YE YÖNELMEK NİYET TEMİZLİK GİYİNİK OLMAK ABDEST VAKİT KAZA ÖRÜMCEK HARİTA BAYRAM NAMAZI TERAVİH NAMAZI CENAZE NAMAZI NAFİLE SÜNNET VACİP FARZ
OLAYLAR ZİNCİRİ HARİTASI
İnsanın anlam ve arayışına cevaptır. Bilimi teşvik eder. İnsanı özgürleştirir. İnsanın anlam ve arayışına cevaptır. Akla ve kalbe hitab eder. Evren ve varlıklar üzerine düşünülmesini ister. Düşüncenin ürünüdür. İnsanı aydınlatır. Evrenin sırlarını ortaya çıkarır. İnsanın kendine güvenini sağlar. DİN AKIL BİLİM Ufkumuzu açar. Yaşamımızı kolaylaştırır. Dinî sorumluluğun ön şartıdır. En büyük nimetlerden biridir. İnsanı diğer canlılardan ayıran en temel özelliktir. _ Din- akıl-bilim kavramlarının özelliklerini gösteren kavram haritası EK-3
İslâm Dini Bilgisizce taklide karşıdır. Bilimi teşvik eder. İnsanın özgürleşmesine katkıda bulunur. Akıl ve bilgi dinidir. Okumayı, düşünmeyi ve öğrenmeyi öğütler. İnsanların barış, huzur ve kardeşlik içerisinde yaşamalarını ister. İnsanın aklına hitab eder. İnsanın kalbine hitab eder. Düşünmeyi ve düşündüğünü ifade etmeyi teşvik eder. Aklın kullanılmasını ister. İnsanın niçin yaratıldığını ve neyi niçin yaptığını bilmesini ister. Delil ve belgelere dayanarak konuşmayı ve doğruyu yanlıştan ayırmayı ister. Düşünmeyi, araştırmayı öğütler. İnsanın iç dünyasını, duygu dünyasını zenginleştirir. İslâm Dini
Aklın önemini ortaya koyan kavram haritası DÜŞÜNME YARGILAMA AKIL ARAŞTIRMA KAVRAMA KEŞFETME -nın, -nin ön şartıdır. Aklın önemini ortaya koyan kavram haritası
Allah’ın yaratmasındaki ölçüye ilişkin kavram haritası UYUM DÜZEN KURALLAR YARATMA ALLAH HERŞEYİ BİR ÖLÇÜYE GÖRE YARATMIŞTIR (54. Kamer, 49) Dünya – Güneş arasındaki uzaklık Atmosfer tabakasının kalınlığı Ay’ın Dünya’ya olan uzaklığı Dünya’nın kendi etrafındaki dönüş hızı Gece gündüzün oluşması Gel–git olayı Her cismin yörüngesinde hareket etmesi Mevsimlerin sürekliliği Gece – gündüzün birbirini takip etmesi Tabiat olaylarını yaratmıştır. Canlı varlıkları yaratmıştır. Allah’ın yaratmasındaki ölçüye ilişkin kavram haritası Mevsimlerin oluşması Yer çekiminin olması Cansız varlıkları yaratmıştır. 12
Evrendeki yasaları gösteren kavram haritası BİYOLOJİK YASALAR Canlıların oluşumu Gelişimi Canlılık özellikleriyle ilgili yasalardır Her canlı farklı biyolojiye sahiptir. Bilimsel olarak ortaya konulmuştur. TOPLUMSAL YASALAR Sosyolojinin alanıdır. Yaşam ve insan ilişkileri konu edinir. İnsanlar tarafından oluşturulur. Neden – sonuç ilişkisi vardır. FİZİKSEL YASALARI Maddenin ve enerjinin değişimi Değişimi Yapısı Hareketi incelenir. Maddeler arası ilişkilerle ilgilidir. Deney – gözlem ve araştır- malarla ortaya konulmuştur. Evrenseldir. Evrendeki yasaları gösteren kavram haritası Sonuçlar test edilebilir.
İNSANIN KADERİNİ ETKİLEYEN UNSURLAR Kişinin annesi babası Yaşayacağı ömrü Başına gelecek olaylar Boyu, ten rengi Yaşadığı coğrafya EYLEMLER İnsan özgür bir varlıktır. İnsana akıl verilmiştir. İnsana düşünme yeteneği verilmiştir. İyiyi kötüyü ayırt edebilecek özelliktedir. Vahiyle doğru yol gösterilmiştir. İnsan kaderini etkileyen bazı özellikleri gösteren kavram haritası İnsan eylemlerinden sorumludur.
İnsan hürriyeti ve eylemlerine ilişkin kavram haritası Baskı ve zorlama Cüz-i iradeyle Eylemleri Seçimlerinde özgürdür. -nden sorumludur. İnsan hürriyeti ve eylemlerine ilişkin kavram haritası şekillenir. yoktur.
Dindeki Anlayış farklılıkları İLGİLİ KURUMLAR Mezhepler Tarikatlar Cemaatler Dindeki anlayış farklılıklarının sebepleri, sonuçları ve ilgili kurumlar Düşünce zenginliği Dinî canlılık Farklı seçenekler Ekonomi Siyaset Ortam ve kültür SEBEPLERİ SONUÇLARI İnsanın yapısı