Aydın Ekonomi Zirvesi 11 Ekim 2014 Gürkan RENKLİDAĞ Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye İhracatçılar Meclisi Sektörler Konseyi Üyesi
Türkiye Geneli İhracat Rakamları 2011 2012 2013 Ülke Adı İhracat Dolar Almanya 13.950.825.467 13.124.374.835 13.702.577.121 Irak 8.310.129.576 10.822.143.970 11.948.905.271 İngiltere 8.151.430.057 İran 9.921.602.401 8.785.124.346 İtalya 7.851.479.976 8.693.598.733 Rusya Federasyonu 6.964.209.480 Fransa 6.805.821.456 BAE 8.174.607.156 6.718.355.101 5.992.633.393 6.680.777.245 6.376.703.538 A.B.D. 4.584.028.933 6.373.079.588 ABD 5.640.246.710 İspanya 3.917.558.857 6.198.536.242 4.965.629.586 B.A.E. 3.706.653.580 5.604.229.785 4.334.195.627 Iran 3.589.634.590 3.717.345.194 4.192.511.353 Diğer Ülkeler 68.046.673.000 73.151.442.000 78.174.179.000 Toplam 134.906.868.885 152.461.737.149 151.802.637.133
Türkiye Geneli Son 3 Yıl İhracatı
Türkiye Geneli Ocak – Eylül 2014
Türkiye Geneli Son 12 Ay 158 Milyar $ 151 Milyar $
Ege Bölgesi İhracatı 18 Milyar $ 17 Milyar $ 16 Milyar $
Ege Bölgesi İhracatının Sektörlere Göre Dağılımı 30.09.2012- 30.09.2013 30.09.2013-30.09.2014 Sanayi 6.850.177.896 7.468.379.689 Tarım 3.485.477.826 3.531.041.735 Maden 845.956.399 966.287.055 Kimyasal Ürünler 1.705.782.131 1.743.088.038 Tekstil/Deri/ Konfeksiyon 3.216.354.934 3.526.895.684 Diğer 1.440.245.228 1.620.815.547 Toplam 17.543.994.415 18.856.507.748
Aydın İli İhracatı 2011 2012 2013 Ülke Adı İhracat Dolar Çek Cumhuriyeti 86.615.496 97.718.014 62.070.979 İtalya 57.104.278 57.585.910 61.849.767 Almanya 38.936.444 İngiltere 45.562.620 ABD 40.145.165 37.502.044 37.047.200 36.199.755 İran 33.183.957 35.534.254 Çin 33.558.543 Irak 32.552.551 Fransa 28.026.318 30.943.286 31.864.880 26.936.578 29.035.550 29.360.478 25.019.150 26.905.542 Romanya 26.787.580 Rusya Federasyonu 24.971.913 25.549.776 24.933.980 24.560.418 23.893.036 Diğer Ülkeler 307.501.992 308.352.694 318.971.150 Toplam 706.343.680 711.315.069 689.122.549
2013 yılında Ege Bölgesi, Türkiye ihracatının yaklaşık %12’sini gerçekleştirmiş olup, Aydın ili de Ege Bölgesi ihracatının yaklaşık %4’ünü gerçekleştirmiştir. Aydın ilinde üretilerek farklı illerden ihracatı gerçekleştirilen zeytinyağı, sofralık zeytin, kuru meyve, yaş meyve ve sanayi ürünleri de dikkate alındığında bu oran %6’ya ulaşmaktadır. Aydın’ın İhracat tutarı ise 1 milyar 160 ABD doları seviyelerine ulaşmaktadır.
24 milyon zeytin ağacı ile Türkiye’de en fazla zeytin ağacı varlığına sahip il olan Aydın ilimizden gerçekleştirilen zeytinyağı ihracatı Türkiye Geneli’nin 1’i düzeyindedir. Benzer şekilde kuru incir üretiminin de %95’i Aydın’da gerçekleştirilmekte ancak istatistiklere bakıldığında, Türkiye genelinde gerçekleşen 75.000 ton ihracatının yaklaşık %25’inin Aydın’dan gerçekleştiği görülmektedir. Bu durumun temel sebepleri ilimizde yeterli tesislerin olmaması ve ilimizde yerleşik firmaların merkezlerinin farklı illerde bulunmasıdır. Sanayi ürünleri ihracatında da benzer durumlar söz konusudur.
Aydın İli İhracatının Sektörlere Göre Dağılımı 2013 Sektörler 2011 2012 2013 2013 (fiili durum) Sanayi 49% 52% 48% 34% Tarım 24% 22% 25% 51% Maden 19% 18% 10% Kimyasal Ürünler 4% 5% 2% Tekstil/Deri/ Konfeksiyon 3% Diğer 1% 2013 (Fiili)
Aydın İli Tarım Ürünleri İhracatı 2013 Ürün Grupları 2011 2012 2013 2013 (fiili durum) Kuru meyve ve mamulleri 53% 52% 55% 51% Sofralık zeytin 17% 14% Zeytinyağı 1% 15% 2013 (Fiili)
Aydın İli İhracatın İthalatı Karşılama Oranı Aydın ili bazında ihracatın ithalatı karşılama oranı dikkate alındığında 2011-2012-2013 yıllarında ortalama %230 oranında gerçekleştiği görülmektedir. Aynı oranının fiili durum (Aydın ili tarafından tedarik edilen ancak farklı illerden ihraç edilen ürünler) dikkate alındığında %367 düzeyinde olduğu gözlemlenmektedir. Fiili durum dikkate alındığında Aydın ilinin ülkemizin cari açığının kapatılmasına 860 milyon dolarlık fazla ile olumlu etkisinin olduğu görülmektedir. (1 milyar 160 milyon dolar ihracata karşılık 299 milyon dolar ithalat)
AYDIN İLİ İHRACATININ ARTIRILMASI İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 1- İlimize yeterli miktarda yatırımın çekilememesi Aydın yatırım teşviklerinde 2. Bölgede yer aldığından teşviklerde alt seviyelerdedir. Yatırımcılar daha fazla teşvikten yararlanabileceği diğer bölgelere yönelmektedir.
İhracatını 100% yerli ürünlerden gerçekleştirebildiğimiz ‘’Zeytin ve Zeytinyağı, Kuru Meyve, Yaş Meyve (çilek, kestane vb.)” gibi sektörlerimizde yatırım teşvikleri, ürün bazında uygulanmalı ve 2012/3305 sayılı kararın 17.maddesine eklenerek ‘’öncelikli yatırım’’ kapsamında 5.Bölge desteklerinden yararlandırılmalıdır.
AYDIN İLİ İHRACATININ ARTIRILMASI İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 2- Başbakanlık Toplu Konut İdaresi tarafından yatırımcı/sanayicilere tahsis edilmek üzere arsa üretilmesi ve TOKİ tarafından ilimizde sanayi bölgelerinin kurulması ve yapılan fabrikaların sanayicilere kiralanması Söz konusu uygulama ile ilgili olarak Ege Bölgesi pilot bölge seçilmeli ve ilimizde uygulamasına başlanmalıdır.
AYDIN İLİ İHRACATININ ARTIRILMASI İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 3- Uluslararası rekabette gücümüzün artırılması için navlun primi uygulamasının başlatılması
Türkiye’nin hedef pazarları içerisindeki Bulgaristan, Romanya, Rusya ve Irak için navlun primi uygulanması gerekmektedir. Türkiye’den Romanya’ya yapılan ihracatta 1 Tır’a 2000 € ödenmekte, rakibimiz olan Avrupa Birliği ülkeleri maksimum 500€ navlun ödemektedir. Türkiye’den Novorossiysk limanı aktarmalı Moskova teslim navlun 4200 $ olarak ödenmektedir.Avrupa birliği ülkeleri Saint Petersburg limanı aktarmalı Moskova teslim navlunu için 2000 $ ödemektedir. Türkiye’den Irak’a tır ücreti 3000$ civarındadır, rakibimiz Avrupa birliği ülkeleri tarımsal ürünleri Basra limanına 1000$ navlun ödeyerek teslim etmektedirler.
AYDIN İLİ İHRACATININ ARTIRILMASI İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 4- Ekonomi Bakanlığı bünyesinde “İl Masaları”nın oluşturulması Ekonomi Bakanlığı bünyesinde il masaları oluşturarak illerin ihracatlarının üçer aylık periyotlar halinde incelenmesini ve buna göre kararlar verilmesini öneririz. İhracatımızı olumlu şekilde yönlendireceğini düşünmekteyiz.