eğitimde yeni yaklaşımlar “ d e ğ i ş m e v e e ğ i t i m ” İbrahim KALYONCU Zehra Kitapçıoğlu İlköğretim Okulu 20-21 Ocak 2007 Tonya Halk Eğitim Merkezi

Neden eğitimde yeni yaklaşımlar? Demokrasi ve ekonomideki gelişmeyi sürekli kılma, Bireysel ve ulusal değerlerin küresel değerler içinde geliştirilmesi, Bilgi toplumunun standardını yakalama Küresel dinamiklerin fırsata dönüştürülmesi, Öğretim programlarının bilimsel ve teknolojik gelişmeler ile uyumlu hale getirilmesi, Kalıcı ve katılımcı öğrenme arayışı, Stressiz, gerilimsiz, bir öğretim kültürü

FOTOĞRAFIMIZ Kim ne kadar memnun? Kime göre sorun nerede? Dünyadaki yerimiz. Çözüm nerede? Dünyada ve ülkemizde neler oluyor? Değişme-Yenileşme- Gelişme

DEĞİŞMEYİ ETKİLEYEN İTİCİ VE/VEYA ENGELLEYİCİ DİNAMİKLER Dış dinamikler Küreselleşme Modernleşme AB adaylığı Demokrasi İç dinamikler Ulusallaşma olgusu Kültür-Jeopolitik Eğitim Ekonomi

Değişim dinamiklerinin etkisi (1) Toplumsal paradigma değişmeleri Tarım toplumu-sanayi toplumu-bilgi toplumuna geçiş süreçleri Teknik-mekanik değişmenin hızlı oluşu, Sosyo-kültürel değişmenin yavaşlığı, Değişme dinamikleri arasında denge arayışı (Eğitimin rolü)

ÜLKEMİZ İÇİN FIRSATLAR VE TEHDİTLER Fırsatlar Bilişim alanındaki gelişmeler Küresel dinamizm Artan eğitim talebi Eğitilmiş genç nüfus Yardımlaşma kültürü Sivil inisiyatifin güçlenmesi Tehditler Finansman İnsan kaynakları Nüfus artış hızı Eğitim-istihdam ilişkisizliği Kontrolsüz sosyal mobilite-göç Tutarsız eğitim politikası

Eğitimde Neler Değişti?

1-Bilgi anlayışındaki değişmeler Bilgi geçicidir, Bilgi depolamak için değil, yeni bilgi üretmek için edinilir, Bilginin bir kullanım değeri ve özelliği vardır, Bilgi salt dışarıdan verili değildir. Öznel özellikler gösterebilir,

2-Okulun rolündeki değişmeler Minimum hiyerarşi, maksimum paydaşlık, Sosyalleştirme, kültürlendirme merkezi, Çoğulcu ve katılımcı karar süreci (Veli, öğretmen, öğrenci, STK katılımı vb.) Birlikteliğe dayalı öğrenme Velilerle işbirliği (Velilerin okulu), Özne ve paydaş öğrenci, Liderlik anlayışına dayalı yönetim.

3-Öğretmenin rolündeki değişme Öğretimin düzenleyicisi ve kolaylaştırıcısı, Takımın sadece lideri değil aynı zamanda bir üyesi, Çözümün sahibi değil, çözümün ortağı, Öğrencinin ihtiyaçlarına ve durumsallığa bağlı konum alıcı, Bilgiyi veren değil, bilgiye ulaştıran,

4-Öğrenci profilindeki değişmeler Kuşaklar arası farklılaşma Kentlilik kültürü Popüler kültürden etkilenmişlik Bilgi yönünden donanımlı Özenilme beklentisi Haklarının farkında oluş Özgürlüğüne düşkünlük Sosyal kontrole karşı direnç Yönetici-öğretmen otoritesine karşı direnç Pragmatik (doğal ve sosyal çevre- yaratıcılık)

5-Velinin önceliklerindeki değişmeler Sosyalleşme Yaşam becerileri Zihinsel beceriler Kişilik eğitimi Değer eğitimi Vatandaşlık Mesleğe hazırlık Bilgi Etkili paydaş olma talebi “Eti de benim, kemiğim de benim”

4-Öğretim stratejilerindeki değişmeler Ansiklopedik bilgi verme yerine uzmanlığa dönük öğretim, Sonuç odaklılık yerine süreç temelli öğretim, Tekil öğrenme çabası yerine birlikteliğe dayalı öğretim, (Öğrenciler, öğretmenlerle, akranlarıyla ve gönüllü üyelerle çalışırlar, aktiviteleri birlikte planlar ve uygularlar) Didaktik yöntemler yerine, etkinlik tabanlı uygulamalar,

YENİ ÖĞRETİM ROGRAMLARININ TEMEL YAKLAŞIMI

Hedef ! İyi birey İyi insan İyi vatandaş Toplumsal bütünleşme

Programların Temel Referans Noktaları Atatürk’ün çizdiği vizyon ve belirlediği ilkeler, Bilimsel sonuçlar ve bilimsel yöntem, Pedagoji tarihi ve Türk eğitim tarihinin günümüze ulaşan birikimi Türk toplumunun ihtiyaç ve beklentileri Anayasal ve yasal çerçeve, Etkili ve geniş paydaş katılımı, Ülkemizin AB vizyonu,

N E D E Ğ İ Ş T İ ? (1) 1940’lardan beri ilk kez uluslararası mukayeseli, bütünsel bir değişim projelendirildi. Katı davranışçı programdan kognitif ve yapılandırıcı bir yaklaşıma geçildi. Sadece öğretim değil, eğitim de vurgulandı. Sekiz yıllık kesintisiz eğitime uygun hâle getirildi. AB standartları dikkate alındı. Felsefî temeli oluşturularak program yapıldı. Derslerin kavram analizleri yapıldı.

N E D E Ğ İ Ş T İ ? (2) Çocuklarımızda eksik olan sekiz ortak beceri saptandı. Spor kültürü, sağlık, çevre, rehberlik, kariyer, girişimcilik, afet bilinci konuldu. Yüzeysel davranış ifadesi yerine bilgi, beceri, anlayış ve tutumlar konuldu. Baskın lineer düşünce yerine, karşılıklı nedensellik ilkesi öne çıkarıldı.. Programlara etkinliklerle zenginleştirildi. Ölçme değerlendirme anlayışında süreci de değerlendiren bir anlayışa geçildi. Türkçe’ye duyarlılık tüm derslerin ana becerisi haline getirilmiştir.

YENİ ÖĞRETİM PROGRAMLARIN TEMEL ÖZELLİKLERİ

1-AKTİF ÖĞRENME Öğrencilerin çeşitli etkinlikler yoluyla öğrenme-öğretme sürecinde aktif rol almaları, Her kazanımın en az bir veya daha fazla sayıda etkinlik yoluyla işlenmesi, Öğretmen ve öğrencilerin etkinliklere dayalı dinamizmi ile öğretimde aktiflik ve katılımcılığın sağlanması, Her öğrencinin sürecin aktörlerinden biri olmasını sağlayıcı yapı, Psiko-sosyal doyum oranının yüksek olması,

2- YAPILANDIRICI PRPGRAM YAKLAŞIMI “Bilgi, bireye sadece dışarıdan verili değildir” varsayımı, Bireyin bilgi ile ilişkisinin çok yönlü değerlendirilmesi, Öğrencinin çevresiyle etkileşim içine girerek bilgiyi zihninde yapılandırması, Öğrencinin bilgiyi yeniden üreterek, onu öznelleştirmesi, önceki halinden farklılaştırması ve kendine ait hale getirmesi, Birey ile bilgi arasındaki aidiyet bağının güçlü olması,

3-BİLGİ-BECERİ-DEĞER-DAVRANIŞ Bilgi-beceri-değer ve davranış dengesi/ilişkisi, Her kazanımın bir bilgi, bir beceri, bir değer, ya da bir davranışı, ya da bunların bir kaçını veya bunların tamamını kapsamamsı, Temel yaşam becerileri ile ulusal ve evrensel değerlerin birlikte ele alınması, Türkçe’yi doğru, güzel ve etkili kullanma, eleştirel ve yaratıcı düşünme, iletişim kurabilme, problem çözme, araştırma, sorgulama, bilgi teknolojilerini kullanma, girişimci olabilme, kişisel ve sosyal değerlere önem verme becerileri,

4-ÖĞRENCİ MERKEZLİLİK Öğrencinin bakış açısı, “öğrenciye göre”lik ilkesi, Öğretmenin rehberlik ve kolaylaştırıcılık rolü, Öğrencinin okulun ve öğrenme-öğretme sürecinin bir paydaşı olarak kabul edilmesi, Her öğrencinin “özgün”, “biricik” ve “saygıdeğer” olarak değerlendirilmesi Okul kültüründe denk ve paylaşımcı ilişkilerin hedeflenmesi,

TEŞEKKÜRLER