MİLLİ UYANIŞ. YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER 2. KONU: KUVAYIMİLLİYE RUHU ve CEMİYETLER

KUVAYIMİLLİYE ( MİLLİ KUVVETLER) Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İtilaf devletleri Anadolu’nun önemli yerlerini işgal etmeye başlamışlardı. Savaştan yenik çıkan Osmanlı devleti ve ordusu da işgallere karşı çıkma imkanına sahip değildi İstanbul hükümeti kurtuluşu İngiliz himayesine girmekte bulurken,aydınların büyük bir kısmı Amerikan mandasını savunuyordu.Anadolu halkı ve komutanların çoğu ise,manda ve himayeye karşı çıkarak bölgesel kurtuluş yolları aramışlar bu amaçla cemiyetler kurmuşlar ve Kuva-yi Milliye (milli kuvvetler) oluşturmuşlardır

Kuva-yi Milliye : Türk milletinin, vatanının her bir yanını işgal eden düşmana karşı giriştiği toplu harekete Kuva-yi Milliye hareketi adı verilmektedir. Çoğu asker kaçaklarından oluşan, köylülerin de katıldığı bu disiplinsiz kuvvetlerde doğru düzgün silah da yoktu. Ellerindeki tek sermaye ise, ne pahasına olursa olsun yurdu düşmanlardan temizlemek gerekliliğine olan sarsılmaz inançlarıydı. İlk Oluşum :Kuvva-yi Milliye ilk olarak güney cephesinde oluşmuştur. İlk direniş ,Fransızlara karşı Hatay Dörtyol’da olmuştur

Amacı : 1-Düşmanın ilerleyişini yavaşlatmak. 2- Düzenli ordunun kurulması için zaman kazandırmak. 3- Rum ve Ermeni çetelerinin baskınlarını önlemek . 4- Türk milletinin düşmana karşı direnme azmini, şuurunu ve kurtuluş umudunu güçlendirmek Düzensiz ve disiplinsiz olmalarına rağmen pek çok yerde düşman ilerleyişini durdurmasını bilmişlerse de, düzenli düşman birlikleri karşısında fazla başarı şansları yoktu. O yüzden düzenli ordu kurulmuş ve pek çoğu bu birliklere katılmış ama belli bir düzene girmek istemeyenler de olmuştur.(Demirci Mehmet Efe ve Çerkez ,Ethem gibi) Ödemişin Yunanlılar tarafından verilen savaşa” İlk Kurşun Savaşı” dendi

KUVAYIMİLLİYE KUVVETLERİ

MİLLİ CEMİYETLER ( ULUSAL) Başlangıçta Türk’ün haklı davasını yayın yoluyla ve propagandayla savunmaya çalışmışlarsa da ;işgalci devletlerin haksız tutumu ve İzmir’in işgali bu tür mücadelenin yeterli olamayacağını göstermiş ve silahlı mücadeleye başlamışlardır.Her Cemiyet bir zararlı cemiyete karşı kurulmuştu ve sadece kendi bölgesini savunuyordu,aralarında koordinasyon yoktu.

TRAKYA PAŞAELİ MÜDAFA-I HUKUK CEMİYETİ: DOĞU ANADOLU MÜDAFA I HUKUK CEMİYETİ: Merkezi İstanbul’du ama Erzurum ve Elazığ’da da şubeleri vardı. Amacı;Doğu Anadolu’nun Ermenilere verilmesine engel olmak.(Taşnak ve Hınçak Cemiyetine karşı kurulmuştur TRAKYA PAŞAELİ MÜDAFA-I HUKUK CEMİYETİ: Edirne’de kuruldu. Amacı: Yörenin Yunanistan’a katılmasını önlemek ve Rumların taşkınlıklarına karşı koymaktı.(Mavri Mira Cem. Karşı kurulmuştur

Amaçları:Ege bölgesinin Yunanlılara verilmesine engel İZMİR MÜDAFA- İ HUKUK –I OSMANİYE CEMİYETİ VE REDDİ İLHAK CEMİYETİ:İZMİR’DE kuruldular. Amaçları:Ege bölgesinin Yunanlılara verilmesine engel olmak (İzmir Müdafa-ı Hukuk Cemiyeti ,silahlı mücadeleyi ilke edinmişti.)(Mavri Mira Cemiyetine karşı kuruldular MİLLİ KONGRE CEMİYETİ: İstanbul’da kuruldu. Amacı:Türklere karşı dünyada yapılmış ve yapılmakta olan zararlı propagandalara yayım yoluyla karşı koymak,Türk milletinin haklılığını tüm dünyaya duyurmak.(Diğer yararlı cemiyetler,genelde silahlı mücadeleyi benimserken bu cemiyet yayın yoluyla karşı çıkmayı uygun bularak diğer cemiyetlerden ayrılır

MİLLİ CEMİYETLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra ( İzmir’in işgal edilmesiyle) kuruldular. Düşman işgalini önlemek ve Türk milletinin bağımsız yaşamasını sağlamayı amaç edinmişlerdir. Önceleri yayın yoluyla mücadeleyi, sonraları silahlı mücadeleyi benimsemişlerdir. Türk halkını teşkilatlandırmak için bölgelerinde kongreler toplamışlardır. Ortaya çıkmalarında Türk milliyetçiliği vardır; milli mücadelenin temelini atmışlardır. Sivas Kongresinde birleştirilerek Anadolu ve Rumeli Müdafa ı Hukuk adını almışlardır(Daha sonra ,Halk Fırkası adıyla partiye dönüşmüştür.)

Trabzon’da kurulmuştur. TRABZON MUHAFAZA İ HUKUK İ MİLLİYE: Trabzon’da kurulmuştur. Amacı:Trabzon ve çevresinde Rum devleti kurmayı önlemek.(Pontus Rum ve Etnik-i Eterya Cem.karşı kurulmuştur) KİLİKYALILAR CEMİYETİ: İstanbul’da kuruldu. Amacı: Adana ve çevresinin Ermenilere verilmesine engel olmaktı.(Ermeni İntikam Alayları ve Hınçak ve Taşnak Cem. Karşı kurulmuştur

MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN(ZARARLI) CEMİYETLER I-AZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLER RUMLARIN KURDUKLARI Mavri Mira Cemiyeti:İstanbul Rum Patrikhanesince kuruldu.(o günkü Yunan hükümetinin sahip olduğu altında daha fazla altına sahipti) Amacı;Çeşitli illerde çeteler kurmak ve Yunanistan lehine propaganda yapmak(Büyük Yunan Devleti kurmak ve Bizans’ı yeniden canlandırmak) b) Pontus Rum Cemiyeti:Merzifon Amerikan Kolejinde kuruldu.Pontus adlı bir gazeteleri vardı. Amacı:Samsun ya da Trabzon merkez olmak üzere;İnebolu(Sinop)’dan Batum’a kadar bir Pontus Rum Devlet’i kurmak

c) ETNİK-İ ETERYA: Amacı:Rumların yaşadığı her yeri Yunanistan’a katmak. Ermenilerin kurduğu d) HINÇAK(ÇAN SESİ) VE TAŞNAK: Osmanlı Devleti’nde yaşayan Ermenilerce kurulmuştur. Amacı: Doğu Anadolu ve Çukurova’da bir Ermeni Devleti kurmak. e) ERMENİ İNTİKAM ALAYLARI: Çukurova’da bir Ermeni Devleti kurmak için örgütlenmişlerdir. Musevilerin kurduğu F)MUSEVİ ALYANS(İSRAİLİT) CEMİYETİ: Filistin’de bir İsrail Devleti Kurmak amacıyla örgütlenmiştir. İşgalci devletlerle bazı azınlıkların iş birliği yapmak istemelerinin nedenleri nelerdir? İngilizlerin hem saltanat ve halifeliği hem de azınlıkları kullanarak Anadoluda’ki mücadeleye zarar vermek istemesi ile ilgili düşünceleriniz nelerdir? Açıklayınız.

AZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ İngiliz Sevenler Cemiyeti üyesi, Hükümetin başında bulunan, işgal güçleri ile yakın iş birliği içinde olan BAŞBAKAN DAMAT FERİT PAŞA. AZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ Bulundukları yerdeki güvenliği bozarak 7. maddenin uygulanmasını sağlamak. Türkleri göçe zorlayarak kendi nüfuslarını çoğaltmak. 3.Türk milli birliğini bozmak ve bağımsız devletler kurmak.

HAZIRLAYAN AVNİ KAYA KOKUCU ORTAOKULU-GÜLBAHÇE/ İZMİR SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ AHMET ALİ KARAALP 2014-2015 www.sorubak.com