VOLKANİK DAĞLAR NEDİR? Bir yanardağ (ya da volkan ), magmanın (Dünya'nın iç tabakalarında bulunan, yüksek basınç ve yüksek sıcaklıkta ergimiş ya da erimiş kayalar), yeryuvarlağının yüzeyinden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi yer şekilleridir.

Güneş sisteminde bulunan kayalık gezegen ve aylarda (bazıları çok aktif olan) birçok yanardağ olmasına rağmen, bu olgu, en azından Dünya'da, genellikle tektonik plaka sınırlarında görülür. Ne var ki, sıcak nokta yanardağlarında önemli istisnalar vardır.

YANARDAĞLAR NASIL OLUŞUR Yer yuvarlağının iç kesimlerinin çoğu gibi, magmanın hareketleri ve dinamikleri de fazla iyi anlaşılamamıştır. Ancak, bir püskürmenin, yanardağın altında bulunan katı bir tabakaya (Dünya'nın kabuğuna) doğru magmanın hareket ederek bir "magma odacığını işgal etmesinin ardından geldiği bilinmektedir.

Sonunda, odacıktaki magma yukarı doğru itilir ve gezegenin yüzeyine lav olarak yayılır ya da yükselen magma civardaki yer şekillerinde bulunan suyu ısıtır ve patlamalı buhar çıkışlarına neden olur. Bu çıkışlar ya da magmadan kaçan gazlar, kaya, kül, volkanik cam veya volkanik külün kuvvetli bir şekilde fırlatılmasına yol açar. Püskürmeler daima kuvvetli olsa da, akıntı veya büyük patlamalar şeklinde olabilirler.

Genellikle yanardağlar, zirvesinden büyük duman bulutları ve ateş çıkartan dağlar olarak hayal edilirler. Ne var ki, yanardağlar ender olarak duman ve ateş püskürtürler. Duman olarak düşünülen, su buharı ve çoklukla kükürt buharlarıyla karışmış çok büyük miktarlarda ince tozdur. Ateş gibi görünen ise püsküren maddelerin parlamasıdır. Parlamanın nedeni, yüksek sıcaklıktır ve bu parlama toz ve buhar bulutlarından yansır ve bu yansıma da ateşe benzer.

TÜRKİYE’DEKİ VOLKANİK DAĞLAR a) Doğu Anadolu Bölgesi Volkanları: Ağrı Dağı: 1203km2’lik alan içersinde kuruludur. İki kütle halindedir.

Tendürek Dağı: Yüksekliği 3533 m’dir Çaldıran ilk Doğu beyazıt arasında bulunur.

Süphan dağı: Yüksekliği 4058 m’dir (Bitlis)

Nemrut Dağı: Bitlis de yer alır. Van gölü varlığını bu dağa borçludur.Nemrut Dağı şimdiki görünümünü son volkanik patlama ve çökmeden sonra kazanmıştır.son patlama sonucunda dağın tepe noktası yok olmuş ve krater olmuştur. Birkaç kraterin birleşmesiyle kalderalar oluşmuştur.

B)İç Anadolu bölgesi Volkan Dağları : Erciyes: 3917m dir. Bu dağ, İç Anadolu’nun en yüksek dağıdır.

Hasan Dağı: Aksaray da yer alan bu dağ bir volkan konisidir.

C) Ege Bölgesi Volkanları: Kula çevresinde yoğunlaşmıştır. Genç Kula volkanlarının 70 kadar konisi vardır. Bunlar fazla yüksek değildirler. Koyu renkli volkanik materyallerin yaygın olmasından dolayı yöreye halk arasında yanık arazi de denir.

D) Güneydoğu Anadolu Bölgesi Volkanları: Bunlardan en tanınmışı 1957 m yüksekliğindeki Karacadağ’ dır.

DÜNYADAKİ TEHLİKELİ 10 AKTİF YANARDAĞ

1- Chaiten Volkanı Şili’nin güneyinde, deniz seviyesinin 1122 metre üstünde olan volkan, Mayıs 2008’de harekete geçti.Büyük bir güçle jeol ve lav püskürtmeye başladı. Şubat 2009’da volkanın bir kubbesi çökerek nehir vadisine doğru aktı.

2- Mayon Yanardağı Mayon Volkanı Filipinlerde bir yanardağ. Bu volkan pasifik ateş çemberinin bir parçası. Mayon, Filipinlerdeki en aktif volkanlardan biri ve ayrıca son 400 yılda tam 49 kez harekete geçmiş.

3- Etna Yanardağı Sicilya’nın doğu sahilinde yer alan Etna, İtalya’daki 3 aktif yanardağdan en geniş olanı

4- Nyiragongo Yanardağı Nyiragongo Yanardağı, Demokratik Kongo Cumhuriyetinde yer alan Virunga Ulusal Parkı’nın içerisinde.

5- Whakaari Volkanı Whakaari Volkanı aslında White Island / Beyaz Ada olarak bilinen bir ada. Yeni Zelanda’nın kuzey adasının doğu sahilinde yer alıyor.

6- Saint Helens Yanardağı Bu dağ, Amerika’nın Washington Eyaletindeki Skamania Kırsalında yer alıyor.

7- Kilauea Volkanı Kilauea Hawai adalarında yer alıyor ve Büyük Ada’yı oluşturan 5 kabuklu volkandan biri.

8- Soufriere Volkanik Tepeleri Karayiplerdeki tepeler, 1995 yılında harekete geçti ve hala aktif.

9- Popocatepetl Volkanı Popocatepetl Meksikadaki en yoğun ikinci volkan.

10- Sakurajima Volkanı Bir ada olan Sakurajima zaman içinde sürekli lav ve çamur püskürterek yeni topraklar oluşturmuş ve bu topraklar adayı Japonya’nın Osumi bölgesine bağlandı.

AD:MUSTAFA SOYAD:ALTIPARMAK SINIF:11/E NO:507