Sonuca Dayalı Yönetimin “Neden”’i ve “Ne”’si Susan Stout, Danışman, İzleme ve Değerlendirme Geliştirme Projesi: MEDP 1 Haziran 2010

Sunuma Genel bir Bakış MEDP için gözden geçirme kapsamı ve Türkiye’de İzleme ve Değerlendirme konusuna hızla artan ilgi Sonuçlar Neden Önemlidir’e makro bir bakış Sonuca Dayalı Yönetimde Temel Prensipler

Kapsam Türkiye Hükümeti, performans bilgisi kullanılan bütçeleme, daha iyi izleme ve değerlendirme vasıtasıyla politikaların ve programların ilgililiğini, etkinliğini ve etkililiğini (sonuçlar) güçlendirmeyi hedeflemektedir. Bu hedef, Dokuzuncu Kalkınma Planı ve 5018 sayılı Kanununda belirtilmektedir.

Kapsam (2) 2007’de DPT, Kalkınma Plan ve Programlarının İzlenmesi ve Değerlendirilmesi Projesini (MEDP) başlatarak bu kararlılığı eyleme dönüştürmek istemiştir. – 3 Bakanlık (Sağlık, Çevre ve Orman, ve Ulaştırma) nezdinde çalışma grupları oluşturulmuştur. Bu gruplar, PYDAD/DPT’deki proje ekibi ile çalışmaktadırlar. – Proje Ekibi, bir Hazırlılık Değerlendirmesi ve Temel Planlama Dokümanlarının Sonuç Oryantasyonu çalışması hazırlamıştır. – Bir sonraki önemli adım,daha da ileriye giderek İzleme ve Değerlendirme anlayışını oluşturmak ve sistemin inşası için geniş bir çerçeve oluşturmak.

Neden Sonuçlara Odaklanılmalıdır? Amaçlar motive eder. – Etkili olmakla neyi kastettiğimiz konusunda spesifik olmak yöneticileri, personeli ve vatandaşları motive eder. Performans ölçüleri kilit işaretlerdir – İnsanlar en iyisini yapmayı istediklerinden, karşılığında ödül olmasa bile,performans ölçüleri şeklindeki geri besleme kaynakların daha iyi kullanılmasını ve müdahalelerin zamanında yapılmasını sağlar.

İyi yönetim için sonuçların değerlendirilmesi önemlidir Sonuçlar ve Perfomans Bilgisi Kullanılan Bütçeleme şeffaflığı ve hesap verebilirliği sağlar – Performans hedeflerinin konulması ve gelişmenin izlenmesi. Stratejik ve seçici öncelikler belirleme konusunda Türk Hükümetine faydalı olacaktır. – Performans hedeflerinin ve ölçülerinin spesifik olması Türk Hükümeti yöneticilerine yardımcı olacak ve bu hedefleri paylaşanları belirleyecektir. Sonuç yönetimi sayesinde harcamalar konusundaki siyasi baskılar sonuçlar alındıkça dengelenecektir. Halkın zihniyetini sonuçlara ve hesap verebilirliğe odaklayın. İsraf ve yetersiz etkinliği belirleyerek para tasarruf edilebilir. Etkinliğin takip edilmesiyle işe yarayan ve yaramayanlar ortaya çıkar. – Tekrardan kaçınılmasını ve doğru politika ve programların yayılmasını sağlar – Vatandaşlara Hükümetin onlar için bir şeyler yaptığı güvencesini verir. Sonuçların yönetilmesi ve ölçülmesi ülke çapında güçlü kurumların inşasını sağlar. – Net hedefler konulması ve somut ilerleme raporlarının hazırlanması sürecine katılım sağlar. – Halk ve temsilcileri arasında daha iyi bilgilendirilmiş kararlılık uyandırır.

Sonuçlar hakkında bilgiler kamu için önemli olan kilit unsurları bağdaştırır… Çevreyi Yetkilendirmek - Politika ve Mali öncelikler Hükümetin operasyonel kapasitesi Vatandaşlar için kamu değeri “Sonuç Yönetimi” sanatı hem sağlayıcılar hem de müşteriler için anlamlı olan çıktıların tanımlanması ve elde edilmesidir. Bunlar güvenilir bir şekilde ölçülebilmekte ve karar vermede kullanılabilmektedir.

Sonuçları Ölçmenin Gücü Sonuçları ölçmezseniz, başarı ile başarısızlığı ayırt edemezsiniz. Başarıyı göremezseniz, bunu ödüllendiremezsiniz. Başarı ödüllendirilmezse, muhtemelen başarısızlığa ödün verirsiniz. Başarıyı göremezseniz, bundan bir şey öğrenemezsiniz. Başarısızlığı anlamazsanız, bunu düzeltemezsiniz. Sonuçları gösterebilirseniz, halk desteğini kazanabilirsiniz. From Kuzek and Rist “Ten Steps”, 2008

9 Kurum ve kuruluşlar Yerel yönetim Tabandaki vatandaşlar ve tüketiciler Sivil Toplum ve Özel Sektör Ulusal Hükümeti Merkezi Bakanlıklar Uluslararası kuruluşlar Küresel İzleme ve değerlendirme için iyi bir ülke sistemine sahip olmak dış kaynaklar açısından güvenirliliği artırır. Daha iyi sonuç yönetimi ülkenin kapasitesine olan güveni artırır ve “iyi yönetimin” kilit unsurudur. Hükümetlerarası Transferler Ülkenin mali/siyasi kurumları performansı teşvik edebilir/etmeyebilir. Performansa dayalı bütçe oluşumu ve daha iyi İ ve D sayesinde kaynaklar ve sonuçlar arasında daha iyi bir bağlantı gelişir. İyi yapılanmış İ ve D daha iyi bir etkinliğe ve geri beslemeye teşvik olur. Kurum Sonuçlardan bir şey öğrenme ve rapor etme kapasitesi Kilit politika ve proje enstrümanlarında sonuçlara odaklanmak. Sonuçlar hakkında bilgi toplarken ve kullanırken mali/bilgi enstrümanlarından faydalanmak at all levels Sonuçlar her düzeyde ele alınmalıdır

Sonuca Dayalı Yönetim nedir? Odak noktası Sonuçlar/Performanstır – Mal ve hizmetlerin tabanda bir fark yaratıp yaratmadığı yönünde geri besleme. Planlama süreci etki-tepkiyi vurgular sadece girdileri ve ümitleri değil. İlerlemeyi izlemek, sonuca gitmek Verilerin izlenmesi ile proje ve program planlaması, yönetim ve raporlama bilgiyle desteklenir.

Sonuçlar: Kilit Sorular Sonuç derken neyi kastediyoruz? Devamlılık arz iyileşmeye yönelik etkiler (hedefler), neticeler, çıktılar ve girdiler Daha iyi sonucu nasıl elde edebiliriz? Strateji planlama sürecinde ve çalışmayı planlama süreçlerinde sonuçlara olan ilgiyi artırarak Girdileri, çıktıları ve neticeleri ölçerek Verilerin yönetim, öğrenme ve karar vermede kullanıldığını temin ederek – sadece raporlama ve hesap verme yeterli değildir

Girdi Faaliyet Çıktı Sonuç/Netice Etki/Amaç! “Sonuç Zinciri” Arz Talep

Etki/AmaçHedef kitle tarafından faydalar ve elde edilenler Onlar ne elde ettiler Netice/ Sonuç Hedef kitlede davranış değişikliği veya yeni imkanların kullanılması, sistemde değişiklikler Onlar ne yapıyor ÇıktıYeni imkanla (bilgi, beceri ve ekipman) Biz ne elde ettik FaaliyetYapılan spesifik eylemlerBiz ne yapıyoruz Girdiİnsani ve mali kaynaklarBiz ne yatırımı yapıyoruz Sonuç Zinciri

Nedene dayalı mantık – sonuç zinciri HEDEF: Çevreyi korumak ve şehir altyapısını geliştirmek HEDEF: Çevreyi korumak ve şehir altyapısını geliştirmek NETİCE: Yer altı ve yer üstü suları kirlilikten korunur NETİCE: Yer altı ve yer üstü suları kirlilikten korunur ÇIKTI 3: Atık su işleme tesisleri inşa edilir ÇIKTI 3: Atık su işleme tesisleri inşa edilir ÇIKTI 1: Su yolarını koruma planları mevcut ÇIKTI 1: Su yolarını koruma planları mevcut ÇIKTI 2: Belediyeler arındırma ağlarına bağlanır ÇIKTI 2: Belediyeler arındırma ağlarına bağlanır

Nedene dayalı mantık – sonuç zinciri Etki ( amaç ) Netice/Sonuç Çıktı Faaliyet Girdi Faaliyet Girdi Faaliyet Girdi Faaliyet Girdi

Kombine Edilmiş Program Sonuçları, etki düzeyinde stratejik sonuçlara yol açar Sonuç

Perspektife Bağlıdır

Girdi Faaliyetler Çıktı Netice Etki (hedef) Sonuç Zinciri Ulusal Düzeyde Göstergeler Anında Uygulamadan sonra 6 ay – 1 yıl Anında5 yıl ve fazlası2 ila 5 yıl Proje / Departman Düzeyinde Göstergeler

Sonuca-dayalı yönetimin unsurları 1.Ölçülebilen spesifik sonuçlar 2.Hedeflenen sonuçların elde edilmesini sağlayacak izlenebilir ve gerekli kaynaklar 3.Yetki ve sorumlulukların,planlamadaki sonuç ve kaynak süreci ile birlikte yürütüldüğünü temin eden örgütsel düzenlemeler 4.Organizasyonun, kaynakları arzu edilen sonuçlara dönüştürmesini sağlayacak izleme, haberleşme ve kaynak

İyi bir sonuç ifadesi…. Bir organizasyonun gerçekleştirebileceği en büyük etkiyi ifade eder. Proje ile ilgili sorumluluğu mantık ölçüleri dahilinde üstlenebilecek en üst düzeyi ifade eder. Kolaylaştırmak, geliştirmek ve desteklemek gibi terimleri kullanarak daha nitelikli hale getirilmesi gerekebilir ve böylece projenin gerçekçi bir sonucu amaçladığını temin eder. Bu sonucu elde etme araçlarını kapsamaz. Mümkün olduğunca spesifik olur İnsanların koşullarındaki değişiklikleri tarif eder Başarı için kesin kriterler ortaya koyar. En basit şekliye sonuç, başarı olarak ifade edilmiş bir amaçtır. Source: Kusek and Rist, 2005

21 M ve E planı ile Ulusal Strateji Planları arasındaki bağlantı

SOY hakkında bazı genel dersler Bir sonuç yönetim sistemi kurmak, bir liderlik ve yönetim meselesidir İzleme ve değerlendirmenin geliştirilmesindeki teknik hususlar, destek sağlayan bir çevreyi gerektirir – Üst düzey yönetim, sonuç yönetimi konusundaki kararlılığına dair bariz işaretler sunmalıdır – Bilginin kullanılması için teşvik edici şeyler olmalıdır kaynak planlaması kaynak tahsisatı ile ilişkilendirilmelidir – Çoğulcu aktörler arasında koordinasyon sağlanmalıdır

Dersler (2) Teknik konular da önemlidir: – Yaklaşım, ortak dil ve terminoloji konusunda birleştirici bir çerçeve oluşturulmalıdır ve bununla bizzat İ ve D’nin koordinasyonu ve izlenmesi kolaylaştırılacaktır. – Sektörel ihtisas harekete geçirilecektir– planlayıcılar, ilişkili kuruluşlar ve istatistik ve akademik kaynaklar arasında – Temel planlama ve bütçe süreçleri ve dokümanları arasında yakın ve açık bir işbirliği sağlanmalıdır

Dersler (3) Liderlik, kararlılık ve doğru teknik çalışmalar dışındaki kilit unsurlar şunlardır: SABIR – Sonuca dayalı yönetimin ve İ ve D’nin tanıtılması ZAMAN alır, gerçekçi bir zaman çizelgesi gereklidir ADAPTASYON – Global ve diğer ülke deneyimleri çok şey öğretmekle birlikte, sistemin tasarımı; ulusal kapasite ve sistemlere adapte edilmelidir – her beden herkese UYMAZ