ÖLÇME DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ABİDE’nin Amacı Farklı soru türleri kullanarak öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerine sahip olma durumlarının belirlenmesidir.
Üst Düzey Düşünme Becerileri Eleştirel Düşünme Yaratıcı Düşünme Problem Çözme Karar Verme
ABİDE 8.Sınıflar Pilot Uygulaması ABİDE Projesine Kasım 2014’te 8.sınıf düzeyinde başlanmış ve çoktan seçmeli, açık uçlu, doğru-yanlış gibi soru türlerinden oluşan sınavın pilot uygulaması 3 Haziran 2015’te Ankara’da tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 26 okulda gerçekleştirilmiştir. Projede beceri ölçme odaklı sınavın yanı sıra öğrenci, öğretmen ve okul anketleri de yer almaktadır. Böylece başarının göstergelerinin de ortaya konulması amaçlanmıştır.
ABİDE 8.Sınıflar Pilot Uygulaması Pilot uygulamanın ardından açık uçlu maddelerin puanlanması 31 Ağustos- 4 Eylül 2015 tarihleri arasında Nevşehir’de yapılmıştır. Puanlama; Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilimler branşlarından 140 öğretmen ve 20 üst değerlendirici tarafından yapılmıştır. Puanlamada Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü özkaynakları ile geliştirilen bilgisayar yazılımı kullanılmıştır.
ABİDE 8.Sınıflar Pilot Uygulaması Sınav ve anketler yoluyla veri toplama sürecinin tamamlanmasının ardından verilerin analizi yapılmıştır. Analizden elde edilen bulgular esas uygulama için test ve anket geliştirme sürecinde kullanılmıştır.
ABİDE 4.Sınıflar Projesi ABİDE 8.sınıf pilot uygulamasının ardından Ekim 2015’te 4.sınıflar projesine başlanmıştır. Proje kapsamında Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilimler alanlarından çoktan seçmeli, açık uçlu, doğru-yanlış ve eşleştirmeli soruların yer alacağı beceri ölçme odaklı bir sınavla birlikte öğrenci, öğretmen ve okul anketleri de uygulanacaktır. Pilot uygulamanın Mayıs 2016’da yapılması planlanmaktadır.
ABİDE’nin Getirdiği Yenilikler Öğrencilerin akademik becerilere sahip olma durumlarının düzenli ve sistematik olarak izlenmesi, Öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerinin belirlenmesinde açık uçlu soruların kullanılması, Açık uçlu soruların bilgisayar yazılımı aracılığıyla insan puanlayıcılar tarafından puanlanması,
ABİDE’nin Getirdiği Yenilikler Öğrenci yeterliklerinin belirlenmesi ve öğrencilere puanların anlamının olduğu bir geribildirim verilmesi, Bağlamsal özelliklerin ölçülmesinde kullanılan anketler yoluyla öğrenci başarısını etkileyen faktörlerin ortaya konulması,
ABİDE’nin Getirdiği Yenilikler Alınan geribildirimler doğrultusunda eğitim politikalarının ve programlarının gözden geçirilmesi, Uluslararası sınavlarda sosyal bilimler alanında ölçme yapılamazken bu sınavda sosyal bilimler alanında ölçme yapılabilmesi,
ABİDE’nin Getirdiği Yenilikler Esas uygulamadan önce yapılan pilot uygulama yoluyla, görülen eksikliklerin giderilmesine, soruların ve puanlama anahtarlarının gözden geçirilmesine olanak sağlaması, PISA ve TIMSS gibi Türkiye’nin katıldığı uluslararası sınavlardaki soruların uyarlanmasından kaynaklanan sorunların önüne geçmesi ve ilk ulusal beceri sınavı olma özelliği taşıması.
ABİDE’de Açık Uçlu Soruların Puanlanması Açık uçlu soruların puanlanmasında objektifliğin sağlanabilmesi için her bir öğrenci cevabının en az iki puanlayıcı tarafından puanlanması ve bu iki puanlayıcı arasında bir fark ya da tutarsızlık olduğunda üst değerlendiricinin puanlamasına olanak veren bir yazılım geliştirilmiştir.
Sınavlarda Kullanılan Soru Türleri Başarı testlerinde, eğitim hedeflerini ya da bireyin niteliklerini ölçmek amacıyla çok çeşitli soru türlerinden yararlanılmaktadır. Bunların bazıları: Açık uçlu Kısa cevaplı Tamamlamalı Eşleştirmeli Doğru-yanlış Çoktan seçmeli sorulardır.
Açık Uçlu Sorular Tek bir cevabı olmayan, doğruluğu ve kalitesine öznel bir şekilde konusunda uzmanların karar verebileceği, bir ya da daha fazla cümle şeklinde sınava giren kişi tarafından cevabının oluşturulmasını gerektiren test maddesi olarak tanımlanabilir.
Açık uçlu sorularda, öğrencinin kendisine yöneltilen soruyu okuyup neyin sorulduğunu anlaması, sorunun cevabını düşünüp bulması ve bulduğu cevabı düzenli bir biçimde yazması gerekmektedir. Bu yüzden açık uçlu sorularda yazma becerileri ve özellikle yazılı anlatım gücünün ölçülmesi söz konusudur. Bu tip sorular, bir dereceye kadar cevaplayıcıyı hakkında yazacağı konuyu seçmede ve cevabı ifade etmesinde serbest bırakır. Öğrenci kendi kelimelerini kullanarak kendi cevabını oluşturur.
Açık Uçlu Soruların Puanlanması Açık uçlu sorular birden fazla şekilde puanlamaya imkân vermektedir. Bunlar genel izlenimle puanlama, sınıflama, sıralama ve anahtar ile puanlama yöntemleridir. Ancak puanlama objektifliğini sağlamak için tercih edilmesi gereken dereceli puanlama anahtarı ile puanlama şeklidir.
Dereceli Puanlama Anahtarları Dereceli puanlama anahtarı, belli bir öğretim süreci sonunda beklenen öğrenci performansının farklı boyut ve düzeylere bölünerek değerlendirilmesidir.
Dereceli puanlama anahtarı 3 bölümden oluşur; 1. Değerlendirme ölçütleri 2. Ölçüt tanımlamaları 3. Puanlama stratejisi
Analitik Puanlama Anahtarları Analitik puanlama anahtarları, sadece belli parçaların değerlendirildiği, test edildiği yanıtın ya da yapılan işin aşama aşama puanlandığı durumlarda kullanılan puanlama anahtarıdır. Analitik puanlama anahtarıyla yapılan puanlamalar performansın her bir alt boyutu için bilgi verir. Bu nedenle alt bileşenlerin önem taşıdığı durumlarda analitik puanlama yapılması daha uygun olur.
Bütüncül Puanlama Anahtarları Bütüncül puanlama anahtarında öğrencinin gösterdiği performansın bütününe tek bir puan verilmektedir ve her düzeyde performansın kalitesini belirleyen tanımlar bulunmaktadır. Bütüncül puanlama puanlayıcının daha az vaktini alır ancak verilen puanların doğrulanması daha zordur çünkü karara nasıl ulaşıldığını gösteren açık bir kanıt yoktur. Bu nedenle bütüncül puanlamanın, bütünün parçalara göre daha önem taşıdığı durumlarda kullanılması uygun olur.
PISA Örnek Sorular
Okuma Becerileri
Matematik Okuryazarlığı
Fen Bilimleri Okuryazarlığı
Teşekkürler