1 “Öğrenci Merkezli Öğretim” Öğretmen Adayları Bakış Açısı ile Ne İfade Ediyor? Dr.Dürdane JACOBS Dr. Fahriye HAYIRSEVER
KAVRAMSAL ÇERÇEVE Öğrenci Merkezli Öğretim “Öğrencinin kendi öğrenme hedeflerini, bu hedeflere ulaşmasnı sağlayacak kaynakları ve etkinlikleri belirlemesini sağlayan öğretim şeklidir” (Jonassen, 2000). “Öğrenci merkezli öğretimde öğrenciler öğrenme sürecinde aktiftir ve bağımsız öğrenen rolündedir”. “Öğrenciler bağımsız öğrenen olarak bilginin yeni anlamını mevcut bilgi, deneyim ve sosyal çevrelerinde yapılandırırlar” (Neo ve Kian, 2003). 2
3 İlerlemecilik Pragmatizm Öğrenci merkezli öğretim Öğrenciyi merkeze alan yöntem ve teknikler Öğretmenin görevi Öğrencinin görevi Yapılandırmacılık
4 ÖĞRENCİ MERKEZLİ ÖĞRETİMİN PLANLANMASI ÖĞRENCİ MERKEZLİ ÖĞRETİMİN PLANLANMASI Öğrenme Aktivitelerinin Düzenlenmesi Ve Organize Edilmesi Öğrenme Aktivitelerinin Düzenlenmesi Ve Organize Edilmesi Gerçek görevler Verilmesi Gerçek görevler Verilmesi Önceden Öğrenilenler Önceden Öğrenilenler Grup Çalışmalarını Planlamak Grup Çalışmalarını Planlamak Düşünme Sorgulama İfade Etme Öneride Bulunma Kanıtlar Sunma Dinleme Düşünme Sorgulama İfade Etme Öneride Bulunma Kanıtlar Sunma Dinleme Gerçekçi Güncel Problemler Belirlemek Gerçekçi Güncel Problemler Belirlemek Dersin Hedefleri Dersin Hedefleri Mevcut Öğrenmelerin Belirlenmesi Mevcut Öğrenmelerin Belirlenmesi Sosyal Etkileşimleri Paylaşmak Sosyal Etkileşimleri Paylaşmak Üretken Öğrenme Ortamları Oluşturmak Üretken Öğrenme Ortamları Oluşturmak Değerlendirmeyi Planlamak Değerlendirmeyi Planlamak Amaçların ve Sonuçların Planlamamsı Amaçların ve Sonuçların Planlamamsı Hedefe Ulaşmak İçin İşe Koşulacak Beceriler Hedefe Ulaşmak İçin İşe Koşulacak Beceriler İçerik Çok Yönlü İfade Edilmeli İçerik Çok Yönlü İfade Edilmeli Yeni Öğrenielenler Yeni Öğrenielenler Öğrenmenin Gerçekleştiğinin Kontrolü Öğrenmenin Gerçekleştiğinin Kontrolü
Öğrenci merkezli öğretim anlayışında amaçların net bir şekilde ortaya koyulması daha da önemlidir. Çünkü öğretmen sınıfa rehberlik ederken bu amaçlar, öğretmene odak noktaları gösterir. Öğrenciler mevcut anlayışlarını yapılandırırken / oluştururken öğretmenler amaçlarını modife edebilirler. Fakat yine de zihinlerinde net amaçlarla derse başlarlar. 5
Bu çalışmada, öğrencilerin öğrenci merkezli öğretim yaklaşımı ve bu yaklaşıma ilişkin uygulamalar hakkındaki görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. AMAÇ
Alt Amaçlar Ö ğ renci Merkezli Ö ğ retim Avantaj Lisans düzeyindeki derslerde uygulamalar nasıldır? Ne İ fade Etmektedir? Dezavantaj Ö ğ retmenin Rolü Ö ğ rencinin Rolü
YÖNTEM
Model: Betimsel Tarama Modeli Çalışma Grubu: Sınıf Öğretmenliği Bölümü 4. Sınıf Öğrencileri 30 Öğrenci Veri Toplama Aracı: Dört Açık Uçlu Sorudan Oluşmuştur. Verilerin Analizi: İçerik Analizi kullanılmıştır. GüvenirlikGeçerlik
BULGULAR
1. Öğrenci merkezli öğretme yaklaşımı, öğrencilere göre ne ifade etmektedir?
12 Öğrenci Merkezli Öğretme Yaklaşımı Ne Değildir? Öğrenci için verilen görevleri ailenin yapması Öğrencilerin tüm öğren melerden sorumlu olması, öğretmenin süreçten tamamen uzaklaşması Öğrencinin öğretmenin yerine dersi anlatması Öğrencinin sürekli ödev yapması Öğretmenin aktif olmasını Öğretmenin bilgiyi olduğu gibi öğrenciye sunması Öğretmenin bilgiyi sunmaması
Aktif katılım Bireysel farklılıklar Öğrenmeye güdüleme Eğlenceli öğretim Yaparak-yaşayarak öğrenme Kalıcı öğrenmeler Girişimcilik Sosyal beceriler Problem çözme Düşünme ve sorgulama Öğrenci merkezli öğretim yaklaşımının avantajları nelerdir?
Öğretmen, – Öğrencileri yönlendirememe (Gereksiz /eksik öğrenme) – Dersin kontrolünü kaybetme – Uygulamaktan kaçınma Öğrenci, – Kavramanın gerçekleşmemesi – Konunun dağılması – Yanlış / eksik öğrenme Öğrenci merkezli öğretim yaklaşımının dezavantajları nelerdir? Yaklaşım, – Zaman Alıcı – Kalabalık Sınıflar, – Araç-Gereç Yetersizliği – Planlanma ve Uygulama Zorluğu
15 Yol gösterici / rehber (f=30) 3. Öğrenci Merkezli Öğretme Yaklaşımında Öğretmenin Rolüne İlişkin Öğrenci Görüşleri Süreci planlama İpucu verme Öğrencinin ilgi ve ihtiyacını dikkate alma Pratik çözüm üretme Aktif katılım sağlama Dönüt-düzeltme verme Öğrenci özelliklerine uygun etkinlik hazırlama Dikkat çekme Araştırmaya teşvik
3. Öğrenci Merkezli Öğretme Yaklaşımında Öğrencinin Rolüne İlişkin Öğrenci Görüşleri
17 4. Öğrenci Merkezli Öğretme Yaklaşımının Uygulandığı Dersler
Öğrenci Görüşleri “Uygulamalar ile bilgiye kendimiz ulaşıp, deneyimleyerek öğrendik”. “Sürecin içinde olduğumuz için etkinliklerden hem keyif aldık, hem de öğrenmelerinizin kalıcılığı arttı”. “Tartışma gerektiren, yeni bilgilerin sunumunu içermeyen ve bilgiyi öğrencinin bulmasına dönük derslerde etkin olarak kullanıldı”.
19 4. Öğrenci Merkezli Öğretme Yaklaşımının Uygulanmadığı Dersler
Öğrenci Görüşleri “Derslerde öğrenci merkezli öğretme yaklaşımı sunuluyor, ancak uygulama öğretmen merkezli yapılıyor “Çoğu derste biz sunum yapıyoruz ve bunun öğrenci merkezli yaklaşıma uygun olduğunu ve bize yararı olduğunu kesinlikle düşünmüyorum” “Derslerde pasif, dinleyen konumundaydık. Dinlediklerimizin yarısını sınavlardan sonra unuttuk. Kalıcı öğrenmeler sağlanamadı”. 20
21
Teşekkürler... Dr.Dürdane JACOBS Dr. Fahriye HAYIRSEVER
Ö.M.Ö. okullarımızda ilköğretim ortaöğretim ve üniversite hangi sıklıkla ve nasıl uygulanıyor. ÖĞRENCİLER BU KONUYA İLİŞKİN KURAMSAL BİLGİYE NEREDEYSE literatüre uygun olarak vermektedir. Ancak bu bilginin bir yıl sonra uygulamaya ne derece yansıyabileceğini onların verdikleri cevaplar üzerinden projeksiyon yapmaya çalıştık. Şayet bu konuyu kuramsal düzeyde biliyorlarsa ve son soruda verdikleri cevaplar doğrultusunda neler öğrendiklerini saptanması gelecekte Bu bilgiyi öğrencilerden almak bu bilginin ne düzeyde olduğunun saptanması Eğitim fakültelerinde ÖMG derslerin içeriğine katkı sağlayacak Öğretmen adaylarının mesleklerinde kullanacakları ve kullanılması istenen bu yaklaşım bu konu hakkındaki görüşlerinin alınmasının gelecekteki uygulamaları hakkında ipucu verecektir. Bu yaklaşımın geniş bir çerçeve olmakla birlikte bu yaklaşım içinde hangi kavram kural ilke yöntem strateji teknik hakkındaki görüşleri daha sonra uygulamalarına yansıyacaktır. Bu nedenle 23