Statinler Uzm.Dr.Umut Safer
Sunum kapsamında deklere etmem gereken herhangi bir ilişkim yoktur
Tarihçe Akiro Endo Lovastatin
Etkinlik Shepherd J, Cobbe SM, Ford I, et al. N Engl J Med 1995; 333:1301. %32 %22 Heart Protection Study Heart Protection Study of cholesterol lowering with simvastatin in high-risk individuals: a randomised placebo-controlled trial. Lancet 2002; 360:7.
Statin- Ne zaman? Risk Faktörleri Sigara kullanımı Hipertansiyon Düşük HDL kolesterol düzeyi Ailede erken KKH öyküsü Yaş HDL ≥ 60 mg/dl Risk Grubu Statin Tedavisi Başlanması Önerilen LDL Düzeyi (mg/dL) Hedefi LDL Düzeyi( mg/dL) Çok yüksek risk ≥ 100 <70 Yüksek risk ≥ 100< 100 Hafif yüksek risk ≥ 130< 130 Orta risk ≥ 160< 130 Düşük risk ≥ 190 < 160 ATP III-2004
SUT-Statinler MADDE A- Statinler – LDL düzeyinin 190 mg/dL’nin üstünde – LDL düzeyinin 160 mg/dL’nin üstünde; iki ek risk faktörü – LDL düzeyinin 130 mg/dL’nin üstünde; üç ek risk faktörü – LDL düzeyinin 100 mg/dL’nin üstünde olduğu durumlarda; Diabetes mellitus, Akut koroner sendrom, Geçirilmiş MI, Geçirilmiş inme, Koroner arter hastalığı, Periferik arter hastalığı, Abdominal aort anevrizması Karotid arter hastalığı olanlarda.
Statin Etkinliği %25-32%31-39%37-45%48-52%55-60%60-63 Atorvastatin -10 mg20 mg30 mg40 mg- Rosuvastatin --5 mg10 mg20 mg40 mg Simvastatin 10 mg20 mg40 mg80 mg-- Fluvastatin 40 mg80 mg---- Pravostatin 20 mg40 mg80 mg--- Lovostatin 20 mg40 mg80 mg---
Yaşlıda Statin Tedavisi PROSPER (Pravastatin in elderly individuals at risk of vascular disease ) – 70 ile 82 yaş arası – 5804 olguda – Pravastatinin 40 mg/gün – Randomize kontrollü çalışma Lancet. 2002;23;360(9346): %24 KKH na bağlı ölüm, MI, İnme Yıl
Yaşlıda Statin Tedavisi SAGE ( Study Assessing Goals in the Elderly ) – yaş arası – Kalp krizi + – LDL = mg/dl – Atorvastatin 80 mg/gün – Pravastatin 40 mg/gün Circulation. 2007;13;115(6): HR: 0.33; 95% CI, ;
Statin Kullanımı-Türkiye Rehabilitasyon merkezi (AFTR) 1002 inme olgusu 402 kardiyoembolik olmayan iskemik inme Yaş: 75,86±6,68 İnme sonrası geçen süre median 2 ay LDL-c levels >100 mg/dl: 247 (62.4%) IAGG 2013
Statin Kullanımı-Türkiye STATİN kullanna n= 43 (17.4 %) STATİN kullanna n= 52 (34.9 %) IAGG 2013
Statin Kullanımı-Türkiye Table 3. Logistic Regression Analysis for the Determinants of Lipid Lowering Medication Independent Variable Dependent Variable: Lipid Lowering Medication OR 95%CI p Age Diabetes Mellitus Coronary Heart Disease Carotid Artery Disease1, Reccurent Stroke OR= Odds ratio, CI= Confidence interval IAGG 2013
Tedavi Başlama ve Takip Tedavi öncesi KC enzimleri ve TSH Etkinlik kontrol viziti 4-6 hafta sonra Uyumu artırmak için 4-6 ayda kontrol viziti En az yıllık kontrol. Takipte rutin KC enzimi ölçümü önerilmiyor
Yan Etkiler KC enzim yüksekliği %0,5-3 Tedavinin ilk 12 haftalık periyodunda Statin tedavisi altında KC enzim > 3 kat ise doz azaltma veya ilaç değişimi veya ara verme
Yan Etkiler Miyalji %2-11 Miyozit %0,5 Rabdomiyoliz %0,1 Tedavi kesilmesi sonrası 1 haftada geriler Pravastatin ve fluvastatin ile daha az
Yan Etkiler Proteinüri: – Tübüllerden küçük monekül ağırlıklı proteinlerin aktif transportunu – Sıklıkla rosuvastatin ve simvastatin – Rozuvastatinin 80 mg/gün böbrek yetmezliği olguları –
Yan Etkiler Kognitif kayıp: – Çelişkili veriler bulunmaktadır – Lipofilik statinlerin (simvastatin, lovastatin, atorvastatin ve fluvostatin) ile kayıp? – Lipofilik statinlerin sonrası yeni başlangıçlı kognitif kayıp→ hidrofilik statinlere (rosuvastatin ve pravastatin) geçiş
Yan Etkiler Diyabet gelişme riski veya glisemi profilinde bozulma Yüksek potensli statinlerin yüksek dozlarda kullanıldığı Yüksek doz statin kullanımının her 500 olguda 1 yeni diyabet gelişimi ile ilişkili
Yan Etkiler Scandinavian Simvastatin Survival Study 80 mg atorvastatin 65 yaş üzeri olgularda gençlere göre tedaviye bağlı yan etki ve ilaç bırakma oranında hafif düzeyde bir artış Statinlerin glisemi profili bozma etkisi yaşlılarda daha belirgindir.
ÖZET Statinler birincil ve ikincil kardiyovasküler olayların önlenmesinde etkilidir. Statin tedavisi hasta risk durumu ve yaşam beklentisi belirlenerek başlanmalıdır, tedavi başlanmasını takip eden 6–8 hafta sonra etkinlik kontrol edilmelidir. Tüm statinlerin etki ve yan etkileri benzer değildir. Statin tedavisine başlanmadan önce TSH ve karaciğer enzim düzeylerinin tespiti. Statin tedavisi sonrasında rabdomiyoliz dışı kas semptomları gelişmesi halinde, semptomlar geriledikten sonra, pravastatin veya fluvostatinle tedavisine geçilebilir. Atorvastatinin ve pravostatinin yaşlı toplumda etkinliği ve yan etkisi konusunda verileri bulunmaktadır. Atorvastatinin yüksek dozlarında yaşlılarda gençlere göre yan etki daha fazla görülmektedir. Ayrıca statinlerin glisemi profili bozma etkisi yaşlılarda daha belirgindir.