Galyum ve İndiyum Bileşiklerinin Tıpta Kullanımı TIPTA METALLER Galyum ve İndiyum Bileşiklerinin Tıpta Kullanımı RECEP KARALI 081130502
Galyum Saf bir galyum parlak gümüş renkli cam parçalarına benzer ve insan tenine değdiğinde erir. Galyum metali doğada saf halde bulunmaz. Ancak çok kolay elde edilir. Boksit ve çinkonun saflaştırılması sırasında alüminyum ile beraber elde edilir.
Galyum’un Tıpta kullanımı Galyum Nitrat: Galyum Nitrat; meme, prostat, akciğer, yumurtalık, rahim ağzı, mesane, böbrek, melanoma, sarkoma, lösemi, Hodgkin lenfoma ve non-Hodgkin lenfoma da dahil olmak üzere farklı kanserler üzerindeki aktivitesi araştırılmıştır. Sonuç olarak bu kansere sebep olan tümörler üzerinde Galyum nitratın önemli ölçüde antineoplastik aktiviteye sahip olduğu bulunmuştur. Antineoplastik: Tümör hücrelerini durdurma etkisi Melanom: deride oluşan bir kanser türü. Sarkoma: kemik ve yumuşak dokulardan meydana gelen kanser.
Galyum’un Tıpta kullanımı Mesane kanseri ve non-Hodgkin lenfoma hastalarına diğer kemoterapötik ajanlar (vinblastin, ifosfamid, 5-florourasil, mitoguazon, etoposit ve hidroksiüre) ile birlikte tatbik edildiğinde elde edilen sonuçlar, galyum nitratın bu ajanlar ile kombinasyonunun uygun olduğunu göstermiştir. Galyum nitratın diğer kemoterapötik ilaçlardan üstün yanı da beyaz kan hücrelerini bastırmamasıdır. vinblastin 5-florourasil
Galyum’un Tıpta kullanımı Galyum Maltolat Galyum maltolat hepatoselüler karsinom (Karaciğerde oluşan bir hastalık) hücre büyümesini inhibe eder ve lenfoma hücrelerinin apoptozuna yol açar.
Galyum’un Tıpta kullanımı Galyum Maltolat (Gallixa Skin Cream) Sedef hastalığı Minör döküntüler, kesikler ve yanıklar Diyabetik yaralar ve ülserler Aktinik keratoz Egzama Sivilce
Galyum’un Tıpta kullanımı Tıpta kullanılan klinik çalışmaları devam eden Galyum kompleksleri Tris(8-quinolonato)gallium(III) (KP46) Gallium thiosemicarbazones Pyridine & phenolate ligand complexes of gallium Gallium-pyridoxal isonicotinyl hydrazone Gallium tris(salicylate) ethanol Gallium complexes with azole ligands Bi- & tetranucleargallium(III) complexes with heterocyclic thiolato ligands & dinuclear gallium carboxylate complexes Int. J. Environ. Res. Public Health 2010, 7, 2337-2361
Galyum’un Tıpta kullanımı Ga-67 Sintigrafisi Sintigrafi; Gama ışınları yayan izotoplar kullanılarak görüntü elde edilmesi esasına dayanan bir görüntüleme tekniğidir. Morfolojik görüntülerden ziyade fizyolojik ve metabolik bilgi sağlar. Görüntülerin elde edilmesi için radyoaktif atomlar kullanılır. Bunlara radyonuklid veya radyofarmasötik denir. Sık kullanılan radyonuklitler Teknesyum 99m ve Galyum-67 dir. Staging: Kötü huylu (malign) tümörleri, tedaviye yön verme amacıyla klinik belirtileri ve yayılma derecelerine göre devrelere ayırma.
Galyum’un Tıpta kullanımı Ga-67 Sintigrafisi uygulaması Ga-67 vücuda verildikten sonra tümörlerin metastas olduğu bölgede birikir. İltihaplar görüntülenir. Hodking hastalığı, non-Hodking lenfoma, mide kanseri, akciğer kanseri, yemek borusu kanseri, hepatoma (karaciğer tümörü)… gibi tümör ve hastalıklar analiz edilir, yoğunluğa göre uygun tedavi yöntemi belirlenir.
Galyum’un Tıpta kullanımı Ga-67 Sintigrafisi uygulaması
Galyum’un Tıpta kullanımı Galyum 68-DOTATATE PET-CT Nöroendokrin tümör hücrelerinin yüzeyinde somatostatin adı verilen özel bir reseptör (algılayıcı protein) bulunmaktadır. DOTATATE, bu reseptörlere bağlanabilen peptid yapıda bir bileşiktir. Galyum 68 ile birleştirilerek hastaya verildiğinde PET-CT cihazı ile tümör hücreleri bulunduğu dokular yüksek doğrulukta görüntülenebilmektdir. Hastalığı saptama doğruluğu oranları % 90 düzeyindedir. Nöroendokrin sistem: Hipotalamusun sinir hücreleri tarafından salgılanan hormonlarla hipofiz bezinin hormon salgılamasının düzenlenmesinin sağlandığı hipotalamus ve hipofiz sistemi.
İndiyum Havada oldukça kararlıdır, ısıtıldığında oksitlenir. Sudan etkilenmez, asitlerde çözünür ve alkalilere karşı çok dayanıklıdır. Yerkabuğunda bulunma oranı %1.105’dir. Bazı çinko blend filizlerinde çinkoyla birlikte bulunur ve çinko elde edilmesinde bir yan ürün olarak ele geçer.
İndiyum’un Tıpta kullanımı In-111 Sintigrafisi In-111 somatostatin sintigrafisi; Nöroendokrin hücrelerden kaynaklanan tümörlerde ve meme, beyin, kolon, akciğer gibi organ kanserlerinde: 1. Primer odağın belirlenmesi 2. Tümörün evrelendirilmesi 3. Tedavi protokolünün oluşturulması 4. Tedavi etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Somatostatin:
İndiyum’un Tıpta kullanımı Somatostatin 14 aminoasitli peptit olup, plazma membran reseptör aktivasyonu ile etkili olduğu yerlerde inhibisyona neden olmaktadir. Uygun farmakokinetik özellikleri olan somatostatin analoglarının geliştirilmesi ile diğer rutin yöntemlerle lokalizasyonu güç olan somatostatin reseptörü içeren tümörlerin görüntülenmesi amaçlanmıştır. Somatostatin
İndiyum’un Tıpta kullanımı Burada kullanılan ajanlar; (1-123-Tyr3) Octreotide: Üçüncü pozisyonda fenilalanin yerine tirozin yerlestirilmiş bir somatostatin analoğudur. (In-111)DTP A-D-Phe-l-Octreotide (In-111 Pentetreotide): In-111 fenilalanininpeptit ucundaki N terminaline DTPA yerleştirilerek bağlanmıştır. In-111 DOTA-D-Phe-l-Tyr-3-0ctreotide: Bu bilesikte Phe3 molekülü yerine Tyr yer almakta olup bu sayede daha hidrofilik bir bileşik elde edilebilir. Cu-64 TET A-Octreotide
KAYNAKLAR Int. J. Environ. Res. Public Health 2010, 7, 2337-2361 Turk J Nucl Med, 2001 Vol. 10, (Supp)/ Procedure Guideline For Somatostanin Receptor Scintigraphy /Turkish Society of Nuclear Medicine Turk J Nucl Med, 2001 Vol. 10, (Supp)/ Gallium-67 Scintigraphy in pediatric onkology /Turkish Society of Nuclear Medicine PET ve SİNTİGRAFİ’NİN FTR ‘DEKİ YERİ Dr. Ömer NAS Yrd. Doç. Dr. Ali Sallı 04.02.2011 Future Med Chem. 2012 June ; 4(10): 1257–1272 https://www.gallixa.com/AboutGallixa.html http://www.kanser-merkezi.com/#!lutesyum/ce32 http://www.slideshare.net/jdtomines/nuclear-medicine www.wikipedia.org
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER