NIOSH KALDIRMA EŞİTLİĞİ VE BİR UYGULAMA ÖRNEĞİ DR.BÜLENT ASLANHAN TOFAŞ İŞYERİ HEKİMİ
Dünyada Meslek ve iş ile İlgili Hastalıklar Kaynak : ILO
2008 Hastalık Dağılım Tablosu
AB Ülkelerinde İşyerlerinde sağlık sorunlarının yıllara göre dağılımı % % % % % % % % %
Fiziksel Tehlikelere maruz kalan işçiler AB Ülkelerinde Fiziksel Tehlikelere maruz kalan işçiler % % % % % % % % %% %
BEL AĞRILARI ÇALIŞMA HAYATINDA EN YAYGIN VE MALİYETİ EN YÜKSEK SAĞLIK SORUNLARINDAN BİRİSİDİR. RİSK ETMENLERİ ELLE ZORLU ÇALIŞMA : Ağır yük kaldırması,çekilmesi ,itilmesi KÖTÜ GÖVDE DURUŞU : Fleksiyon,lateral bükülme,aksiyal kıvrılma
KALDIRMA İŞİ NIOSH KALDIRMA EŞİTİ İLE DEĞERLENDİRİLEBİLİR ABD ULUSAL MESLEKİ SAĞLIK ve GÜVENLİK ENSTİTÜSÜ ( NIOSH) 1981’DE BİR REHBER YAYINLAMIŞTIR.BU REHBER 1994 YENİLENMİŞTİR. NIOSH Kaldırma Eşiti, çalışanlar için Tavsiye edilen Ağırlık Sınırlarını (TAS) (RWL:Recommended Weight Limits) geliştirmek ve bu yolla çalışan kadınların en az %75’ini, çalışan erkeklerin ise en az %99’unu ağır kaldırmanın etkilerinden korumak amacıyla oluşturulmuştur
Kaldırma indeksi kaldırılan gerçek ağırlığın ,önerilen ağırlık limitlerine bölünmesiyle hesaplanmaktadır. Bu durumda söz konusu yükün NIOSH önerileri sınırında olup olmadığı hesaplanmaktadır. Bu amaçla geliştirilmiş olan frekans çarpanı tablolarında her vardiyada 1 saat, 2 saat, 8 saate kadar olmak üzere üç grup söz konusudur. Sekiz saatin üzerindeki kaldırma işlemleri otomatik olarak söz konusu tabloların dışında tutulmaktadır
KALDIRMA İNDEKSİ KALDIRILAN AĞIRLIK / TAVSİYE EDİLEN AĞIRLIK DEĞİŞKENLER: YÜKÜN AĞIRLIĞI HORİZONTAL YERLEŞİM VERTİKAL YERLEŞİM VERTİKAL TAŞINMA UZAKLIĞI ASİMETRİ AÇISI KALDIRMA FREKANSI KALDIRMA SÜRESİ KAVRAMA
TAVSİYE EDİLEN AĞIRLIK (TAS) TAS=LCxHMxVMxDMxAMxFMxCM LC:Yük katsayısı (23) HM:Horizantel değişken VM:Vertikal değişken DM:Uzaklık çarpanı AM:Asimetri çarpanı FM:Frekans çarpanı CM:Kavrama çarpanı
UYGULAMALAR Cisme kaldırmada mekanik yardım sağlanması Kaldırılacak cismin kaldırma mesafesinin azaltılması Çalışanın cisme yaklaşmasının sağlanması Taşıma mesafesinin azaltılması Ağırlık kaldırma sıklığının azaltılması Kaldırılan cismin ağırlığın azaltılması Rotasyon
TOPLAM ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ UYGULAMALARI TOFAŞ TOPLAM ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ UYGULAMALARI KAS-İSKELET SİSTEMİ HASTALIKLARININ ÖNLENMESİNDE BİR UYGULAMA YÖNTEMİ
Dünya Klasında Üretim Hedefleri Dünya Klasında Üretim FIAT performansını Dünyanın en iyi seviyesine çıkarmayı amaçlamaktadır: S (İSİG) : İş kazaları ve ergonomik olmayan işlemleri sıfırlamak Q (Kalite) : Üretim kalitesini Dünya Çapında en iyi seviyeye ulaştırmak C (Maliyet) : Transformasyon maliyetini azaltmak D (Teslimat) : Teslimat akış süresini 5 güne kadar düşürmek
İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı Dünya Klasında Üretim Dünya Klasında Üretim İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı Erken Ekipman Yönetimi İnsan Kaynakları Geliştirme İsraf ve Kayıp Analizleri Sürekli İyileştirme Otonom Faaliyetler Profesyonel Bakım Kalite Kontrol Lojistik Çevre Bağlılık, Katılım, İletişim, Anlama, Ölçüm, Yayılım, Uygulama, Değerlendirme, Görsellik ile standartlaşma, Dokümantasyon
Dünya Klasında Üretim Prensipleri Dünya klasında İşçi Sağlığı - Güvenliği dünya klasında üretimin temelidir. Dünya klasında üretim liderleri standartlara tutkundurlar Dünya klasında üretim şirketlerinde müşterinin sesi fabrikanın içerisinde duyulur Dünya klasında üretim hiçbir tür kaybı kabul etmez (Hedef her zaman 0’dır: İş kazası, hizmet&kalite hataları, stok, arıza) Dünya klasında üretim metotları doğru şekilde uygulandığında israfların eliminasyonunu garanti altına alır
Tofaş’ta Ergonominin Ele Alacağı Konular İş Çevrimlerinin Oluşturulmasında Operasyon Kartlarının Hazırlanmasında Proses Sertifikasyon Çalışmalarında Lay-Out Doğrulamalarında Aparat Tasarımında Çalışma Alanı Sertifikasyonunda
MURI, MURA and MUDA’nın Elimine Edilmesi Neden Çözüm Açıklama MURI Zor veya doğal olmayan operasyonlar Ergonomi çalışması Yapılan işi denemeden bu problem fark edilemez MURA Düzensiz hareket Standart operasyon tanımları Yapılan iş belirli bir süre takip edilmezse bu problem fark edilemez MUDA İsraf Katma değeri olmayan işlerin elimine edilmesi Doğru bir şekilde gözlem yapılırsa problem kolayca görülebilir
1 MURİ 2 MURA 3 MUDA Ergonomi İyileştirme Kaizen Hedefi YÖNTEM ÇÖZÜM Ergonomi sağlanması Mevcut ergonomi değerlerinin 15 puanın altına indirilmesi 2 MURA Standartlaştırma Görsel işlem kartlarının uygulanması. 3 MUDA Katma değeri olmayan işlerin elimine edilmesi. Katma değeri olmayan işlerde %30 iyileşme.
Ergonomi Analiz ve İyileştirme Ekibi Üretim Çalışanları Teknik Destek Temel Üretim Takımı Lideri Yalın Takım Lideri Operatör İş Güvenliği Uzmanı / İş Yeri Hekimi Sürekli İyileştirme Uzmanı Üretim Mühendisliği Uzmanı
Yorgunluğa neden olan hareketler ve operasyonlar.. 1- MURI (Ergonomik olmayan operasyonlar Yorgunluğa neden olan hareketler ve operasyonlar.. Güç gerektiren operasyonlar Doğal olmayan duruş Dikkat gerektiren operasyonlar Hoşa gitmeyen operasyonlar Kas yorgunluğu Kötü duruş nedeniyle oluşan yorgunluk Ergonomi Zihinsel yorgunluk Duygusal yorgunluk
Ergonomi değerlendirme matrisi Seviye 3 Seviye 2 Seviye 1 0º - 30º 30º - 60º > 60º Dizlerin bükülmesi/ gerilmesi Dirseklerin döndürülmesi 0º - 90º 90º - 180º > 180º Kolayca alma Kolların gerilerek alınabilmesi Zorlanarak alma Parça/malzeme alma Bel Seviyesi Omuz Hizası Omuz Hiz. yüksek 0º - 15º 15º - 45º > 45º 15º - 30º > 30º Kolların çalışma yüksekliği Belin dönmesi Belden eğilme Çalışma alanı Yürüme Taşıma 0 - 3 Kg arası 3 - 5 Kg arası 5 Kg yukarısı 0 – 4 adım arası 5 – 9 adım arası 10 adım yukarısı 0º - 45º 45º - 90º > 90º Vücut Hareketleri ve Seviyeleri “9 kusurlu hareket”