RUSYA ENERJİ SEKTÖRÜNDE YATIRIMLAR Kasım 2013 A. Yağmur ÖZDEMİR Genel Md. Yrd. Yatırımlar ve Proje Finansman Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.

ZORLU GRUBU- GENEL BAKIŞ

ZORLU ENERJI- YATIRIMLAR 1993 yılında kurulmuş olup Türkiye’nin ilk özel enerji şirketlerinden (IPP) birisidir. Türkiye, Rusya, Pakistan ve Israil de toplam 1047 MW kurulu güce sahiptir. Kurulu güç şirketin kaynak çeşitlendirme politikası ile uyumlu olarak doğalgaz,jeotermal, rüzgar ve hidroelektrik gibi farklı kaynaklardan sağlanmaktadır. Mevcut yatırımların tamamlanmasıyla 2015 yılında toplam kurulu gücün 1674 MW’a çıkarılması planlanmaktadır. Kaynak: Zorlu Enerji

Rusya Federasyonu Türkiye’nin Bir Numaralı Ticaret Ortağıdır TÜRKİYE ve RUSYA FEDARASYONU ARASINDA EKONOMİK İLİŞKİLER Kaynak:TUIK  Rusya Federasyonu Türkiye’nin en önemli ticaret ortaklarından birisidir.  2012 yılı verilerine göre Türkiye’nin ithalatında 1. sırada ihracatında ise 6. sırada yer almaktadır.  Hem Türkiye hem de Rusya ekonomisinde son dönemde yaşanan gelişmeler iki ülke arasındaki ticaret hacminin giderek artmasını sağlamıştır.

Enerji Talebi RUSYA EKONOMİSİ ve ELEKTRİK PİYASASI 10% Artış 2011 yılında TWh olarak gerçekleşen elektrik üretiminin 2040 yılında 1,728.4 TWh olması beklenmektedir. Rusya’da elektrik tüketiminin ortalama yıllık %10 civarında artacağı öngörülmektedir.

TÜRKİYE ENERJİ PİYASASINDA ÖZEL SEKTÖR PAYI Özel Sektör Payının Yıllara Göre Değişimi (%) Özel Sektör Kurulu Gücün Gelişimi (MW) Türkiye Enerji Piyasasında özel enerji şirketlerinin payı son 10 yılda %28’den, % 55 seviyesine yükselmiştir. Özel şirketler özelleştirmeler ve yeni yatırımlar ile toplam kurulu gücünü MW arttırmıştır. Türk enerji şirkelerinin agresif büyüme politikaları ile hem yurtiçi hem de yurtdışında enerji yatırımlarını artırarak devam etmektedirler. Kaynak: EPDK

Yakıt Güvenilirliği Uzun Vadeli Gaz Anlaşması Isı Alım Anlaşması Elektrik Alım Anlaşması Uzun Dönemli Tarife Ülke ve Sektör Riskleri  Regulasyon  Bürokrasi  Piyasa Koşulları  Gümrük  Vergi ENERJI YATIRIMININ OLMAZSA OLMAZLARI

ENERJI YATIRIMININ ÖNÜNDEKİ ENGELLER

TECRÜBELERİMİZ -Monopol Şirketler: Rusya enerji piyasası her nekadar serbest piyasa ekonomisini benimsesede, sektörde faaliyet gösteren Gazprom, Interrau gibi şirketler piyasayı domine etmektedir. -Bürokrasi: Piyasa devlet kurumları tarafından yüksek derecede kontrol edilmekte ve kurumlar arası iletişimin zayıf olması nedeniyle gecikmeler yaşanmaktadır. -Şebeke Bağlantısı: Santrallerin dağıtım şebekesine bağlantısı ile ilgili düzenlemelerde gecikmeler yaşanmaktadır. -Elektrik Satış Tarifesi: 2011 yılında Elektrik Piyasası Regulasyonu’nda yapılan değişiklikler sonrası oluşan piyasa fiyatlarının çok düşük seviyede kalması yatırımları fizibil olmaktan çıkarmaktadır. -Gaz Tedariği: Piyasa fiyatlarının üzerinde ve kısıtlı gaz tedariğinin sağlanması yatırımların işletme döneminde öngörülen projeksiyonlardan sapmasına neden olmaktadır. -Isı Satışı: 2011 sonrası ısı satış tarifelerinin yetersiz kalması

UYGUN YATIRIM ORTAMININ ŞARTLARI

Teşekkür ederim Teşekkür ederim.