iŞBiRLiĞiNE DAYALI ÖĞRENME YAKLAŞIMI

İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME Öğrenenlerin ortak öğrenme hedeflerini gerçekleştirmek için küçük gruplar halinde birlikte çalışarak ve birbirlerinin öğrenmelerine yardım ederek öğrenmeyi gerçekleştirdikleri etkinlik sürecidir.

İşbirliğine dayalı öğrenmeyi, basketbol ya da voleybol gibi bir takım oyununa benzetilebilir. Takımın iyi bir oyun çıkarması her bir oyuncunun performansı ve belli bir dereceye kadar da birbirlerine yardım etmelerine bağlıdır. İşbirliği son derece önemlidir; çünkü takım oyuncularından birinin iyi oynamaması, bireysel davranması, sonucu olumsuz yönde etkilemektedir.

İşbirliğine dayalı öğrenme ortamlarında; bir öğrenci diğer takım arkadaşlarının neyi nasıl yaptığıyla ilgilenmek ve sorumluluk taşımak durumundadır.

İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME Özellikleri Diğer öğrencilerle birlikte hareket ederler. Ortak çalışma ve sosyal öğrenme sürecini yaşarlar. Öğrenciler iki ile beş-altı kişilik değişen gruplar halinde ortak hareket ederler. Öğrenciler arasında kaçınılmaz olarak etkileşim ve bağımlılık vardır. Sorumluluk duygusu gelişir.

İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENMEDE Gruplar en az iki, en çok beş ya da altı kişiden oluşur. Öğrenme küçük gruplar içinde gerçekleştirilir. Öğrencilerin grup içindeki etkileşimleri önemlidir.

Gruplar arasındaki yarışma daha önemlidir. Başarı ya da başarısızlık gruplara aittir. Öğrencileri bütünleştirir ve dostluk duygularını arttırır. Bu öğrenme modeliyle bilişsel yönler değil, duyuşsal ve sosyal yönler de gelişir.

İşbirliğine dayalı öğrenmenin eğitim uygulamalarının içinde yer almasının birçok nedeni vardır. Bunlar; ☼ Başarıyı artırma, ☼ Üst düzey düşünme becerilerini geliştirme, ☼ Özsaygıyı geliştirme, ☼ Okula ve derse karşı olumlu tutum geliştirme, ☼ Toplumsal beceriler kazandırmadır.

İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME Birlikte çalısma sonunda ortak bir enerji oluşur bu oluşuma sinerji adı verilmektedir. Bu sinerjiden yararlanmak için ortak öğrenme birimi oluşturulur.

Sınırlılıkları Sınıf mevcudunun çok fazla oldu ğ u (50 ki ş i ve üzeri gibi) durumlarda küme ş eklinde oturma biçimine sınıfın alanının yeterli gelmemesi, Ba ş langıçta gürültü problemi, Ele ş tirilerden alınma gibi durumlar ya ş anabilir.

İş birli ğ ine Dayalı Ö ğ renmenin İ lkeleri İşbirliğine dayalı öğrenmeyi başarılı şekilde uygulayabilmenin 5 temel ilkesi bulunmaktadır. Bunlar; (1) Olumlu bağımlılık, (2) Yüz yüze etkileşim, (3) Bireysel değerlendirilebilirlik ve kişisel sorumluluk, (4) Kişiler arası ve grup becerileri, (5) Grup sürecidir.

İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin ilkeleri 1.Olumlu bağımlılık: Bu durum “ya birlikte yüzeriz ya birlikte batarız”, “birimiz hepimiz hepimiz birimiz için” deyimleriyle açıklanabilir. Grubun başarısı her üyenin katkı sağlamasına bağlıdır. Bu nedenle her üye çok değerlidir. 2.Yüz yüze etkileşim: Karşılıklı oturulması, problemlerin çözüm yollarının açıklanmasını ve tartışılmasını, yeni öğrenmelerle eski öğrenmeler arasında bağ kurulmasını sağlamaktadır. …

3.Bireysel ve grupsal sorumluluk: Gruptaki eleman sayısı azaldıkça bireyin sorumluluğu artacaktır. Grup içi değerlendirmelerde testler bireysel olarak verilip bireysel olarak değerlendirilir. Grup çalışmalarını sunarken veya grup görüşü ifade edilirken grup içinden herhangi bir öğrenci rast gele seçilmelidir. Bir öğrenci grup içi rollerin yerine getirilip getirilmediğini denetleyen olarak öğretmen tarafından seçilir 4.Kişiler arası ve küçük grup becerileri: Liderlik, karar alma, güven oluşturma, iletişim ve çatışma çözme becerileri kazanılır.

5.Grup süreci: Grup üyeleri amaçlarını gerçekleştirmek ve etkili çalışma yollarını belirlemek için tartışmalıdır. Grup üyelerinin katkıları tartışmaya açılır. Tartışma sonunda hangi davranışların değiştirileceği ya da sürdürüleceğine karar verilir.

İşbirliğine dayalı öğrenme grupları oluşturulurken dikkat edilecek noktalar Gruplar genellikle 2-6 kişilik üyelerden oluşmalıdır; bunun nedeni ortak çalışmaların önemli bölümü eşli gerçekleşmektedir. Sınıf mevcudundaki dağılım dikkate alınarak, gruplar farklı cinsiyetlerden oluşmalıdır. Gruplarda farklı başarı düzeyinden öğrenciler yer almalıdır. Gruplar oluştuktan sonra üyelerinin kaynaşmasını sağlamak için kendilerinden; grup adı, grup amblemi, grup şapkası üretmeleri istenebilir. İşbirliğine dayalı öğrenme kümeleri oluşturulma aşamasında grubun işleyiş esasları belirlenmelidir.

i sbirligine Dayalı Ö ğ renme Grupları Yönergesi 1)Grupta yer alan herkes arkada ş ının ö ğ renmesinden sorumludur. 2)Bütün takım üyeleri konuyu ö ğ renene kadar hiç kimsenin i ş i sona ermeyecektir. 3)Yardım istedi ğ inizde öncelikle küme arkada ş ınıza, son çare olarak ö ğ retmene ba ş vurunuz.

4.Birbirinize sadece do ğ ruları söylemekle yetinmeyiniz, olgu ve olayların nedenlerini de açıklayınız. 5.Birbirinize de ğ il dü ş üncelerinize kar ş ı olabilirsiniz. 6.Hepiniz bir araya geldi ğ inizde tek bir vücut olu ş turdu ğ unuzu unutmayınız. 7.Kar ş ıt görü ş leri sonuna kadar dinleyiniz. 8.Dü ş üncelerinizin de ğ i ş ebilece ğ ini unutmayınız. 9.Sınavlar bireysel, fakat ba ş arı ortak de ğ erlendirilecektir.

i ş birli ğ ine Dayalı Ö ğ renme Kümelerine Hazırlık Çalı ş maları Tanı ş ma topu Küme sloganı Ayna-Ayna Küme ş apkası Ters Ayna Küme amblemi Kör el Küme el i ş areti

İşbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri 1.Birle ş tirme: Tüm grupların aynı üniteyi öğrendiği, ünitenin gruplardaki üye sayısı kadar alt konulara ayrılarak gruptaki her üyenin bir alt konuyu alıp hazırlandığı ve arkadaşlarına öğrettiği tekniktir.

Birleştirmenin Aşamaları: 1. Kümelerin farklı özelliklerdeki öğrencilerden oluşturulması 2. Konunun kümedeki öğrenci sayısı kadar alt bölümlere ayrılması 3. Her öğrencinin kendi konusuna hazırlanması için fırsat verilmesi 4. Aynı konuyu alanların uzmanlık gruplarında bir araya gelip kaynaklardan elde ettikleri bilgileri paylaşmaları.

5. Uzman kümelerin tekrar dağılarak birleştirme kümelerinin oluşması. 6. Grupta yer alan öğrencilerin sıra ile konusunu küme arkadaşlarına öğretmesi, gelen sorulara yanıt vermesi. 7. Öğretmenin kümeler arasında dolaşarak ihtiyaç duyanlara yardımcı olması. 8. Bireysel olarak konu testinin yanıtlaması. 9. Konu testi yanıtlarının tartışılması.

2. Grup Araştırması Öğretmenin bir veya birkaç araştırma konusunu belirleyerek sınıfa sunması ile süreç başlar. Bazen bu konulara öğrenciler de ilave konu ekleyebilirler. Araştırma konularını alan öğrencilerin grup halinde çalışmaları, sınıfa sunu yapma ve rapor verme ile sonuçlanır. Gruplar çalışma yöntemi, kaynaklara ulaşma, görev paylaşımı konularında öğretmence desteklenirler. Bu teknik altı aşamada gerçekleştirilir.

Grup Araştırmasının Aşamaları: 1. Araştırma konu veya konularının belirlenmesi 2. Grupların oluşturulmasının ardından seçilen konunun araştırma sürecinin planlanması 3. Grupların planları çerçevesinde araştırmaya başlamaları 4. Verilerin toplanarak raporun yazılması 5. Raporun sınıfa sunumu 6. Çalışmanın bireysel ve grupça değerlendirilmesi.

3. Yuvarlak Masa Ünite işlendikten sonra temel kavram ve ilkelerin tekrar edilmesini sağlayan bu nedenle kalıcı öğrenmelerin oluşmasını sağlayan bir tekniktir. Beş aşamada gerçekleştirilir. 1. İşbirliğine dayalı öğrenme kümeleri oluşturma 2. Gruba ait boş bir dosya kağıdı hazırlama

3. Ünite ile ilgili soru verilmesi 4. Her öğrencinin temel sorunla ilgili bir kavramı kağıda yazarak yanındaki arkadaşına aktarması (her turda bir kavram veya ilke yazılacaktır.) 5. Grubun üyeleri bildiklerinin tamamını yazana kadar döngü devam eder.

4. Düşün Eşleştir Paylaş Problem çözme becerilerinin gelişimine destek sağlayan bir tekniktir. 1. Problemi tüm sınıfa sunma. 2. Probleme ilişkin çözüm yollarını bireysel olarak belli süre düşünülmesini isteme. 3. İkili gruplar oluşturularak çözümün ikili olarak paylaşılmasını isteme. 4. İkili gruplardan sonra bu kez üçlü grupların oluşumu sağlama, problemin çözümüne ilişkin düşüncelerin üçlü olarak paylaşma. 5. Üçlü grupların ortak çözümünü sınıfa sunma ile süreç tamamlanır.

5. Şans Numarası Verilen problemin çözümünün grupça üretildiği ve grubun tüm üyelerinin çözümü öğrenmesinin sağlandığı tekniktir. 1. Dörder kişilik gruplar oluşturma. 2. Grupta yer alan her öğrenciye 1 den 4’e kadar bir numara verme. 3. Problemin çözümü için verilecek süreyi kararlaştırma. 4. Problemi sunma. 5. Probleme ilişkin çözümü grupça üretme ve her üyenin çözümü öğrenmesini sağlama. 6. Öğretmenin belirlediği gruptan 1-4 arası bir numara söyleyerek çözümü isteme.

6. Karşılıklı Sorgulama Öğrencilerin konu hakkında derinlemesine düşünmesini sağlama ve sunulan konuyu tekrar etmede işe koşulan tekniktir. 1. Öğretmen tarafından konuyu sunma. 2. İkili veya üçlü grupları oluşturma. 3. Konu ile ilgili birbirine soru sorma ve yanıtlama.

7. İkili Denetim Öğrenilmesi güç, hemen tekrar gerektiren konularda başarı ile işe koşulur. Öğretmen sunum yapmadan önce çalışma kağıdı hazırlamalı, sınıf mevcudunun yarısı kadar çoğalttıktan sonra dersine başlamalıdır. Dörder kişilik işbirliğine dayalı öğrenme kümeleri oluşturulur, daha sonra her kümeye iki çalışma yaprağı hazırlanır.

Ders öğretim süreci tamamlandıktan sonra çalışma kağıtları iki öğrenciye bir tane düşecek biçimde dağıtılır. Öğrenciler küme içinde soruları ikili olarak yanıtlamaya çalışırlar. Yanıtlarını aynı kümedeki diğer ikili grupla karşılaştırırlar. Çözemedikleri veya zorlandıkları anda önce küme içinde, en son çare olarak öğretmene başvurabilecekleri söylenir.

SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER