SERVİKS KANSERİ

HPV Günümüzde human papilloma virusunun (HPV), servikal kanserin gelişiminde en önemli etiyolojik ajan olduğu üzerinde durulmaktadır. Yapılan çalışmalarda serviks kanseri olgularının neredeyse tümünün (%99) HPV nin belirli tiplerinden kaynaklandığı gösterilmiştir. Bu nedenle servikal kanser sıklığında azalma, HPV nin tanınması, önlenmesi ve tedavisi ile mümkündür.

HPV ve servikal kanserler HPV'nin yol açtığı servikal kanser kadın kanserleri arasında ikinci sırada gelmektedir. Başta tip 16 ve 18 olmak üzere birçok HPV tipi servikal kansere neden olabilmektedir. Kanserle ilişkili HPV tipleri : -yüksek riskli - tip 16, 18, 31, 45, 56 -orta riskli - tip 33, 35, 39, 51, 52, 58, 59, 68 -düşük riskli - tip 6, 11, 42, 43,44 Kronik enfeksiyonun saptanması ve serviksteki prekanseröz lezyonların erken tanısı ile serviks kanseri engellenebilmektedir.

Belirti ve Bulgular HPV,DNA tümör virusudur ve temel olarak serviksin mukozal epitelini enfekte ederek hücrelerde siğil formasyonu ile sonuçlanacak hücre proliferasyonunu artırıcı etki gösterir. Lezyonlar tek yada çok sayıda, yumuşak karnabahar görünümünde,ağrısız olup genellikle anüs çevresinde vulvada, vajende, servikste ve peniste yerleşir.

Belirti ve Bulgular Enfeksiyon bazen gizli seyredebilir.Bu gizli seyirlerde kolposkopi ile yapılan ayrıntılı incelemede ufak kitleler tanınabilir. Anüs ve vajina arasında bölgeyi dolduran karnabahar görünümlü dev kitlelere rastlanır.

Bulaşma yolu ve seyri HPV, cinsel yolla bulaşan virüslerin başında yer alır.HPV nin bulaşması için tam bir cinsel ilişki gerekmez, enfekte bölgelerin birbiri ile teması ile de kolayca bulaş olabilir. HPV nin latent dönemi 9-12 aydır. Latent dönemde de cinsel yolla bulaş mümkündür.

Bulaşma yolu ve seyri HPV cinsel yol ile bulaşan bir enfeksiyon olmakla beraber Latent dönemi 10 yıldan uzun olabilir Tırnaktan veya anneden bebeğe geçiş bildirilmiştir HPV hakkında bildiklerimiz her geçen gün artmakta, son 5 yılda bilinen HPV tipi sayısı 50’den, 200’ün üzerine çıkmıştır

Bulaşma yolu ve seyri HPV ile enfekte olan kadında virus yılda %70,ikinci yılda %90 oranında immun sistem tarafından ortadan kaldırılır. Hastaların %10 nunda enfeksiyon devam eder ve bu olgularda invazif servikal kanser gelişmesi yıllık bir süreci kapsar.Bu nedenle prekanseröz lezyonların yakalanmaları mümkündür. Siğil şeklinde lezyon ortaya çıkmış ise biopsi ile doğrulanabilir.

Predispozan faktörler Hpv nin malign dönüşümünü hızlandıran pek çok risk faktörü vardır. Erken yaşta ve çok eşli cinsel yaşam CYB diğer hastalıkların olması(klamidya, herpes tip 2) Sigara kullanma Immun sistemin baskılandığı durumlar(HIV)

Predispozan faktörler Kötü beslenme (vit C,E, beta karoten ve folik asitten eksik beslenme Çok doğum (3 den fazla) Kişisel hijyenin bozuk olması

Korunma Cinsel yolla bulaşan tüm hastalıklarda olduğu gibi birden fazla cinsel eşi olanların düzenli kondom kullanması enfeksiyon riskini azaltır. Ancak HPV nin bulaştırıcılığı o kadar yüksektir ki, şüpheli kişilerde kondom kullanımı bile bazen korumayabilir.

HPV Aşısı 2007 yılından itibaren tüm dünya ülkeleri ile birlikte Türkiyede’de kullanılmaya başlanmıştır. HPV aşısı genital siğillerin %90 nına karşı koruyucudur. Aşı HPV tip 16,18,6 ve 11’e karşı geliştirilmiştir.

HPV taramasının amacı  Kadınlara yönelik kanserlerde önemli bir orana sahip olan serviks kanserinin tarama programlarının gelişmiş ülkelerde yaygın bir biçimde uygulamaya konulmasından sonraki ciddi oranlardaki düşüşüne paralel olarak, tüm gelişmiş ülkelerde tarama programları Sağlık Politikalarının temelini oluşturmaya başlamış ve Sağlık Politikaları içerisinde vazgeçilmez koruyucu hekimlik uygulaması olmuştur.  Servikal kanser — Önlenebilir bir hastalık

HPV taramasının amacı Üreme çağındaki yaş gruplarına yönelik serviks tarama programlarının desteklenmesi amacıyla ülkemizdeki kadın populasyonunda, HPV sıklığının ve genotiplerinin ortaya konması gerekir.

HPV taramasının amacı yaş arasındaki hedef kadın nüfusunun 5 yıl içinde HPV açısından taramalarının yapılması gereklidir. HPV pozitif örneklerinin sitolojik incelemelerinin yapılması gereklidir. Erken safhada muhtemel hastaları tespit ederek, tedaviye yönlendirmeye doktorlarımıza yardımcı olmak planlanmıştır. Hedef nüfus yaklaşık 13,5 milyon kadından oluşmaktadır

HPV testinin bize faydaları HPV’ler hemen hemen tüm servikal karsinomların etyolojik ajanıdır. Ülkemizin altyapısı ve olanakları göz önüne alındığında ideal yöntem 5 yılda bir uygulanacak HPV testi veya Pap-smear testi ile taramadır. HPV testinin negatif olması durumunda; takip eden 5 yıl içerisinde servikal kanser olma ihtimali çok düşüktür..

Sonuçlar HPV HPV : Negatif : 5 yıl sonra tekrar Pozitif : HPV tipi 16 HPV tipi 18 HPV tipi Diğer Smear sonucu Smear sonucu: Normal, Enfeksiyon, ASC-US, ASC-H, LGSIL, HGSIL, AGC, AIS Yetersiz materyal, Diğer Smear sonucu Smear sonucu: Normal Yetersiz materyal : Yetersiz materyal : Testin tekrarı

HPV pozitifliği ne demek…. Korkmalarına gerek yok, kanser olduğu anlamına gelmez. Kişinin risk altında olduğunu gösterir Erken teşhis imkanı vardır. Kadınların kolposkopi için sevk edilmesi gerekir. Uygun tedavi ile tamamen kurtulacaklar.

Tedavi Hastalığın karsinojen etkisini azaltmak ve yayılmasını önlemek için erken tedavi önemlidir.tedavide podofilin,trikloroasetik asit,kriyoterapi,lazer terapi yada servikal konizasyon uygulanabilir. Tedavi sırasında cinsel ilşkiden kaçınılmalıır.tedavi sonrası düzenli pap-smear kontrolleri ile yapılacak izlem en az tedavi kadar önemlidir.

Aile hekimliği uygulama yönetmeliği 25/01/2013 tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanan Aile Hekimliği uygulama yönetmenliğinin Aile hekimi görev, yetki ve sorumluluklar konulu 4. madde 3. fıkra f.bendi yer alan “Kayıtlı kişileri yaş, cinsiyet, ve hastalık gruplarına yönelik izlem ve taramaların ( Kanser, Kronik hastalıklar, gebe, loğusa, yenidoğan, bebek, çocuk sağlığı, adölesan, erişkin, yaşlı sağlığı vb.) yapar. Halk Sağlığı Müdürlüğü Kanser Şubesi tarafından yürütülen Kanser vb. taramalarında bayanların meme kanser için 20 yaşında sonra KKMM (kendi kendine meme muayenesi), 40 yaşından sonra 2 yılda bir mamografi çektirmesi, yaş arası tüm bireylerin GGK [gaitada gizli kan] baktırması ve yaş aralığındaki erkeklerde PSA bakılması gerekmektedir.

TEŞEKKÜRLER