Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon1 Değişen Mühendislik ve Akreditasyonun Önemi Prof. Dr. Ahmet Aran

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon2 Sunum İçeriği Teknolojide Son 25 yılın En Çarpıcı Değişimleri Mühendislik Öğretimi Açısından Sonuçlar Genç Mezunlara Kazandırılacak Bilgi ve Beceriler Yüksek Öğretimde Kalite ve Akreditasyon

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon3 En Çarpıcı Değişiklikler Bilgisayarlar ve Yazılımlar İletişim Olanakları Çevre Duyarlılığı Enerjinin Önemi Kalite Anlayışı

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon4 Bilgisayarlar Günümüzde yıl önce hayal edemeyeceğimiz hızda hesap yapabiliyoruz. Hesap cetveli ve logaritma cetveli tarih oldu; yeni kuşaklar bunların adını dahi bilmemekte. Bu sayede daha önce gerçekleştirilemez kabul edilen bir çok sorunun çözümü mümkün oldu. İlk bilgisayarlar vakum lambalı içerirlerdi, ömürleri sınırlı olan bu elemanlardan bilgisayarda yüzlercesi bulunurdu. 60’lı yıllarda önce transistörler, daha sonra entegre devrelerin bulunması bilgisayarların boyutunu, hızı ve fiyatı belirledi.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon5 Bilgisayarların ve Hazır Yazılımların Yaygınlaşması : Bugün gerçek mühendislik yaparken bilgisayarsız çalışmak neredeyse mümkün değildir. Bilgisayarlar her yerde ve her kesim tarafından kullanılmaktadır. Bu yaygınlaşmayı hızlandıran önemli unsur fiyatların ucuzlaması ve her uygulama için “kullanıcı-dostu” yazılımların geliştirilmiş olmasıdır. Günümüzde programlama bilmek bilgisayar kullanımının bir ön koşulu olmaktan çıkmıştır. Ayrıca her bilgisayarın bir klavyesi ve ekranı yoktur. Kullandığımız birçok sistemde (çamaşır makinası, binek arabası gibi) bilgisayarlar mevcuttur.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon6 Bilgisayar ve Mühendislik Bilgisayar Destekli Tasarım Tasarımda hesaplanma ve modelleme zorluğunun getirdiği sınırlamalar kalkmıştır. Tasarım sürecinin birçok adımında bilgisayar desteğinden yararlanılmaktadır. Bunun sonucunda tasarımlar gelişmiş, ürünler giderek karmaşıklaşmış ve bilgisayara gereksinim zorunlu hale gelmiştir. Bilgisayar Destekli İmalat İmalatta da yoğun biçimde bilgisayar desteğinden yararlanılmaktadır. Ancak bu sayede kalite ve fiyat baskılarına cevap vermek mümkün olmuştur.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon7 İletişim Olanakları İnternet: Günümüzde dünyanın farklı yerlerindeki iki bilgisayar birbiriyle kolaylıkla iletişim kurabilmekte ve bu bir çok şeyi paylaşmaktadır. Bu sayede örneğin bir kütüphanede haftalarca araştırmadan sonra ulaşılabilecek bilgiler, birkaç tuşa basarak erişilebilecek uzaklığa gelmiştir. Küresel İletişim Dünya üzerinde dolaşan uydular ve milyonlarca kilometre optik kablo sayesinde bilginin aktarım hızı neredeyse sınırsız olarak artabilmektedir. Bu sayede yüz milyonlarca insan birbiri ile kablosuz olarak iletişim kurabilme imkanına kavuşmuştur. 10 yıl önce bile bunu hayal etmek imkansızdı. Soğuk Savaşın Sona Ermesi Berlin Duvarı artık yoktur; iletişim alanı genişlemiş ve büyük bir kütle bu bilgi paylaşım havuzuna katılmıştır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon8 İletişim ve Mühendislik Tasarımın Küresel Paylaşımı Tasarım büyük ölçüde bilgisayar destekli olarak yapıldığından, bunu parçalara ayırmak ve dünyanın değişik yerlerinde gerçekleştirmek mümkündür. İletişim olanakları sayesinde tasarımın değişik kısımları üzerinde çalışan mühendisler aynı masada çalışırken sahip oldukları iletişim olanaklarına sahiptirler. Bu sayede tasarım süresi ve gelişmekte olan ülkelerin beyin gücünden yararlanarak tasarım maliyetleri çok düşmekte ve süre kısalmaktadır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon9 İletişim ve Mühendislik Taşaron İmalatçılar Geçmişte mühendislik firmaları bir ürüne ait tasarım – imalat ve hatta pazarlama süreçlerinin hepsini kontrol etmeye ve kendi bünyelerinde gerçekleştirmeye çalışırlardı. Günümüzde ise, belirli alanlarda uzmanlaşmış, gerekli büyük yatırımları yaptığı için en son teknolojiye sahip ve işçilik ücretlerinin düşük olduğu coğrafyalarda kurulmuş olan büyük imalat firmaları vardır. İletişim olanakları sayesinde dünyanın her yerine hitap edebilmekte ve talepleri karşılamaktadırlar. Bu firmalarla rekabet edebilmek çok kolay değildir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon10 Kalite Hareketi ’li yıllardan başlayarak ürünlerin kalitesinde çok önemli gelişmeler sağlanmıştır. Toplam Kalite Yönetimi, Six Sigma gibi felsefeler artık yerleşmiştir. Son 20 yıl içinde verimlilik yanında kaliteye büyük önem verilmiş ve rekabetin en önemli unsuru haline gelmiştir. Bu durum öncelikle imalat sektöründen başlamış, daha sonra hizmet sektörüne genişlemiştir. Yüksek Öğretim alanı da bu değişime ayak uydurmuş ve bu gereksinim doğal olarak ülkemize kadar yansımıştır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon11 Çevre Duyarlılığı İnsanlar doğaya kötü davrandıklarını sonunda anlamışlardır. Küresel ısınmanın ne denli önemli bir tehlike oluşturduğu artık tartışılmamaktadır. Bu alanda küresel bir bilinçlenme vardır, ve olay artık ulusal bir tercih olarak algılanmamaktadır. Bu alanda politik kararlılığın oluşmaya başladığı açıktır. Mühendislik etiği açısından, tasarlanan ürün ve süreçlerin bu duyarlığı yansıtması kaçınılmazdır; bunun olmadığı durumlarda mühendisler bağlayıcı hukuksal kurallar ile zorlanmaktadırlar.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon12 Enerjinin Önemi Mevcut enerji kaynaklarının sınırsız olmadığı, bu kaynakların kontrolunun sadece bir ekonomik sorun değil, aynı zamanda politik ve stratejik bir güç oluşturduğu apaçık ortadadır. Fiyatların arttığı ve artacağı açıktır. Alternatif enerjilere yönelme eğilimi sadece ekonomik bir seçim değil, aynı zamanda siyasi ve stratejik birer zorunluluk haline gelmiştir. Mühendislik uygulamaları üzerinde enerjinin, ekonomik ve siyasi baskısı giderek ağırlaşacaktır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon13 Bu Değişimlerin Mühendislik Uygulamaları Açısından Etkileri

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon14 Belirli Bir Alanda Uzmanlaşma Gereği Mühendislik uygulamaları giderek daha karmaşık hale gelmektedir. Bireylerin sınırlı bir öğrenme zamanı ve kapasitesi vardır ve dolayısıyla dar bir alanda yeterli derinlikte uzmanlaşabilir. Bu nedenle yeni mühendislik alanları ortaya çıkmaktadır: Otomotiv Mühendisliği Otomotiv Mühendisliği Seramik Mühendisliği Seramik Mühendisliği İmalat Mühendisliği v.d. İmalat Mühendisliği v.d.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon15 Bilgisayar Destekli Mühendisliğin Sorunları Mühendislik tasarımlarında bilgisayar desteğinden yoğun bir şekilde yararlanılmaktadır; yazılımların giderek daha güvenilir ve “kullanıcı dostu” hale gelmekte ve bu tür uygulamalar hızla artmaktadır. Bu sayede deneyim isteyen uygulamalarda genç mühendisler dahi çalışabilmektedir. Ancak bu arada birçok “ara bilgi” ve “kabul” mühendislerden “saklı” kalmaktadır; dolayısıyla deneyimli mühendislerin tasarıma katkıları en aza inmektedir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon16 Bilgisayar Destekli Mühendisliğin Sorunları Kullanılan yazılımların olumsuz sonuçlar yaratmasını önlemek için mühendislere teorik temellerin öğretilmesi ihmal edilmemeli ve onların bu yazıların “esiri” değil “efendisi” olması sağlanmalıdır; öğretilecek konuların kapsamı ile ilgili bir strateji geliştirilmelidir.. Bu “esir-efendi” ikileminden çıkış yolunun her mühendislik alanı için çözümleri aranmalı, Temel Bilim ve Teoriden fedakarlık etmeyerek ve bunları en azından kavramsal düzeyde mühendislik mezunlarına kazandırmanın yolları belirlenmelidir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon17 Tasarım ve İmalatta Küresel Boyut Mühendislikler yeni tasarımlar yapma, mevcut ürünleri geliştirme ile imalat işlerini parçalamakta ve bunları dünyanın değişik yerlerine en uygun koşullarda yaptırmayı öğrenmekte ve uygulamaktadırlar. Mühendislikler yeni tasarımlar yapma, mevcut ürünleri geliştirme ile imalat işlerini parçalamakta ve bunları dünyanın değişik yerlerine en uygun koşullarda yaptırmayı öğrenmekte ve uygulamaktadırlar. Örneğin günümüzde tasarımcı ve imalatçı dünyanın farklı uçlarında olabilmektedir. Bu iki grup arasında kusursuz ve sorunsuz iletişim ve takım çalışması çok önemlidir. Örneğin günümüzde tasarımcı ve imalatçı dünyanın farklı uçlarında olabilmektedir. Bu iki grup arasında kusursuz ve sorunsuz iletişim ve takım çalışması çok önemlidir. Tasarımların deneme yanılma yolu ile geliştirilmesi yerine, imalatçıları tasarımın başlangıcından itibaren olaya dahil etmek en uygun çözümdür. İmalatı bilen tasarımcı ve tasarımı bilen imalatçılar en aranılan mühendislerdir. Tasarımların deneme yanılma yolu ile geliştirilmesi yerine, imalatçıları tasarımın başlangıcından itibaren olaya dahil etmek en uygun çözümdür. İmalatı bilen tasarımcı ve tasarımı bilen imalatçılar en aranılan mühendislerdir. Dünyada fikri ve sınai hakların korunması ile ilgili hukuki sorunların halledilir ise, bu tür işbirliklerinin daha da hızlanacağını söyleyebiliriz. Dünyada fikri ve sınai hakların korunması ile ilgili hukuki sorunların halledilir ise, bu tür işbirliklerinin daha da hızlanacağını söyleyebiliriz.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon18 Enerjinin Önemi Mühendisler enerji konusunda hep dikkatli olmuşlardır, ancak son zamanlarda daha da duyarlı olunması gereken bir sürece girdiğimiz söylenebilir. Mühendisler enerji konusunda hep dikkatli olmuşlardır, ancak son zamanlarda daha da duyarlı olunması gereken bir sürece girdiğimiz söylenebilir. Enerji, toplumların geleceğini yönlendirecek ve uluslar arası ilişkilerde büyük rol oynayacak bir araç haline dönüşmektedir. Enerji, toplumların geleceğini yönlendirecek ve uluslar arası ilişkilerde büyük rol oynayacak bir araç haline dönüşmektedir. Çevrenin Önemi Çevre risk altındadır ve çevre duyarlılığı giderek uluslararası ilişkilerin konusu haline gelmektedir. Bu duyarlılık ülkeden ülkeye değişmekle birlikte genel bir kaygıdır. Bu alanda birçok politik karar alınmaktadır, Çevre risk altındadır ve çevre duyarlılığı giderek uluslararası ilişkilerin konusu haline gelmektedir. Bu duyarlılık ülkeden ülkeye değişmekle birlikte genel bir kaygıdır. Bu alanda birçok politik karar alınmaktadır, Mühendisler bu kararları uygulama durumundadır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon19 Mühendislik Öğretiminde Dikkate Alınması Gerekenler

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon20 Mümkün Olan Yerde Bilgisayar Desteğinden Yararlanmalı; Ancak En Son Teknolojiyi Kovalamaya Çalışılmalıdır.. Öğrencilere en yeni CAD yazılımının veya Sonlu Elemanlar programının son sürümünü öğretmeye çalışılmalı mıdır? Mühendislik uygulamaları hızla gelişmekte, yeni araçlar ortaya çıkmakta ve bunların kullanımları giderek daha karmaşık hale gelmektedir, dolayısıyla 6 ay sonra eskiyecek “en yeni”yi öğretmenin mantığı pek yoktur. Öğrencilere yeterli bilgi verilmeli, ancak bu bilgilerin onları motive etme ve yönlendirme amaçlı olması yeterlidir; uygulamada kullandıkları bilgi ve becerileri mezun olduktan sonra muhtemelen daha iyisi olacağından kullanamayacakları unutulmamalıdır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon21 Bilgiye Nasıl Erişildiği ve Bilginin Nasıl Yönetileceği Öğretilmelidir Bilginin Nasıl Yönetileceği Öğretilmelidir Mühendisler meslek yaşamları boyunca genellikle daha önce üzerinde çalışılmış ve çözümü bulunmuş problemlerle karşılaşırlar. Mühendisler meslek yaşamları boyunca genellikle daha önce üzerinde çalışılmış ve çözümü bulunmuş problemlerle karşılaşırlar. Bu nedenle bilgiye nasıl erişileceğini öğretilmesi çok önemlidir, yeni kuşaklar bu konuda çok daha beceriklidir ve internetin varlığı ile teknik ve teknik olmayan birçok bilgi üzerimize hücum etmektedir. Bu nedenle bilgiye nasıl erişileceğini öğretilmesi çok önemlidir, yeni kuşaklar bu konuda çok daha beceriklidir ve internetin varlığı ile teknik ve teknik olmayan birçok bilgi üzerimize hücum etmektedir. Ancak bu bilginin kalitesi ve doğruluğunun nasıl değerlendirileceği ve bu bilgiyi yerinde kullanması öğretilmelidir. Ancak bu bilginin kalitesi ve doğruluğunun nasıl değerlendirileceği ve bu bilgiyi yerinde kullanması öğretilmelidir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon22 Nasıl Yapılacağı Değil Nasıl Düşünüleceğini Öğretilmelidir Nasıl Düşünüleceğini Öğretilmelidir Mühendisler mezun olduklarında okulda öğrendikleri ile bazı basit mühendislik uygulamaları yapma beceri ve bilgisine sahip olmalıdırlar. Ancak meslek yaşamlarında genelde okulda hiç karşılaşmadıkları sorunlarla uğraşacaklardır. Mühendisler mezun olduklarında okulda öğrendikleri ile bazı basit mühendislik uygulamaları yapma beceri ve bilgisine sahip olmalıdırlar. Ancak meslek yaşamlarında genelde okulda hiç karşılaşmadıkları sorunlarla uğraşacaklardır. Bu nedenle en doğru strateji, onlara karşılaşacakları sorunları çözmek için nasıl düşünmeleri gerektiğini öğretmektir. Bu nedenle en doğru strateji, onlara karşılaşacakları sorunları çözmek için nasıl düşünmeleri gerektiğini öğretmektir. Ancak bunun için de temel bilim ve mühendislik dersleri yeterli bir formasyon kazandırılması gerekecektir. Ancak bunun için de temel bilim ve mühendislik dersleri yeterli bir formasyon kazandırılması gerekecektir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon23 Uluslar arası bir bakış açısı ve iletişim becerisi kazandırılmalıdır. Küreselleşme giderek hızlanmaktadır. Bazı kültürel farklılıkların varlığı devam etse de dünya giderek birbirine benzemektedir. Ülkelerinden çıkmayı veya uluslararası alanda çalışmayı hiç düşünmeyen mühendisler bile bunun farkında olmalıdırlar. Beğensek de beğenmesek de İngilizce ortak iletişim dili olarak öne çıkmıştır, mühendisler en azından bu dili okumak, yazmak, konuşmak ve anlamak zorundadırlar.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon24 Uluslar arası bir bakış açısı ve iletişim becerisi kazandırılmalıdır. Uluslararası işbirliği büyük oranda ortakların birbirine güvenine ve uluslar arası geçerli hukuk kurallarının işlemesine bağlıdır. Bu nedenle öğrencilere temel ve uluslar arası hukuk ve etik anlayışı kazandırılmalıdır. Mühendislik kuruluşlarının en büyük sermayesi fikri haklardır. Ancak telif haklarının ve patentlerin korunması her ülkede aynı düzeyde değildir. Günümüzde uluslar arası işbirliğinde en fazla düşünülen ve yabancı ortaklarla yatırım yapmaktan alıkoyan husus budur. Bu anlayışı geliştirmeye öncelikle Yüksek Öğretim Kurumlarında intihal (aşırma) ve aldatma (kopya) ile mücadele ile başlanabilir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon25 Çevre ve Enerji Bilinci Kazandırılmalıdır Çevre giderek önem kazanan bir mühendislik değişkeni haline gelmektedir. Bu alanda sadece ahlaki sorumluk değil, politik önem söz konusudur. Çevre sadece dikkate alınan bir unsur değil, tüm olayı kontrol eden bir parametre haline gelecektir ve genç mühendislerin bu bilinçle yetiştirilmeleri gerekir. Enerjinin sadece teknik ve ekonomik değeri değil, bunu kullanmadaki etik ve politik boyutlar da öğretilmelidir. Günümüzde enerjinin değeri parasal olarak ifade edilemeyecek kadar büyüktür ve enerji politikaları karmaşık uluslar arası ilişkilerin bir parçasıdır. Genç mezunlar bunun farkında olmak zorundadır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon26 Takım Çalışması Alışkanlığı Kazandırılmalıdır Mühendisler bir sorunu çözmek için: bunu alt kısımlara parçalama bunu alt kısımlara parçalama her bir parçayı gerektiğinde farklı disiplinlerden ve her bir parçayı gerektiğinde farklı disiplinlerden ve farklı coğrafyalardaki mühendislerle bir takım olarak farklı coğrafyalardaki mühendislerle bir takım olarak çözme, çözme, elde edilen çözümleri birleştirerek sonuca ulaşma elde edilen çözümleri birleştirerek sonuca ulaşma becerilerine sahip olmalıdırlar.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon27 Sonuçlar Son yılda mühendislik uygulamaları çok değişmiştir ve bu değişim devam edecektir. Yüksek Öğretim Kurumları bu değişimleri dikkate almak ve mezunlarını gelecek için hazırlamak zorundadırlar. Son yılda mühendislik uygulamaları çok değişmiştir ve bu değişim devam edecektir. Yüksek Öğretim Kurumları bu değişimleri dikkate almak ve mezunlarını gelecek için hazırlamak zorundadırlar. Bu konuda hazır reçeteler yoktur; mühendislik öğretim kurumları kendi olanakları ve paydaşlarının ihtiyacını gözeterek bu değişimlere ayak uydurmak zorundadırlar. Bu konuda hazır reçeteler yoktur; mühendislik öğretim kurumları kendi olanakları ve paydaşlarının ihtiyacını gözeterek bu değişimlere ayak uydurmak zorundadırlar. Günümüzde geçerli kalite anlayışına göre her program mezunlarına kazandıracağı bilgi ve becerileri belirlenmeli, garanti altına almalı ve topluma duyurmalıdır. Bunun sağlandığı göstermek açısından dış değerlendirmelerden (akreditasyon) yararlanmak yaygın bir uygulamadır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon28 Ulusal ve Uluslararası Kriterlere Göre Mühendislik Mezunlarının Sahip Olması Gereken Bilgi ve Beceriler

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon29 Mühendislik Mezunlarına Kazandırılması gereken bilgi ve beceriler: 1. Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama becerisi 2. Deney tasarlama, deney yapma ve deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi 3. İstenen gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da süreci tasarlama becerisi 4. Disiplinlerarası takımlarda çalışabilme becerisi 5. Mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon30 Bilgi ve beceriler (devam): 6.Mesleki ve etik sorumluluk bilinci 7.Etkin iletişim kurma becerisi 8.Mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini anlamak için gerekli genişlikte eğitim 9.Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme becerisi 10. Çağın sorunları hakkında bilgi 11. Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma becerisi

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon31 Türkiye’de Yüksek Öğretim ve Kalite Yaklaşımı

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon32 Türkiye’de Yüksek Öğretim 100’e yakın üniversite (50-60 devlet) 2 milyon lisans ve 150,000 yüksek lisans Akademik kadrolar 100,000 civarında

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon33 Türkiye - Yüksek Öğretimde Kalite YÖK: Öğrenci ve öğretim üyesi seçimi ile kurallar, ders programlarının belirlenmesi YÖK tarafından ve bunların uygun olması halinde öğretimin kalitesinin garanti edilmiş olacağı düşünülür. Akreditasyon otomatik; mezun olanların kazandığı dereceler doğrudan tanınıyor. Eylül 2005’te yürürlüğe giren yeni bir yasa !! Ulusal Değerlendirme ve Akreditasyon Kurulu (YÖDEK) öngörülmüştür

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon34 Türkiye - YÖDEK - MÜDEK YÖDEK eğitsel, araştırma ve yönetim işlevlerindeki kaliteyi değerlendirme ve geliştirmenin esaslarını belirler Her üniversitede “Akademik Değerlendirme ve Kalite Komisyonu” Yıllık zorunlu iç değerlendirmeler Değerlendirme dış kurumu da yaptırılabilir (gönüllü) Bu amaçla her öğretim alanı için YÖDEK’in yetkilendirdiği bir kuruluş (Mühendislik için MÜDEK) İç ve dış değerlendirmelerin tümü halka açık

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon35 Eski-Yeni Kalite Yaklaşımları Eski yaklaşım Girdileri kontrol et Süreci tanımla Süreci kontrol et Sonuç iyi olur

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon36 Yeni Yaklaşım (MÜDEK dahil) Kurumlar ve programlar kendi özgörevlerini (misyon) ve amaçlarını paydaşlarının gereksinimlerine uygun olarak tanımlarlar (önemli bir esneklik) Bunu ilan ederler. Kamu ne bekleyeceğini bilir. Programlar öngörülen kriterleri ve öğretim amaçlarını nasıl sağladıklarını gösterirler. Tüm dikkat öğrencilerin mezun oldukları anda sahip olacakları bilgi ve becerilere (çıktılar) odaklanır. Öğrenciye ne öğretildiği değil, öğrencinin ne öğrendiği önemlidir !! Sonuçlar ölçülür ve geri besleme ile gerekli düzeltmeler yapılır. Akreditasyon bunların yapıldığına dair bir güvencedir

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon37 Akreditasyon (kurum açısından) Emek ve para gerektiren bir süreç Başarısız olma riski ! ANCAK Programları geliştirmek ve kalite güvencesi sağlamak için çok önemli bir itici güç Mevcut sorunlar özdeğerlendirme raporunun hazırlanması sırasında dahi ortadan kaldırılabiliyor Bağımsız ve deneyimli meslektaşlar programı değerlendirerek kaygılar, zayıflıklar ve eksiklikler hakkında görüş belirtiyor

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon38 Akreditasyon (Öğrenci açısından) Dengeli ve kaliteli bir öğretim Geliştirme süreçleri Şeffaflık Diplomaya Güven Kalite Garantisi Resmen tanınma Genel Kabul İş aramada rekabet gücü Mühendislik küresel bir meslek, dolayısıyla bazı sevimsiz tarafları da olsa akreditasyon ve tanınma çok önemli !

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon39 ABD ABET: The Accreditation Board for Engineering and Technology Program bazında değerlendirme ABD dışı programlar için substantial equivalency Washington Accord Avrupa Avrupa projeleri ile ortak sistem arama çabaları sürüyor. EUR-ACE projeleri. Türkiye, EUR-ACE uygulama projesinin yürütme kurulunda bir üyeye sahip ve ENAEE (Network for the Accreditation of Engineering Education) tam üyesi.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon40 Uluslar arası: ENAEE European Network for Accreditation of Engineering Education EUR-ACE etiketi verme yetkisi alan ilk 6 akreditasyon kuruluşu belirlendi: ASIIN (Almanya), C.T.I.(Fransa), EC UK (B. Britanya) I.E.I. (İrlanda), OE (Portekiz), RAEE (Rusya) EUR-ACE etiketi verme yetkisi için 2007 içinde başvurusu beklenen akreditasyon kuruluşları: MÜDEK(Türkiye), NVAO(Hollanda), IDA(Danimarka)

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon41 EUR-ACE Ortaklar: 1. UNIFI (University of Florence) – İtalya 2. ENAEE (European Network for Accreditation of Engineering Education) 3. FEANI (European Federation of National Engineering Associations) 4. SEFI (European Society for Engineering Education) 5. EUROCADRES (Council of European Professional and Managerial Staff) 6. EUA (European University Association) 7. IDA (The Danish Society of Engineers) – Danimarka 8. ASIIN (Accreditation Agency for Study Programs in Engineering) – Almanya 9. AUA (Agricultural University of Athens) – Yunanistan 10. C.T.I. (Commission for Engineers’ Titles) – Fransa 11. I.E.I. (The Institution of Engineers of Ireland) – İrlanda 12. CoPI (Conference of Italian Engineering Deans) – İtalya 13. CRUI (Assoc.of the Rectors of Italian State and Private Universities) – İtalya 14. NVAO (Accreditation Organization of the Netherlands) – Hollanda 15. OE (Portuguese Order of Engineers) – Portekiz 16. EC UK (Engineering Council UK) – Birleşik Kırallık 17. UAICR (Union of Associations of Civil Engineers of Romania) – Romanya 18. MÜDEK (Engineering Evaluation Board) – Türkiye 19. RAEE (Russian Association for Engineering Education) – Rusya 20. BBT (Federal Office for Professional Education and Technology) – İsviçre

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon42 Türkiye Mühendislik öğretimi yapan 4 üniversitede iyi öğrencileri cezbetmek için uluslararası arayışlar ABET “Substantial equivalence” ( ) EUA ”Kurumsal Değerlendirme” EUR-ACE projelerinde deneme uygulamaları Sonuçta: Programlar uluslar arası kriterlere göre düzenlendi Akreditasyon ve Kalite Güvencesi yaklaşımları

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon43 MÜDEK Ocak 2002: Ulusal Mühendislik Eğitimi Akreditasyon Sistemi’nin MDK tarafından benimsenmesi Mayıs 2002: MÜDEK’in kuruluşu: Mühendislik Değerlendirme Kurulu (sivil toplum platformu) Ocak 2007: MÜDEK’in tüzel kişilik kazanarak kurumsallaşması Ekim 2007: MÜDEK’in YÖK tarafından yetkilendirilmesi ARI Teknokent ARI 2 Binası A Bloku 7. Kat (TTGV İst Temsilciliği Ofisi) İTÜ Ayazağa Yerleşkesi, Maslak İstanbul Tel. : / 730 Faks:

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon44 SONUÇ OLARAK Küreselleşme sonucu yüksek öğretim, uluslar arası boyutu çok önemli olan bir alan olmuştur. Ulusal ve Avrupa boyutunda bu ihtiyaca cevap vermek için yapılan girişimler yenidir ve epey gecikmiştir. Bu konuda mühendislik programları ülke genelinden daha öndedir ve birçok konuda örnek oluşturmaktadır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon45 Teşekkürler...

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon46 Değerlendirme Ölçütleri

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon47 Ölçüt 1. Öğrenciler Değerlendirmede öğrenci ve mezunların niteliği ve başarıları önemli bir husustur. Kurum, öğrencilerini değerlendirmek, yönlendirmek (danışmanlık) ve izlemek zorundadır. Yatay geçişle öğrenci kabulü ve başka kurumlardan alınmış kredilerin sayılması yönünde politikalar olmalıdır. Mezun olmak için, programın tüm gereksinimlerini yerine getirip getirmediğini güven altına alacak bir düzen olmalıdır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon48 Ölçüt 2. Programın Eğitim Amaçları (Mezunların bu programı bitirmelerini izleyen bir kaç yıl içinde gerçekleştirmeleri beklenenleri tanımlayan ifadeler) Kurumun özgörevi ve mesleki kriterlerle uyumlu Paydaşların gereksinimlerine dayalı olarak belirlemiş olmalı ve düzenli bir gözden geçirme süreci Öğrencileri bu amaçlara ulaşmaya hazırlayacak bir ders programı ve uygulama yöntemi Bu amaçlara ulaşıldığını kanıtlayacak ve sonuçlarının programın etkinliğini geliştirmek üzere kullanılacağı sürekli bir değerlendirme mekanizması

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon49 Ölçüt 3. Program Çıktıları ve Değerlendirme Öğrencilerin mezun oluncaya kadar bilmeleri ya da yapabilmeleri beklenenleri tanımlayan ifadeler olmalıdırlar. Her programın bu çıktıları ölçme ve sonuçları belgelenmiş bir değerlendirme yöntemi olmalıdır. Değerlendirme yöntemi, aşağıda sıralanan program çıktıların ölçülmesini sağlamalıdır. Ayrıca, değerlendirme sonuçlarının, programın geliştirilmesi ve iyileştirilmesi yönünde kullanıldığının kanıtları sunulmalıdır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon50 Ölçüt 3. Program Çıktıları (1) 1. Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama becerisi 2. Deney tasarımlama ve yapma ile deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi 3. Belirli gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da süreci tasarımlama becerisi 4. Disiplinlerarası takımlarda çalışabilme becerisi 5. Mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon51 Ölçüt 3. Program Çıktıları (2) 6. Mesleki ve etik sorumluluk bilinci 7. Etkin iletişim kurma becerisi 8. Mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlarda etkilerini anlamayı sağlayacak bir eğit 9. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci 10. Çağın sorunları hakkında bilgi 11. Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma becerisi

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon52 Ölçüt 4. Meslek Eğitimi Eğitim programının, amaçları ile uyumlu gerekli bileşenleri içerdiği ve bunlara yeterli zaman ayrıldığı garanti edilmelidir. Öğrenciler, edindikleri bilgi ve becerileri kullanacakları, mühendislik standartlarını ve gerçekçi koşulları içerecek bir ana tasarım deneyimiyle mühendisli mesleğine hazırlanmalıdır. Bu tasarım deneyimi MaliyetÇevre SürdürülebilirlikÜretilebilirlik Etik İnsan sağlığı ve Güvenlik Sosyal Politik sorunlar gibi hususları içermelidir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon53 Ölçüt 4. Meslek Eğitimi TASARIM Mühendislik bilimleri, matematik ve temel bilimler kökenlidir ancak bu bilgileri yaratıcı uygulamalara doğru taşır. Dolayısı ile, mühendislik bilimleri matematik ve temel bilimler ile mühendislik uygulamaları arasında bir köprü oluşturur. Mühendislik tasarımı ise, arzulanan gereksinimleri karşılayacak bir sistemin, parçanın ya da sürecin ortaya konulması sürecidir. Dolayısı ile, mühendislik tasarımı, arzulanan gereksinimleri karşılamak üzere temel bilimler, matematik ve mühendislik bilimlerini uygulayarak kaynakların en iyi bir şekilde kullanımını içeren, çoğunlukla iteratif bir karar verme sürecidir.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon54 Ölçüt 4. Meslek Eğitimi Eğitimdeki mesleki bilgi gereksinimleri mühendisliğin çeşitli disiplinlerine göre değişmekte, ancak belirli bir ders listesi tanımlamamaktadır. ANCAK şu bileşenlerden oluşması beklenmektedir: Bir yıllık temel matematik eğitimi ile disipline uygun temel bilim (deneysel çalışma ile birlikte) eğitimi Bir buçuk yıllık temel mühendislik bilimleri ile öğrencinin alanına uygun mühendislik tasarımı eğitimi Eğitim programının teknik içeriğini bütünleyen, kurum ve program amaçları doğrultusunda genel eğitim

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon55 Ölçüt 5. Öğretim Kadrosu Öğretim kadrosu sayıca yeterli ve programın tüm alanlarını kapsayacak biçimde olmalıdır Öğretim üyelerinin genel anlamda yeterlilikleri, eğitimleri, konularının çeşitliliği, mühendislik deneyimleri, öğretme deneyimleri, iletişim becerileri, daha etkin programlar geliştirme yönündeki heyecanları, mesleki bilgi düzeyleri, mesleki kuruluşlara üyelikleri gibi hususlarla değerlendirilebilir. Öğretim kadrosundan beklenen hususlar: İyi bir öğretim üyesi-öğrenci ilişkisi, öğrenci danışmanlığı, üniversiteye hizmet, mesleki gelişimini sürdürme, sanayi, mesleki kuruluşlar ve işverenlerle ilişki

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon56 Ölçüt 6. Altyapı Sınıflar, laboratuarlar ve diğer altyapı, program amaçlarına ulaşmak için gerekli ortamı sağlamalıdır. Modern mühendislik araçlarını kullanma Öğrenci-öğretim üyesi ilişkilerin canlandıracak Mesleki gelişim ile mesleki faaliyetlere ortam yaratacak uygun altyapı mevcut olmalıdır. Bilgisayar ve enformatik altyapıları, öğrenci ve öğretim üyelerinin mesleki gelişimleri ile Kurumun ve programın eğitim amaçlarının desteklenmesi yönünde yeterli düzeyde olmalıdır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon57 Ölçüt 7. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar Üniversitenin desteği, parasal kaynaklar ve yapıcı liderlik, programın sürdürülebilmesi ve niteliği için yeterli düzeyde olmalıdır. Kaynaklar, nitelikli bir öğretim kadrosunu çekecek, tutacak ve mesleki gelişimini sürdürmesini sağlayacak yeterlilikte olmalıdır. Ayrıca, program için gereken altyapıyı temin etmeye, bakımını yapmaya ve işletmeye yetecek parasal kaynak sağlanmalıdır. Bunlara ek olarak, program gereksinimlerini karşılayacak destek personeli ve kurumsal hizmetler sağlanmalıdır.

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon58 Ölçüt 8. Program Ölçütleri Tüm program belirlenmiş bazı program ölçütlerini sağlamalıdır. Bu ölçütleri, belirli bir disipline yönelik temel ölçütleri tanımlamaktadır. Mesela İMALAT Mühendisliği Eğitim programı şu bilgi ve becerileri kazandırmalıdır: Malzemelerin davranış ve özellikleri: Bunların imal usullerini nasıl etkiledikleri ve nasıl etkilendikleri Ürün ve Süreç Mühendisliği: ürün tasarımının nasıl yapıldığını anlama ve bu ürünü imal için gerekli donanımı seçme ve tasarlama Rekabetçi imalat: Süreclerin planlanması ve kontrolü ile rekabet edebilir bir imalat gerçekleştirme İmalat Sistemleri Tasarımı: İmalat operasyonlarının analizi, sentezi ve kontrolu. Bu amaçla istatistik, simülasyon, iletişim teknolojisi benzeri teknikler kullanabilme Laboratuvar Deneyimi: İmalat değişkenlerini ölçebilme ve bunu değerlendirerek süreci geliştirme

Ahmet AranMühendislik ve Akreditasyon59 Teşekkürler...