PROJE VE PERFORMANS ÖDEVLERİ
NEDEN PROJE VE PERFORMANS ODEVİ? ÖĞRETİMDE HEDEFLEDİĞİMİZ BİLGİ VE BECERİLER Yaratıcılık Sentez Üst Zihinsel Bilgi Ve Beceriler Problem Çözme Akıl Yürütme Analitik Düşünme Yorumlama Kritik Düşünme Değerlendirme Öngörüde Bulunma Alt Zihinsel Bilgi Ve Beceriler Hatırlama Tanıma Ezberleme Belleme Taklit Etme Kopyalama Yeni Bilgi ve Beceriler Üretme Bilgi ve Becerileri Yeni Durumlarda Kullanma Bilgi ve Becerileri Olduğu Gibi Kullanma
NEDEN PROJE VE PERFORMANS ODEVİ? Öğrencilerin başarısının değerlendirilmesinde bilişsel, duyuşsal, sosyal ve psikomotor özellikleri bir bütün olarak ele alınmalıdır. (Yön:4K_1B_Md32_f) Öğrencilerin başarısını belirlemek için kullanılan her türlü ölçme araç ve yöntemlerinde, eleştirel ve yaratıcı düşünme, araştırma, sorgulama, problem çözme ve benzeri becerileri ölçen hususlar öne çıkarılır. (Yön:4K_1B_Md32_g)
NEDEN PROJE VE PERFORMANS ODEVİ? 4, 5, 6, 7 ve 8 inci sınıflarda bir yarıyılda haftalık ders saati üçten az olan derslerde en az iki, üç ve üçten fazla olan derslerde ise en az üç sınav yapılır. Öğrencilerin başarıları sınavlarla birlikte proje, performans ödevi, ders içi performanslarına dayalı olarak değerlendirilir. Öğrenciler, bir ders yılında istedikleri ders veya derslerden bireysel ya da grup çalışması şeklinde en az bir proje; her yarıyılda derslerden bireysel ya da grup çalışması şeklinde en az bir performans ödevi hazırlar. (Yön:4K_2B_Md35)
NEDEN PROJE VE PERFORMANS ODEVİ? 4, 5, 6, 7 ve 8 inci sınıflarda, öğrencilerin proje çalışmalarından, performans ödevlerinden ve ders içi performanslarından alınan puanların, ayrı ayrı alınacak ortalamaları ile sınavlardan alınan puanların toplamının aritmetik ortalamasının nota çevrilmesi ile belirlenir. (Yön:4K_3B_Md42_b)
YENİ NOT ÇİZELGESİ Not Çizelgesi
PROJE NEDİR ? PERFORMANS ÖDEVİ NEDİR? Her ikisi de öğrencilerin öğrenmelerini pekiştirmek ve öğrenme düzeylerini belirlemek amacıyla yapılan ve uzun soluklu görevlerdir. Her ikisi de Bilişsel, Duyuşsal ve Psikomotor becerilerin hepsinin ortaya konmasını gerektirir. Her ikisi de özgün ürünler ortaya konmasını gerektirir. Yani her öğrencinin ortaya koyduğu ürün birbirinden farklı özellikler taşır.
FARK NEDİR? Proje; bir ünitenin genelinin, hatta bazen birkaç ünitenin konularının, kazanımlarının kullanılmasını gerektirir. Performans Ödevi; genellikle daha dar kapsamlı, yalnızca bir üniteyi, hatta genellikle bir ünitenin bazı konularının, kazanımlarının kullanılmasını gerektiren özelliktedir. Proje; yıllık olarak hazırlanır. Hazırlama süreci daha uzundur. Performans Ödevi; ilgili ünitenin sonuna kadar tamamlanmalıdır. Daha kısa solukludur.
PERFORMANS ÖDEVİ Bir çalışmanın performans görevi olabilmesi için şu özelliklere sahip olması gerekir. Geliştirilmesi uzun zaman alan becerileri yoklaması 2. Karmaşık bir yapısı vardır. Birden fazla bilgi ve beceriyi bir arada kullanmasını gerektiren bir yapıdadır. 3. Beklenen performansın tek doğru yanıtı yoktur. Tek bir kaynaktan ulaşılamaz. 4. Bilişsel, duyuşsal ve davranışsal becerilerin bir bütünüdür.
PERFORMANSA DAYALI DURUM BELİRLEME 5 ANA BÖLÜMDEN OLUŞUR. Performans görevi tanımlaması (“Ders, Konu ve Kazanım”, “Sınıf Düzeyi”, “Beklenen Performans”, “Puanlama Yöntemi”) Performans görevi Yönerge (Yol Gösterici Açıklamalar) Değerlendirme ve Çalışma Takvimi Hakkında Bilgilendirme Değerlendirme (Dereceli Puanlama Anahtarı (Rubric), Özdeğerlendirme, Akran Değerlendirme)
PERFORMANS ÖDEVİ
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Nedir? Dereceli Puanlama Anahtarı, her bir çalışma için ölçütleri listeleyen ve çalışmada nelerin yapılacağını gösteren bir puanlama aracıdır (Popham, 1997). Dereceli puanlama anahtarının en önemli farkı, öğrencilerin aldıkları puanın tam olarak neye karşılık geldiğini ve ondan beklenenin ne kadarını yapabildiğini görmelerini sağlamasıdır.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Nedir? Dereceli puanlama anahtarının 3 boyutu vardır: 1. Değerlendirme ölçütleri: Çalışmanın hangi boyutlarının değerlendirmeye katılacağı belirlenir. 2. Ölçütlerin tanımları: Ölçüt dereceleri arasındaki niteliksel farklılıkların ayırt edilmesini sağlayan tanımlamalar yapılır. 3. Puanlama Stratejisi: Puanlamanın bütünsel mi yoksa analitik mi olacağına karar verilir.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Türleri Nelerdir? Dereceli puanlama anahtarı puanlamanın türüne göre 2’ye ayrılır: 1. Bütünsel (Holistic) Dereceli Puanlama Anahtarları: Öğrencinin toplam performansı değerlendirilmek istendiğinde bütünsel dereceli puanlama anahtarı kullanılır. Öğrenme ürünlerinin aşamalarının değil; sonucunda ortaya çıkan ürünün puanlanması önemlidir. 2. Analitik Dereceli Puanlama Anahtarları: Öğrenci performansının her aşamasının, belirlenmiş ölçütlere göre puanlanmasında kullanılır. Ortaya çıkan üründen çok, bu ürün ortaya çıkarken öğrencinin geçirdiği sürece ilişkin bilgi sağlar.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Avantajları Nelerdir? Öğretmenler için; öğrencilere verilen notun hangi anlama geldiğinin hem öğrencilere, hem yöneticilere hem de velilere açıklanmasını kolaylaştırır. değerlendirmenin daha objektif yapılmasını sağlar. öğrenme sürecinin daha iyi analiz edilmesini sağlar. (öğrencilerin öğrenmenin hangi basamağında sorun yaşadıklarına ilişkin net veriler sağlar.) öğrenciler arasındaki farklılıkların daha net ortaya konulmasına yardımcı olur.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Avantajları Nelerdir? Öğrenciler için; bir öğrenme ürünü için kendisinden beklenilenleri daha iyi anlamasını sağlar. “Bu notu hak etmek için ne yaptım?” sorusunun yanıtını bulmalarını sağlar. öğrenme sürecindeki güçlü ve zayıf yanlarını görmelerini sağlar. öz değerlendirme becerilerinin gelişmesini sağlar.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Hangi Tür Etkinlikleri Değerlendirmede Kullanılır? Sözel Beceriler: Proje sunumları, öykü anlatma, ders sunuları, münazaralar, … Ürünler: Broşür/poster hazırlama, gazete çıkarma, drama etkinlikleri, maket/model yapma… Fen ve Matematik: Laboratuvar/deney raporları, grafik çizme, problem çözme… Araştırma ve Yazı Çalışmaları: Mektup/dilekçe yazma, araştırma raporu hazırlama, öykü yazma, kompozisyon yazma…
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Nasıl Hazırlanır? Goodrich, dereceli puanlama anahtarının hazırlanmasında şu basamakları önermiştir: 1. Performansı belirlemede kullanılacak ölçütlerin belirlenmesi 2. Kullanılacak dereceli puanlama anahtarına karar verilmesi 3. Performans düzeylerinin belirlenmesi ve düzey tanımlarının yapılması 4. Uzman görüşünün alınması
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek Ders: Müzik Performans Ödevi: Cumhuriyet’ in ilanından sonra Türk müziğini evrensel boyutlara taşımak için çeşitli kurum ve kuruluşlar kurulmuştur. Bu kurumların; kuruluş hedeflerini, çalışma alanlarını, düzenledikleri projeleri araştırmanı ve araştırmanı raporlaştırmanı istiyoruz. Araştırmanı yaparken; gazete haberlerinden, kurumların web sayfalarından yararlanabilir, raporunu fotoğraflarla destekleyebilirsin. Çalışmanı tamamlamak için süren iki haftadır.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek 1. Değerlendirmede kullanılacak ölçütleri belirleme: Kurumlara ilişkin bilgiler elde etme Bilgilerini belli bir düzene sokma (sınıflandırma - sıraya koyma) Farklı kaynaklardan yararlanma Çalışmasını görsel öğelerle destekleme Çalışmasını zamanında bitirme Çalışmasını düzenli ve temiz bir şekilde iletme
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek 2. Kullanılacak dereceli puanlama anahtarına karar verme: Bu çalışmada, öğrenciye verilen performans görevinin sonucunda ortaya çıkan ürün önemlidir. Bu nedenle, bütünsel dereceli puanlama anahtarı kullanmak daha uygundur.
şeklinde derecelendirebiliriz. DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek 3. Performans düzeylerinin belirlenmesi ve düzey tanımlarının yapılması Dereceleme ölçütlerini, “Çok iyi”den “Zayıf”a doğru sınıflandıracak olursak, “Çok iyi” ve “Zayıf” arasındaki dereceleri “iyi” ve “orta” şeklinde belirleyerek 4’lü bir dereceleme yapabiliriz. Çok iyi = 4 İyi = 3 Orta = 2 Zayıf = 1 şeklinde derecelendirebiliriz.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek Ders: Müzik Performans Görevi: “Sanat halk içindir” görüşüne katılıyor musunuz? Bu konudaki düşüncelerinizi içeren bir yazı yazmanızı istiyoruz. Yazınızda, Düşüncelerinizi anlaşılır bir dille aktarmalı, Düşüncelerinizi belli bir düzen içerisinde, birbirinden kopuk olmayacak şekilde düzenlemeli, Okuyucunun ilgisini çekecek, etkili bir anlatım kullanmalı, Düzgün tümceler kullanmalı, Yazım ve dil bilgisi kurallarına uymalısınız.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek 1. Değerlendirmede kullanılacak ölçütler: Öğrencilerden dikkat etmeleri istediğimiz noktalar bizim ölçütlerimizdir. Bu ölçütleri gruplandıracak olursak; İçerik Düzen Etkililik Tümce Yapısı Sözcüklerin etkililiği Yazım ve noktalama kurallarına uygunluk
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek 2. Kullanılacak dereceli puanlama anahtarına karar verme: Yazılı anlatım becerileri, pek çok alt beceriye sahiptir. Bu alt becerilerin ayrı ayrı gelişmesi ile öğrenci ürününün tamamının gelişmesinden söz edilebilir. Bu nedenle bu çalışmada, yazılı anlatım becerilerinin alt becerilerinin ayrı ayrı değerlendirilerek öğrenciye dönüt verilmesi daha uygundur. Bu amacımızı karşılayan değerlendirme aracımız ise analitik dereceli puanlama anahtarı olmalıdır.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek 3. Performans düzeylerinin belirlenmesi ve düzey tanımlarının yapılması Bu çalışmada “Yazma becerisi” söz konusu olduğundan öğrencilerin bu becerideki yeterliklerini “Mükemmel”, “Yeterli” ve “Az Gelişmiş” şeklinde sınıflandırabiliriz. Puanlama; Mükemmel = 3 Yeterli = 2 Az Gelişmiş = 1 şeklinde yapılabilir.
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİK) Örnek