TÜRKİYE BORU HATTI ANALİZİ GÜLAY ATAŞ B131304027 ULUSLARARASI TİCARET

Boru Hattı Taşımacılığı Boru hattı taşımacılığı, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere özellikle enerji ürünlerinin kaynağından alınarak, tüketildiği son noktaya kadar olan tedarik süreci içindeki hareketinin etkili ve verimli bir biçimde planlanması, uygulanması, taşınması, depolanması ve kontrol altında tutulması hizmetinin yapıldığı bir Lojistik Yönetim biçimidir.

Boru Hattı Taşımacılığın Avantajları Boru hatları, hava ve trafik sorunlarından etkilenmez. Çok yüksek miktardaki ürünün taşınmasında en ekonomik yoldur. Kurulduktan sonra, en ucuz taşıma yöntemidir. Teslimat süresine bakıldığında, en güvenilir taşıma tipidir. Sürekli taşıma sağlar.

Boru Hattı Taşımacılığın Dezavantajları İlk yatırım maliyetinin yüksektir. Esnekliği düşüktür. Taşıma kapasitesini değiştirmek ilave yüksek maliyetler getirmektedir. Düzenli bakım ve denetim ihtiyacının vardır.

TÜRKİYE’DEKİ PETROL VE DOĞALGAZ BORU HATLARI

DOĞALGAZ BORU HATLARI Rusya – Türkiye Doğalgaz Boru Hattı (Batı Hattı) Türkiye’ye Bulgaristan sınırında Malkoçlar’dan giren, Hamitabat, Ambarlı, İstanbul, İzmit, Bursa, Eskişehir güzergâhını takip ederek Ankara’ya ulaşan hat 845 km uzunluğundadır. 1987’den itibaren, artan miktarlarda doğalgaz alımına başlandı, 1993’te maksimum miktar olan 6 milyar m3/yıl’a ulaşıldı. Daha sonra hattın kapasitesi 14 Milyar m³/yıla yükseltildi.

Rusya – Türkiye Doğalgaz Boru Hattı (Batı Hattı)

Rusya – Türkiye Doğalgaz Boru Hattı (Mavi Akım) 1997’de BOTAŞ ve Gazexport arasında imzalanan 25 yıllık Doğalgaz Alım- Satım Anlaşması kapsamında, doğalgaz Rusya’dan Karadeniz geçişli bir hat ile Türkiye’ye ulaşıyor. 

Gaz gelişi bakımından sıkıntı bulunmamasının yanında en pahalı doğalgazı aldığımız hattır. Hatla alınan doğalgazın en olumsuz yanı Mavi Akımla gelen gazı satma hakkımızın bulunmamasıdır. Şu anda yaklaşık doğalgaz maliyeti 300 dolar olmasına karşın Nabucco projesinin gerçekleşmesinin ardından Rusya'nın fiyatı 360 dolara çıkarılacağı belirtiliyor. 

Rusya – Türkiye Doğalgaz Boru Hattı (Mavi Akım)

 İran – Türkiye Doğalgaz Boru Hattı Proje ile başta İran olmak üzere doğudaki kaynaklardan alınacak doğalgazın boru hattı ile Türkiye’ye taşınması amaçlandı.  1996’da imzalanan alım-satım anlaşmasına göre, doğalgaz alımı 3 milyar m3 ile başlayıp, yıllar itibarıyla artarak plato periyotta 10 milyar m3/ yıl’a ulaşacak.  Yaklaşık 1491 km uzunluğundaki hat, Doğubayazıt’tan başlayıp, Erzurum, Sivas ve Kayseri üzerinden Ankara’ya uzanıyor. Bir branşman da Kayseri, Konya üzerinden Seydişehir’e ulaşıyor. 

İran – Türkiye Doğalgaz Boru Hattı

Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hattı (BTE) BTE, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’nde bulunan Şah Deniz sahasından üretilen gazı Türkiye’ye taşıyan hattır. Hat 690 km uzunluğundadır ve 20 Milyar m3 kapasitelidir.  2005-2007 yılları arasında inşa edilen hat, 2007’ten beri faaliyet gösteriyor. 

Bakü-Tiflis-Erzurum Boru Hattı (BTE)

Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi  Avrupa doğalgaz açığının bir miktarının Türkiye üzerinden geçecek boru hatları yoluyla karşılanması amacıyla geliştirilen Nabucco Projesiyle boru hattının, Türkiye üzerinden Bulgaristan, Romanya, Macaristan’ı izleyerek Avusturya’ya ulaşması planlanıyor. Ancak Nabucco’dan geçecek gazı temin edecek olan Şahdeniz Konsorsiyumu Nabucco yerine Trans-Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı Projesi’ni (TAP) tercih etti.

Nabucco Doğalgaz Boru Hattı Projesi

Anadolu Geçişli Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP) Azerbaycan doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya transfer etmesi planlanan boru hattı. İnşaatı tamamlandığında Şah Deniz doğalgaz tesislerinde çıkarılan gazın transferinde kullanılacaktır. Maliyetinin 5-7 milyar dolar olacağı ve 2018 yılında tamamlanacağı öngörülmektedir.  Hattın güzergahı henüz tam olarak belirlenmemekle birlikte bir branşın Yunanistan’a, diğerinin Bulgaristan’a ulaşacağı düşünülmektedir. TANAP, Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP) ve Trans-Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile birleşerek Güney Doğal Gaz Koridorunu oluşturmaktadır.

Anadolu Geçişli Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP)

Trans Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı Projesi ( TAP PROJESİ) Avrupa’ya gaz iletimi amacıyla İsviçre’nin EGL Şirketi tarafından geliştirilen bu projenin başlangıç noktası Yunanistan’ın Selanik şehridir. Bu noktaya kadar Türkiye ve Yunanistan’ın mevcut altyapısının kullanılması öngörülmekte, Arnavutluk ve Adriyatik Denizini geçerek İtalya’ya ulaşması planlanmaktadır. Proje, Şah Deniz Konsorsiyumu tarafından doğal gazın Güney Avrupa’ya ulaştırılmasında potansiyel güzergah olarak duyurulmuştur.

Trans Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı Projesi ( TAP PROJESİ)

Türkiye – Yunanistan – İtalya Doğalgaz Boru Hattı Projesi (ITGI) 2007 yılında işletmeye alınan Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz Boru Hattı, Güney Avrupa Gaz Ringi’nin ilk halkasını oluşturmaktadır. 2018 yılında Yunanistan-İtalya bağlantısının da devreye alınmasıyla İtalya pazarına da erişim imkânı sağlanacaktır. Yapımına 2005 yılında başlanan Türkiye- Yunanistan doğalgaz boru hattından ilk gaz sevkiyatı 18 Kasım 2007’de yapılmıştır. Hat, 210 kilometresi Türkiye’de olmak üzere yaklaşık 300 kilometre uzunluğunda olup Marmara Denizi’nin altında 17 kilometrelik bir geçişi mevcuttur.

Türkiye – Yunanistan – İtalya Doğalgaz Boru Hattı Projesi (ITGI)

Türk Akımı Projesi Rusya'dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye'ye aktarılması planlanan doğal gaz boru hattı projesidir. Boru hattının planlanan tahmini taşıma kapasitesi yılda 63 milyar metreküp'tür. Türkiye'nin bu projeden yılda yaklaşık 14 milyar metreküp doğal gaz alması ve geriye kalan 49 milyar metreküp gazın Avrupa'ya ihraç edilmesi düşünülmektedir.

PETROL BORU HATLARI Irak – Türkiye Ham Petrol Boru Hattı Kerkük- Yumurtalık (Irak-Türkiye) arasında 1977’de açılan ham petrol boru hattıdır. Uzunluğu 986 km olup Türkiye içerisinde 641 km ‘ye sahiptir. Boru hattı senelik kapasitesi başlangıçta 35 milyon ton iken 1983-84 yılarında 46,5 tona çıkarılmış ancak BM tarafından 1990 yılında Irak’a koyulan ambargo sebebiyle kapatılmıştır.

Körfez Krizi sırasında Birleşmiş Milletler'in (BM) Irak'a uyguladığı ambargo nedeniyle Ağustos 1990'da işletmeye kapatılan Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı, BM'nin 14 Nisan 1995 tarih ve 986 sayılı kararına istinaden, 16 Aralık 1996 tarihinde, sınırlı petrol sevkiyatı için tekrar işletmeye alınmış olup, altışar aylık dönemler itibariyle petrol sevkiyatına devam edilmektedir.

Ceyhan – Kırıkkale Ham Petrol Boru Hattı Kırıkkale Rafinerisi ham petrol ihtiyacını karşılayan bu boru hattı, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'ndan Ekim 1983 tarihinde devralınmış olup, Eylül 1986 tarihinde işletmeye açılmıştır. 448 km. uzunluğundaki hattın yıllık taşıma kapasitesi ise 5 Milyon ton'dur. Ceyhan Deniz Terminali'nden başlayarak, Kırıkkale Rafinerisi'nde son bulan boru hattı üzerinde 2 pompa istasyonu, 1 pig istasyonu ve 1 adet dağıtım terminali mevcuttur.

Ceyhan – Kırıkkale Ham Petrol Boru Hattı

Batman – Dörtyol Ham Petrol Boru Hattı 1967 yılında açılan boru hattı 494 km uzunluğunda olup yıllık taşıma kapasitesi 3,5 milyondur. 2010 yılında, Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattı ile taşınan ham petrol miktarı 10.612 Bin varildir.

Katar Doğalgaz Anlaşması Yaşanan uçak krizinin ardından Rusya'nın doğalgazı kesme ihtimaline karşı, Botaş ile Katar Petrol arasında 2 Aralık 2015’te anlaşma imzalandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Katar  ziyareti sırasında imzalanan mutabakat zaptı, daha önce dönemlik anlaşmalarla bu  ülkeden yapılan LNG ithalatına uzun vadeli bir perspektif kazandıracak.  Katar’dan LNG ithalatının miktar ve vadesinin de yer alacağı asıl anlaşmanın en kısa sürede imzalanacağı belirtildi.