TÜRK YÜKSEKÖĞRETİMİNİN ULUSLARARASILAŞMASI PROF. DR. CEMAL TALUĞ ANKARA ÜNİVERSİTESİ 18 HAZİRAN 2010

ULUSLARARASILAŞMA TANIM Uluslararasılaşma, bir üniversitenin amaçlarına ve eğitim, araştırma ve toplum hizmeti etkinliklerine uluslararası ve kültürlerarası boyut entegre etmesi sürecidir. Bu doğrultudaki sistematik ve sürdürülebilir çabalardır. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010

ULUSLARARASILAŞMA Üniversitelerin uluslararasılaşma çabaları ulusal düzeyde ve yükseköğretim sistemi düzeyinde desteklenmezse, ancak sınırlı bir gelişme gösterilebilir. British Council örneği Bolonya Süreci, Erasmus Programı ve benzeri uygulamalarla uluslararasılaşma doğrultusunda Avrupa Üniversitelerinin önünü açmaktadır.

TARİHSEL BAKIŞ Ortaçağ Avrupa Üniversiteleri, öğrencileri ve öğretim üyeleri farklı ülkelerden gelen uluslararası kuruluşlardı. Ulus devletlerin kurulduğu ve milliyetçilik akımlarının yükseldiği dönemlerde üniversitelerin uluslararası karakteri giderek azalmıştır. İkinci dünya savaşı sonrası uluslararasılaşma eğilimleri yeniden gelişmeye başlamıştır. Küreselleşmenin hızlanması ve bilişim teknolojilerinin gelişmesiyle uluslararasılaşma üniversitelerin gündeminin en üst sıralarına taşınmıştır. Üniversitelerin uluslararasılaşma etkinlikleri yoğunluk, kapsam, çeşitlilik ve karmaşıklık olarak hızla artmaktadır. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

GEREKÇELER (1) Politik ve İdeolojik Gerekçeler: Yarının diplomatik ve ekonomik ilişkilerinde yardımcı olacak yabancı elçiler yetiştirmek. Ulusun kültürünü ve kimliğini yaymak. Ekonomik Gerekçeler: Doğrudan öğrenim ücretleri ya da yabancı öğrencilerin harcamaları yoluyla ekonomik kazanım sağlamak. Dolaylı ya da uzun vadeli ekonomik çıkar olarak, ulusun ekonomik rekabet gücünü artıracak ve küresel iş pazarında rekabet edecek mezunlar yetiştirmek. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

GEREKÇELER (2) Akademik gerekçeler: Eğitim ve araştırmada uluslararası standartlara erişmek, kaliteyi geliştirmek gibi gerekçeleri kapsar. Kültürel ve Sosyal Gerekçeler: Barışçıl bir dünya yaratmaya katkıda bulunmak, yabancı kültürleri ve dilleri tanımanın yararına inanmak, kültürel ve etnik çeşitliliği benimsemek ve kültürlerarası anlayış ve iletişimi geliştirmek. Uluslararasılaşma çabalarında çoğu kez birden fazla gerekçe rol oynar. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

POLİTİKA GELİŞTİRME VE PLANLAMA Uluslararasılaşma üniversitenin yetkili organlarında onaylanmış, paylaşılmış ve üniversite bileşenleri tarafından benimsenmiş ortak bir hedef haline getirilmelidir. Uluslararasılaşma üniversiteler için ek bir iş, bir yan etkinlik, göstermelik bir girişim olmamalıdır. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA ULUSLARARASILAŞMA YÖNETİMİ Karar Verme Süreçleri: Senato, Yönetim Kurulu, Rektör, Koordinatör, Uluslararasılaşma Kurulu Uygulama ve Eşgüdüm Ofisi: Planlanan çalışmaları yürütme, koordinasyon, izleme&değerlendirme Kaynaklar: İnsan kaynağı, fiziki olanaklar, bütçe

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA SINIR ÖTESİ ÖĞRENCİLER Dünyada 2,5 milyon üniversite öğrencisi, kendi ülkesi dışındaki bir üniversitede öğrenimini sürdürmektedir. Yükseköğretimde ABD yabancı öğrenciler için en çekici ülkedir. Avrupa Ülkelerinde yabancı öğrenci oranları: İsviçre (%18), İngiltere (%15), Almanya(%12,4), Fransa (%11,5) Hollanda (%8,7)

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA YABANCI ÖĞRENCİ ÜLKE SEÇERKEN NELERİ GÖZETİR Eğitim Kalitesi ve Değeri Yakın Olma Yakınlık Duyma Makul Eğitim Ücreti ve Yaşama Maliyeti Öğrenilecek Dilin Değeri Vize, Oturma İzni vb. Kolaylığı

TÜRKİYE’DE ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER Türkiye üniversitelerindeki yabancı öğrenci sayısı iken yurt dışında öğrenim gören Türk öğrenci sayısı civarındadır. ÜniversiteToplam OkuyanYeni Kayıt Anadolu Ü İstanbul Ü ODTÜ Marmara Ü Ankara Ü Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

ULUSLARARASI ÖĞRENCİYE ERİŞİM YOLLARI Ana Yerleşkede Okuyan Uluslararası Öğrenci Yurtdışı Yerleşke Yurtdışında Franchising ya da Diğer Ortaklık Biçimleri Foreign-backed Üniversite Uzaktan Eğitim Programlarında Uluslararası Öğrenci Kısa Dönemli Yabancı Öğrenci (Değişim, Staj v.b.) Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

ÜNİVERSİTEYİ ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER İÇİN ÇEKİCİ KILMA (1) Eğitim Kalitesi ve Akreditasyon Uluslararası Tanınırlığı Olan Bir Diploma Lisans Düzeyinde: İngilizce Programlar ve İngilizce Seçmeli Dersler Lisansüstü Düzeyde: İngilizce Programlar, Türkçe Programlarda İngilizce Dersler, İngilizce Tez Yazımı, Yabancı Jüri Üyeleri Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

ÜNİVERSİTEYİ ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER İÇİN ÇEKİCİ KILMA (2) İngilizce WEB Sayfası Tanıtım ve Bilgilendirme Makul Eğitim Ücretleri ve Burs Olanakları Özel Projeler Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

ÜNİVERSİTEYİ ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER İÇİN ÇEKİCİ KILMA (3) Uluslararası Öğrenci Ofisi Uluslararası Öğrenci Evi Uluslararası Öğrencilere Uygun Türkçe Öğrenme Olanakları Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

ÖĞRENCİLERİMİZE ULUSLARARASI BİLGİ VE BECERİLER KAZANDIRMA (1) Erasmus ve İkili Anlaşmalarla Öğrenci Hareketliliği “Kişisel gelişim ve istihdam edilebilirlik için önemli. Diğer insanlara anlayışlı yaklaşmaya ve kültürler arası iletişim becerileri kazanmaya yardımcı olur.” “2020 yılında Avrupa yükseköğretim alanına dahil olan ülkelerdeki mezunların en az %20’si yurtdışında bir süre eğitim veya staj amacıyla bulunmuş olmalıdır.” (Avrupa Yükseköğretimden Sorumlu Bakanlar Konferansı Bildirgesi, Nisan 2009) Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA TÜRKİYE ÜNİVERSİTELERİNDE ERASMUS ERASMUS ÖĞRENİM HAREKETLİLİĞİ 2004/5 – 2008/9 Giden Öğrenci: Gelen Öğrenci: ERASMUS STAJ HAREKETLİLİĞİ 2007/8 – 2008/9 Giden Öğrenci: Gelen Öğrenci: 468

ÖĞRENCİLERİMİZE ULUSLARARASI BİLGİ VE BECERİLER KAZANDIRMA (2) Müfredata Uluslararası Boyut Kazandırılması Yabancı Üniversitelerle İkili Diplomaya Dönük Ortak Programlar İngilizce Öğrenimine, Hazırlık Sınıflarına ve Mesleki İngilizceye Önem Verilmesi Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

AKADEMİSYENLER VE ARAŞTIRMA (1) Yabancı Araştırma Görevlisi ve Öğretim Üyesi İstihdamı Kısa Dönemli Akademisyen Değişimi Erasmus 2004/5 – 2008/9 Giden Akademisyen: Gelen Akademisyen: “Sabbatical Leave” Özendirici Önlemler Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

AKADEMİSYENLER VE ARAŞTIRMA (2) Uluslararası Araştırma Fırsatları Konusunda Bilgilendirme ve Eğitim Uluslararası Araştırmalara Katılımın Ödüllendirilmesi Uluslararası Mesleki Kongrelere Katılımın Desteklenmesi Uluslararası Kongre Düzenlemenin Desteklenmesi Yabancı Dil Yayınların Özendirilmesi ve Ödüllendirilmesi Yabancı Dil Metin Yazım Destekleme Bürosu Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

AKADEMİSYENLER VE ARAŞTIRMA (3) Uluslararası Üniversite ve Meslek Kuruluşlarına Üyelik ve Aktif Görev Küresel ve Bölgesel Araştırma Merkezleri Enstitü ve Merkezlerde “Uluslararası Danışma Kurulları” Uluslararası Akademisyenlere Yönelik Hizmetler Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

ANKARA ÜNİVERSİTESİNDEN ÖRNEKLER Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

Afrika Çalışmaları Yüksek Lisans Programı: Merkezimizin en temel hedeflerinden biri olan “Afrika kıtası üzerine çalışan uzmanlar yetiştirmek” için ilk adımı attık: öğretim yılında A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsüne bağlı olarak ilk Afrika Çalışmaları Yüksek Lisans Programı açıldı. Türkiye’de ilk ve tek Afrika Çalışmaları Yüksek Lisans programı disiplinlerarası bir nitelik sergilemektedir. Halen 11 öğrencinin eğitim aldığı programda Afrika Paleoantropolojisinden Afrika Ekonomilerine, Afrika Tarihinden Afrika’da Dinlere kadar birçok alanda ders verilmektedir ANKARA ÜNİVERSİTESİ AFRİKA ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ AFRİKA’YI ANLAMAK İÇİN...

Afrikalı Öğrenciler ve Genç Bilim İnsanları İçin Lisansüstü ve Doktora Sonrası Eğitim Projesi: AFRİKA’YLA TANIŞMAK İÇİN... Afrika ile işbirliği ve Afrika’ya yardımın ilk adımının Afrika’daki ülkelerin gereksinim duydukları insan kaynaklarına yatırım olduğunun bilincindeyiz. Bu çerçevede Ankara Üniversitesi tarafından başlatılan Afrikalı Öğrenciler ve Genç Bilim İnsanları İçin Lisansüstü ve Doktora Sonrası Eğitim Projesi çerçevesinde 9 Afrika ülkesinden (Tanzanya, Kenya, Somali, Uganda, Komor Adaları, Nijerya, Senegal, Etiyopya ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti) toplam 28 öğrenci 2010 yılında burslu olarak Türkiye’ye getirildi. Önce TÖMER’de Türkçe dil eğitimi alan bu öğrenciler, ardından çeşitli fakültelerimizde Yüksek Lisans ve Doktora yapacaklar. ANKARA ÜNİVERSİTESİ AFRİKA ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA ANKARA ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI ÖĞRENCİ OFİSİ Öğrenci bilgi arşivi Oturma izni takibi Sağlık ve yurt hizmetleri Tanıtım kitapçığı Kültür günleri Kültür gezileri Web sitesi Seminerler Haitili öğrencilere burs

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA BİLİMSEL METİN DESTEKLEME BİRİMİ

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÖMER ULUSLARARASI MERKEZ OLUYOR MEB ile İşbirliği Anlaşması Yunus Emre Merkezleri ile Protokol Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Eğitim Bakanlığı Protokolü ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÖMER ULUSLARARASI MERKEZ OLUYOR MEB ile İşbirliği Anlaşması Yunus Emre Merkezleri ile Protokol Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Eğitim Bakanlığı Protokolü

Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA ÜNİVERSİTELER SIRALAMASI Sahip olunan yabancı öğrenci ve akademisyen sayıları ile gerçekleştirilen uluslararası akademik ve bilimsel çalışmaların kalitesine ilişkin göstergeler uluslararası üniversite sıralama yöntemlerinin tümünde önemli bir yer alır.

UYARILAR Küreselleşme gücü, zenginliği ve bilgiyi elinde bulunduranların lehine işleyen bir süreçtir. Uluslararası öğrenci ve bilim insanı akımı da aynı yöndedir. Beyin göçü önlenmelidir, Öğrencilerimize dışarıdan sunulan kalitesiz eğitimden ve anlamsız diplomalardan sakınılmalıdır, Öğrenci değişiminde eşitlik gözetilmeli, yoksul ailelerin çocuklarına olanak sağlanmalıdır. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA

Teşekkür eder, saygılar sunarım. Prof.Dr. Cemal Taluğ - Ankara Üniversitesi - 18 HAZİRAN 2010 ULUSLARARASILAŞMA