UÇUŞ PLANLARI

UÇUŞ PLANI: Hava Trafik birimlerine verilen ve bir hava aracının tasarlanan uçuşuna veya uçuşun bir kısmına ait belirli bir bilgidir

Bir uçuş planı sunma gerekliliği Türkiye havasahası içinde herhangi bir uçuşa başlamadan önce ilgili ATS birimine (AIS ofisi) bir uçuş planı sunulmuş olacaktır. IFR veya VFR olmasına bakılmaksızın, Türkiye hava sahası sınırları içerisinde yapılacak olan her uçuş için kalkış zamanından en az 30 dakika öncesi, ilgili ATS birimine (AIS ofisi) bir uçuş planı sunulacaktır.

Hava Trafik Akış Yönetim ( ATFM ) tedbirlerine konu olan uçuşlara dair uçuş planları ; Sürekli bir Uçuş Planı (RPL) olmadıkça, Tahmini Takoz Çekme Zamanından (EOBT) en az 3 saat öncesi doldurulmuş olacaktır.

FPL Sunma Yeri Bir uçuş planı, ilgili ATS birimine (AIS Ofisi) veya Entegre Uçuş Planı İşleme Sistemi (IFPS) birimine kaptan pilot, şirketin temsilcisi veya yetkilisi tarafından sunulacaktır.

FPL Sunma Yeri Bir uçuş planı ilgili ATS birimine (AIS Ofisi) kaptan pilot, şirketin temsilcisi veya yetkilisi tarafından şahsen telefon, faks veya herhangi bir haberleşme aracı vasıtasıyla sunulacaktır.

FPL Sunma Yeri Uçuş planı AFTN üzerinden ilgili ATS birimine (AIS Ofis) sunulmak istenildiğinde uçuş planı formu 19. maddede yer alan ek bilgiler ile “Dolduran/pilot ya da temsilcinin ismi” ve “sadece sivil VFR uçuşlar için “NOTAM/Meteoroloji bilgisi alındı” bilgileri de mutlaka yazılacaktır.

Uçuş planı sunma amacı Hava Trafik Kontrol tavsiye hizmeti sağlamak, Uçuş bilgi, ikaz. Arama ve Kurtarma hizmet önlemlerini kolaylaştırmak, Ulusal hava savunma amaçları için.

Uçuş plan tipleri a) Münferit uçuş planı ( FPL ) Münferit her uçuş için özel bir uçuş planı doldurulacaktır. Hem birkaç uçağın katılımıyla oluşan uçuşlar, hemde uçuşun her bir ayrı safhasındaki ara duraklı uçuşlar münferit uçuş sayılır. b) Sürekli uçuş planı ( RPL ) Uçak işleticisi tarafından planlanan en az 10 IFR uçuş için Sürekli bir Uçuş Planı doldurulabilir. Aynı amaçlı ve düzenli yapılması planlanan bu uçuşları yerine getirmek için, ilk uçuştan en az iki hafta öncesinden sürekli uçuş planı sunulmalıdır

2.8 Uçuş Esnasında Uçuş Planı Doldurma Şayet, kalkıştan önce pilot tarafından bilinmeyen özel durumlar ortaya çıkmışsa ve bunu yapmak gerekiyorsa; Kaptan pilot uçuş esnasında bir uçuş planı doldurabilir. Bu durumda, uçuş plan bilgilerini ilgili AIS birimine aktarmak için uygun ATC birimi ile radyo frekansları üzerinden irtibat kurulacaktır. Ara duraklardan sonra devam eden uçuşlara ilişkin uçuş planlarına ve yabancı ülkelere giden uçuşlar için bu işlem uygulanmaz.

Aşağıdaki durumlarda, AIS birimi uçuş planını göndermeyecektir: Uçuş plan bilgisi tanımlanan formla uyumlu değilse. Uçuş planındaki bilgi okunamıyorsa . Bir kaptan pilot veya havaaracın uçuşuna, bir otorite tarafından yasaklama getirilmiş ve AIS böyle bir yasaktan haberdar olmuşsa uçuş planını göndermeyecektir.

Uçuş Planının Kapatılması Türkiye havasahası içinde yapılan bir uçuşun tamamı veya iniş meydanına kadar kalan diğer kısmı için sunulmuş olan bir uçuş planı, inişten sonra kısa bir zaman içinde iniş meydanındaki ATS birimine şahsen gidilerek veya uygun bir haberleşme vasıtasıyla varış raporu aktarılarak kapatılacaktır.

Uçuş Plan ilgili başvuru ana kaynakları ICAO Documan 4444 Ek 3 Türkiye AIP si ENR 1-10 AIR TRAFFIC FLOW & CAPACITY MANAGEMENT OPERATIONS ( ATFCM USERS MANUAL Edition N°: 18.1.1) IFPS USERS MANUAL Edition N°: 18.1.1)

MADDE 7 : UÇAK TANITMASI En fazla 7 karakter olmalıdır MADDE 8 : UÇUŞ KURALLARI I : IFR (Uçuş IFR yapılacaksa) V : VFR (Uçuş VFR yapılacaksa) Y : IFR / VFR (Uçuşa önce IFR başlanıp daha sonra uçuşa VFR olarak devam edileceği zaman) Z : VFR / IFR (Uçuşa önce VFR başlanıp daha sonra uçuşa IFR olarak devam edileceği zaman)

MADDE 8: UÇUŞ KURALLARI VE UÇUŞ TİPİ S : SCHEDULED - TARİFELİ N : NON SCHEDULED - TARİFESİZ G : GENERAL - GENEL HAVACILIK M: MILITARY - ASKERİ - DEVLET X : OTHER - (DİĞER – EĞİTİM ve SAĞLIK BAKANLIĞI HAVA AMBULANS) YARDIM UÇAKLARI GİBİ)

MADDE 9 : Uçakların sayısını yazınız. Not: Kol uçuşları sadece askeri ve emniyet birimlerine ait uçuşlarda yapılır, yolcu uçakları kol uçuşları yapamazlar.

MADDE 9 : Uçak Tipi 4 karakter olarak yazılır. ICAO Doc 8643 dökümanında uçak tipleri mevcuttur. Eğer Doc 8643‘te uçak tipine ait kayıtlar yoksa veya birden fazla uçağın bulunacağı kol uçuşları yapılacaksa bu maddeye ZZZZ yazarak, uçağın tipi açık ifadeyle yazılır. Örnek: TYP/ UB17A

MADDE 9 : UÇAK SAYISI, TİPİ VE KALKIŞ TÜRBÜLANS KATEGORİSİ (Kalkış Türbülans Kategorisi -Bir Karakter) J- SUPER A380-800 560 000 KG H - AĞIR, azami kalkış ağırlığı≥ 136.000 KG M - ORTA, 7000 >azami kalkış ağırlığı <136.000 L - HAFİF, azami kalkış ağırlığı ≤7000 kg veya daha az olan uçak tipini gösterir.

MADDE 10A: TEÇHİZAT Madde 10a ( radyo haberleşmesi, seyrüsefer ve yaklaşma yardımcı teçhizat ve kabiliyetleri) N kodu: Uçulacak güzergah için COM/NAV/Yaklaşma yardımcı teçhizat havaaracında yok ise ya da gayri faal durumdaysa,Veya S kodu: Uçulacak güzergah için Standart COM/NAV/Yaklaşma yardımcı teçhizat havaaracında mevcut ve faal durumdaysa, S kodu ile belirtilen standart teçhizat VHF RTF, VOR ve ILS kabiliyetlerini kapsamaktadır.

a) COM/’dan sonra EXM833 giriniz; MADDE 10A: TEÇHİZAT Z kodu: COM/, NAV/ ve/veya DAT kodları ile başlayan Madde 18’de havaaracındaki diğer cihazlar ve kabiliyetler belirtilecektir. RNAV, 8.33 kHz muafiyetleri için Madde 10a’da Z harfi kullanılması ve Madde 18’ de aşağıdaki şekilde gösterilmesi gerekmektedir. a) COM/’dan sonra EXM833 giriniz; b) NAV/’dan sonra RNAVX ya da RNAVINOP giriniz;

6. SSR radarın kullanılması 6.1 Türkiye Havasahası dahilinde uçuş düzenleyen ve/veya Türkiye Hava sahasından transit geçiş yapan havaaraçları SSR transponder ve MODE-C cihazlarına sahip olacaktır. Ancak; eğitim ve zirai amaçla 1000 FT GND ve altındaki irtifalarda uçuş düzenleyen tek motorlu hafif uçaklar ile, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait hava araçları ve Türk Hava Kurumu’nun eğitim amaçlı olarak kullanmakta olduğu S.FIREFLY (T.67- 200M) havaaraçları hariçtir.

MADDE 10B: TEÇHİZAT Madde 10b (Gözetim teçhizatı ve kabiliyetleri) N kodu: Uçulacak hava yolu için hiçbir gözetim teçhizatı bulundurulmuyorsa ya da sözkonusu teçhizat gayri faal ise ,Veya Havaaracındaki faal gözetim cihaz ve/veya kabiliyetlerini tanımlamak üzere azami 20 asgari bir karakterden oluşan aşağıdaki tanımlayıcı kodlar kullanılacaktır SSR Modlar A ve C A Transponder – Mod A (4 basamak - 4 096 kodlar) C Transponder – Mod A (4 basamak - 4 096 kodlar) SSR Modu S S Transponder - Mod S, basınç-irtifası ve havaaracı tanımlaması kabiliyetleri dahil X Transponder - Mod S, basınç-irtifası ve havaaracı tanımlaması kabiliyetlerinin hiçbiri yok

MADDE 13 : KALKIŞ HAVAALANI VE TAHMİNİ TAKOZ ÇEKME ZAMANI ( 8 Karakterli) Kalkış meydanının ICAO yer göstergesi yazılır.Kalkış meydanının ICAO yer göstergesi bulunmuyorsa ’’ZZZZ’’ harf grubu ile 18. madde de ’’DEP’’ tanıtma grubu beraberinde kalkış meydanının adı Eğer uçuş planı havada (uçuşta iken) doldurulmuş ise kalkış meydanı yerine ’’AFIL’’ harf grubu girilir. Tahmini Takoz Çekme zamanı - Estimated off-block time (EOBT): Dört karakterli

MADDE 15 : UÇUŞ HIZ VE İSTENİLEN SEYİR SEVİYESİ ; YOL Seyir Hızı (Maksimum 5 karakterli) Uçuşun tamamı veya ilk kısmı için Hakiki Hava Süratini (TAS) aşağıdaki terimlerle belirtiniz : Knots, N'i takiben 4 rakamla ifade edilir (örnek N0485). Gen1.7-1 Ek2 Madde 2 Saatle kilometre, K harfni takiben 4 rakamla ifade edilir (örnek K0830). Mach sayısı, uygun ATS otoritesince düzenlendiğinde Mach birimine en yakın yüzde esas alınarak M"yi takiben 3 rakamla ifade edilir M065

Madde 15: b) Uçuş Seviyesi : (Maksimum 5 karakterli ) Uçulmakta olan yolun tamamı veya ilk bölümü aşağıdaki terimlerle belirtilir : Uçuş seviyesi: F ‘ yi takiben 3 rakamla (örnek: F350 ), İrtifa feet’ in yüz katlarıyla A’yı takiben 3 rakamla (örnek: A100, A055) , Kontrolsüz VFR uçuşlar için VFR harfleri ile ifade edilir.

Madde 15: 1 - ATS Yolu ( 2 den 7 Karaktere kadar ) : Kodlu tanıtma, tanımlanmış yol veya yol bölümleri dahil gerektiğinde, kodu ile belirlenen standart kalkış veya varış yolları da belirtilmelidir. Örnek: G80,UN135 VB… 2 – Kesişme Noktaları ( 2 den 11 karaktere kadar ) : Tanıtma kodu (2’den 5 karaktere kadar) ile nokta belirtilmelidir. Örnek: IMR, KFK, BAG, TUMER, OKESA

Madde 15: Şayet tanıtma kodu olmadığı belirlenmişse aşağıdaki usullerden biriyle noktalar verilir : Derece ve dakikalarla ( 11 karakterli ) : Örnek : 3819N02750E Gerektiğinde sıfır konularak 11 karaktere tamamlanır. Bir seyrüsefer yardımcısına göre derece ve mesafe : Örnek : ‘’ IMR ‘’ VOR’ dan manyetik 180 derece ve 20 NM mesafede olan nokta IMR180020 ( 9 karakter ) şeklinde gösterilir.

MADDE 16 : GİDİŞ MEYDANI VE TOPLAM TAHMİNÎ KATEDİŞ SÜRESİ (EET) YEDEK MEYDAN ( LAR ) Gidiş Meydanı ve Toplam Katediş Süresi ( 8 karakterli ) Gidiş Meydanının dört harfli ICAO yer göstergesini takiben, boşluk bırakmadan Toplam Katediş Süresini ( EET ) yazınız veya, yer göstergesi belirtilmemişse, boşluk bırakmaksızın. “ZZZZ’’ yi takiben toplam katediş süresi yazılır ve meydanın adı 18. maddede “DEST/’’ i takiben belirtilir. Yedek Meydan (lar) ( 4 karakterli ) Bir boşluk ile ayrılan ve ikiden fazla olmayan yedek meydanların dört harfli ICAO yer göstergesi yazılır.

MADDE 18 : DİĞER BİLGİLER Not - Bu madde altında aşağıda belirtilmeyen hatalı kodlamaların yapılması halinde girilen veriler sistem tarafından ret edilebileceği gibi yanlış değerlendirilebilir ya da veriler kaybolabilir. Tire “-“ ve kesme “/” işaretleri bu madde de yalnızca belirtildiği şekilde kullanılmalıdır. DEP/ Madde 13’e ZZZZ girilmesi halinde Kalkış havaalanının ismi ve konumu DEP/3810N02721E TORBALI DEST/ Madde 16’ya ZZZZ girilmesi durumunda, iniş havaalanının ismi ve konumu. DEST/3810N02721E TORBALI

STS/ : ATS tarafından özel işleme tabi tutulan uçuşlar (Arama ve Kurtarma gibi) için aşağıdaki kodlar kullanılacaktır FFR : Yangınla mücadele amacıyla; NONRVSM : RVSMhavasahasında uçacak ancak RVSM uçuş kabiliyeti bulunmayan havaaraçları için; SAR : Arama ve Kurtama görevine yönelik uçuşlar için; STATE : Askeri amaçlı ya da gümrük polis hizmetleri kapsamında gerçekleştirilen uçuşlar için HEAD : Devlet Başkanı taşıyan havaaracı için

EK BİLGİLER SUPPLEMENTARY INFORMATION: E / YAKIT MİKTARININ SÜRESİ Yakıt miktarının süresi 4 rakamlı saat ve dakika grubu olarak yazılır. Örnek: 0430, 0630 P/ UÇAKTAKİ KİŞİ SAYISI Uçaktaki yolcu ve mürettebat dahil kişi sayısı yazılır. Toplam yolcu sayısı bilinmiyorsa TBN (to be notified) yazılır.

EK BİLGİLER SUPPLEMENTARY INFORMATION: R / EMERGENCY RADYO. U / UHF 243.0 Mhz frekansı mevcut değilse çiziniz. V / VHF 121.5 Mhz frekansı mevcut değilse çiziniz. E / ELT (Emergency Locator transmitters -ACİL DURUM Vericisi) mevcut değilse çiziniz.

EK BİLGİLER SUPPLEMENTARY INFORMATION S /KURTARMA TEÇHİZATI P /KUTUP KURTARMA TEÇHİZATI taşımıyorsa çiziniz. D /ÇÖLLE İLGİLİ KURTARMA TEÇHİZATI taşımıyorsa çiziniz. M /DENİZLE İLGİLİ KURTARMA TEÇHİZATI taşımıyorsa çiziniz. J /ORMANLA İLGİLİ KURTARMA TEÇHİZATI taşımıyorsa çiziniz.

EK BİLGİLER SUPPLEMENTARY INFORMATION D/ KURTARMA BOTLARI: NUMARA: BOT SAYISI’nı yazınız. KAPASİTESİ: BOTLARIN KİŞİ TAŞIMA KAPASİTESİ’ni yazınız. KILIF: BOTLAR KILIFSIZ İSE C MADDESİ’ni çiziniz. RENGİ: BOT Rengini yazınız. BOT TAŞINMIYORSA D ve C maddelerini çiziniz.

EK BİLGİLER SUPPLEMENTARY INFORMATION A /UÇAĞIN RENGİ VE İŞARETLERİ Hava aracının rengini ve önemli işaretleri yazınız. N / NOTLAR Bu bölüme Notam ve meteoroloji bilgileri yazılır. Belirtilecek bilgi yok ise N maddesini çiziniz. C / KAPTAN-PİLOT Kaptan pilotun adı ve soyadını yazınız.

AIC B06/13 Eğitim uçuşu için sunulan Uçuş Planındaki bilgilerin doğruluğundan işletici ve pilot sorumlu olup, AIM olarak AIC B06/13 TÜRKİYE HAVA SAHASINDA YAPILACAK EĞİTİM UÇUŞLARINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR’a dikkat edilmelidir.

Başlıca önemli değişikliklerin yapıldığı haneler 10a-10b 13a 16a 18

SON ?