Saf Madde Bazı maddeler tek çeşit maddeden oluşur, yapısında kendinden başka içermez. Bu tür maddelere saf madde denir. Örneğin, tuzun yapısında sadece.

... konulu sunumlar: "Saf Madde Bazı maddeler tek çeşit maddeden oluşur, yapısında kendinden başka içermez. Bu tür maddelere saf madde denir. Örneğin, tuzun yapısında sadece."— Sunum transkripti:

1

2 Saf Madde Bazı maddeler tek çeşit maddeden oluşur, yapısında kendinden başka içermez. Bu tür maddelere saf madde denir. Örneğin, tuzun yapısında sadece tuz maddesi bulunur, tuzun en küçük parçası yine tuzdur. Bu nedenle tuz saf maddedir. Benzer şekilde şeker, yağmur suyu, külçe altın, termometrelerde kullanılan sıvılardan biri olan civa saf maddedir. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

3 Karışım Maddeler doğada saf halde bulunduğu gibi karışım halinde bulunabilirler. Saf maddeler bir araya gelerek karışım oluştururlar. Çevremizdeki maddelerin çoğu karışım halindedir. Reçel, hava, toprak gibi maddeler karışıma örnek verilebilir. Kullandığımız altın takılar birer karışımdır. Çünkü bu takılar saf maddeler olan bakır ve altının bir araya gelmesiyle oluşur. Serinlemek için kullandığımız kolonya da saf madde olan alkol ve suyun oluşturduğu bir karışımdır. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

4 Çözelti Bazı maddeler suyla karışınca, sıvının her tarafına dağılarak gözle görünmeyecek kadar küçük parçalara ayrılır. Bu olaya çözünme denir. Şeker, mürekkep, limon ve portakal suyu,tuz, alkol, sabun gibi maddeler suda çözünür. Bu tür maddeler suda çözündükten sonra onları göremeyiz. Ancak orada olduklarını, kaybolmadıklarını tadabileceğimiz bir karışımsa tadarak anlarız. Ayrıca karışımı oluşturan maddelerin toplam kütlesini ve karışımın kütlesini karşılaştırdığımızda çözünen maddelerin yok olmadığını fark ederiz. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

5 Karışımların Ayrılması
Bir çok maddenin doğada karışım halinde bulunduğunu öğrenmiştik. Ancak ihtiyaçlarımıza bağlı olarak maddelerden birisine veya birkaçına gerek duyabiliriz. Bu durumda karışımın ayrılması gerekir. Süzme ile Ayırma Sıvı maddeleri, içinde çözünmemiş katı maddeden ayırmak için süzerek ayırma yöntemi kullanılır. Örneğin, haşlanmış olan makarnayı suyundan, portakal suyunu posasını süzerek ayırırız. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

6 Günlük yaşantımızda bu yöntemin kullanıldığı bir çok alan vardır
Günlük yaşantımızda bu yöntemin kullanıldığı bir çok alan vardır. Örneğin, bardağa çay koyarken süzgeç kullanılır. Böylece çay yapraklarının bardağa dökülmesi engellenir. Deliklerden su geçer, ancak çay taneleri geçemez. Böylece çayın suyu ve yaprakları birbirinden ayrılmış olur. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

7 Yüzdürme ile Ayırma Katı maddelerden oluşan karışımı ayırmak için suda yüzdürme yöntemi kullanılır. Bu yöntem karışım suya ilave edilir. Ancak bu yöntemin uygulanabilmesi için karışımı oluşturan katı maddelerin suda çözünmemesi gerekir. Ayrıca ayırmak istediğimiz katı madde veya maddeler su üstünde kalırken diğeri de suda batmalıdır. Yoksa bu yöntemi kullanamayız. Karışımda su üstünde kalan maddeler başka bir kaba toplanır. Kalan karışımın suyu süzülür. Böylece karışım ayrılmış olur. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

8 Buharlaştırma ile Ayırma
Su ve içinde çözünmüş katı maddeden oluşan karışımları ayırmak için suyun uzaklaştırılması gerekir. Bunun için buharlaştırma yöntemi kullanılır. Bu yöntemde karışım ısıtılır. Karışım yeterince ısıtıldığında su buharlaşır, geriye suda çözünmüş olan katı madde kalır. Örneğin, şekerli sudan şekeri, tuzlu sudan tuzu buharlaştırma yöntemiyle ayırırız. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji

9 Mıknatısla Ayırma Yöntemi
Karışımları ayırmak için kullanılan yöntemlerden birisi de mıknatısla ayırma yöntemidir. Bu yöntem mıknatıstan etkilenebilen maddeyi etkilenmeyen maddelerden ayırmak için kullanılır. Örneğin, çöplerin arasında kalan demir atıklarının ayrılmasında dev mıknatıslardan yararlanılır. Bu mıknatıslar demir atıklarını çekerken kağıt, cam, plastik gibi diğer atıkları çekmez. Böylece demirden yapılmış atıklar karışımdan ayrılmış olur. Bahri YILMAZ Fen ve Teknoloji