BILGISAYARLı MUHASEBE Öğr. Gör. Coşkun Aliyazıcıoğlu Beşikdüzü, 2015.

... konulu sunumlar: "BILGISAYARLı MUHASEBE Öğr. Gör. Coşkun Aliyazıcıoğlu Beşikdüzü, 2015."— Sunum transkripti:

1 BILGISAYARLı MUHASEBE Öğr. Gör. Coşkun Aliyazıcıoğlu Beşikdüzü, 2015

2 5. YEVMIYE DEFTERI Tanıyacağımız Hesaplar; 153 Ticari Mallar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı 600 Yurt İçi Satışlar Hesabı 391 Hesaplanan KDV Hesabı 100 Kasa Hesabı 120 Alıcılar Hesabı 320 Satıcılar Hesabı

3 5. YEVMIYE DEFTERI Her gelirin ve her giderin farklı isim ve kodları vardır. 153 Ticari Mallar Hesabı ile 600 Yurt İçi Satışlar Hesabı’nın farklı farklı işlevleri vardır. İşletmeye mal alışı yaptığımız zaman kullanacağımız kod 153 Ticari Mallar Hesabı ve 191 İndirilecek KDV Hesabıdır. İşletme mal satıyorsa, 600 Yurt İçi Satışlar Hesabı ve 391 Hesaplanan KDV Hesabı kullanılır. Türkiye’deki KDV oranlarına göre aldığımız ya da sattığımız mallardaki tüm KDV’leri 191 ve 391 kodlarında göstereceğiz. 100 Kasa Hesabı ise işletmenin parasal değerlerini ifade eder. 120 Alıcılar hesabı, müşterilerimizi (CARİ) 320 Satıcılar hesabı, mal satan firmaları (CARİ) temsil eder.

4 5. YEVMIYE DEFTERI Bu kodlar yevmiye defterine nasıl kaydedilir? NoAÇIKLAMABORÇALACAK 1....................................Tarih................................... Borçlu Hesaplar Alacaklı Hesaplar................................Açıklama............................... Borç tutarı Alacak tutarı Borç, işletmeye girişleri ifade eder. Alacak, işletmeden çıkışları ifade eder.

5 5. YEVMIYE DEFTERI Örnek Mal aldık. Para verdik. İşletmemize ne girişi oldu, ne çıktı? Mal aldık, girişten çalışır, giriş Borç tarafındadır. Para verdiğimiz için işletmeden çıkış oldu. Alacağa yazılır. İlk düşüneceğimiz nokta, işletmemize ne girişi oluyor, ne çıkışı oluyor durumudur. İkinci nokta, yapılan gelir ve giderler hangi kod ve isim adı altında kayıtlara geçiriliyor. Bu iki noktayı çözdüğümüz takdirde, yevmiye defterini ya da defteri kebiri çok rahatlıkla düzenler, rapor ve sonuç alabiliriz.

6 5. YEVMIYE DEFTERI Örnek Mal sattık. Para aldık. (Mal sattığımıza göre, o sattığımız ürün işletmeden çıkmıştır. Müşteriye teslim edilmiştir. Mal, Alacaktan çalışıyor. Satılan mala karşılık, para aldığımıza göre, para işletmeye giriş yaptığına göre Para Borçtan çalışıyor. Biz burada para olarak örnek verdik ama muhasebede çok fazla ödeme şekli vardır. Nakit, çek, senet gibi. Ama şimdi, banka yoluyla ödemeler ve diğer şekilleri de göreceğiz.

7 5. YEVMIYE DEFTERI Aynı soruyu mal aldık, çek verdik diye soralım. Mal işletmeye giriş yapıyor, Borçtan çalışıyor. Çek işletmeden çıkış yapıyor. Alacaktan çalışıyor. Borç ve Alacak asla değişmiyor. Değişen tek şey, parayı 100 Kasa hesabında takip ediyorsak, eğer ödeme şekli çek ise, sadece hesabın kod ve isminde değişiklik oluyor (103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı). BORÇ, işletmeye girişleri; ALACAK, işletmeden çıkışları ifade eder.

8 5. YEVMIYE DEFTERI Örnek 05.03.2016 tarihinde 01 sayılı fatura ile 1.000 TL’ye (% 18 KDV hariç) mal alışı yapıldı. Mal bedeline kapalı fatura düzenlendi.

9 5. YEVMIYE DEFTERI No Nakit Mal AlışıBORÇALACAK 01.............................. 05.03.2016............................. 153 Ticari Mallar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı 100 Kasa...............01 Nolu fatura ile Mal alışı..................... 1.000 180 1.180 Yevmiye Defterinin Borç tarafı toplamı ile Alacak tarafı toplamlarının birbirine eşit olması gerekmektedir.

10 5. YEVMIYE DEFTERI Örnek 05.03.2016 tarihinde 02 sayılı fatura ile 1.000 TL’ye (% 18 KDV hariç) mal satışı yapıldı. Mal bedeline kapalı fatura düzenlendi.

11 5. YEVMIYE DEFTERI NoNakit Mal SatışıBORÇALACAK 02..............................05.03.2016................................ 100 Kasa Hesabı 600 Yurtiçi Satışlar Hesabı 391 Hesaplanan KDV Hesabı.................02 Nolu fatura ile Mal satışı................. 1.180 1.000 180

12 5. YEVMIYE DEFTERI Örneklerimizden anlaşılıyor ki, iki farklı yevmiye maddesi çözümledik. Biri alış, diğeri satış. Kullandığımız tüm kod ve isimler işlemin cinsine göre, borç tarafta da çalışır, alacak tarafta da çalışır. Mesela, 100 Kasa hesabı mal alış işleminde alacak tarafta, mal satış işleminde borç taraftadır. Ancak, bazı hesaplar vardır ki, durgun hesaplardır. Bazen borç çalışır, bazen alacak çalışır. Bazı hesaplar da vardır ki, biz bunlara ağır hesaplar diyoruz, bunlar sadece senenin sonunda alacak çalışan hesaplardır, 7 ile başlayan hesaplar gibi, 6 ile başlayan hesaplar gibi. Bu yüzden, 153 ticari mallar hesabı her zaman borç çalışacak, 600 yurtiçi satışlar hesabı her zaman alacak çalışacak diye bir kural yoktur. Bütün hesaplar, işlevlerine göre borç da, alacak da çalışabilir.

13 5. YEVMIYE DEFTERI 100 Kasa Hesabı Nakit Kapalı Fatura Parası Ödendi (Peşin)

14 5. YEVMIYE DEFTERI Vadeli Mal Alışı - Vadeli Mal Satışı 120 Alıcılar Hesabı / 320 Satıcılar Hesabı Alış ve satışlarda ödeme vadeli olursa, Fatura açık olursa, Parası ödenmemişse, Kredili alınmışsa,

15 5. YEVMIYE DEFTERI Örnek 06.11.2015 tarihinde 01 sayılı fatura ile 1.000 TL’ye (% 18 KDV hariç) mal alışı yapıldı. Mal bedeli vadeli olarak hesaplandı.

16 5. YEVMIYE DEFTERI NoVadeli Mal AlışıBORÇALACAK 01....................................06.11.2015...................................... 153 Ticari Mallar Hesabı 191 İndirilecek KDV Hesabı 320 Satıcılar Hesabı........................01 Nolu fatura ile Mal alışı....................... 1.000 180 1.180

17 5. YEVMIYE DEFTERI Örnek 06.11.2015 tarihinde 02 sayılı fatura ile 1.000 TL’ye (% 18 KDV hariç) mal satışı yapıldı. Mal bedeli vadeli olarak hesaplandı.

18 5. YEVMIYE DEFTERI NoVadeli Mal SatışıBORÇALACAK 02...................................06.11.2015.................................... 120 Alıcılar Hesabı 600 Yurtiçi Satışlar Hesabı 391 Hesaplanan KDV Hesabı......................02 Nolu fatura ile Mal satışı...................... 1.180 1.000 180

19 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Mal alış ve satış faturalarının tek düzen hesap planına nasıl kaydedildiğini göreceğiz. Mal Alış Faturası Kapalı Fatura

20 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoNakit Mal AlışıBORÇALACAK 01............................20.02.2016............................... 153.01 Ticari Mal Stokları 153.01.001 6 mm kum 153.01.002 yıkanmış çakıl 153.01.003 25 kg. çimento 153.01.004 0101 beyaz boya 191.01.018 %18lik Bu Döneme Ait İndirilecek KDV 100.01 Türk Lirası (TL) Kasası 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı.................01 Nolu fatura ile Mal alışı................... 300,00 280,00 60,00 180,00 147,60 967,60

21 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Mal Alış Faturası Açık Fatura

22 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoVadeli Mal AlışıBORÇALACAK 02................................20.02.2016.................................. 153.01 Ticari Mal Stokları 153.01.001 6 mm kum 153.01.002 yıkanmış çakıl 153.01.003 25 kg. çimento 153.01.004 0101 beyaz boya 191.01.018 %18lik Bu Döneme Ait İndirilecek KDV 320.01 Yurtiçi Satıcılara Borçlar 320.01.001 ABC Ltd. Şti....................02 Nolu fatura ile Mal alışı..................... 300,00 280,00 60,00 180,00 147,60 967,60

23 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Her iki işlemde de, ödeme türleri değişmektedir. Kapalı Fatura, nakit yani kasa hesabı ile düzenlenmektedir. Açık Fatura, vadeli yani Satıcılar hesabı ile düzenlenmektedir.

24 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Mal Satış Faturası Kapalı Fatura

25 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoNakit Mal SatışıBORÇALACAK 03............................20.02.2016............................. 100.01 Türk Lirası (TL) Kasası 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 600.02 Yurtiçi Satılan Mallar 600.02.001 6 mm kum 600.02.004 0101 beyaz boya 391.01.018 %18lik Bu Döneme Hesaplanan KDV........................03 Nolu fatura ile Mal satışı....................... 330,40 200,00 80,00 50,40

26 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Mal Satış Faturası Açık Fatura

27 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoVadeli Mal SatışıBORÇALACAK 04............................20.02.2016............................... 120.01 Yurtiçi Alıcılar Hesabı 120.01 DEF Ltd. Şti 600.02 Yurtiçi Satılan Mallar 600.02.001 6 mm kum 600.02.004 0101 beyaz boya 391.01.018 %18lik Bu Döneme Hesaplanan KDV........................04 Nolu fatura ile Mal satışı....................... 330,40 200,00 80,00 50,40

28 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Açık faturadan dolayı yapılan alış ve satışlardan dolayı, satıcıya olan borcumuzu, müşterinin yani alıcının bize olan borçlarını nakit ödediklerinde nasıl yevmiye kaydı yapılır? 320 SatıcılarSatıcıya borçlanırız. 120 AlıcılarMüşteri bize borçlanır. Ödemelerde hesaplar, ters çalışır.

29 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek Daha önce veresiye aldığımız malın 500 TL’lik kısmını satıcıya (ABC Ltd. Şti.’ne) nakit ödedik.

30 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoSatıcıya Nakit Borç ÖdemeBORÇALACAK 05................................20.02.2016.................................. 320.01.001 ABC Ltd. Şti. 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı................................nakit ödeme............................... 500,00 500,00

31 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek Daha önce veresiye mal sattığımız müşteri (DEF Ltd. Şti) satın aldığı malın 200 TL’lik kısmını bize nakit ödedi.

32 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoMüşterinin Nakit Borcunu ÖdemesiBORÇALACAK 06...........................20.02.2016............................... 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 120.01.001 ABC Ltd. Şti.............................nakit ödeme........................... 200,00 200,00

33 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Evraklar üzerinde yevmiye kaydı nasıl yapılır? Tahsilat Makbuzu İle Yapılan Ödemelerin Yevmiye Kaydı Tahsilat Makbuzunu düzenleyen, parayı alan yani ödemeyi alan kişidir. Bir makbuzu kimin düzenleyip düzenlemediğini en üst satırdaki firma bilgilerinden anlarız.

34 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek ABC Ltd. Şti’ne borca karşılık ödenen 250 TL’lik ödeme için hazırlanan tahsilat makbuzunun yevmiye kaydı

35 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoSatıcıya Nakit Borç ÖdemeBORÇALACAK 07................................20.02.2016................................... 320.01.001 ABC Ltd. Şti. 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı.......... nolu tahsilat makbuzu ile nakit ödeme............. 250,00 250,00

36 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek DEF Ltd. Şti borcuna karşılık ödediği 100 TL’lik ödeme için hazırlanan tahsilat makbuzunun yevmiye kaydı

37 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoMüşterinin Nakit Borcunu ÖdemesiBORÇALACAK 07.............................20.02.2016.................................. 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 120.01.001 ABC Ltd. Şti............ nolu tahsilat makbuzu ile nakit ödeme............. 100,00 100,00

38 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Çek İle Yapılan Ödemelerin Yevmiye Kaydı Çek ile yapılan ödemeler, bankalar tarafından gerçekleştirildiği için öncelikle bankada hesabın olması gerekmektedir. 102 Bankalar Hesabı İşletmeler bankadaki hesaplarını bu hesap altında takip ederler.

39 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Vadesiz Mevduat Hesabı: Bankaya yatırılan para üzerinden herhangi bir gelir (faiz) söz konusu değildir. İşletmeler, giderlerini (elektrik, su, telefon, kira) ve çekleri banka yoluyla ödeyebilmek için bu hesabının olması gerekir. Bu hesapta, parayı istediğiniz an çekip, yatırabilirsiniz. Vadeli Mevduat Hesabı: İşletmeler, ellerinde bulunan para üzerinden vadesine göre gelir (faiz) elde ederler. İşletmeler, gelir elde edebilmek için bu hesabı açarlar. Döviz Hesabı: İşletmeler, yabancı para birimleri ile iş yapabilmek amacıyla bu hesabı açarlar. Döviz hesabı da, vadeli ve vadesiz olmak üzere kendi altında ikiye ayrılır.

40 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 EFT (Elektronik Fon Transferi): Mevduat sahibinin hesabının bulunduğu banka dışındaki bir hesaba para aktarması durumudur) Virman: Para aktarma, mevduat sahibinin aynı bankada farklı amaçlarla birden fazla hesabının olması durumunda söz konusu olur. Virman ile mevduat sahibi tek bir işlemle bir hesaptan para çekip diğer hesabına para yatırmış olur. Para aktarma için sadece mevduat sahibinin talimatı gerekli ve yeterlidir. Talimat olmadan yapılan işlemlerden banka sorumlu olacaktır.

41 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Fon: Para, mal, şirket sermayesi, kaynak, bir faaliyetin gerçekleştirilmesi için ayrılmış para, (1) yatırım şekli olarak düşünülen ulusal borç miktarı, (2) sermayeye çevirmek, belli bir faizle sürekli borç durumuna getirmek, yatırım yapmak anlamına da gelir. Fon portföyü; likiditesi yüksek, riski düşük Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Ters Repo olarak değerlendirilir Hazine Bonosu: Türkiye Cumhuriyeti Hazinesi tarafından basılan ve vadesi 1 yıldan az olan, Türk lirası veya döviz cinsinden devlet iç borçlanma senetleridir. Vergi masrafı, bonoda elde edilen kazanç üzerinden % 10 olarak belirlenmiştir.

42 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek A Bankası Dağ Şubesine 5.000 TL vadesiz mevduat açtırılmıştır.

43 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoBankada Vadesiz Mevduat Hesabı AçılmasıBORÇALACAK 08.................................20.02.2016................................... 102.01 Vadesiz TL Mevduatlar 102.01.001 A Bankası Dağ Şubesi 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı............. hesap açma................ 5.000,00 5.000,00

44 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Bankaya yatırılan vadesiz mevduatlar, işletme için ne gelir ne de giderdir. Eğer faizli para yatırılıyor ise, sadece faiz tutarı işletmeye gelir olarak tahakkuku yapılır.

45 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek A Bankası Dağ Şubesinden 1.000 TL çekilmiştir.

46 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoBankadan Para ÇekilmesiBORÇALACAK 08.................................20.02.2016................................... 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 102.01.001 A Bankası Dağ Şubesi.......... A Bankası Dağ şubesinden para çekmek.......... 1.000,00 1.000,00

47 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Bankalar hesabının birçok işlemi vardır. Satıcıya olan borcumuz bankadaki hesaptan ödenebilir, Alıcı yani müşteri bize olan borcunu bankamızdaki hesabımıza havale edebilir, Gider faturalarımızı banka yoluyla ödeyebiliriz.

48 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek Döviz bürosundan 1$ = 2,9263 TL’den 1000 $ aldık. Yevmiye kaydı nasıl yapılır?

49 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoDolar Satın AlmaBORÇALACAK 09...................................20.02.2016..................................... 100 Kasa Hesabı 100.02 Dolar (USD) Kasası 100.02.001 Merkez USD Kasası 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı............. 1000 dolar satın alma............. 2.926,30 2.926,30

50 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Örnek Döviz bürosundan 1$ = 2,9263 TL’den satın alınan 1000 $’ın bankaya yatırılması

51 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoSatın Alınan Doları Bankaya YatırmaBORÇALACAK 09...........................20.02.2016............................... 102 Bankalar Hesabı 102.01 Vadesiz TL Mevduatlar Hesabı 102.01.001 A Bankası Dağ Şubesi 100 Kasa Hesabı 100.02 Dolar (USD) Kasası 100.02.001 Merkez USD Kasası............. doları bankaya yatırma............. 2.926,30 2.926,30

52 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Yabancı Paralar işletmeye iki türlü Gelir ve Gider Yaratmaktadır. 1) Yabancı paraların satılması sırasında Türk Lirasına çevrilmesi ile elde edilen satış sonucu kâr veya zarar. 2) Muhasebe dönemi sonunda işletmenin elinde bulunan yabancı paraların Türk Parasına göre değer kazanması veya değer kaybetmesine göre oluşan elde tutma kazancı veya elde tutma kaybı.

53 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Satış İşleminde Kâr ( 646 Kambiyo Kârları Hesabı ) Örnek İşletme 1$ = 2,9263 TL’den alınan 1.000 doların tamamını satmıştır. Satış anındaki dolar kuru 3.00 TL'dir.

54 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoSatın Alınan Doları SatmaBORÇALACAK 10..................................20.02.2016.................................... 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 100 Kasa Hesabı 100.02 Dolar (USD) Kasası 100.02.001 Merkez USD Kasası 646 Kambiyo Kârları Hesabı............. 1000 dolar satışı............. 3.000,00 2.926,30 73,70

55 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Satış İşleminde Zarar ( 656 Kambiyo Zararları Hesabı ) Örnek İşletme 1$ = 2,9263 TL’den alınan 1.000 doların tamamını satmıştır. Satış anındaki dolar kuru 2.8754 TL'dir.

56 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoSatın Alınan Doları SatmaBORÇALACAK 11...............................20.02.2016................................. 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 656 Kambiyo Zararları Hesabı 100 Kasa Hesabı 100.02 Dolar (USD) Kasası 100.02.001 Merkez USD Kasası............ 1000 dolar satışı............ 2.875,40 50,90 2.926,30

57 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Satıcı Borcunu Banka Hesabından Ödeme Örnek Satıcıya olan 967,60 TL borcumuzu bankadaki hesabımızdan ödedik.

58 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoSatıcı Borcunu Bankadan ÖdemeBORÇALACAK 12.............................20.02.2016............................... 320 Satıcılar 320.01 Yurtiçi Satıcılara Borçlar 320.01.001 ABC Ltd. Şti. 102 Bankalar Hesabı 102.01 Vadesiz TL Mevduatlar 102.01.001 A Bankası Dağ Şubesi............. banka ödeme............. 967,60 967,60

59 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Müşterinin Bize Olan Borcunu Bankaya Ödemesi Örnek Müşteri 330,40 TL olan borcunu bankadaki hesabımıza ödedi (havale yaptı).

60 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 NoMüşterinin Borcunu Bankaya ÖdemesiBORÇALACAK 13.................................20.02.2016................................... 102 Bankalar Hesabı 102.01 Vadesiz TL Mevduatlar 102.01.001 A Bankası Dağ Şubesi 120 Alıcılar Hesabı 120.01 Yurtiçi Alıcılar Hesabı 120.01 DEF Ltd. Şti............. müşterinin banka ödemesi............. 330,40 330,40

61 6. YEVMIYE KAYıTLARı 1 Bankalara para yatırılabilir, para çekilebilir, gider faturaları yatırılabilir, müşterilerin bize olan borçlarının girişleri olabilir, biz satıcıya bankadan borcumuzu ödeyebiliriz, firma çeklerimizin ödemesini banka yoluyla yapabiliriz.

62 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Çek ve Senetlerle Yapılan Ödemeler Çekler iki adettir: 1) Firma Çekleri: Ödemekle yükümlü olduğumuz çekler 2) Müşteri Çekleri: Müşterimizin bize ödemekle yükümlü olduğu çekler. Firma Çekleri103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı Müşteri Çekleri101 Alınan Çekler Hesabı

63 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 101 Alınan Çekler Hesabı Portföy (Cüzdandaki Çek) Ciro Tahsil Teminatta 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı (Verilen çekler, ciro edilemez, tahsil edilemez) Vade

64 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Mal Alışı, Çekle Mal Satışı, Çekle Ödemeler Ve Çeklerin Tahsilatları Örnek 1.000 TL’ye 6 mm kum mal alışı yapıldı. Mal bedeli firma çeki ile ödendi.

65 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoÇekle Mal AlışıBORÇALACAK 01...................................20.02.2016..................................... 153.01.001 6 mm kum 191.01.018 %18lik Bu Döneme Ait İndirilecek KDV 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı 103.01 Verilen TL Çekler........................ Çek ile Mal Alışı....................... 1.000,00 180,00 1.180,00

66 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Mal Alışı, Çekle Mal Satışı, Çekle Ödemeler Ve Çeklerin Tahsilatları Örnek 1.000 TL’ye 6 mm kum mal satışı yapıldı. Mal bedeline müşteri çeki alındı.

67 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoÇekle Mal SatışıBORÇALACAK 02...................................20.02.2016.................................... 101 Alınan Çekler Hesabı 101.01 Müşteriden Alınan Çekler 600.02 Yurtiçi Satılan Mallar 600.02.01 6mm kum 391.01.018 %18lik Bu Döneme Ait Hesaplanan KDV........................ Çek ile Mal Satışı....................... 1.180,00 1.000,00 180,00

68 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Mal Alışı, Çekle Mal Satışı, Çekle Ödemeler Ve Çeklerin Tahsilatları Örnek 10.000 TL’ye 6 mm kum mal alışı yapıldı. Mal bedelinin 2.000 TL’lik kısmı için nakit ödeme yaparken geri kalan kısmı firma çeki ile ödendi.

69 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoNakit ve Çekle Mal AlışıBORÇALACAK 03....................................20.02.2016...................................... 153.01.001 6 mm kum 191.01.018 %18lik Bu Döneme Ait İndirilecek KDV 103 Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı 103.01 Verilen TL Çekler 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı........................ Nakit ve Çek ile Mal Alışı....................... 10.000,00 1.180,00 9.180,00 2.000,00

70 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Mal Alışı, Çekle Mal Satışı, Çekle Ödemeler Ve Çeklerin Tahsilatları Örnek 10.000 TL’ye 6 mm kum mal satışı yapıldı. Mal bedeline 2.000 TL nakit ödenirken geri kalan kısmı için müşteri çeki alındı.

71 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoÇekle Mal SatışıBORÇALACAK 04....................................20.02.2016...................................... 101 Alınan Çekler Hesabı 101.01 Alınan Çekler Portföy 100.01.001 Merkez TL Kasa Hesabı 600 Yurtiçi Satışlar 600.02 Yurtiçi Satılan Mallar 600.02.01 6mm kum 391.01.018 %18lik Bu Döneme Ait Hesaplanan KDV........................ Çek ile Mal satışı....................... 9.180,00 2.000,00 10.000,00 1.800,00

72 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Ciro, bir çekin tüm haklarının başkasına devredilmesi işlemidir. Devir yapılırken, çekin arka kısmına unvan ve ilgili bilgiler yazılıp imzalanır. Müşteri çekleri ciro edilebilir, firma çekleri asla ciro edilemez. Sadece 101 Alınan Çekler, ciro edilebilir. Yani, müşteriden almış olduğumuz çekleri hem mal alışlarında hem de mal satışlarında kullanabiliriz. Örnek DEF Ltd. Şti’ne 4.000 TL 6 mm kum satışı yaptık. DEF Ltd. Şti., mal karşılığında çeki ciro ederek ödedi. (Cirolu tüm çekler, 101 Alınan Çekler hesabında takip edilir. Yani, çekin arka tarafını çevirdiğinizde, arka kısımda bir ciro işlemi varsa, kesinlikle alınan çekler hesabında takip edilir. )

73 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoSatılan mal karşılığı çek cirosuBORÇALACAK 05....................................20.02.2016...................................... 101 Alınan Çekler Hesabı 101.02 Alınan Çekler Ciro 600.02.01 6mm kum 391.01.018 %18lik Bu Döneme Ait Hesaplanan KDV........................ Çek cirosu....................... 4.720,00 4.000,00 720,00

74 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Örnek ABC Ltd. Şti’den 4.000 TL 6 mm kum alışı yaptık. Mal bedelini çeki ciro ederek ödedik. (Cirolu tüm çekler, 101 Alınan Çekler hesabında takip edilir. Yani, çekin arka tarafını çevirdiğinizde, arka kısımda bir ciro işlemi varsa, kesinlikle alınan çekler hesabında takip edilir. )

75 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoAlınan Mal Karşılığı Çekin Ciro Edilerek VerilmesiBORÇALACAK 06.................................20.02.2016................................... 153.01.001 6 mm kum 191.01.018 %18lik Bu Döneme Ait İndirilecek KDV 101 Alınan Çekler Hesabı 101.02 Alınan Çekler Ciro........................ Çek cirosu....................... 4.000,00 720,00 4.720,00

76 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Biz burada Alıcıdan (müşteriden) almış olduğumuz çeki ciro ederek Satıcıya verdik. İşte bu durumda, çek değişmez. Çek hala müşteri çekidir. Yani Alıcının çekidir. Çekin arka kısmını imzalayıp satıcıya verdiğimizde, çekin ön yüzünde Alıcının bilgileri olduğu için, bu çek alınan çekler özelliği taşımaktadır. Bu durumda çekin borçlusu, çeki aldığımız alıcı, yani çekin ön yüzünü imzalayan kişi ya da şirkettir. Çekin arka kısmı sınırsız ciro edilebilir. Ancak, çekin ön yüzünü imzalayan kişi yani borçlu olan kişi ile birlikte çeki ciro eden kişiler de çek tutarı ödeninceye kadara sorumludurlar. Eğer, Alıcı çeki ödemezse, diğer ciro sahipleri borcu ortak bir şekilde ödemekle yükümlüdürler.

77 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Örnek (Aynı anda hem firma çeki verilmesi hem de müşteri çeki ciro etme işlemi ile mal alışı) 4.000 TL 6 mm kum alışı yaptık. Mal bedelinin yarısına firma çeki verildi. Geri kalan kısmı çek ciro edildi.

78 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 No Alınan mal karşılığı firma çeki verilmesi ve müşteri çeki ciro edilmesi BORÇALACAK 07....................................20.02.2016...................................... 153.01.001 6 mm kum 191.01.018 %18lik Bu Döneme Ait İndirilecek KDV 101.02 Alınan Çekler Ciro 103.01 Verilen TL Çekler........................ Firma çeki ve çek cirosu....................... 4.000,00 720,00 2.360,00

79 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Örnek (Aynı anda hem firma çeki hem de müşteri çeki ciro etme işlemi ile mal satışı) 4.000 TL 6 mm kum satışı yaptık. Mal bedelinin yarısı müşteri çeki ile ödenirken geri kalan kısmı çek ciro edilerek ödendi.

80 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 No Satılan mal karşılığı firma çeki alınması ve müşteri çek cirosu BORÇALACAK 08....................................20.02.2016...................................... 101.01 Alınan Çekler Portföy 101.02 Alınan Çekler Ciro 600.02.01 6mm kum 391.01.018 %18lik Bu Döneme Ait Hesaplanan KDV........................ Çek cirosu....................... 2.360,00 4.000,00 720,00

81 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Örnek (Firmalara olan borçların firma çeki ile ödenmesi) ABC Ltd. Şti.’ne olan 2.000 TL borcumuza karşılık firma çeki ödedik. (karşılığında tahsilat makbuzu alınmıştır)

82 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoBorca karşılık firma çeki ödemeBORÇALACAK 09....................................20.02.2016...................................... 320.01.001 ABC Ltd. Şti. 103 Verilen Çekler 103.01 Verilen TL Çekler........................ firma çeki ile ödeme....................... 2.000,00 2.000,00

83 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Örnek (Firmalara olan borçların müşteri çeki ile ödenmesi) ABC Ltd. Şti.’ne olan 2.000 TL borcumuza karşılık müşteri çeki verdik. (karşılığında tahsilat makbuzu alınmıştır)

84 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoBorca karşılık müşteri çeki ödemeBORÇALACAK 09....................................20.02.2016...................................... 320.01.001 ABC Ltd. Şti. 101.01 Alınan Çekler Portföy........................ müşteri çeki ile ödeme....................... 2.000,00 2.000,00

85 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Örnek (Müşterilerin bize olan borcunu ödemesi) DEF Ltd. Şti. bize olan 2.000 TL borcunu çek ile ödedi. (karşılığında tahsilat makbuzu verilmiştir)

86 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 NoAlacağa karşılık müşteri çeki almaBORÇALACAK 10....................................20.02.2016...................................... 101.01 Alınan Çekler Portföy 120.01.001 DEF Ltd. Şti........................ müşteri çeki ile alacak....................... 2.000,00 2.000,00

87 7. YEVMIYE KAYıTLARı 2 Kıymetli Evrakların Paraya Dönüştürülmesi ve Yevmiye Kayıtlarına Aktarma 103 Verilen Çekler: Firmamız tarafından vadesiz mevduat hesabından (102 Bankalar Hesabı) ödenir. 101 Alınan Çekler: Müşteri tarafından (kendi banka hesabından)ödenir.