HANGİ KONULARI GÖRECEĞİZ 4. ÜNİTE: HİNT VE DOĞU ASYA DİNLERİ 5. ÜNİTE: DİNLERDE İNANÇ 7. ÜNİTE: DİNLERDE TEMEL AHLAK İLKELERİ 6. ÜNİTE: DİNLERDE İBADET VE İBADET YERLERİ 8. ÜNİTE: DİNÎ ÇOĞULCULUK, DİYALOG VE MİSYONERLİK 3. ÜNİTE: VAHYE DAYALI DİNLER 1. ÜNİTE: KARŞILAŞTIRMALI DİNLER TARİHİNE GİRİŞ 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ KARŞILAŞTIRMALI DİNLER TARİHİ HANGİ KONULARI GÖRECEĞİZ 1. Dinî Çoğulculuk 2. Türkiye’deki Dinî Gruplar 3. Dinler Arası Diyalog 4. Misyonerlik 4.1. Türkiye’de Faaliyet Gösteren Misyoner Gruplar 4.1.1. Hristiyan Gruplar 4.1.2. Yahova Şahitleri 5. Laikliğe Yönelik İç ve Dış Tehditler 1. Doğruluk 2. Temizlik 3. İyilik ve Yardımseverlik 4. Büyüklere Saygı 5. Başkalarına Zarar Vermemek 6. Öldürmemek 7. Hırsızlık Yapmamak 8. Zina Yapmamak 9. Yalancı Şahitlik Yapmamak 1. Dinlerde İbadet 1.1. Dua ve Namaz 1.2. Oruç 1.3. Hac 1.3.1. Hac Merkezleri 1.3.2. Hac Yapma Şekilleri 1.4. Sadaka 1.5. Kurban 1.6. Kutsal Günler, Geceler ve Bayramlar 2. Dinlerde İbadet Yerleri 1. Hint Dinleri 1.1. Hinduizm 1. 2. Budizm 1.3. Sihizm 1.4. Caynizm 2. Çin ve Japon Dinleri 2.1. Konfüçyanizm 2.2. Taoizm 2.3. Şintoizm 3. Diğer Dinler 3.1. Zerdüştlük 3.2. Kabile Dinleri 3.3. Eski Türk İnançları 1. Tanımı, Konusu ve Metodu 2. Din Bilimleri Arasındaki Yeri 3. Temel İslam Bilimleriyle İlişkisi 4. Diğer Dinleri Öğrenmenin İslam Açısından Önemi 5. Türkiye’de Karşılaştırmalı Dinler Tarihinin Tarihçesi Tanrı İnancı Peygamber veya Din Kurucusu İnancı Ahiret İnancı Mehdi-Mesih İnancı Kutsal Kitap İnancı 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.1. Evrimci Görüş 2.2. Vahiy Temelli Görüş 3. Din ile Mitoloji 4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi 1. Vahiy Geleneği 2. Yahudilik 3. Hristiyanlık 4. İslamiyet HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

1.TANIMI, KONUSU VE METODU 1. KARŞILAŞTIRMALI DİNLER TARİHİNE GİRİŞ 1.TANIMI, KONUSU VE METODU Karşılaştırmalı dinler tarihi, tarih boyunca var olmuş dinlerin diğer dinlerle münasebetlerini, benzer, farklı ve ortak yönlerini tarafsız biçimde karşılaştırmalı olarak ele alan bir bilim dalıdır. Dinler tarihinin de kendine has “nitelendirici” bir metodu vardır. Olayları, olduğu gibi ayrıntılarıyla nasıllığını tanıtır ve nitelendirir. Dinler tarihinde nitelendirici metot yanında, karşılaştırma metoduna da başvurulur. Bu bakımdan dinler tarihine “karşılaştırmalı dinler tarihi” denir. Dinler tarihi, herhangi bir dinin savunmasını yapmaz. Onun için ilahiyat bilimlerinden ayrılır. Hiçbir dini, üstünlük, gelişmişlik, doğru veya yanlışlık bakımlarından değerlendirmeye tabi tutmaz. Hepsini aynı kategoride, oldukları gibi değerlendirir. Bu bilim, konu olarak ele aldığı dini, tarihi açıdan karşılaştırma metodu ile inceler. Geçmişte ve günümüzde yeryüzünde var olan bütün dinler, karşılaştırmalı dinler tarihinin konusunu oluşturur. Bu bilim dalı, dinlerin doğuşlarını, gelişmelerini, birbirleriyle etkileşimlerini, karşılaştırmalı tarihlerini, inanç, ibadet ve ahlak sistemlerini, dini kurumlarını, kültlerini ve mezheplerini ayrım yapmaksızın inceler. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

1. KARŞILAŞTIRMALI DİNLER TARİHİNE GİRİŞ 2. DİN BİLİMLERİ ARASINDAKİ YERİ Karşılaştırmalı dinler tarihi din bilimleri çatısı altında yer alır. Bu geniş alan, genelden özele doğru alt dallara ayrılır. Din sosyolojisi, psikolojisi, fenomenolojisi ve felsefesi ile karşılaştırmalı dinler tarihinin ortak noktasını din oluşturur. Tarih; yer ve zaman göstererek geçmişteki olayları ele alan bir bilim dalı olduğu için dinler tarihine malzeme verir. Bunların yanında dinler tarihi araştırmalarında filoloji, mitoloji, arkeoloji, sanat tarihi, folklor ve benzeri bilim dallarından da faydalanır. Din bilimleri, dini bir olgu olarak inceler. Dinler tarihi de din bilimleri arasında yer aldığından hem yapısı hem de uyguladığı metot itibarıyla objektiftir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

Allah, elçileri aracılığıyla daha önce de bazı kurallar göndermiştir. 1. KARŞILAŞTIRMALI DİNLER TARİHİNE GİRİŞ 3. TEMEL İSLAM BİLİMLERİYLE İLİŞKİSİ Örneğin Tevrat’ta “erkek evlat varsa kızlar varis olamazlar. Oğul ve kız yok ise miras sırasıyla kardeşlere, amcalara, yakınlık derecelerine göre diğer akrabaya intikal eder.” denilir. Kuran’da ise önemli bir değişiklik yapılarak erkeğin yanında kadına da miras hakkı tanınmıştır. Fıkıhçılar dinler tarihinin bu verilerinden hareketle zaman ve mekan açılarından bilgiler arası mukayese yapabilirler.   Yine fıkıhçılar İslam öncesi toplumlarda hac, kurban, namaz ve oruç gibi ibadetlerin nasıl uygulandığı hususunda dinler tarihinin ortaya koyduğu bilgilerden yararlanabilir. Kuran’ın ruhuna ve genel olarak İslam’ın özüne ters düşen bazı hadislerin kaynağını karşılaştırmalı dinler tarihi verileriyle tespit etmek mümkündür. Örneğin ‘gayrimeşru bir evlilikten dünyaya gelen bir çocuğun cennete giremeyeceğini’ belirten hadis, Kuran ve İslam’ın ruhuna ters düşmektedir. Dinler tarihi verilerine göre bu hadisin İsrailiyattan olma ihtimali yüksektir. Çünkü Yahudiliğe göre evlilik dışı dünyaya gelen çocuk, normal bir insan kabul edilmez. Bu çocuk, Yahudi olma hakkını kaybeder ve Yahudi din otoriteleri tarafından cemaatten atılır. Kelam, İslam’ın inanç esaslarını Kuran çerçevesinde sağlam bir temele oturtmaya çalışan bir ilimdir.   Karşılaştırmalı dinler tarihi, diğer din ve kültürlerden geçen ve İslam’ın yapısına uygun olmayan inançların kökeni hakkında bilgiler de verir. Kelamcılar, dinler tarihinin vereceği bu malzemelerden hareketle sağlam, işlevi olan bir itikat sistemi ortaya koyabilirler. Temel İslam bilimleri İslam dininin çeşitli dallarını içine alan ve savunmasını yapan ilahiyat bilimleridir. Karşılaştırmalı dinler tarihi, konu ve metot bakımından temel İslam bilimlerinden farklı olsa da malzeme bakımından birebir ilişki içindedir. Fıkıh, kendine özgü metotlarla, Kuran ve sünnetten çıkardığı hükümleri düzenler ve inceler.   Allah, elçileri aracılığıyla daha önce de bazı kurallar göndermiştir. Özellikle Yahudi ve Hristiyanların bu konudaki birikimleri fıkıhçılara bir veri kaynağı olabilir. Bu verileri ancak dinler tarihi ortaya koyar. Ayrıca karşılaştırmalı dinler tarihi, önceki toplumlara gönderilen ilahi kurallarla ilgili malumat vererek fıkıhçılara benzer kurallar arasında mukayese yapma fırsatı sunar. Hadis, Hz. Muhammed’e atfedilen söz, fiil ve takrirleri inceler. Hadislerde eski kavimlerden ve onların inançlarından bahsedilir. Karşılaştırmalı dinler tarihinden elde edilen veriler, bu tür hadislerin daha doğru anlaşılması ve yorumlanmasında yardımcı olur. Karşılaştırmalı dinler tarihi, hadislerin sahih olup olmadığının tespit edilmesinde de önemli katkı sağlar.  Kuran’da “Garibü’l-Kuran” denen Arapça kökenli olmayan kelimeler bulunmaktadır. Tefsir bilimcileri, bu kelimelerin hangi dillerden geldiğini dinler tarihi yardımıyla öğrenebilirler dinler tarihi de Kuran-ı Kerim’deki bilgilerden yararlanır. Örneğin insanlığın ilk dini ile ilgili tarihi belgeler bulunamazken Kuran bu alanda bilgiler verir. Tefsir, Kuran ayetlerinin doğru anlaşılmasını ve yorumlanmasını konu edinir. Tefsir bilimiyle uğraşanlar, Kuran’ın bu tür ayetlerini yorumlarken karşılaştırmalı dinler tarihinin verilerinden yararlanmazlarsa tefsir usulünde “İsrailiyat” olarak bilinen mitolojik hikâyelerle ayetleri tefsir etme yanılgısına düşebilirler. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL

Genel kültür sahibi olmak, 1. KARŞILAŞTIRMALI DİNLER TARİHİNE GİRİŞ 4. DİĞER DİNLERİ ÖĞRENMENİN İSLAM AÇISINDAN ÖNEMİ Sonuç olarak; Bu vb. sebeplerden dolayı Müslüman bilginler diğer dinleri inceleme ve öğrenmeyi önemsemişlerdir. Kuran ve hadislerde diğer dinlerden söz edilmesi Müslüman bilginlerde merak uyandırmıştır. Zaman zaman o dinlere mensup kimselerle karşılaşma,konuşma ve çeşitli konularda yapılan tartışmalar onların inançlarının incelenmesini gerekli hâle getirmiştir. Genel kültür sahibi olmak, Diğer din mensuplarıyla sağlıklı bir iletişim kurmak, Misyonerlik faaliyetlerini tanımak ve önlem almak, İslam’ı diğer din mensuplarına daha iyi anlatabilmek, İslam’a karışmış hurafeleri ayırt edebilmek, Eksik ve yanlışlarımızı tanımak; İslam’ı günümüz şartlarında daha iyi yorumlamak ve din hizmetlerini daha verimli hâle getirmek gibi nedenlerden dolayı diğer dinleri bilmek gerekir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL