EĞİTİMİN EKONOMİK TEMELLERİ

TOPLUMSAL BİR KURUM OLARAK EĞİTİM İnsanlık tarihi insanın eğitsel tarihidir. Toplumsal yaşamın ihtiyaçlarını eğitim kurumları sağlar. Kurumlar düzenli ve organize edilmiş, statüler, roller ve normlar bütünüdür. Aile, hukuk, din, politika, ekonomi ve eğitim birer kurumdur. Bu toplumsal kurumlarda yer alan bireylerin her birinin statü, rol ve uyması gereken normlar kalıplaşmıştır.

EĞİTİM VE KALKINMA Kalkınma kavramı, toplumsal, kültürel, siyasal, eğitsel ve ekonomik içeriklidir. Kalkınma bir ülkenin yurttaşlarının daha iyi yaşam koşulları elde etmelerini sağlar. Kalkınma aynı zamanda ulusal gelirin o ülkenin yurttaşları arasında dengeli dağılmasına olanak sağlar.

EĞİTİM VE KALKINMA Kalkınmanın eğitimle ilişkisi 3 boyutludur. Kalkınma için gerekli bilgi ve beceriye sahip insan gücünü yetiştirmek Kalkınma için gerekli düşünsel yapıyı, zihniyeti değiştirmek Bilgi üreterek ,teknolojiyi geliştirmek

BEŞERİ SERMAYE Beşeri sermaye, bireye mal olmuş, bilgi ve becerilerle diğer kazanılmış niteliklerin değeridir. İnsana yapılan yatırımlar, ekonomik büyümeyi etkilemede önemli bir role sahiptir.

EĞİTİM-EKONOMİK GELİŞME İLİŞKİSİ Yapılan araştırmalarda; 98 ülkenin eğitim düzeyleri ile ekonomik büyümeleri arasında pozitif bir ilişki olduğu, uzun vadede eğitim harcamalarının, ekonomik büyüme üzerinde pozitif etkisi olduğu saptanmıştır.

EĞİTİM-GELİR İLİŞKİSİ Ülkenin kalkınması ile gelir dağılımı arasında bir ilişki vardır. Gelir dağılımı insanlık tarihinde hep bir sorun olarak var olmuştur. Bu sorun birkaç yıldan beri varlığını çok daha fazla hissettirmiştir. Eğitim ile gelir ilişkisini en iyi açıklayan yaklaşım insan sermayesi yaklaşımıdır. Bu yaklaşıma göre bireylerin eğitim düzeyleriyle gelirleri arasında bir ilişki vardır.

EĞİTİM-GELİR İLİŞKİSİ Eğitimin hem yatırım hem de tüketim özelliği vardır. Eğitim insanın kendi kendisine yaptığı ve uzun vadede yüksek kazanç sağladığı bir yatırımdır. Bill Gates'e göre de artık dünyanın neresinde olursa olsun iyi eğitimli kişilerin hemen hemen aynı gelir seviyelerinde olmaları mümkün olacaktır. Gelecekte temel gösterge bilgi olacağı için bir kişinin gelir düzeyini öğrenmek için eğitim düzeyinin ne olduğunu sormamız yeterli gelecektir.

EĞİTİM İSTİHDAM İLİŞKİSİ Günümüzde özellikle eğitim istihdam ilişkisi giderek önem kazanmaktadır. Piyasa şartları istihdamın nasıl olması gerektiğine yol göstermektedir. Türkiye’de bilinçli istihdam politikasının başlangıcı olarak planlı kalkınma dönemi gösterilmektedir.

EĞİTİM İSTİHDAM İLİŞKİSİ Türkiye’de istihdam sorununun önemli nedenleri; hızlı nüfus artışı, yetersiz gelir, teknolojik gelişmeler, iç, dış göçler, bölgeler arası gelişme farklılıkları ve eğitim politikasındaki sorunlar yer almaktadır.

EĞİTİM VERİMLİLİK İLİŞKİSİ Eğitim verimlilik üzerinde iki şekilde etkide bulunmaktadır; teknolojik gelişmeye ve verimli kazançlara dönüşen bilimsel bilginin gelişimine olanak sağlaması, çalışanların nitelik ve yeteneklerinin artmasına yardımcı olarak, onların yeni iş süreçlerine uyumunu kolaylaştırmasıdır.

EĞİTİM VERİMLİLİK İLİŞKİSİ Maliyet-yarar analizi: çıktı sabit, maliyetleri düşürme. Maliyet-etkililik analizi: tüketilen kaynaklara göre eğitim çıktılarının miktarının artması.

EĞİTİMDE MALİYET Eğitimin toplam maliyeti, kamusal ve özel eğitim harcamaları ile vazgeçme maliyetinin toplamı olarak tanımlanır. Eğitim nedeniyle hem bireysel olarak hem de toplumsal olarak uğranılan gelir kayıplarının tümüne vazgeçme maliyetinin toplamı olarak tanımlanır. Bir başka ifade ile eğitim alırken ekonomiye katkıda bulunamamadan kaynaklanan maliyettir..

EĞİTİMDE FİNANSMAN Bir toplumda eğitimi finanse etmek için kullanılan finansman modeli üç şekilde değerlendirilmektedir: Eğitim olanaklarının ne ölçüde sunulabildiği, Eğitim için ayrılan kaynakların etkin dağılımı, Eğitim için ayrılan kaynakların eşitlikçi ve hakkaniyete uygun olarak dağıtımıdır.

EĞİTİMİN YATIRIM VE TÜKETİM ÖZELLİĞİ Günümüzde bütün ülkeler; işgücünün verimliliğini arttırmak, sağlık ve beslenmeyi geliştirmek, gelir dağılımını düzeltmek, doğurganlığı azaltmak ve gelecek kuşakların eğitim olanaklarını arttırmak için eğitime yatırım yapmaktadırlar.

EĞİTİMDE SUNUM-İSTEM İLİŞKİSİ Eğitimde sunumun yapılabilmesi fiziksel ve personel eksikliğin giderilmesine bağlıdır. Eğitim hizmetleri içerisinde en önemli öğe öğretmendir. Sağlıklı bir sunumun yapılması nitelikli öğretmen ve diğer personele bağlıdır. Burada önemli olan çağdaş değerlere uygun olarak eğitimde istem oluşmadan sunumun hazırlanmasıdır.

EĞİTİMDE SUNUM-İSTEM İLİŞKİSİ Eğitim hizmetlerine olan istem, kişinin belli bir konu ile ilgili olarak, belli bir seviyede, belli bir eğitim kurumuna devam edebilme olanağı olarak tanımlanabilir. Eğitim sunumunun niteliği eğitim istemini etkilemektedir.

EĞİTİM PLANLAMASI Eğitim planlaması geleceği araştırmaktadır ve hedeflerini ona göre saptamaktadır. Üç yaklaşım vardır: Toplumsal istem yaklaşımı: eğitimin maliyeti değil toplumun istekleri ön plandadır. İnsan gücü yaklaşımı: ekonominin gereksinim duyduğu nitelikli insangücü ile eğitimin hedefleri uzlaşmaktadır. Verim oran yaklaşımı: eğitimi bir yatırım olarak kabul eder.